عصبانیت یکی از قویترین هیجانات فردی است. تجربۀ خشم به خودی خود برای همۀ افراد اتفاق میافتد و امری طبیعی است؛ اما پیامدهایی که به دنبال آن میآیند ممکن است رفتارهای پرخاشگرانه مخربی را حاصل شوند و به روابط بین فردی آسیب زیادی وارد کنند. افرادی که زیاد عصبانی میشوند ممکن است دائم دیگران و محیط را عامل خشم خود بدانند. در حالی که بخش بزرگی از این هیجانات و نحوه پاسخ به آنها از درون فرد ناشی میشود. با پی بردن به علت و ریشه ناراحتیها میتوان مانع از تجربه بسیاری از هیجانات ناخوشایند شد. در ادامه بخشی از علل این هیجان منفی را ذکر کرده ایم، اما هر کس دارای تجارب منحصر به فردی است که برای حل آنها جلسات مشاوره روانشناسی لازم است.
عامل اصلی در تجربۀ عصبانیت عوامل محیطی است که فرد در طول زندگی با آنها مواجه میشود. استرسهای روزمره، مشکلات مالی، موقعیت خانوادگی و اجتماعی ضعیف و مسائلی از این دست همگی میتوانند در شکل گیری احساس خشم و عصبانیت دخیل باشند. پیشنهاد میکنیم برای درک بهتر عوامل مقاله احساس خشم را مطالعه کنید.
علاوه بر اینها ویژگیهای درونی افراد نظیر ژنتیک و توانایی بدن برای مقابله با برخی از هورمونها و مواد شیمیایی در میزان تجربه عصبانیت و توانایی فرد در مقابله با آن تاثیر بسزایی دارد. برای مثال کسانی به سروتونین، کمتر واکنش نشان میدهند دشواری بیشتری در کنترل خشم خود دارند. جهت کسب آگاهی از روشهای کنترل خشم کلیک کنید.
متخصصان سلامت روان برای آنکه به این تشخیص برسند که شما در کنترل و مدیریت خشم خود دچار مشکل هستید یکسری علائم هیجانی و جسمی را مورد بررسی قرار می دهند. بروز این علائم نشان می دهد که شما به آموزشهایی در زمینه مقابله با خشم نیاز خواهید داشت. در ادامه به بررسی هر یک از این علائم پرداختهایم:
بسیاری از افراد فکر میکنند که علائم هیجانی مشکلات مربوط به خشم تنها به تجربه خود احساس خشم محدود میشود، اما حالات هیجانی متعددی وجود دارند که نشان میدهند شما نتوانسته اید عصبانیت خود را به شیوه ای سالم و مثبت مدیریت کنید.
اضطراب و تحریک پذیری از جمله علائم هیجانی هستند که در این زمان بروز پیدا میکنند. اگر شما در شرایطی قرار دارید که به شدت عصبانی میشوید، در مدیریت و سازماندهی افکار خود با مشکل مواجه شدهاید و احتمال آسیب رساندن به خودتان یا دیگران را میدهید برای کمک گرفتن از یک متخصص تامل نکنید و از یک مشاور روان شناس برای رفع مشکل خود استفاده کنید. پیشنهاد میکنیم مقاله تکنیک های تنفسی را برای کاهش استرس مطالعه کنید.
تجربه ی هیجانات شدید از جمله عصبانیت به بروز تغییرات فیزیکی در بدن میانجامد که میتوانند برای فرد ناخوشایند باشند. این علائم جسمانی شامل مواردی نظیر احساس سوزش و فشار در قفسه سینه، بالا رفتن فشار خون، احساس فشار در سر و خستگی میشود.
اگر نتوانید خشم خود را مدیریت کنید از چند جهت دچار آسیب خواهید شد:
1- عصبانیت توانایی شما را برای خوشحالی از بین میبرد چرا که عصبانیت و خوشحالی با یکدیگر در تضاد هستند (روشهای مدیریت خشم را در مقاله کنترل عصبانیت بخوانید).
2- تجربه طولانی خشم استرس و فشار روانی را افزایش میدهد و سلامت روان را کاهش میدهد.
3- عصبانیت با تبدیل شدن به پرخاشگری، روابط خانوادگی و سایر روابط را از مسیر درست خود خارج میکند.
4- هنگام خشم و عصبانیت شما اشتباهات بیشتری مرتکب میشوید، زیرا پردازش اطلاعات در این شرایط مشکل میشود.
داشتن مهارتهای زندگی به شما کمک خواهند کرد تا بتوانید هنگام عصبانیت واکنش درست و سالمی از خود نشان دهید و هیجان خود را مدیریت کنید. راهبردهای کوتاه مدت و بلندمدت بسیاری نظیر تکنیکهای تنفسی، تمرینهای توجه و تمرکز، آرام سازی، ریلکسیشن و... برای مدیریت خشم توسط درمانگران آموزش داده میشود. مراجعه به روان شناس و یادگیری و تمرین این مهارت ها کمک بسیاری در این زمینه برای شما فراهم میکند. برای اطلاع از انواع مهارت های زندگی کلیک کنید.
اگر مدت طولانی است که دائما احساسات خشم شدیدی را تجربه میکنید ممکن است که به مداخلات روانی و پزشکی بیشتری احتیاج داشته باشید. در این شرایط گاهی متخصصان ابتدا از دارو درمانی استفاده میکنند تا با کاهش هیجانات منفی تجربه شده از احتمال آسیب فرد به خود و سایر اطرافیان بکاهند. سپس با استفاده از روان درمانی به رفع مشکلات فرد درتنظیم هیجان میپردازند. برای اطلاع از تکنیکهای آرام سازی ذهن و بدن کلیک کنید.
عصبانیت در زنان میتواند عواملی همچون شیوه تربیتی والدین، الگوبرداری از رفتار خشونتآمیز، ترسانده شدن توسط همسر، درگیری احساسی و مشکلات با مردان را شامل شود.
کمبود ویتامینهایی همچون ویتامین B12، ویتامین B1، ویتامین B6، همچنین کمبود اسید فولیک و آهن سبب بروز عصبانیت و افسردگی در افراد میشوند.
علت عصبانیت لحظهای در واقع به طرز فکر افراد برمیگردد و به طور کلی همان عوامل ذکر شده در توضیحات بالا به خصوص استرسهای روزمره و ویژگیهای شخصیتی را در بر میگیرد.
بسیاری از داروهای گیاهی آرامشبخش مانند گل ساعتی، شقایق کالیفرنیا، رازک، بابونه، بهارنارنج منجر به آرامش اعصاب و کاهش عصبانیت میشوند. داروهای شیمیایی ممکن است تنها در کوتاه مدت اثر کنند و بعد از قطع مصرف مجددا دچار پرخاشگری شوید.
برای دریافت مشاوره در زمینه خشم و عصبانیت می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
دیدگاه ها
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*