آیا افرادی را دیدهاید که با دیدن خون غش کنند؟ ترس از خون یکی از انواع فوبیا است که در آن فرد مبتلا ترس شدید و غیر منطقی نسبت به دیدن خون خود، دیگران و یا حتی خون حیوانات دارد. ممکن است شما نیز افرادی را دیده باشید که با دیدن کوچکترین قطره خون غش میکنند و اغلب هم از دادن آزمایش خون و رفتن به آزمایشگاه فراریاند. اما چرا این افراد از دیدن خون وحشت دارند؟ آگاهی از علل و روشهای درمان اضطراب و استرس ناشی از ترس به شما کمک میکند تا راحتتر با این اختلال و به طور سادهتر با ترسهای خود در زندگی مواجه شده و آنها را کنترل کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه انواع فوبیا کلیک کنید.
هموفوبیا یا خون هراسی، اصطلاح پزشکی است که برای توصیف ترس شدید و غیرمنطقی از خون استفاده می شود. به طور کلی، فوبیاها ترسهای شدید و اغلب غیرمنطقی هستند که با توانایی فرد برای عملکرد در زندگی روزمره تداخل میکنند. برخلاف افراد مبتلا به ترس های روزمره، افراد مبتلا به فوبیا اغلب برای اجتناب از قرار گرفتن در معرض ترس یا خطر درک شده، تلاش زیادی می کنند. حتی اگر خطر یا خطر واقعی وجود نداشته باشد. افراد مبتلا به فوبیا اغلب در برابر فوبیای خود احساس ناتوانی می کنند. به عنوان مثال، افراد مبتلا به هموفوبیا ممکن است ویزیت های مهم پزشک را از دست بدهند تا از انجام کارهای مرتبط با خون خود جلوگیری کنند و ممکن است از موقعیت های خونی (مثلاً دیدن فردی با بینی خونی) وحشت داشته باشند. علاوه بر این، تزئیناتی که خون را به تصویر میکشند، حتی اگر جعلی باشند همچنان میتوانند باعث هموفوبیا در افراد شوند. به همین ترتیب، تصاویر خونین در تلویزیون، مانند تصاویر فیلم های ترسناک یا نمایش های تلویزیونی که شامل قتل می شوند، می توانند همین کار را انجام دهند.
ترس از خون یا فوبیای خون در دستهی اختلالات اضطرابی جای میگیرد. افراد مبتلا به هنگام تماشای عکس یا فیلم خون دچار ترس و اضطراب میشوند و ممکن است ضربان قلبشان بالا برود، بلرزند و یا از هوش بروند. افراد در طول زندگی ممکن است بارها انگشت خود را ببرند و دچار جراحت جزئی شوند؛ اما این جراحت جزئی برای افراد مبتلا به ترس از خون بسیار وحشتناک است. درست است که درد زیادی را بر اثر این جراحت حس نمیکنند اما خون ناشی از جراحت باعث میشود رنگشان سفید شود، دچار تهوع و تعریق شوند و بر زمین بیوفتند. تنها 2 تا 4 درصد از افراد به این بیماری مبتلا هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات اضطرابی کلیک کنید.
افراد دارای فوبیای خون بعد از فکر کردن به خون یا دادن آزمایش خون ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
علائم در هر شخص مبتلا به ترس از خون متفاوت است و بعضی از افراد مبتلا به این فوبیا با دیدن خون ضربان قلب و فشار خون بالایی دارند و بعضی دیگر با افت فشار خون و ضربان قلب همراه هستند. برای اطلاع از نشانه ها و علائم استرس کلیک کنید.
کودکان علائم را به طریق مختلف تجربه میکنند که شامل این موارد است:
_ در کودکان واکنش فرار بیشتر دیده میشود؛ یعنی تمایل دارند از موقعیت ترسآور فرار کنند و دور شوند.
_کج خلقی
_گریه کردن
_پنهان شدن
علت دقیق ترس از خون به طور کامل شناخته نشده است. با این حال، مشخص است که افرادی که سابقه خانوادگی فوبیا یا اختلالات اضطرابی دارند بیشتر در معرض ابتلا به فوبیا هستند. سایر مواقع، فوبیا میتواند توسط رویدادهای استرسزا یا آسیبزا مانند تجربه بد هنگام تزریق تزریق یا مشاهده یک آسیب بد، ایجاد شود. علاوه بر این، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد برخی افراد به دلیل ویژگیهای شخصیتیشان ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به فوبیا باشند. به عنوان مثال، افرادی که تمایل به احساس پریشانی و عصبی بودن در موقعیتهای جدید دارند ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اختلالات اضطرابی، از جمله فوبیهای خاص باشند. پژوهشگران تخمین زدهاند که حدود ۳ یا ۴ درصد مردم جهان دچار بیماریهای خاص هستند. برخی از کودکان از سن ۱۰ تا ۱۳ سالگی دچار فوبیای خاص میشوند. عوامل خطر در این فوبیا از این قبیلاند:
احتمال ابتلا به این بیماری در افرادی که والدین یا اقوام آنها اختلالات اضطرابی و یا به طور خاص فوبیا داشتهاند، بیشتر از افراد دیگر است. ممکن است یک پیوند ژنتیکی در میان آنها وجود داشته باشد که حامل انتقال این ژن به فرزندانشان باشد.
برخی از ترسها بر اثر یادگیری از والدین و یا محیط ایجاد شدهاند؛ افراد ممکن است در طول زندگی خود یاد بگیرند که از بعضی الگوهای هراسانگیز بترسند. افرادی که والدین اضطرابی داشتهاند بیشتر به این اختلال مبتلا میشوند. برای مثال ممکن است مادری از خون بترسد و پس از آن کودکش نیز یاد میگیرد که هنگام مواجهه با خون باید ترسید. به این نوع یادگیری، یادگیری مشاهدهای میگویند که از دوران کودکی و در ناخودآگاه فرد شکل میگیرد.
تروما به ترسهای ناشی از حوادث و اتفاقات دردناک، هراس انگیز و اضطرابآور گفته میشود. ممکن است فرد خاطرهای دردناک در مواجهه با خون داشته باشد و پس از آن با دیدن خون، اضطراب و ترس ناشی از آن واقعه را دوباره تجربه میکند.
در صورتی که اختلال شدید باشد و زندگی فرد را مختل کند اقدام برای درمان و کمک گرفتن از مشاوره کنترل استرس الزامی است. البته برخی از انواع فوبیا مانند ترس از مار نیاز به درمان ندارند چرا که احتمال رویارویی افراد در طول زندگی با این حیوان بسیار کم است و اختلال در زندگی و عملکردهای فرد ایجاد نمیکند. اما ترس از خون به احتمال زیادی زندگی فرد را تحت تأثیر قرار میدهد. چرا که افراد در طول روز ممکن است با خون مواجه شوند. همچنین افراد مبتلا اغل از دادن آزمایش خون اجتناب میکنند و همین امر ممکن است به سلامتی آنها را به خطر بیندازد. در ادامه برخی از روشهای درمان فوبیا را شرح دادهایم. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه درمان فوبیا کلیک کنید.
درمان هموفوبی مشابه درمان سایر فوبیاهای خاص است. روان درمانی، به ویژه درمان شناختی رفتاری، می تواند برای افراد مفید باشد، زیرا به آن ها می آموزد که درک کنند که ترس شدید آن ها غیرمنطقی است و احتمال تحقق بدترین ترس های آن ها بسیار کم است. یکی از گزینه های درمانی، مواجهه درمانی است که در آن فرد به تدریج و به طور منظم در معرض اشیاء ترس خود قرار می گیرد (مانند سوزن، خون تقلبی، تصاویر جراحات). با این رویکرد، افراد ابتدا یاد می گیرند که اضطراب را شناسایی کنند، تکنیک های مقابله را یاد بگیرند و از تکنیک های مقابله ای آموخته شده خود برای غلبه بر موقعیت های زندگی روزمره خود استفاده کنند.
اخیراً، تکنیکی به نام تنش کاربردی (یعنی اعمال کشش به عضلات بازو، تنه و پاها در تلاش برای افزایش فشار خون) برای درمان هموفوبی که با افت فشار خون همراه است، مؤثر بوده است. غش کردن در برخی موارد، داروهایی مانند مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین یا SSRI ها نیز ممکن است در مدیریت فوبیا استفاده شوند.
فرد با تمرین و ورزشهایی مانند یوگا در موقعیت هراسانگیز اضطراب خود را کنترل میکند و به آرامش میرسد پس از مدتی اضطراب فرد از بین میرود و ترس او نیز ناپدید میشود.
در درمان با حساسیتزدایی منظم فرد به تدریج با موقعیت ترسآور مواجه میشود. در ابتدا لازم است لیستی از سطوح ترس را به کمک متخصص آماده کند و به تدریج با آنها مواجه شود. این فهرست از کمترین درجهی اضطراب تا بیشتری حد آن دستهبندی میشود. برای مثال کمترین اضطراب فرد شنیدن نام خون است و بیشترین اضطراب آن دیدن خون یا آزمایش خون. پس ابتدا تصویر خون را به فرد نشان میدهند و بعد طی جلسات متعدد به مراحل بعدی میروند. اکثر درمانگران با این تکنیک فوبیای فرد را درمان میکنند.
در بعضی از انوع فوبیا احتیاجی به دارو درمانی نیست و داروی خاصی نیز برای از بین بردن ترس و فوبیا وجود ندارد. اما در برخی موارد پزشک برای کاهش اضطراب و استرس ناشی از ترس از داروهای ضد اضطراب مانند بنزودیازپینها به همراه روان درمانی استفاده میکند.
مهم ترین حقایقی که باید در مورد هموفوبی بدانید این است که هموفوبیا به ترس شدید و غیرمنطقی از خون اطلاق میشود که توانایی فرد را برای عملکرد روزانه حداقل به مدت 6 ماه مختل میکند. در حال حاضر، این بیماری تحت عنوان فوبیای خاص در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-V) به عنوان فوبیاهای تزریق خون-آسیب ذکر شده است. از دیگر فوبیاهای این دسته می توان به ترس از آمپول زدن و همچنین ترس از آسیب های فیزیکی اشاره کرد. اکثر موارد هموفوبی را می توان با درمان شناختی رفتاری یا با قرار دادن تدریجی افراد در معرض موضوع یا موضوعات فوبیا درمان کرد.
دیدگاه ها
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*