علائم ضعف بینایی در کودکان | راه های تشخیص ضعف بینایی

علائم ضعف بینایی در کودکان چیست؟ ضعف بینایی می تواند از عدم بینایی، نابینایی، یا بینایی بسیار کم تا ناتوانی در دیدن رنگ های خاص متغیر باشد و به طور کلی به اختلال در بینایی شناخته می شود. اختلال و ضعف بینایی در هر سنی ممکن است رخ دهد. برخی از شرایط برای مدت کوتاهی منجر به مشکلات بینایی می شود، اما بیشتر شرایط بینایی در کودکان در طول زندگی ثابت و یکسان می‌ماند. سایر بیماری ها با گذشت زمان بدتر می شوند و در نتیجه با افزایش سن کودکان بینایی ضعیف تر یا نابینایی رخ می دهد. برای دریافت مشاوره کودک کلیک کنید.  

علائم ضعف بینایی در کودکان | ضعف بینایی چیست؟

بسیاری از افراد در مقطعی از زندگی خود دچار نوعی مشکل بینایی هستند. برخی نمی توانند اشیاء دور را ببینند. برخی دیگر در خواندن حروف کوچک مشکل دارند. این نوع بیماری ها اغلب به راحتی با عینک یا لنزهای تماسی درمان می شوند. اما زمانی که یک یا چند قسمت از چشم یا مغز که برای پردازش تصاویر مورد نیاز است بیمار شده یا آسیب ببیند، ضعف بینایی شدید یا کامل ممکن است رخ دهد. در این موارد، بینایی را نمی توان با درمان پزشکی، جراحی یا لنزهای اصلاحی مانند عینک یا تماسی به طور کامل بازیابی کرد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه زندگی با اختلال بینایی کلیک کنید.

ضعف یا اختلال بینایی اصطلاحی است که متخصصان برای توصیف هر نوع از دست دادن بینایی استفاده می‌کنند، چه کسی که اصلاً نمی‌بیند چه کسی که بینایی نسبی دارد. برخی از افراد کاملاً نابینا هستند، اما بسیاری دیگر به آنچه کوری قانونی می گویند، مبتلا می باشند.  آن ها بینایی خود را به طور کامل از دست نداده اند، اما به اندازه ای بینایی را از دست داده اند که برای دیدن یک شی باید در فاصله ۲۰ فوت از یک جسم بایستند، همانطور که فردی با بینایی کامل می تواند از فاصله ۲۰۰ فوتی ببیند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تنبلی چشم در کودکان کلیک کنید.

ضعف بینایی در کودکان

کم بینایی یا ضعف بینایی از شایع ترین اختلالات بینایی در کودکان است. کم بینایی زمانی است که کودک شما نمی تواند همه چیزهایی را که باید در سنین خود ببیند را به راحتی ببیند. کودک در این حالت دید کم یا بدون دید، تاری دید یا از دست دادن دید جانبی داشته یا ممکن است نتوانند برخی از رنگ ها را تشخیص دهد که در این صورت به حالتی مبتلا است که به آن کوررنگی می گویند.
نابینایی زمانی است که کودک کاملا نابینا در نظر گرفته می شود آن ها نمی توانند در ۶ متر فاصله از خود، چیزی را ببینند که یک کودک با بینایی معمولی در ۶۰ متری خود می تواند ببیند. قطر میدان دید آن ها کمتر از ۲۰ درجه است. فردی با دید معمولی می تواند ۱۸۰ درجه را ببیند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه آموزش کودکان نابینا کلیک کنید.  

علائم و نشانه های اولیه ضعف بینایی

کودکان مبتلا به ضعف بینایی چشم‌هایی با ظاهر معمولی دارند. به مرور چیزی در مورد رفتار کودک یا نحوه استفاده از چشمان او به وجود می آید که باعث می شود فکر کنید بینایی او مشکل دارد. بیشتر نوزادان از ۴ تا ۵ هفتگی شروع به تمرکز روی چهره ها و اشیا می کنند. در حدود ۶ تا ۸ هفتگی، بیشتر نوزادان به چهره های آشنا و چیزهایی که می بینند شروع به لبخند زدن می کنند. اما اگر کودکی دچار اختلال و ضعف بینایی باشد، ممکن است متوجه شوید که او در انجام این کار مشکل دارد. علائم دیگری که نشان می دهد کودک در سن خیلی پایین دارای مشکلات بینایی است به شرح زیر است.

• چشمان آن ها به سرعت از این طرف به سمت دیگر حرکت می کند (نیستاگموس)، تکان می خورد یا به طور تصادفی سرگردان می شود.
• چشمان آن ها صورت یا شیئی شما را دنبال نمی کند.
• به نظر نمی رسد آن ها با خانواده و دوستان ارتباط چشمی برقرار کنند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه ارتباط با پدر و مادر کلیک کنید.
• چشمان آن ها به نور روشن در اتاق واکنش نشان نمی دهد.
• مردمک چشم آن ها سفید یا کدر به نظر می رسد تا حد سیاهی. این حالت را بیشتر در عکس ها متوجه می شوید.
• چشمان آن‌ها‌ گاهی یا همیشه، به سمت بینی یا به سمت بیرون و صورت می‌چرخد.
• کودک یک چشم خود را می بندد یا می پوشاند.
• کودک چشمانش را به هم می زند یا اخم می کند.

 

علل اختلال و ضعف بینایی

برخی کودکان از زمان نوزادی و در بدو تولد دچار ضعف بینایی می شوند. همچنین ممکن است این ضعف در بینایی بعدها در نتیجه بیماری، آسیب یا شرایط پزشکی رخ دهد. شایع ترین علل اختلال بینایی عبارتند از:

• بیماری های عصبی موثر بر بخش هایی از مغز که بینایی را کنترل می کنند(اختلال بینایی قشر مغز)
• شرایط ژنتیکی مانند آلبینیسم و ​​رتینیت پیگمانتوزا
• بیماری هایی که برای برخی از نوزادان بسیار نارس یا برای نوزادانی که مشکلات خاصی در حین تولد دارند اتفاق می افتد
• شرایطی مانند گلوکوم کودکان یا آب مروارید و سرطان هایی مانند رتینوبلاستوما
• عفونت با ویروس های خاص در دوران بارداری. مانند سرخجه، سیتومگالوویروس، عفونت مقاربتی، توکسوپلاسموز و غیره.
• مشکلات ساختاری چشم که بینایی را محدود می کند. به عنوان مثال، میکروفتالمیا یا آنوفتالمی
• آسیب به چشم، آسیب به مسیرهای اتصال چشم به مغز، یا به مرکز بینایی مغز.

 

اثرات ضعف بینایی

اختلال بینایی می‌تواند بر بسیاری از زمینه‌های رشد کودکان تأثیر بگذارد که ممکن است انتظار برخی از آن ها را نداشته باشید. به عنوان مثال، کودک چالش‌های اضافی با مواردی مانند موارد زیر پیدا می کند.

• ناتوانی در برقراری ارتباط موفق: کودک شما کسی را که برای او دست تکان می دهد و لبخند می زند نمی بیند یا نمی تواند تماس چشمی برقرار کند.
• بازی و معاشرت با دیگران: کودک دست و پا چلفتی می شود. نمی تواند زبان بدن دیگران را بخواند، در میان جمعیت گم می شود یا در دوستیابی مشکل داشته باشد.
• صحبت کردن: فرزند شما به اشیاء اشاره نمی کند، بنابراین اطرافیان این اشیاء را نام نمی‌برند و فرزند شما فرصت یادگیری نام‌ها را از دست خواهد داد.
• عدم درک تفاوت روز و شب و مشکل در نشستن، خزیدن و راه رفتن. به دلیل اینکه کودک نمی تواند اشیاء جالبی را که برایش می گذارید ببیند، سعی نمی کند حرکت کند.
• عدم یادگیری خواندن و نوشتن و بازی کردن: به دلیل عدم توانایی برای کشف محیط، کودک از لمس بافت های خاص یا کاوش در مناطقی که نمی تواند ببیند می ترسد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات یادگیری کلیک کنید.

 

تشخیص اختلال بینایی در کودکان

یک چشم پزشک، اپتومتریست، متخصص اطفال یا سایر متخصصان ممکن است کودک را بین تولد تا ۳ ماهگی، بین ۶ ماهگی تا یک سالگی و یکبار دیگر حدود ۳ سالگی یا ۵ سالگی معاینه کند. این امر به ویژه در صورتی مهم است که فردی در خانواده با مشکلات بینایی وجود داشته باشد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه روانشناسی کودک کلیک کنید.
تشخیص با شرح حال کامل و سابقه خانوادگی اختلال بینایی در بیمار شروع می شود. معاینه خارجی چشم شامل پلک ها، ملتحمه، قرنیه، عنبیه، عدسی و مراحل بعدی است. آزمایشات مربوط به اختلال بینایی شامل تست هایی می شود که برای تشخیص حدت بینایی و اختلال بینایی استفاده می شود. شامل تست اسنلن، تست میدان بینایی و غیره می باشد.

1-تست اسنلن

تست اسنلن که به عنوان تست بینایی نیز شناخته می شود، معمولاً از نموداری به نام نمودار اسنلن استفاده می کند که شامل حروف و اعداد تصادفی است. به تدریج کوچک تر می شوند و در فاصله ۶ متری از بیمار قرار می گیرند. از بیمار خواسته می شود که حروف را یکبار با هر چشم جداگانه و یکبار هر دو را با هم بخواند. توانایی خواندن حروف در هر اندازه، حدت بینایی را تعیین می کند.
پس از آزمون یک نمره به دست می آید که از دو عدد تشکیل شده است. عدد اول نشان دهنده فاصله زمانی بیمار از نمودار است که توانسته بود حروف روی نمودار را با موفقیت بخواند. عدد دوم نشان دهنده این است که یک فرد با بینایی سالم چقدر باید بتواند نمودار را بخواند.

2-علائم ضعف بینایی در کودکان | تست میدان دیداری

میدان بینایی محدوده دیدی است که فرد می تواند بدون کج کردن یا چرخاندن سر ببیند. این کار دید محیطی چشم ها را اندازه گیری می کند. در این آزمایش از دستگاهی استفاده می شود که روی چشمان بیمار بسته شده است.  چراغ ها در دید محیطی بیمار روشن و خاموش می شوند. سپس از او خواسته می شود که هر بار که نوری را می بیند دکمه ای را فشار دهد. هر شکاف میدان دید تشخیص داده می شود.  

درمان ضعف بینایی کودکان

مداخله زودهنگام بهترین راه برای حمایت از رشد کودک است. مداخله زودهنگام شامل درمان‌ها، آموزش و سایر حمایت‌هایی است که به فرزند شما کمک می‌کند تا به پتانسیل کامل رشد خود برسد. مداخله زودهنگام باید شامل کمک به خود شما به عنوان والد باشد که یاد بگیرید چگونه با کودک پیوند برقرار کنید و با او به شیوه‌هایی تعامل کنید که از رشد او حمایت کند. بچه ها از افرادی که از آن ها مراقبت می کنند و بیشتر وقت خود را با آن ها می گذرانند بیشترین مسائل را می آموزند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه رشد شناختی کودک کلیک کنید.
بنابراین ارتباط روزمره، بازی و ارتباط با شما می تواند به کودک کمک زیادی بکند. چندین متخصص در حوزه ضعف بینایی وجود دارند که برای کار به طور خاص با کودکانی که با از دست دادن شدید بینایی روبرو هستند آموزش دیده اند که شامل ارتوپتیست ها، فیزیوتراپیست ها، متخصصان جهت گیری و تحرک، کاردرمانگران، مشاوران و معلمان آموزش استثنایی باشد.  

علائم ضعف بینایی در کودکان | آنچه معلمان باید بدانند

• کودک قادر به دیدن اشیاء در فاصله دور مانند روی تخته سفید یا تخته سیاه نیست.
• داشتن مشکل در خواندن (یا یادگیری خواندن) و عدم شرکت در فعالیت های کلاسی.
• نمی تواند روی اشیاء تمرکز کند یا آن ها را دنبال کند.
• اغلب هنگام‌ نگاه کردن به تخته سیاه، چشمان خود را جمع می کند و زیاد مالش می دهد، قرمزی چشم مزمن یا حساسیت به نور دارد.
• اغلب به میز و صندلی و بچه های کلاس برخورد می کند. برای دریافت مشاوره تلفنی فردی کلیک کنید.
• برنامه ای برای زمان از دست رفته آموزش، تکالیف و تست داشته باشید. زیرا دانش‌آموزان دارای اختلال و ضعف بینایی وقت کلاس را برای مراجعه به پزشک از دست می دهند. اگاهی داشته باشید که دانش آموز چگونه زمان از دست رفته را جبران می کند.
• درباره تفاوت ها صحبت کنید و آن را محترم بشمارید. دانش آموزانی که دارای اختلالات بینایی هستند می خواهند مانند بقیه پذیرفته شوند. اما گاهی اوقات مورد هدف تمسخر و تحقیر دیگران قرار می گیرند که آن ها را متفاوت می دانند.
• درباره تفاوت‌ها صحبت کنید و آن‌ها را جشن بگیرید و روی علایق مشترک بچه‌ها تمرکز کنید. مراقب قلدری های احتمالی باشید و برای آن رفتار یک "خط مشی تحمل صفر" در نظر بگیرید.
• با توجه به نیازهای خاص و ارائه پشتیبانی در صورت نیاز، می توانید به دانش آموزانی که دارای اختلال بینایی هستند کمک کنید تا به بهترین شکل ممکن مطالب را یاد بگیرند.

 

چند راهکار برای کنار آمدن بهتر با کودک  

مراقب خود و خانواده باشید.اگرچه درگیر شدن در مراقبت از فرزند آسان است، اما نکته مهم این است که مراقب سلامت خود نیز باشید. اگر اصول خودمراقبتی را رعایت کنید بهتر می توانید از فرزند مراقبت کنید.
از مشاوره کودک و خانواده استفاده کنید تا به شما کمک کنند از پس چالش ها برآیید. موفقیت هایی را که در زندگی خود به عنوان والد کودک دارای اختلال بینایی با آن روبرو خواهید شد جشن بگیرید. صحبت با والدین دیگر که با مشکلاتی مانند فرزند شما مواجه هستند می تواند راهی عالی برای جلب حمایت و تشکیل گروه های حمایتی باشد. شما می توانید در شرایط مشابه با عضویت در یک گروه پشتیبانی حضوری یا آنلاین با والدین دیگر ارتباط برقرار کنید. برای دریافت مشاوره خانواده کلیک کنید.

علائم ضعف بینایی در کودکان | احساسات متفاوت بین فرزندان

اگر فرزندان دیگری داشته باشید، آن ها احساسات مختلفی نسبت به داشتن یک خواهر یا برادر معلول خواهند داشت. آن ها باید احساس کنند که به اندازه فرزند معلول برای شما مهم هستند و شما به آن ها و آنچه که آن ها در شرایط موجود می گذرانند اهمیت می دهید. مهم است که با سایر فرزندان خود درباره مسائل فرزند معلول. مسائل روحی که خود و آن ها درگیر هستید صحبت کنید. با آن ها وقت بگذرانید و حمایت مناسب خواهر و برادری برای آن ها پیدا کنید.
بهتر است که خود را در شراکت با متخصصان آموزش فرزند همراه ببینید. هنگامی که دانش خود را از شرایط کودک با تخصص متخصصان ترکیب می کنید، به احتمال زیاد بهترین نتایج را برای فرزند خود به وجود می آورید. یادگیری خواندن و نوشتن با خط بریل برای رشد سواد کودک شما مهم است. آشنایی زودهنگام کودک با خط بریل به پشتیبانی از یادگیری فرزند شما کمک موثری می کند.  

سخن آخر درمورد علائم ضعف بینایی در کودکان

از دست دادن شدید بینایی یا نابینایی می تواند به این معنی باشد که برخی از قسمت های رشد و یادگیری کودک شما کندتر از سایر کودکان است. به عنوان مثال، متوجه می شوید که کودک در یادگیری غلتیدن، خزیدن، راه رفتن، صحبت کردن و اجتماعی بودن در مقایسه با دیگر کودکان کندتر است. توانایی کودک شما برای انجام همه این کارها با گذشت زمان به دست می آید. صبور باشید و به او و خود زمان کافی بدهید. اگر شما هم در راستای این موضوع مسئله ای دارید، می توانید از مشاوران و روانشناسان در این مورد کمک بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.