طبیعت درمانی معجزه ی قرن حاضر در درمان اختلالات!

با طبیعت درمانی آشنا شوید. یافته های جدید روانشناسان بر این عقیده است که طبیعت درمانی به سلامت روان افراد و حتی درمان برخی اختلالات روانی از جمله اختلال افسردگی و اضطراب کمک بسیار زیادی می کند. با گسترش استفاده از تکنولوژی و فناوری های پیشرفته، انسان امروزی روز به روز بیشتر از گذشته از طبیعت فاصله گرفته است و این موضوع ممکن است تاثیرات مخربی بر روان انسان ها داشته باشد. این مقاله به بررسی تاثیر طبیعت بر روان انسان ها به اختصار پرداخته است. برای کسب آگاهی بیشتر در این زمینه از مشاوره تلفنی فردی مشورت بخواهید.

تاثیر طبیعت بر سلامت روان انسان

امروزه در سر تا سر جهان با توجه به همه گیری بیماری ها و بروز مشکلات سلامتی، انسان ها بسیار بیشتر از گذشته از طبیعت فاصله گرفته و در کنج خانه های خود پناه گرفته اند. اما این موضوع اگرچه ممکن است باعث کاهش شیوع بیماری های همه گیر شود اما تاثیرات مخربی بر سلامت روان افراد داشته است. به گونه ای که سطح اضطراب، حس تنهایی و افسردگی در افراد به موازات آن رو به افزایش است. اگر شما نیز از اختلالات افسردگی یا اضطراب رنج می برید یا به تازگی دچار برخی عواطف ناخوشایند ناشی از تنهایی شده اید وقت آن است که طبیعت را وارد زندگی روزمره ی خود کنید. در حالی که انسان ها به طور شهودی می دانند که به نظر می رسد دیدن پرندگان و سنجاب ها و گذراندن وقت در پارک محلی تأثیر آرامش بخشی بر روان آن ها دارد و احساس نشاط و سرزندگی ایجاد می کند، شواهد تجربی در مورد مزایای طبیعت درمانی نیز در حال افزایش است. این مقاله توضیح می دهد که طبیعت درمانی شامل چه مواردی است، چگونه طبیعت درمانی می تواند به سلامت روان شما کمک کند، و چگونه می توانید انرژی مثبت، نشاط و سرزندگی طبیعت را دوباره به زندگی خود بیاورید.

فواید حضور در طبیعت

چیزی که علم نشان می دهد این است که ما می توانیم از قدرت شفابخش مادر طبیعت بهره ببریم و انبوهی از مزایای سلامت روان را به دست آوریم. سوال این است که آیا ما در راه حلی آسان و مقرون به صرفه برای مشکلاتمان برای حضور در طبیعت مشارکت می کنیم؟

آخرین تحقیقات در روانشناسی دانش ما را در مورد این که چگونه گذراندن وقت در طبیعت راهی کم هزینه و بسیار موثر برای بهبود جنبه های مختلف سلامت روانی افراد است، بیشتر می کند. فواید طبیعت گردی در افزایش سلامت روان انسان ثابت شده است که در ادامه به برخی از آن ها اشاره شده است. درمان بیماری‌های روانی تنها فایده طبیعت درمانی نیست؛ این روش حتی برای ارتقای سطح سلامت روان جامعه نیز مفید است. بعضی از مزایای حضور در طبیعت عبارت‌اند از:

• ایجاد حس شادمانی
• احساس خوشبختی
• ایجاد تعامل‌های اجتماعی مثبت
• ایجاد معنا در زندگی
• کاهش استرس و اضطراب
• تقویت تمرکز
• تقویت حافظه
• افزایش آرامش
• یافتن دوستان جدید
• ارتقای مهارت‌های شناختی
• بهبود کیفیت خواب
• بهتر شدن روابط اجتماعی
• کاهش افسردگی
• کاهش اضطراب
• کمک به سلامت قلب، مغز و دستگاه تنفسی

طبیعت درمانی چیست؟

طبیعت درمانی که به آن اکوتراپی نیز گفته می شود، مبتنی بر مفهوم استفاده از طبیعت برای کمک به بهبودی و درمان به خصوص از نظر روانی است. به جای صرف وقت در اینترنت و گشت زدن در فضای مجازی که در نهایت منجر به اعتیاد به اینترنت و فضای مجازی و افسردگی می شود می توانید روزانه ساعتی را به گشت و گذار در طبیعت اختصاص دهید. چرا که انرژی مثبت طبیعت به خودی خود درمانگر روان انسان است و نشاط و سرزندگی را با تمام سخاوت و بخشندگی خود به روان انسان ها ارزانی می دارد.

انسان امروز به اندازه ی گذشته، وقت خود را در خارج از خانه یا محل کار نمی گذراند. برای تهیه ی مایحتاج روزانه و مواد غذایی مجبور به کشاورزی و حضور مستقیم در طبیعت نیست. حتی کودکان شما امروز ممکن است دیگر مانند زمانی که بچه بودید، از طریق دوچرخه سواری در چمنزار یا در دریاچه بازی نکنند. در عوض بیشتر زمان روزانه ی خود را سرگرم بازی های آنلاین باشند.تمام فعالیت های گذشته ی انسان در طبیعت با رسانه های اجتماعی و بازی های ویدیویی جایگزین شده است. پیامدهای این موضوع این است که ما با جامعه ای پر استرس با انواع بیماری های بهداشت روان روبرو هستیم.

1-طبیعت درمانی با گذراندن زمان در فضاهای سبز و آبی!

ممکن است عنوان های طبیعت درمانی به نام «مراقبت سبز»، «ورزش سبز» یا «سبز درمانی» را شنیده باشید. زیرا مزیت قدرتمند آن در گذراندن زمان در فضاهای سبز مانند جنگل ها و مراتع یا حتی پارک یا فضای سبز نزدیک خانه تان است. اما طبیعت درمانی هم چنین شامل صرف کردن زمان در نزدیکی اقیانوس های آبی آرامش بخش، رودخانه ها و دریاچه ها نیز است. قرار گرفتن در نزدیکی محیط های آبی از نظر روانی اثر درمانی دارد. شما را در روحیه خوبی قرار می دهد. رنگ آبی نیز باعث آرامش ذهن و تسکین است.

در سال های اخیر مطالعاتی در مورد رابطه بین فضاهای آبی و سلامت روان افراد در 18 کشور در سراسر اروپا انجام شده است. پس از بررسی 18000 نفر، محققان دریافتند که مردم در نزدیکی دریاها و رودخانه ها احساس بهتری دارند. شاید دلیل این که در گذشته اکثر شهرها و روستاها در کنار رودخانه ها ساخته شده اند نیز همین امر باشد.

در واقع، شواهد نشان داد افرادی که در نزدیکی دریاها و رودخانه ها زندگی می کنند یا دسترسی بیشتری به چنین مکان هایی دارند از حس آرامش و احساس نشاط بیشتری برخوردار هستند. بر خلاف این دسته افرادی که دور از مراتع سبز و دریاها هستند و طبیعت خشنی را تجربه می کنند از لحاظ روانی نیز چندان آرامش ندارند و بیشتر از سایر افراد در معرض ناامنی روانی قرار دارند.

2-رویکردهای مختلف طبیعت درمانی

در صورتی که قصد دارید حداقل برای درمان خود و بهبود وضعیت روانی تان به طبیعت نزدیک شوید مجموعه ای از برنامه های درمانی مبتنی بر طبیعت در دسترس شما هستند. روش‌هایی مانند باغبانی در حیاط خلوت، قدم زدن در مزرعه‌ای پر از گل، یا شناور شدن در رودخانه روش های بسیار ساده و در دسترسی هستند که همگان می توانند با کمترین امکانات آن را در اختیار داشته باشند. این روش ها هر چند ساده به نظر می رسند اما در صورتی که تبدیل به روال روزمره ی زندگی شما شوند پس از مدت کوتاهی تاثیرات شگرفی بر سلامت روان شما خواهند داشت. چرا که همان طور که گفته شد طبیعت درمانگری مهربان و سخاوتمند است.

طبیعت درمانی یا اکوتراپی همچنین می تواند شامل فعالیت ها یا درمان هایی باشد که در آن ها به طور رسمی توسط درمانگران و رهبران آموزش دیده هدایت می شوید. در این جا برخی از انواع رسمی‌تر طبیعت درمانی آورده شده است.

انواع مختلف اکوتراپی

• درمان مرتبط با کشاورزی، که می‌تواند شامل کار با محصولات کشاورزی مورد استفاده در یک جامعه باشد. کشت و زراعت حتی در یک باغچه ی کوچک طی یک الی دو هفته تاثیرات عظیمی بر وضعیت روانی شما خواهد داشت و نشاط و حس سرزندگی بسیاری را برای شما فراهم می کند.
• درمان به کمک نگهداری حیوانات، که ممکن است شامل بازی یا آموزش اسب یا سگ یا حتی ماهی باشد. نگه داشتن یک حیوان خانگی باعث بهبود روحیه ی خودتان نیز بشود. حیوانات خانگی و انسان رابطه خوبی برقرار می کنند.
• ماجراجویی درمانی، که ممکن است شامل رفتن در عمق دریاها یا صخره نوردی و یا جنگل پیمایی باشد.
• بیابان درمانی، که اغلب به گروه هایی از نوجوانان و جوانان با مشکلات رفتاری کمک می کند.
• جنگل درمانی نیز، تمرینی ذهنی است که در آن هنگام قدم زدن در جنگل از حواس پنجگانه خود استفاده می کنید.
• یافته های مطالعات روانشناسی نشان می دهد، طبیعت می تواند سلامت روان را در طول همه گیری کرونا بهبود بخشد و بر درمان اختلالات روانی مخصوصا افسردگی و اضطراب به شدت موثر است.

طبیعت درمانی در خانه

به دلایل اجتماعی و اقتصادی، هر قشری از مردم به راحتی به فضاهای سبز یا آبی دسترسی ندارند. علاوه بر این، در طول آب و هوای نامناسب و ماه های سرد زمستان، حتی آن هایی که امکانات لازم را دارند، ممکن است طبیعت را انتخاب نکنند.جذابیت قدم زدن در کنار رودخانه یا پیاده روی در یک حفاظتگاه طبیعی ممکن است همیشه و در تمام فصول سال وجود نداشته باشد. بنابراین آوردن طبیعت به خانه می تواند گزینه ی بسیار خوبی در چنین شرایطی باشد.

اگر زمان یا دسترسی محدودی دارید، شاید یک برنامه کاری فشرده دارید، یا صرفاً راحت نیستید که مدت زمان طولانی را در سرما بگذرانید، هم چنان می توانید به راحتی به طبیعت دسترسی داشته باشید. وقتی در خانه و محل کار خود محصور هستیم، چگونه می توانیم از فواید طبیعت استفاده کنیم؟ در این جا چند راهکار آسان وجود دارد:

• گیاهان آپارتمانی را به خانه اضافه کنید. گیاهان نه تنها سموم دی اکسید کربن را از هوا حذف می کنند، بلکه تحقیقات نشان می دهد افرادی که زمان خود را در اطراف گیاهان می گذرانند، همدلی و شفقت بیشتری نسبت به دیگران حس می کنند و هم چنین توانایی بیشتری برای بهبود روابط دارند.
• با نقاشی یا عکس طبیعت خانه را تزئین کنید. مناظر زیبا، باغ های سرسبز یا مناظر طبیعی را انتخاب کنید. در مطالعه ی دیگری درباره فواید طبیعت برای سلامتی، محققان دریافتند که تماشای مناظر سبز دوست‌داشتنی منجر به کاهش استرس در افراد می‌شود.

ادامه روش های استفاده از طبیعت در خانه

• از فایل های صوتی استفاده کنید و صداهای آرامش بخش طبیعت را دانلود کنید. قدرت گوش دادن به آبشار یا صدای باران را دست کم نگیرید. نتیجه فقط  احساس آرامش اعصاب نیست. نتایج هم چنین شامل بازیابی توجه و عملکرد شناختی بهتر است. در یک مطالعه خاص منتشر شده شرکت‌کنندگانی که به صداهای طبیعت، به‌ویژه امواج اقیانوس و جیرجیرک‌های مزرعه گوش می‌دادند، در آزمایش‌ها بهتر از همتایان خود که به صداهای شهری مانند ترافیک و بوق ماشین گوش می‌دادند، عمل کردند.
• یک باغچه ی کوچک در بالکن یا حیاط خانه تان ایجاد کنید. این روشی فوق العاده برای گذراندن وقت در طبیعت و استفاده از انرژی مثبت گیاهان و گل ها است.می توانید یک باغچه ی کوچک در حیاط منزلتان بسازید و گل و گیاه های مختلف در آن کاشته و هر روز به آن ها رسیدگی کنید. مشاهده ی طراوت و شادابی گیاهان و تماشای رشد هر روزه ی آن ها حس فوق العاده ای به شما خواهد داد که در ارتقاء سلامت روان شما نیز نقش به سزایی خواهد داشت.
• نگه داری از حیوانات خانگی: نگه داشتن یک حیوان خانگی دوست داشتنی مانند پرنده، ماهی، سگ یا گربه می تواند تاثیرات شگرفی بر روحیه ی شما داشته باشد. مخصوصا اگر فردی هستید که تنها زندگی می کنید یا دوستان کمی دارید و یا حتی شرایط حضور مستمر در فضای طبیعت را ندارید داشتن یک حیوان خانگی کوچک می تواند شادابی و نشاط و حس امنیت را به شما منتقل کند. برخی حیوانات مانند سگ ها توانایی بسیار زیادی در برقراری ارتباط با انسان ها دارند و به سرعت به زندگی با شما خو می گیرند. داشتن یکی از آن ها در کنارتان می تواند منجر به بهبود روحیه و افزایش سلامت روان شما شود. در این رابطه مطالعه مقاله چگونه شاد زندگی کنیم پیشنهاد می شود.

کلام آخر

در این مقاله، درباره طبیعت درمانی صحبت شد. گذراندن وقت در طبیعت بیش از این که روشی درمانی باشد، نیازی روحی است که همه ی انسان ها به آن نیاز دارند و فقط مختص مبتلایان به اختلالات روانی نیست. خوشبختانه در هر شهر و روستایی که باشید دور و اطراف شما حتما پر از جاذبه‌های طبیعی است و حتی با سفرهای یک‌روزه هم می‌توانید طبیعت‌گردی کنید. در محله‌های شهرها و روستاهای مختلف هم پارک‌های زیادی وجود دارند که برای ورزش، پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری در طبیعت مناسب هستند. بنابراین طبیعت از شما دور نیست و حتی با کم‌ترین هزینه هم می‌توانید از آن استفاده کنید. هم چنین با استفاده از روش هایی که در بالا ذکر شد می توانید طبیعت را به خانه ی خودتان بیاورید و با کمترین هزینه از مزایای گذراندن وقت در طبیعت بهره مند شوید. اگر اختلال روانی خاصی مانند اضطراب یا افسردگی دارید و به عنوان روش درمانی قصد استفده از طبیعت را دارید برای طبیعت درمانی بهتر است با اکوتراپیست مشورت کنید تا روش‌های مناسب را به شما پیشنهاد بدهد، اما اگر مشکل خاصی ندارید، می‌توانید به هر روشی که دوست دارید با طبیعت ارتباط برقرار کنید و از آن لذت ببرید. برای کسب آگاهی بیشتر از مشاوره روانشناسی مشورت بخواهید.