تست خواب

تست خواب چیست و چگونه انجام می شود؟ اگر شما هم تا به حال دچار اختلالات خواب مانند بی خوابی، خر و پف، خواب آلودگی در طول روز، فشار خون و سردرد های صبحگاهی شده اید، بهتر است درباره تست خواب بیشتر بدانید. تست خواب یا پلی سومنوگرافی آزمایشی است که به منظور تشخیص نوع اختلال خواب و الگوی خواب فرد صورت می گیرد. این تست عمدتا در بیمارستان ها و کلینیک های مخصوص اختلالات خواب زیر نظر تکنسین های متخصص انجام می شود. در طول تست خواب الکترود هایی شبیه به چسب نواری به پوست شما وصل می شود تا کیفیت خواب‌تان مورد بررسی قرار گیرد.
کیفیت خواب معمولا با توجه به معیارهایی مانند سطح اکسیژن، ضربان قلب، امواج مغزی و… اندازه گیری می شود. در ادامه مقاله به توضیحات کاملی درباره تست خواب می‌پردازیم. پیشنهاد می کنیم چنانچه دچار اختلالات خواب هستید با کمک مشاوره روانشناسی برای رفع مشکلات خود اقدام نمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مشاوره روانشناسی کلیک کنید.

اختلالات خواب

برای این که بدانید آیا واقعا به تست خواب نیاز دارید یا نه بهتر است ابتدا با اختلالات خواب آشنا شوید. اختلالات خواب در چند دسته اساسی قرار می گیرند که در ادامه به توضیح هر یک آن ها می پردازیم:

1. اختلال تنفسی

اگر تنفس شما به هنگام خواب قطع می شود و دوباره بر می گردد پس شما به اختلال تنفسی دچار هستید. یکی از اختلالات تنفسی شایع میان مردم آپنه خواب نام دارد که به معنای وقفه تنفسی در خواب است. این اختلال بسیار خطرناک بوده و حتی در مواردی مرگبار است.

نشانه های آپنه خواب
الف. خروپف بسیار بلند در طول شب
ب. تحریک پذیری
ج. اختلال توجه
د. بیدار شدن با علائمی نظیر دهان خشک، سردرد و گلودرد
ه. بیدار شدن از خواب به همراه علائم تنگی نفس
و. تنفس منقطع
ز. بی خوابی شبانه و خواب زدگی

2. بی خوابی

خواب باکیفیت و مناسب باید عمیق و یکپارچه باشد. اگر شما در طول شب به سختی به خواب می روید، نمی توانید بخوابید و یا به هنگام خواب مدام از خواب بیدار می شوید و در دوباره به خواب رفتن مشکل دارید، پس اختلال خواب شما در دسته بی خوابی قرار می گیرد. بی خوابی می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود از جمله: اختلالات خواب، استرس، به هم خوردن سیکل خواب، افسردگی و … البته نگفته نماند که اختلالات دیگرهم سبب بی خوابی می شوند.

بی خوابی مشکلات زیادی را از نظر جسمی و روانی برای فرد ایجاد می کند از جمله: اختلالات خلقی، اختلال توجه، کاهش بهره وری،احساس اندوه و خستگی مفرط. درمان بی خوابی با مصرف خودسرانه دارو های خواب آور نه تنها چاره کار نیست . بلکه حتی در مواردی می تواند خطرناک باشد. بی خوابی تابع عوامل مختلفی است؛ به همین دلیل باید توسط پزشک متخصص تشخیص داده شده و درمان شود.

3. اختلال حرکت دوره‌ای اندام

در این نوع اختلال فرد به صورت ناخودآگاه و مداوم پاهای خود را باز و بسته می کند. این اختلال ممکن است پرش دست و پا و یا سندرم پای بی قرار باشد.

سندرم پای بی قرار: نوعی اختلال خواب است که نشانه آن احساس ناخوشایند و بدی در پاهاست که فرد را مجبور به حرکت دادن پاهایش می کند تا این احساس برطرف شود. این مشکل معمولا عصرها و شب ها بروز پیدا می کند و به همین دلیل سبب بی خوابی و مشکلات مربوط به آن می شود. این مشکل بیشتر در زنان دیده می شود چرا که کمبود آهن تشدید کننده این بیماری است. برای آگاهی بیشتر در خصوص سندرم پای بی قرار کلیک کنید.

4. رفتار های غیرمعمول در خواب

اگر در خواب راه می روید و یا در خواب حرف می زنید، خروپف مداوم دارید، درگیر کابوس دیدن هستید، پرخوابی دارید و یا هر نوع رفتار غیر معمول دیگری دارید که کیفیت خواب شما را به هم می ریزد پس شما هم دچار اختلال خواب هستید و باید برای رفع آن نزد پزشک رفته و در صورت صلاحدید پزشک برای تست خواب اقدام کنید.

5. اختلال رفتاری خواب rem

اکثر افراد تصور می کنند خواب یک اتفاق ناگهانی و تک مرحله ای است که در آن برخی ارگان های بدن از فعالیت باز می ایستند اما این گونه نیست. خواب یک فرایند چند مرحله ای می باشد. عمدتا اختلالات خواب در مرحله دوم که به خواب rem معروف است اتفاق می افتد و این مرحله را مختل می کند. مرحله دوم خواب یا همان خواب rem همان مرحله ایست که ما در آن خواب و رویا می بینیم. این مرحله شبه بیداری است و اگر خواب با کیفیت باشد هر 90 دقیقه اتفاق می افتد.

6.خستگی در طول روز

آخرین مورد که وجه مشترک تمام اختلالات خواب است خستگی مفرط در طول روز می باشد. این نوع خستگی نتیجه بی خوابی و یا خواب بی کیفیت است. افرادی که دچار اختلالات خواب هستند دچار چرخه خواب نامناسب در شب، خستگی و کمبود انرژی در طول روز می شوند. به همین دلیل خواب خوب اهمیت دارد چرا که در نبود آن انرژی لازم برای فعالیت های روزانه هم وجود ندارد. برخی افراد در طول روز دچار حمله ناگهانی خواب می شوند که به این حمله در اصطلاح پزشکی نارکولپسی می گویند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه حمله خواب کلیک کنید.

تست خواب چیست و چگونه انجام می شود؟

شما برای تست خواب ابتدا باید با یک متخصص مشورت کنید و سپس به مراکز درمانی که شامل بیمارستان ها و کلینیک های مخصوص اختلالات خواب است مراجعه کنید. عصر روزی که برای شما نوبت تعیین شده باید به مرکز درمانی بروید و شب را در اتاق مخصوص خودتان بخوابید. اتاق‌های مخصوص تست خواب معمولا شبیه به اتاق‌های هتل هستند تا راحتی شما را تامین کنند. این اتاق‌ها باید تمیز و بهداشتی، ساکت و تاریک باشند. نگرانی اکثر افراد این است که در این اتاق ها خوابشان نبرد اما در واقع تجربه نشان داده اکثر افراد شب آزمایش به راحتی می‌خوابند و مشکلی برایشان ایجاد نمی‌شود.

در طول خواب به پوست سر، قفسه سینه و باقی اندام‌هایتان سنسورهایی وصل می‌شود که وضعیت شما را در طول خواب ثبت کند. این سنسورها به نحوی طراحی شده‌اند که آزادی شما را به هنگام خواب نگیرند و امکان تکان خوردن در طول خواب را به شما بدهند. اطلاعاتی که در طول تست خواب باید ثبت و بررسی شود شامل این موارد است: امواج مغزی، تعداد تنفس در طول خواب، کیفیت تنفس در طول خواب، سطح اکسیژن در خون، ضربان قلب، حرکات بدن مانند حرکت پا، حرکت چشم ها و هر آن چیزی که در طول خواب برای شما اتفاق می‌افتد.

ناگفته نماند که در طول خواب متخصص مربوطه بر شما نظارت دارد، به شما سر می‌زند و اگر مشکلی داشته باشید به شما کمک می‌کند. مثلا اگر بخواهید به دستشویی بروید سنسورها را از بدن شما جدا می‌کند. در اتاق‌های تست خواب استاندارد میکروفونی وجود دارد که بیمار را با فلوشیپ خواب ارتباط می‌دهد. این میکروفون برای این است که اگر بیمار بیدار شد و یا مشکلی داشت مثلا سنسور ها از پوستش جدا شده بودند، سریعا به متخصص اطلاع بدهد. بر.

قبل از تست خواب باید چه اقداماتی انجام دهیم؟

1.روز قبل از تست خواب سعی کنید از مواد کافئین دار مانند چای، کلات، نوشابه و قهوه استفاده نکنید تا به راحتی به خواب بروید.
2.استفاده از الکل و مواد مخدر نتیجه آزمایش شما را به هم می ریزد پس از مصرف آن اجتناب کنید.
3.اگر داروی خاصی مصرف می کنید درباره مصرف آن در روز قبل از آزمایش، با پزشک تان مشورت کنید.
4.مقدار غذای معمول خود را مصرف کنید نه خیلی سنگین نه خیلی محدود.
5. سعی کنید عصر قبل از رفتن به مرکز درمانی یک دوش آب گرم بگیرید تاهم پوست شما برای انجام آزمایش تمیز شود و هم بدن شما ریلکس شود و شب راحت تر به خواب بروید.
6.سعی کنید از مواد آرایشی، ادکلن و … استفاده نکنید چرا که عملکرد سنسور ها و الکترود ها را به هم می ریزد.
7.تمام چیزهایی که به شما در خواب راحت تر کمک می کنند را به همراه داشته باشید مانند لباس خواب راحت، یک کتاب، بالش مخصوص به خودتان، خمیردندان و مسواک و…
8.اگر فکر می کید که تنها رفتن به شما استرس می دهد و یا مشکل خاصی دارید، یک همراه که شما را آرام می کند را با خود به مرکز درمانی بیاورید.
9.نسخه پزشک، دفترچه بیمه، پاسخ آزمایش ها و داروهای روز بعد را فراموش نکنید.
10.سعی کنید دیر نکنید و اگر قصد کنسل کردن دارید از چند روز قبل به مرکز اطلاع دهید.
11.جواهرات و وسایل ازشمند خود را در خانه بگذارید چرا که اکثر مراکز تست خواب هیچ گونه مسئولیتی را در قبال اشیای ارزشمند شما قبول نمی کنند.

پس از تست خواب

صبح پس از این که بیدار شدید و تست خواب شما انجام شد، متخصص یا تکنسین سنسور ها را از پوست شما جدا می کند و شما می توانید آزادانه به ادامه روز خود بپردازید. با توجه به این که چه مقدار زمانی در هر مرحله از خوابتان ماندید، وقفه تنفسی داشتید یا نه، خروپف شما چطور بوده و رفتار ها و حرکات غیر طبیعی یا طبیعی یا استرس در خواب داشتید، متخصص مشکل شما را تشخیص می دهد و راه حل درمان را برای شما توضیح خواهد داد. معمولا فرایند تشخیص از یک هفته تا چند هفته به طول می انجامد.

ضرورت تست خواب در چیست؟

ما انسان ها به طور تقریبی نیمی از عمر خود را در خواب به سر می بریم پس اگر کیفیت این بخش از زندگی قابل قبول نباشد در تمام زندگی دچار مشکل می شویم. عدم تشخیص و درمان اختلالات خواب باعث به وجود آمدن برخی مشکلات می شود که برخی از آن ها به شرح زیر هستند:

1)کارایی و بهره وری پایین در طول روز
2) به هم خوردن تعادل هورمونی و افزایش وزن و اختلالات هورمونی
3)دچار شدن به مشکلات بینایی مانند تاری دید، دوبینی، محدود شدن میدان دید
4)مشکلات اعصاب و روان مانند تحریک پذیری و خشم
5)افزایش احتمال بیماری های قلبی
6)اختلال توجه و اختلالات یادگیری
7) سردرد و سرگیجه
8)به وجود آمدن مشکلات ذهنی
9)مبتلا شدن به دیابت یا قند خون به دلیل به هم خوردن متابولیسم بدن
10)مبتلا شدن به انواع بیماری ها به خاطر ضعف سیتم ایمنی بدن
توصیه می کنیم در این رابطه مقاله تاثیر مشکلات خواب بر سلامت روان را مطالعه فرمایید.

آیا تست خواب آنلاین هم وجود دارد؟

پزشکان در مراحل اولیه تشخیص می توانند علائم مشهود شما را بررسی کننند اما برای تشخیص اصلی نیاز به تست خواب داریم. پس در واقع جواب این سوال منفی است چرا که برای تست خواب حتما باید سنسور هایی به پوست شما وصل شود. اگر دوست ندارید تست خواب را در مراکز درمانی انجام دهید می توانید به تست خواب در منزل فکر کنید.

آیا تست خواب را می توان در منزل انجام داد؟

بسیاری از افراد دوست ندارند در محیط بیمارستان بخوابند و یا گمان می کنند که تفاوت کیفیت خواب شان در بیمارستان و منزل روی نتیجه تست اثرگذار است ( که البته این فرض غلطی است) به همین دلیل به دنبال تست خواب در منزل می گردند.

تست خواب در منزل امکان پذیر است اما برای همه کاربرد ندارد. در واقع چون نمی توان در منزل امواج مغزی و مراحل خواب را اندازه گرفت تشخیص طیفی از اختلالات خواب مانند اختلال خواب rem و غیر rem امکان پذیر نیست. به همین دلیل متخصصان توصیه می کنند تست خواب در بیمارستان یا مراکز مخصوص به این کار صوررت بگیرد.

متاسفانه برخی از فروشندگان بدون این که تخصصی داشته باشند صرفا برای فروش محصولات شان تست خواب را در منزل به روش غیر علمی انجام می دهند که همین امر سبب تشخیص غلط خواهد شد. پس اگر می خواهید تست در منزل هم انجام دهید، حتما از رهنمودهای متخصصین این حوزه بهره بگیرید.

انواع تست خواب

در واقع 4 نوع تست خواب وجود دارد که با توجه به مشکل شما و به تشخیص پزشک برای تان تجویز می شوند. این چهار نوع تست خواب به شرح زیر می باشند:

1.تست خواب شبانه و یا psg

همانطور که از نام این آزمایش مشخص است مربوط به خواب شبانه می باشد. در این تست کلیت خواب شما به همراه عملکرد های جسمی نظیر تنفس، ضربان قلب، اکسیژن، حرکت اندام ها و… مورد ارزیابی و تشخیص قرار می گیرد.

۲. تست تشخیصی تأخیر چند‌گانه خواب در طول روز و یا MSLT

این تست برای افرادی تجویز می شود که در طول روز دچار حمله خواب و یا همان نارکولپسی می شوند. در این نوع تست میزان خواب آلودگی فرد در طول روز یا علت بی خوابی ،سرعت ورود به مرحله دوم خواب و همچنین تعداد دفعات ورود به آن مرحله مورد ارزیابی و تشخیص قرار می گیرد. البته لازم به ذکر است که برای انجام این تست حتما باید از قبل تست خواب شبانه یا همان psg را انجام داده باشید.

۳. ارزیابی PSG و تیتراسیون CPAP طی دو آزمایش در طول شب

این تست دو مرحله ای مربوط به افرادی است که دچار اختلالات تنفسی و آپنه خواب هستند. در مرحله اول و یا همان شب اول، تست کلی انجام می شود و اگر در این تست آپنه (وقفه تنفسی) در خواب تشخیص داده شد، مرحله دوم نیز تجویز می شود. در مرحله دوم یا همان شب دوم فشار هوای مثبتی که برای درمان آپنه شما مناسب است توسط ماسک خاصی وارد جریان تنفسی شما می شود.

PSG. 4 با تیتراسیون CPAP هر دو در یک شب

اگر متخصص مربوطه در قسمت اول آزمایش شبانه آپنه (وقفه تنفسی) را تشخیص داد و یا آن را حدس زد در قسمت دوم، آزمایش تست درمان آپنه (cpap) جایگزین می شود و ماسک مخصوص فشار هوای مثبت برای بیمار گذاشته می شود.

تجهیزات اتاق تست خواب

تجهیزاتی که در ادامه مقاله به بررسی آن ها می پردازیم از تجهیزات مهم و ضروری اتاق تست خواب هستند. آشنایی با این تجهیزات به افراد کمک می کند آگاهی خود را بالا ببرند و از استرس خود برای تست خواب بکاهند. -دستگاهی به نام الکتروانسفالوگرام یا EEG در اتاق خواب وجود دارد که برای اندازه گیری میزان امواج مغزی به کار می رود. -دستگاهی به نام الکترواِکولوگرام (EOG) حرکات چشم شما را در طول خواب اندازه گیری و ثبت می کند. – دستگاهی به نام الکتروکاردیوگرام (EKG)برای ثبت و برررسی تپش قلب به کار می رود که حسگر های آن به قفسه سینه شما وصل می شوند. -حسگری به بینی شما وصل می شود تا جریان هوایی که تنفس می کنید را ثبت کند. -یک میکروفون در اتاق تست خواب کنار شماست که خروپف و خرناس های شما را ثبت و ضبط می کند.

پزشکان چطور اطلاعات خاص را در طول خواب جمع آوری می کنند؟

شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که پزشکان چطور مراحل خواب را تشخیص می دهند و یا اکسیژن خون را اندازه گیری می کنند؟ در واقع پزشکان برای تشخیص مرحله خواب به امواج مغزی و حرکت چشم توجه می کنند. در مرحله اول خواب nrem حرکت چشم ها آهسته است ولی در مرحله دوم rem حرکت چشم ها سریع است چرا که در مرحله دوم امکان دیدن خواب و رویا وجود دارد. یا برای تشخیص میزان اکسیژن خون میزان تپش قلب و کیفیت و کمیت تنفس را برای تنظیم خواب بررسی می کنند.

تست خواب چه عوارضی دارد؟

اگر شما هم نگران عوارض تست خواب پس از آزمایش هستید باید به شما بگوییم جای نگرانی نیست چون علم تجربی ثابت کرده پلی سومنوگرافی یا همان تست خواب هیچ عوارض جانبی ای ندارد. فقط ممکن است به خاطر چسبی که سنسور ها را به پوست شما متصل می کند دچار التهاب پوستی شوید. در این مورد حتما با متخصص خود صحبت کنید.

تست خواب و جراحی

پس از تست خواب ممکن است علت تنگی نفس شما مشخص شده و برای شما عمل جراحی توصیه شود. این عمل می تواند برای رفع چاقی و یا برای باز کردن مجاری تنفسی باشد. عمل جراحی ای که برای آپنه خواب و دیگر اختلالات تنفسی در خواب تجویز می شود به دو صورت کلی انجام می گیرد: 1)اگر گوشت شما در قسمت کام شل شده باشد می توان آن را به کمک اشعه های رادیو اکتیو ترمیم کرد و یا چند تکه پلاستیکی و کوچک را در محل های شل شدگی کام قرار داد. 2)اگر گوشت اضافی، لوزه بزرگ و یا گرفتگی بینی وجود داشته باشد، جراح آن را بر می دارد تا تنفس راحت تر صورت گیرد.

چطور می توان یک کلینیک خوب برای تست خواب پیدا کرد؟

اگر می خواهید تست خواب را انجام دهید و به دنبال یک مرکز مناسب هستید بهتر است موراد زیر را در نظر بگیرید:

1.مرکزی را انتخاب کنید که یک اتاق مجزا، به دور از سر و صدا، بهداشتی و مناسب برای تست خواب داشته باشد.
2.کلینیکی که فلوشیپ اختلال خواب، روانپزشک و روانشناس مسئول و متخصص دارد بهترین گزینه است.
3.متخصصی که از شما تست می گیرد و تست شما را تفسیر می کند، حتما باید در زمینه اختلالات خواب تخصص داشته باشد وگرنه این فرایند به درستی انجام نمی شود.
4.مطمئن شوید که تمام دستگاه های مربوطه به تست خواب در مرکز مورد نظرتان وجود داشته باشد تا تشخیص به صورت کامل انجام گیرد.
توصیه می کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر با مشاوران حامی هنر زندگی مشورت نمایید. برای آگاهی در زمینه مشاوره تلفنی کلیک کنید.

سولات متداول

1.تست خواب را از چه سنی می توان انجام داد؟

یا توجه به اینکه اختلالات خواب از دوره کودکی شروع می شوند، تست خواب هم از دوره کودکی (سه سالگی به بعد) قابل اجراست.

2.چرا برای اجرا و تشخیص بهتر تست خواب نیاز به وجود یک روانپزشک یا روانشناس هست؟

طیف گسترده ای از اختلالات خواب علت و یا معلول بیماری های روانشناختی هستند. به طور مثال افسردگی هم می تواند دلیل اختلال بی خوابی باشد و هم نتیجه بی خوابی و دیگر اختلالات خواب. پس حضور متخصص حوزه سلامت روان برای بررسی بهتر تست خواب ضروری است.

3.چه عواملی سیکل خواب را به هم می زند؟

همانطور که احتمالا می دانید به هم خوردن سیکل خواب یا همان روال طبیعی خواب شب می تواند باعث اختلالات خواب شود. عواملی که سیکل خواب را به هم می زنند عبارت هستند از : -کار در شیفت شب -شیفت های چرخشی (یعنی مثلا فرد یک هفته مجبور است صبح ها بخوابد و شب ها بیدار باشد و در هفته بعد برعکس) -مسافرت به مکانی که ساعت آن با ساعت کشور مبدا اختلاف زیادی دارد.

4. آیا تست خواب شامل بیمه می شود؟

بیمه ها جز در مواردی خاص تست خواب را شامل نمی شوند. معمولا فقط بیمه های تکمیلی که برای بانک های مختلف و نیروی مسلح باشند این تست را پوشش می دهند. شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر از مشاوره تلفنی کمک بگیرید.