جنون آنی | نشانه ها، علت و درمان جنون

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با جنون آنی پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

جنون آنی یکی از انواع اختلالات روانی مزمن است که طی آن فرد از دنیای واقعیت فاصله گرفته و وارد دنیای توهم و هذیان می‌شود. در بسیاری مواقع افراد در اثر جنون آنی و خشم دست به اعمال خشونت آمیز می‌زنند و در نهایت دچار پشیمانی و یک عمر عذاب وجدان می‌شوند. اختلالات تکانه‌ای، خستگی، تحریک مقاوم و آسیب روانی، مقاومت فرد را در برابر ناکامی‌ها و فشارهای زندگی کاهش می‌دهد و احتمال رفتارهای ناگهانی در او را افزایش می‌دهد. جنون آنی در یک لحظه اتفاق می‌افتد و تمام روحیات و خلقیات فرد را به صورت ناگهانی تغییر می‌دهد. با شناسایی علائم اولیه، کنترل و درمان جنون آنی می‌توانیم از بروز حوادث ناگوار جلوگیری کنیم. پیشنهاد می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله اختلالات روانی را مطالعه فرمایید.

جنون آنی چیست؟

در جنون آنی فرد به صورت ناگهانی کنترل و ارتباط خود را با واقعیت از دست می‌دهد و ممکن است به خود یا دیگران آسیب برساند. در واقع هیجان آن قدر در فرد شدت پیدا می‌کند که از حالت طبیعی خود خارج شده و در بسیاری موارد برخلاف هنجارها یا قوانین خود و جامعه عمل می‌کند. این تغییر رفتارهای ناگهانی بیشتر در دهه‌های دوم و سوم زندگی رخ می‌دهد. جنون آنی می‌تواند به درگیری‌های بدون دلیل منطقی، ناسزاگویی، قتل و... منجر شود. اگر علت جنون آنی ژنتیک باشد و یا در سنین پایین نشانه‌ها شروع شده باشند، درمان سخت‌تر و شدت نشانه‌ها بیشتر خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر از اختلال جنون کلیک کنید.

جنون انواع گوناگونی دارد و به علت‌های مختلفی رخ می‌دهد. فردی که مستعد باشد، گاه با کوچک‌ترین محرک دچار جنون می‌شود و در برخی دیگر از انواع جنون تنها فشار روانی عمیق و طولانی مدت در بروز این اختلال مؤثر است. از جمله انواع جنون می‌توان به جنون آتش افروزی اشاره کرد که در آن فرد علاقه مفرط به استفاده از آتش در موقعیت‌های خطرناک دارد. برای کسب اطلاعات در زمینه جنون آتش افروزی کلیک کنید.

 

اینفوگرافیک جنون آنی

تشخیص جنون انی

اختلال جنون آنی با مصاحبه بالینی و ارزیابی روانی تشخیص داده می‌شود. درمانگر پرسش‌هایی مطرح می‌کند و واکنش فرد در موقعیت‌ها و تجارب مختلف را می‌سنجد. گاهی برای بررسی علت اختلال آزمایش‌های پزشکی و عکس برداری از مغز ضروری است.

 

علائم و نشانه‌ها جنون آنی

دو علامت اصلی برای تشخیص جنون آنی در فرد، بروز هذیان و توهم است. به علاوه دیگر نشانه‌هایی که در ادامه به آن‌ها اشاره کرده‌ایم در تشخیص این اختلال مؤثرند:

• بروز هذیان؛ اعتقادات فردی که براساس واقعیت نیستند و با فرهنگ فرد منطبق نیست.
• توهم؛ حالتی از تغییر هشیاری است که در آن فرد موضوعاتی را درک می‌کند که واقعیت خارجی ندارد ولی عمیقا به آن‌ها باور دارد.
• فقدان احساس یا واکنش عاطفی نامتناسب
• اختلال در عملکرد در محیط کاری یا موقعیت‌های اجتماعی
• فقدان بینش و اختلال در قضاوت
  
   

علل جنون آنی

علت روان پریشی برای هرکسی می تواند متفاوت باشد و تحقیق در مورد آن همچنان در حال انجام است. روان پریشی می تواند توسط عوامل مختلفی ایجاد شود، مانند: بیماری یا آسیب جسمی. اگر تب بالا، آسیب به سر، یا مسمومیت با سرب یا جیوه داشته باشید، ممکن است چیزهایی ببینید یا بشنوید. اگر به بیماری آلزایمر یا پارکینسون مبتلا هستید، ممکن است توهم یا هذیان را نیز تجربه کنید. عوامل مختلفی در بروز جنون آنی نقش دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به عوامل محیطی، ژنتیک، مشکلات خانوادگی، اقتصادی، تنش‌ها، شکست و ناکامی، فشارهای روانی و جسمی اشاره کرد. برخی دیگر عوامل شامل موارد زیر می‌شود:

1. مصرف مواد توهم‌زا

سو مصرف مواد محرک و الکل نیز در پیدایش جنون آنی نقش دارند. استفاده از مواد توهم زا باعث ایجاد اختلال در فرم و محتوای افکار می‌شود و احتمال آسیب رساندن به خود و دیگران افزایش پیدا می‌کند. داروهای تفریحی نیز شامل همین موضوع می شود. محققان هنوز مطمئن نیستند که آیا استفاده از داروهای تفریحی مستقیماً باعث روان‌پریشی می‌شود یا خیر، اما ممکن است در نتیجه مصرف برخی از داروهای تفریحی مانند حشیش و ال‌اس‌دی چیزهایی را بشنوید یا ببینید. اگر قبلاً روان پریشی را تجربه کرده اید، استفاده از داروهای تفریحی می تواند علائم را بدتر کند، به ویژه اگر حشیش با قدرت بالا (اسکانک) مصرف می کنید. نوشیدن الکل و سیگار نیز مانع از درمان موثر علائم شما می شود و احتمال عود جنون آنی را افزایش می دهد. داروهای تجویز شده همچنین ممکن است روان پریشی را به عنوان عارضه جانبی برخی از داروهای تجویز شده یا زمانی که داروهای روانپزشکی را ترک می کنید، تجربه کنید.

2. آسیب‌های مغزی

تومور‌های مغزی، سکته مغزی، تشنج، زوال عقل (دمانس و آلزایمر) یا حوادثی که باعث آسیب مغزی در فرد شده است از جمله اختلالات بیولوژی هستند که می‌تواند منجر به بروز رفتارهای ناگهانی و جنون آنی شود.

3. ابتلا به اختلالات شخصیت و سواستفاده از فرد

در اختلالات شخصیت ضد اجتماعی، مرزی، پارانوئید و اختلالات روانی مانند  اسکیزوافکتیو و اختلالات خلقی دوقطبی نیز احتمال جدا شدن فرد از واقعیت و رفتارهای آنی وجود دارد. برای کسب اطلاعات در زمینه اختلالات شخصیت کلیک کنید. سوء استفاده یا تروما نیز از دیگر عوامل تشخیص هستند. اگر شما سوء استفاده یا یک رویداد آسیب زا را تجربه کرده اید، احتمال بیشتری برای تجربه روان پریشی دارید. این شامل تجربیات نژادپرستی یا تبعیض های جنسیتی نیز می شود. 

4. اختلالات تکانه‌ای

اختلالات تکانه‌ای یکی دیگر از عوامل بروز جنون است، که معمولا به صورت مزمن بروز می‌کند. در واقع این افراد مسیر رشدی پر تنش و بی ثباتی را پشت سر گذاشته‌اند. 

5. ابتلا به اختلالات هذیانی

در افراد مبتلا به اختلالات هذیانی مانند اسکیزوفرنی، هذیان‌های پارانوئیدی و حسادت هذیانی، بدبینی زیاد احتمال اقدام به قتل را در این افراد بالا می‌برد. حسادت یک هیجان پر قدرت است و اگر در اختلال هذیانی یا به صورت بخشی از یک اختلال دیگر بروز کند می‌تواند با خشونت همراه شود؛ شکل بارز آن خودکشی یا دیگر کشی است. همچنین مشخصه‌ی بارز اسکیزوفرنی، توهم و هذیان است که این موضوع خود احتمال بروز رفتارهای آنی و جنون آنی را به شدت افزایش می‌دهد. برای درک بیشتر می‌توانید مقاله اسکیزوفرنی را مطالعه کنید.

 

جنون انی در روابط مادر و فرزند 

جنون آنی در رابطه بین مادر و فرزند هم ممکن است اتفاق بیافتد. فشارهای زندگی، سختی‌های اجتماعی و اقتصادی شرایطی را فراهم می‌کند که افراد به خصوص مادران دارای مشکلات روانی یا مبتلا به اختلال‌های شخصیت نتوانند خود را کنترل کنند. جنون بعد از زایمان از اختلالات بسیار نادری است که ممکن است در رابطه مادر و فرزند اتفاق بیوفتد. خانم‌هایی که سابقه ابتلا به بیماری‌های روانی از جمله دو قطبی را داشته‌اند بیشتر در معرض این اختلال قرار می‌گیرند. همانطور که گفتیم این اختلال بسیار نادر است اما گاها منجر به کشته شدن نوزاد توسط مادر می‌شود و باید جدی گرفته شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه جنون بعد از زایمان کلیک کنید.

 

پیشگیری از جنون انی

اختلالات روانی و جنون آنی مشکلاتی ریشه‌ای هستند و اغلب به دوران کودکی پر تنش افراد مبتلا باز می‌گردند؛ سبک فرزند پروری مناسب یکی از مهمترين اقدامات جهت پيشگيری از بروز رفتارهای ناگهانی است. رفتار صحیح والدین، محیط خانوادگی مناسب و به دور از تنش‌های مداوم بسیار تأثیر گذار است. توصیه می‌کنیم مقاله سبک های فرزندپروری را مطالعه کنید.

خانواده اولین محیط رشد و شکل گیری رفتار مناسب در کودک است. علاوه بر خانواده ناکامی در محیط‌هایی مانند مدرسه، دانشگاه، محل کار و... نیز ممکن است باعث بروز رفتارهای ناگهانی و جنون آنی در فرد شود. آموزش و ارتقای مهارت‌هایی چون مدیریت خشم و کنترل استرس به فرد این مکان را می‌دهد تا در برابر ناملایمات زندگی و بحران‌ها توانایی تصمیم گیری و برخورد درست را حفظ کند. در مواردی که سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری‌های روانی وجود داشته‌باشد، مراجعه به مشاوره کنترل استرس برای فرد مستعد به جنون آنی الزامی است.

 

درمان جنون آنی

با توجه به علت و عامل ایجاد کننده جنون درمان‌ها نیز متفاوت است. گاهی حتی لازم است فرد در بیمارستان‌های اعصاب و روان بستری شود. داروهای ضد جنون یا نورولپتیک برای کاهش توهمات و هذیان تجویز می‌شوند که با توجه به نوع علائمی که در فرد وجود دارد انتخاب دارو برای او متفاوت است. این داروها مکمل درمان هستند و برای تأثیرگذاری بیشتر لازم است فرد دوره‌های روان درمانی و درمان‌های شناختی رفتاری را نیز بگذراند. برای کسب اطلاعات در زمینه روان درمانی و درمان شناختی رفتاری کلیک کنید.

درمان جنون آنی با ترکیب روش‌های روانپزشکی و روانشناسی بهترین نتیجه را به دست می‌دهد. بهتر است فرد همیاری و کمک یک مشاور مجرب را در کنار خود داشته‌باشد. درمانگر سعی می‌کند تغییرات شناختی و رفتاری در فرد ایجاد کند تا بتواند سبک زندگی‌اش را تغییر دهد و در مواجهه با محرک‌های استرس‌زا بر اعصاب خود مسلط شود. از این طریق به تدریج تغییرات مثبتی در رفتار و شناخت فرد ایجاد می‌شود. مطالعه مقاله روانشناسی اطلاعات بیشتری را در مورد این دیدگاه در اختیارتان قرار می‌دهد.