تقریبا همه انسانها برای پنهان کردن هیجان شرم و عامل شرم آور تلاش میکنند. افرادی که به طور مداوم، شرم را تجربه میکنند معمولا از عزت نفس پایینی برخوردار هستند پس نسبت به هر گونه انتقاد و یا بازخورد دیگران خشمگین شده و واکنش افراطی نشان میدهند. از طرفی هیجان شرم ممکن است فرد را به انزوا و گوشه گزینی بکشاند که مسلما اثر منفی بر عملکرد اجتماعی، تحصیلی و شغلیاش میگذارد. افرادی که آمادگی بیشتری برای تجربه شرم دارند، آسیبپذیری بیشتری برای مشکلات روانشناختی نشان میدهند. پس باید به دنبال راهی برای مبارزه با شرم بود. در این مقاله راههایی را معرفی میکنیم که به کمک آن میتوانید با شرم خود مقابله کنید.
احساس شرم یک هیجان آزاردهنده است که با خوار شدن، بیارزشی یا ناتوانی همراه است. در مقابل، احساس گناه نسبت به احساس شرم کمتر مخرب میباشد، زیرا در احساس گناه دغدغه اصلی، یک رفتار خاص است نه تمامیت فرد، بنابراین احساس گناه به هویت اصلی فرد خدشهای وارد نمیکند. تجربه شرم مستقیما در مورد خود وجودی تان است که مورد ارزیابی قرار گرفته است (من این کار بد را انجام داده ام). اما در احساس گناه، کاری که انجام دادید موضوع ارزیابی است نه خودتان (من این کار بد را انجام داده ام). برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه احساس گناه کلیک کنید.
تفاوت شرم و خجالت زدگی در طول زمانی است که احساس ناراحتی میکنید. به عنوان مثال زمانی که شما به یک مجلس مهمانی دعوت میشوید و یک لیوان نوشیدنی را روی خودتان میریزید، توجه دیگران به شما جلب میشود، در آن لحظه دچار احساس خجالت زدگی میشوید. ولی این احساس برای طولانی مدت ادامه پیدا نمیکند.
شرم یکی از آسیب زنندهترین هیجانهای آدمی است و اگر اجازه بدهید رشد کند ممکن است تمام طول زندگیتان نتوانید از چنگال آن رهایی پیدا کنید. شرم ماهیت وجودیتان را زیر سوال میبرد، پس احساس خوبی نسبت به خودتان نخواهید داشت. غالب شدن احساس ناتوانی برای تغییر خودتان و رهایی از این احساس، به تدریج شما را ضعیفتر میکند.
متاسفانه شرم با احساسات دیگر پیوند میخورد و کماکان ادامه پیدا میکند. حتی زمانی هم که احساسات خوبی دارید ممکن است شرم را تجربه کنید. خجالت زنان از رابطه جنسی با همسرشان نمونهای از تداوم شرم است. به عنوان مثالی دیگر ممکن است به خاطر قبولی خواهرتان در دانشگاه خوشحال باشید ولی همزمان با خودگوییهای منفی هیجان شرم را به دلیل بی لیاقت دانستن خودتان تجربه کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر از خجالت زنان از رابطه جنسی کلیک کنید.
هیجان شرم، اغلب ریشه در کودکیتان دارد. کودکان نمیتوانند احساسات خود را از خودپنداره یا تصویری که هر فرد از خودش دارد جدا کنند، پس زمانی که والدین به هر دلیل کودک را بی ارزش میکنند یا مورد انتقاد قرار میدهند، کودک به این نتیجه میرسد که آدم بدی است. پیشنهاد میکنیم مقاله احساسات را مطالعه کنید.
شرم همیشه دنبال آدمی است و در زندگی بزرگسالی هم ادامه پیدا میکند. شرم که به طور مزمن ادامه پیدا میکند شما را نسبت به موقعیتهای مختلف آسیب پذیر میکند، حتی ممکن است به تدریح به انزوا کشیده شوید. در اثر شرم حس میکنید به اندازه کافی خوب نیستید، مسلما تاثیری منفی بر عملکرد تحصیلی، شغلی و اجتماعی تان خواهد گذاشت. در ادامه راهکارهای کاهش هیجان شرم را بررسی می کنیم:
گسترش تبلیغات در شبکههای اجتماعی به واسطه عکسهایی که هنر پیشهها و مدلهای شرکتهای مختلف در معرض دید عموم قرار میدهند، باعث میشود حس بدی به ظاهر یا اندام خودتان داشته باشید و شرم را تجربه کنید. توجه داشته باشید که این عکسها در معرض ادیتهای فراوان قرار میگیرند. پس خودتان را با آن مقایسه نکنید، در عین حال میتوانید با ورزش و مراقبتهایی که از پوست و زیبایی خودتان انجام میدهید، احساس بهتری نسبت به خودتان داشته باشید.
شرایطی را فرض کنید که به یک مهمانی خانوادگی دعوت شدید. طبق معمول با موجی از سوالات رو به رو میشوید. الان مشغول چه کاری هستی؟ حقوقت چقدر است؟ چرا تا الان ازدواج نکردی؟ کی میخواهید بچه دار شوید؟ یک سال دیگه میخواهی برای کنکور وقت بگذاری؟ نمیخواهی بینیات را عمل کنی؟ مسلما این سوالها حس بدی در شما ایجاد میکند که باعث میشود تصویر خوبی از خودتان نداشته باشید. به این موضوع توجه داشته باشید که تصمیم و هدف شما اولویت زندگی تان است، نه قضاوتی که دیگران در مورد شما میکنند. هر فردی تجربهها و شرایط زندگی متفاوتی دارد پس با افزایش خودآگاهی، فقط در جهت رسیدن به بهترین خود، برنامه ریزی کنید.
خود شفقت ورزی، به معنای مهربانی با خود و داشتن درک غير قضاوتی نسبت به نقايص خود است. خودشفقت وزی، باعث بالا رفتن آگاهی تان نسبت به این موضوع میشود که تجارب و مشکلات زندگی کنونی شما، تجربه مشترک بسیاری از انسان هاست. با شفقت ورزی قادر میشوید حتی هنگام مواجهه با ناکامیها و شکستها، دیدگاهی متعادل و همراه با مهربانی نسبت به خود داشته باشید.
نشخوار فکری و خود انتقادگری دو مانع اصلی برای پذیرش خود هستند. این دو مفهوم باعث میشود که در موقعیتهای مختلف خودتان را مقصر جلوه دهید و در ضعفها و ناتوانی هایتان اغراق کنید. پذیرا بودن به شما کمک میکند که اشتباهات خودتان را با توجه به جایز الخطا بودن انسان، ببخشید و در نتیجه در پذیرش وضعیت روانی و هیجانی خودتان با مشکل رو به رو نشوید. پس افکار و خودگوییهای منفی تان در مواجهه با موقعیتهای استرس زا کمتر میشود. برای رهایی از افکار منفی کلیک کنید.
ناتوانی در بخشش خود، هنگام تجربه وقایع پر استرس احساست منفی را در شما زیاد میکند. با افزایش مهارت بخشش خود، عواطف منفی و شناختهای غیر منطقی تان را کاهش میدهید و در مقابل عواطف مثبت گسترش مییابند. در واقع بخشش خود، نوعی تحول عاطفی به حساب میآید و با بیشتر شاخصهای سلامت روان و عزت نفس رابطه دارد. بخشش خود، کمک میکند از دردهای التیام نیافته خودتان رهایی پیدا کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه بخشش خود کلیک کنید.
شرم و احساس گناه در طولانی مدت سلامت روانی شما را به خطر میاندازد و زمینه را برای ابتلا به انواع آسیبهای روحی روانی مانند افسردگی فراهم میکند. گاه افرادی که شرم زیادی دارند از مکانیسم دفاعی خشم استفاده میکنند و همواره پرخاشگر هستند. همین موضوع به روابط آنها صدمه میزند. پیشنهاد میکنیم پیش از هر چیز احساسات خود را به صورت دقیق مورد بررسی قرار دهید و برای رسیدن به خودشناسی تلاش کنید. برای رهایی از احساس شرم و افزایش اعتماد به نفس میتوانید از خدمات مشاوره روانشناسی حضوری یا تلفنی بهرهمند شوید. برای کسب اطلاعات بیشتر از مشاوره تلفنی فردی کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه پیامدهای پنهان کردن هیجان شرم می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
دیدگاه ها
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*