بی خوابی میتواند ناشی از چند علت و یا یک مشکل خاص باشد و شناخت دلایل کمک میکنند تا بهترین روش درمان را انتخاب کنید. همه ما شبهای زیادی را بیدار ماندهایم اما ناتوانی در خوابیدن برای هر کسی آزاردهنده و آسیب زاست. بی خوابی مشکل شایعی است که خیلی از انسانها درگیر آن هستند؛ اما با اراده و تعهد به برنامههای درمانی، این مسئله را میتوانید برطرف کرده و به زندگی عادی خود برگردید. عدم آگاهی از دلایل و روشهای درمان بی خوابی بسیاری از افراد را به سمت مصرف داروهای خواب آور میکشاند، غافل از اینکه این داروها علاوه بر عوارض، قادر به درمان بی خوابی نیستند. در این مطلب اصلی ترین دلایل بی خوابی را بیان کردهایم، شما میتوانید با دریافت خدمات درمانی از متخصصان مجرب در زمینه روانشناسی از بهترین راههای درمان و شناسایی علل بی خوابی بهره مند شوید.
بی خوابی یکی از انواع اختلالات خواب است که در بسیاری از افراد دیده میشود. وجود مشکل یا اختلال در به خواب رفتن (حتی وقتی که شرایط محیطی و زمانی کاملا مساعد است) بی خوابی تعریف میشود. افراد دچار بی خوابی معمولا در صورت خوابیدن، از خواب خود راضی نیستند و پس از بیدار شدن احساس خستگی میکنند. کم بودن انرژی، تمرکز دشوار، اختلالات خلقی و کاهش عملکرد تحصیلی و شغلی برخی دیگر از نشانههای بی خوابی است.
برای اطلاع بیشتر درباره اختلالات خواب کلیک کنید.
بی خوابی شامل طیف گستردهای از اختلالات خواب مثل عدم کیفیت خواب یا کمبود خواب است. بی خوابی معمولا به سه نوع تقسیم میشود.
بی خوابی گذرا: زمانی رخ میدهد که نشانه های بی خوابی به مدت سه شب بروز کند.
بی خوابی حاد: بی خوابی کوتاه مدت نیز نامیده میشود و علائم بی خوابی برای چند هفته ادامه دارد.
بی خوابی مزمن: این نوع بی خوابی ماهها و گاهی سالها طول میکشد. در واقع، این نوع بی خوابی ناشی از مشکلات اساسی دیگر است.
علت بی خوابی میتواند ناشی از بیماریهای روانی و جسمانی، عادتهای ناسالم خواب، مصرف برخی از داروها یا مواد مخدر و برخی از عوامل بیولوژیکی باشد. مغز دارای یک چرخه خواب و یک چرخه بیداری است که همیشه یکی از آنها خاموش است. بی خوابی میتواند به علت ناتوانی یا اختلال مغز در خاموش کردن چرخه بیداری و روشن کردن چرخه خواب باشد.
برخی از شرایط پزشکی یا اختلالات جسمانی که منجر به بی خوابی میشوند شامل موارد زیر میباشد.
_ آلرژی بینی/سینوس
_ مشکلات معده مثل رفلکس معده
_ مشکلات غدد درون ریز مانند پرکاری تیروئید
_ آرتروز
_ آسم
_ مشکلات اعصاب مثل بیماری پارکینسون
_ دردهای مزمن
_ کمر درد
داروهایی مانند داروهای آلرژی و سرماخوردگیهای عمومی، فشار خون بالا، بیماریهای قلبی، کنترل بارداری، آسم و ضد افسردگی میتوانند باعث بی خوابی شوند.
علاوه بر اینها بی خوابی ممکن است نشانهای از اختلالات پایهای خواب باشد. به عنوان مثال سندروم پاهای بی قرار یکی از اصلیترین این اختلالات است که در آن فرد یک حس ناخوشایند در مورد نیاز به حرکت پاهای خود دارد. برای اطلاع از نشانه ها و علل سندروم پاهای بی قرار کلیک کنید.
آپنه خواب یا وقفه تنفسی هنگام خواب نیز یکی دیگر از علت های بی خوابی است. در آپنه خواب تمام یا یک قسمت از راههای تنفسی فرد بسته شده و منجر به توقف تنفس و کاهش میزان اکسیژن میشود. در نتیجه فرد در طول خواب به مدت کوتاه اما بارها و بارها از خواب بیدار شده و به مرور زمان دچار مشکل بی خوابی می شوند.
برای اطلاع از روش های درمان آپنه خواب کلیک کنید.
درگیری های روانی می تواند باعث ایجاد مشکل در خوابیدن بشود. متقابلا بی خوابی هم باعث ایجاد تغییراتی در خلق و هورمونها و در نتیجه ایجاد اختلالات روانی میشود.
مشکلات خواب اغلب یکی از عوارض افسردگی است و بالعکس بی خوابی نیز موجب تشدید علائم افسردگی میشود. در واقع علائم افسردگی و بی خوابی رابطه علت و معلولی دارند؛ (از دست دادن علاقه و انگیزه، احساس غم و...) پیامدهای هر دو اختلال هستند. اما بدون در نظر گرفتن اینکه کدام اول رخ داده، هر دو قابل درماناند.
برای اطلاع از افسردگی و روش های درمان افسردگی کلیک کنید.
اکثر بزرگسالان خواب کمتری دارند زیرا احساس ناراحتی یا اضطراب میکنند اما برای برخی از آنها الگوی دیگری است که به طور منظم خواب را تحت تاثیر قرار میدهد. علائم اضطراب که میتواند باعث بی خوابی بشود شامل موارد زیر میشوند.
_ تنش و درگیری روانی
_ درگیری شدید در مورد وقایع گذشته
_ نگرانی بیش از حد در مورد رویدادهای آینده
_ احساس غرق شدن در وظایف و مسئولیتها
_ احساس کلی بالارفتن میزان تحریک بدن
اضطراب و بی خوابی میتوانند همدیگر را تغذیه کنند و تبدیل به یک چرخه شوند که باید از طریق دریافت کمک حرفه روانشناسان این چرخه و این زنجیره قطع شود. تکنیکهای شناختی و ذهنی خاصی به منظور کاهش اضطراب توسط روان شناس به شما آموزش داده میشود.
یکی دیگر از علت های بی خوابی، رفتارها و الگوهای خواب مخرب هستند. در واقع عادات ناسالم خواب میتواند خود به وجود آورنده بی خوابی باشد. برخی از این عادات موارد زیر را در بر میگیرند.
1- عصرها در خانه کار کردن. فکر کردن به کارهای عقب مانده برای شما اضطراب و در نتیجه در ساعت زیستی شما مشکل ایجاد میکند. همچنین نور صفحه موبایل یا کامپیوتر (یک تا دو ساعت قبل خواب) به مغزتان فرمان بیدار باش میدهد و به خواب رفتن شما را سخت میکند.
2- خواب بعد از ظهر، حتی خیلی کوتاه میتواند در بی خوابی شما موثر باشد. خواب عصرانه برای خیلیها مفید است، اما برای بعضیها باعث دشوار شدن خواب در شب میشود.
3- گاهی برای جبران کم خوابی خود وقتی از خواب بیدار میشوید دوباره میخوابید. این مسئله ساعت بدن شما را گمراه میکند و ممکن است در بخواب رفتنهای بعدی شما اختلال ایجاد کند و یکی از علت های بی خوابی محسوب میشود.
4- خوابیدن در ساعتهای غیر معمول ساعت بدن شما را به هم میریزد. اگر عادت کردید روز بخوابید، عادت خود را تغییر دهید و اگر مجبورید شب را بیدار باشید، سعی کنید به صورت دورهای این کار را انجام دهید و به آن عادت نکنید.
5- برخی اوقات بی خوابی از یک اتفاق بد شروع میشود اما تا مدت طولانی ادامه پیدا میکند. مثلا بعد از یک خبر بد یک یا دوشب نمیتوانید بخوابید، اگر شروع به انجام عادات ناخوشایند مثل سیگار کشیدن یا مصرف الکل کنید، بی خوابی ممکن است ادامه یابد و به یک مشکل جدی تبدیل شود.
برای ایجاد تغییر در سبک زندگی خود کلیک کنید.
برخی از الگوهای تغذیهای نیز موجب بی خوابی میشوند. اگر نمیتوانید بخوابید موارد زیر را بررسی کنید.
خوردن کافئین: کافئین یک ماده محرک است که در چای، قهوه و نوشابه یافت میشود. اکثر مردم قدرت هوشیاری آن را میفهمند. کافئین در حد اعتدال خوب است اما مصرف بیش از حد آن میتواند باعث بی خوابی شبانه شود. کافئین به مدت 8 ساعت در بدن شما باقی میماند، پس اگر مشکل بی خوابی دارید مصرف آن را کنترل کنید.
نیکوتین: نیکوتین نیز یک ماده محرک است اما باعث بی خوابی میشود. استعمال سیگار و قلیان قادر است به شدت به خواب شما لطمه بزند. اگر مشکل بی خوابی دارید سریعا به فکر ترک سیگار و دخانیات باشید.
وعدههای غذایی سنگین: خوردن غذاهای چرب و حجم بالا در وعده شام، میتواند خواب شما را مختل کند. هنگامی که بیش از حد شام بخورید، بدن تان برای هضم آن نیاز به تحرک بالایی دارد و استراحت برای شما دشوار میشود. همچنین غذاهای تند میتواند باعث سوزش قلب و حتی سکته شما در خواب شود.
برای اطلاع بیشتر درباره نشانه ها و عوارض بی خوابی شبانه کلیک کنید.
اختلالات تخریب عصبی از جمله آلزایمر و زوال عقل میتواند باعث برهم خوردن ریتم خواب شوند چراکه ساعت زیستی بدن و درک فرد از ساعتهای شبانه روز بر هم میریزد. همچنین در کودکانی که دچار اختلالات عصبی رشدی از جمله اوتیسم و بیش فعالی هستند بی خوابی میتواند حتی تا دوران بزرگسالی نیز ادامه پیدا کند. توجه به این نکته ضروری است که اگر کودک بیش فعالی دارید لازم است که در طول روز انرژی او به طور کامل تخلیه شود.
در برخی موارد، ناخوشی ممکن است ناشی از انتقال دهندههای عصبی دخیل در خواب و بیداری در مغز باشد. تعداد زیادی نقص عملکرد فعالیت های شیمیایی در مغز هست که با خواب شما در ارتباط است و میتواند توضیح دهد که چرا برخی از افراد بدون داشتن علت مشخص و قابل شناسایی و حتی با سبک زندگی سالم، دچار مشکل بی خوابی هستند. این مورد با مشورتهای پزشکی و برخی از آزمایشات قابل بررسی است، اما احتمال و گزینه آخر است.
برای اطلاع از انواع روش های درمان بی خوابی کلیک کنید.
با توجه به اینکه بی خوابی میتواند علتهای مختلفی داشته باشد و تاثیرات خود را بر جنبههای مختلفی از زندگی از جمله شغل، تحصیل و روابط بین فردی بگذارد لازم است که با ریشه یابی مشکل و درمان بی خوابی بتوانید روال عادی زندگی خود را دنبال کنید. باید بدانید که همه افراد اعم از نوجوانان، افراد مسن و حتی زنان در دوران بارداری دچار بی خوابی میشوند و این موضوع میتواند برای همه افراد حتی برای یکبار هم که شده رخ دهد. پس اگر به دنبال راهی برای درمان بی خوابی خود هستید از خدمات رواندرمانی متخصصان استفاده نمایید. مشاوران ما نیز در مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی به صورت تلفنی و حضوری آماده خدمت رسانی به شما عزیزان میباشند تا بتوانید با درمان بی خوابی خود، مشکلات را کاهش دهید و آسوده بخوابید.
برای اطلاع از روند دریافت مشاوره تلفنی و مشاوره حضوری کلیک کنید.
تغییرات بیولوژیکی که در نوجوانان رخ میدهد باعث میشود که آنان دیرتر به خواب بروند و به علت اینکه صبحها برای رفتن به مدرسه باید بیدار شوند بی خوابی آنان شدت میگیرد. در کنار این مسئله نوجوانان از وسایل الکترونیک از جمله لپ تاپ و گوشی در رخت خواب استفاده میکنند که باعث تشدید بی خوابی میشود.
برای دریافت مشاوره در زمینه درمان بی خوابی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
دیدگاه ها
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*