پیکا (Pica) | از نشانه ها تا درمان اختلال هرزه خواری

اختلال هرزه خواری یا پیکا (Pica)  یک نوع اختلال خوردن است که فرد به مصرف موادی مانند خاک یا رنگ و چیزهای آلوده که ارزش غذایی ندارند، می پردازند. این اختلال معمولا در دوران کودکی شروع می شود و به ندرت بیش از چند ماه ادامه پیدا می کند و احتمال کنترل و مدیریت آن در کودکانی که به طور وسیع در مقابل مواد غیر خوراکی ناتوان هستند، سخت تر می شود. در صورت مشاهده هرزه خواری، ارزیابی توسط یک متخصص باز هم مورد نیاز است، چراکه ممکن است زیر بنای مشکل ناشی از بیماری های دیگر مثل کم خونی باشد. در ادامه درباره‌ی ویژگی‌ها، علل، عوارض و درمان این بیماری بیشتر توضیح داده می شود. متخصصان هنر زندگی می توانند در این زمینه و درمان دیگر اختلالات روانی مشاوره دهند.

برای دریافت مشاوره در زمینه تشخیص و درمان اختلال پیکا یا هرزه خواری می توانید با مشاوارن مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

نشانه های پیکا (هرزه خواری)

پیکا از جمله اختلالات خوردن است که روانشناسان با توجه معیارهایی آن را می‌سنجند. افراد دارای مشکل هرزه خواری معمولا به طور مداوم یا حداقل بیشتر از یک ماه به خوردن یک یا چند ماده غیر خوراکی و بدون ارزش غذایی می پردازند.

این مواد می تواند شامل؛ کاغذ، صابون، گچ، خاک، پودرهای شستشو، رنگ، چسب، زغال، خاکستر، خاک رس، یخ و نشاسته باشند. به طور معمول در این افراد بیزاری از غذا دیده نمی شود. برای تشخیص این بیماری حداقل سن فرد 2 سالگی است چرا که کودکان زیر دو سال به طور طبیعی اشیاء را به سمت دهان و بلعیدن می برند.

این بیماری همانطور که گفته شد معمولا در کودکی آغاز می شود، اما در نوجوانی و بزرگسالی احتمال بروز وجود دارد. حتی در دوران حاملگی نیز مشاهده شده که مادر تمایل و میل به خوردن مواد غیر خوراکی (مثل گچ) پیدا می کنند. اما زمانی می توان آن را هرزه خواری نامید که خوردن این مواد به حدی باشد که موجب خطر برای مادر و جنین شود.

علل پیکا (هرزه خواری)

از جمله مهمترین علل ابتلا به هرزه خواری می توان به موارد زیر اشاره داشت :

_کم خونی ناشی از فقر آهن شایع ترین نوع کم خونی است و زمانی رخ می دهد که بدن به اندازه ی کافی آهن نداشته باشد. بدن برای تولید هموگلوبین خون نیاز به آهن دارد. به طور بالقوه فرد جهت رفع این نیاز بدن به سمت هرزه خواری پیش می رود.

_سوء تغذیه یکی دیگر از عواملی است که بر شروع هرزه خواری تاثیر دارد. و زمانی رخ می دهد که بدن مقدار لازم مواد مغذی را جذب نکند، و با کمبود مواد معدنی مواجه شود.

_در دوران بارداری مادر به موادی که قبلا علاقه ای نداشته ممکن است ویار پیدا کند در این دوران هرزه خواری نیز احتمال دارد بروز کند، قابل ذکر است که علت مشخصی برای به وجود آمدن ویار غیر خوراکی تا به حال مشخص نشده است.

_به علاوه محیط، عدم نظارت و غفلت والدین، و تاخیر در رشد می تواند سبب افزایش خطر ابتلا باشد.

باید در نظر داشت در بعضی از فرهنگ ها و ادیان خوردن مواد غیر خوراکی جنبه عبادتی، درمانی و یا با ارزش های اجتماعی و آداب و رسوم آن مردم مورد حمایت می باشد، در چنین شرایطی نمی توان این رفتار را هرزه خواری نامید. گاهی این اختلال با انحرافات جنسی همراه می شود، برای اطلاع بیشتر کلیک کنید.

عوارض هرزه خواری

از جمه مهمترین عوارض هرزه خواری می توان به موارد زیر اشاره داشت :

_خوردن مواد خاصی مثل رنگ که حاوی سرب است باعث مسمومیت می شود همچنین خطر ابتلا به اختلال یادگیری و آسیب مغزی را بالا می برد، بیشترین مرگ و میر ناشی از هرزه خواری با خوردن مواد سمی یا حاوی سرب رخ می دهد.

_خوردن مواد غیر خوراکی می تواند اشتهای فرد را برای خوردن مواد مغذی کم کرده و در نهایت فرد را با کمبود مواد معدنی مورد نیاز بدن و کاهش شدید وزن مواجه کند.

_خوردن برخی از این مواد غیر خوراکی قابل هضم نیست، مثل سنگ یا شن ریزه، که می تواند باعث یبوست و انسداد دستگاه گوارش شود. به علاوه خوردن اشیاء سخت یا تیز (مثل برش های فلزی) منجر به زخم در مری یا روده شده و احتمال ابتلا به عفونت و یا زخم های پیشرونده را به وجود می آورد.

_باکتری ها و انگل های موجود در خاک، یا اشیاء دیگر می تواند عفونت های جدی در برخی موارد باعث آسیب به کلیه و کبد شود.

_طولانی شدن مدت هرزه خواری، ناتوانی در برابر خوردن مواد غیر خوراکی متفرقه، و عدم توانایی فرد در کنترل میل خود می تواند درمان را سخت تر نماید.

درمان پیکا (هرزه خواری)

در ابتدای درمان هرزه خواری باید مشکلات مسمومیت و کمبود مواد مغذی و کم خونی فرد بررسی و رفع شود. سپس درمان های رفتاری، تغییر محیط و آموزش خانواده کمک رسان است. یکی از درمان ها تنبیه فرد در صورت هرزه خواری و دادن پاداش برای خوردن غذاهای طبیعی است. اگر هرزه خواری ناشی از بیماری های دیگر رشدی مثل ناتوانی ذهنی، طیف اوتیسم، و اختلال وسواسی جبری باشد دارو درمانی به همراه درمان های رفتاری می تواند نشانه ها را کاهش دهد.

 علم روانشناسی با پیشرفتی که در دهه های گذشته داشته، توانسته با ابداع روش های مختلف بدون استفاده از دارو درمان بسیاری از بیماری های خلقی را میسر کند. لذا آثار مراجعه به روانشناس در بلند مدت مشهودتر خواهد شد.

برای دریافت مشاوره در زمینه تشخیص و درمان اختلال پیکا یا هرزه خواری می توانید با مشاوارن مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.