ارتباط موثر و موفق

ارتباط یکی از عناصر زندگی و جوامع انسانی می باشد. انسان ها لاجرم در ارتباط با یکدیگر قرار دارند و برای بقا و ادامه زندگی خود مجبور به برقراری ارتباط هستند. پس چه بهتر که این ارتباطات موفق بوده و با تاثیر گذاری متقابل همراه باشد. در واقع ایجاد یک ارتباط موثر و موفق بستگی به عواملی دارد که با شناسایی آن ها فرد می تواند مهارت خود را بهبود بخشد و بر موانع ایجاد آن چیره شود. برای ایجاد چنین ارتباطی فرد نیاز به داشتن مهارت هایی چون حل مسئله، فن بیان، و برنامه ریزی باشد. تا بتواند در روابط و محیط زندگی اش عملکردی بهینه داشته باشد.

ارتباط موثر و موفق

ارتباط خوب داشتن به چه معناست؟ در جامعه امروزی، ارتباط می تواند به معنای هر چیزی باشد، از زبان بدن گرفته تا صحبت چهره به چهره با یک نفر و ارسال یک رشته ایموجی برای آن ها. ارتباطی عالی داشتن یکی از مهم ترین مهارت هایی است که می توانید داشته باشید و برای ایجاد روابط قوی در داخل و خارج از کار ضروری است. راه‌های بسیار زیادی برای برقراری ارتباط موثر و موفق وجود دارد و راه‌های بسیار زیادی برای مهارت یافتن در آن وجود دارد. اما همه این‌ها به یک ابزار مخفی خلاصه می‌شود که هر ارتباط‌گر خوب می‌فهمد و از آن استفاده می‌کند.

ارتباط به چه معناست؟

ارتباط به معنای منتقل کردن یک پیام از سمت فرستنده به گیرنده می باشد. به نحوی که فرد مقابل معنای مورد نظر را دریافت کند و تفاهمی دو جانبه شکل بگیرد. هر ارتباط دارای عناصر کلامی و غیر کلامی می باشد. عنصر کلامی ارتباط شامل کلماتی است که فرد به زبان آورده و محتوایی که با این کلمات منتقل می کند می باشد. عنصر غیر کلامی شامل زبان بدن فرد گوینده، حالات چهره و اندام وی می باشد.

اساسا هدف از برقراری ارتباط با یک فرد دیگر، پیوستگی به آن فرد می باشد. پیوستگی یعنی پیدا کردن دوست یا دوست صمیمی، ارتباط برقرار کردن برای رسیدن به خواسته ها و نیاز ها، از بین بردن تنهایی، دریافت اطلاعات و تاثیر گذاشتن روی دیگران می باشد. برقراری ارتباط با دیگران برای حفظ بقای انسان ها ضروری می باشد. روابط به ما انسان ها کمک می کنند به یک خود شناسی برسیم. علاوه بر آن برای داشتن یک شغل مناسب، ازدواج موفق، و سلامت روان نیاز به داشتن ارتباط با دیگران داریم. چه بسا گاهی همین روابط ممکن است باعث ناراحتی بشوند، که با یک مشاوره روانشناسی مب توانید موانع را از میان بردارید.

ویژگی های ارتباط موثر و موفق

ارتباط موثر و موفق ارتباطی است که در آن:

• انتقال پیام به درستی صورت بگیرد. یعنی فرد گیرنده همان منظوری را برداشت کند که گوینده قصد داشته است.
• طرفین صادق و صریح هستند،
• علاوه بر کلام به زبان بدن یکدیگر توجه می کنند،
• به طور فعال به حرف یکدیگر گوش می دهند، به عبارت دیگر گوش می دهند که بفهمند نه جواب دهند.
• بهم دیگر احترام گذاشته و یکدیگر را درک می کنند.
• در مواقع لزوم همدلی نشان می دهند.
• گشاده رو هستند.
• در صورت مخالفت با هم می توانند به شیوه صحیح مخالفت خود را اعلام کنند.
• و نهایتا می توانند فاصله مناسب بین خود و فرد مقابل را تشخیص دهند و آن را حفظ کنند.

موانع ارتباط موثر و موفق

اگر در یک ارتباط موارد زیر وجود داشته باشند، آن ارتباط برای موثر بودن با چالش مواجه می شود:

• توقعاتی که بیان نمی شوند ولی فرد انتظار دارد بدون بیان کردن آن، به آن ها دست یابد. در واقع ممکن است یک نفر انتظار داشته باشد فرد مقابل ذهن او را بخواند و از خواسته های او باخبر شود.
• مخالفت های بی جا و شدیدی که با بی توجهی به دیدگاه فرد مقابل صورت می گیرد و تفاوت های فردی در نظر گرفته نمی شود.
• سرزنش کردن همدیگر به علت تفاوت های موجود یا اختلافات.
• قضاوت زودهنگام و پیش داوری بدون داشتن شواهد کافی.
• تحقیر و توهین کردن.
• انکار کردن نقش خود در یک مسئله.
• و نهایتا موضع دفاعی گرفتن در مقابل مشکلات. یعنی فرد اشتباهاتش را نمی پذیرد و دائما سعی در توجیه کردن آن ها دارد.
• سبک های ارتباطی ناکارآمد

انواع سبک های ارتباطی ناکارآمد

افراد در روابط خود، سبک های ارتباطی مختلفی را برمی گزینند. یا بهتر است بگوییم هر فردی عادت دارد مناسبات خاصی را در رفتار خود نشان دهد. اولین سبک ارتباطی شایع سبک منفعلانه می باشد. افراد منفعل برای حقوق دیگران ارزش بیشتری قائل هستند و در واقع خواسته های دیگران را بر خواسته های خود ترجیح می دهند. آن ها نمی توانند خواسته ها و نیاز های خود را بیان کنند و در عوض دائم در حال سرویس دادن به دیگران می باشند.

دومین سبک ارتباطی سبک پرخاشگرانه می باشد. این افراد نقطه مقابل افراد منفعل بوده و خواسته های خود را بدون در نظر گرفتن حقوق دیگران در اولویت قرار می دهند. انگار که این افراد همیشه از دیگران طلبکار بوده و با پرخاشگری به خواسته های خود دست می یابند.

سومین سبک ارتباطی رایج ترکیبی از دو سبک قبلی است. فرد نمی تواند خواسته های خود را صریح و روشن بیان کند ولی از طرف دیگر هم نمی تواند در مقابل خواسته های دیگران علنا مخالفت نشان دهد. این افراد عموما با غر زدن، کارشکنی های یواشکی، اخم کردن، بدخلقی مخالفت خود را نشان می دهند ولی در ظاهر اعتراض خود را بیان نمی کنند. این افراد معمولا خود را این گونه توصیف می کنند؛ من خیلی مهربونم و عصبانی نمیشم ولی اگه بشم خدا به داد طرف مقابل برسه! در واقع آن ها مثل کوه آتش فشان فوران می کنند و اطرافیان خود را متعجب می کنند.

سبک ارتباطی کارآمد برای ارتباط موثر و موفق

در مقابل سبک های ارتباطی قبل، برخی از افراد هم هستند که قاطع و متعادلانه رفتار می کنند. این افراد بدون اینکه خشونت نشان دهند، شرایط را کنترل می کنند، برای خود تصمیم می گیرند، حقوق خود و دیگران را نقض نمی کنند، احساس فشار روحی کمی می کنند و در همچنین روابط پایدار و موثری با دیگران برقرار می کنند. در واقع روابط افراد قاطع مبتنی بر شیوه ارتباط بُرد-بُرد می باشد.

راه های ایجاد ارتباط موثر و موفق

برای ایجاد ارتباط موثر و موفق موارد زیر کمک کننده می باشد:

• به اولین برخورد هایتان اهمیت دهید. بسیاری از نگرش هایی که دیگران در مورد ما دارند، مرتبط با اولین برخوردی است که با آن ها داشته ایم. در این مورد، شیک پوشی ظاهر مرتب و ویژگی های ظاهری، نوع کلام و محتوای آن، زبان بدن، شیوه ی سخن گفتن و لبخند زدن همگی موثر هستند.
• خود افشاگری کنید. خودافشایی نشان دادن صریح و محترمانه این موضوع است که من چه کسی هستم و در چه موقعیتی قرار دارم و دوست دارم با من چگونه رفتار شود. قاطعیت و جراتمندی محور این نوع برخورد می باشد. خودافشایی موجب شروع صمیمیت و نزدیکی هیجانی می شود، می تواند ارتباطات مختلف را شروع کند و زمینه ساز اعتماد بین فردی شود.
• خودارزیابی را فراموش نکنید. همیشه پذیرای انتقاد باشید و اولین منتقد خودتان باشید. البته که انتقاد کردن به معنای سرزنش کردن نیست بلکه به این منظور صورت می گیرد که کاستی های رفتارتان را بشناسید و سعی کنید آن ها را تا حد امکان جبران کنید.
• سعی کنید به مسائل از زاویه دید دیگران هم نگاه کنید. در واقع این کار به شکل گیری یک رابطه خوب کمک می کند. دیگران می فهمند که شما می توانید آن ها را درک کنید و قضاوتشان نمی کنید.
• سنجیده سخن گویید.
• خوب گوش دهید.   

اعتماد کنید.

مردم تمایل دارند سمت کسانی که به آن ها اعتماد دارند جذب شوند. اگر کسی فکر می کند که شما قابل اعتماد هستید، راحت تر صحبت می کند. به این معنی که خطوط ارتباطی باز و روشن خواهد بود. برخی از راه‌هایی که می‌توانید اعتماد ایجاد کنید عبارتند از: پایبندی به قول ها، ثابت ماندن و باز بودن در مورد هر اشتباه و قبول مسئولیت. بخش بزرگی از همدلی اعتماد است. وقتی اعتماد وجود دارد، درک عمیق‌تر نیز وجود دارد.

حقیقی بودن و صداقت داشتن را تمرین کنید.

در همین راستا اعتماد، صداقت و راستگویی برای ارتباط موفق بسیار مهم است. اگر کسی بتواند به شما برای گفتن حقیقت اعتماد کند، پذیرای حرف شما خواهد بود. تعاملات واقعی را تقویت می کند و روابط سالم و شاد را حفظ می کند. گفتن حقیقت می تواند برای سلامتی شما نیز مفید باشد. مطالعات نشان می دهد که دروغ در واقع باعث اضطراب، گلودرد و سردرد می شود.

توجه نشان دهید و احترام بگذارید.

احترام گذاشتن یکی از بهترین راه‌ها برای از بین بردن تنش‌ در ارتباطات است و نشان می‌دهد که با طرف مقابل همدل هستید. اگر کسی احساس کند مورد احترام است، برای بحث در مورد دیدگاه خود بسیار بازتر خواهد بود، حتی اگر با دیدگاه شما همسو نباشد. ارتباط موفقیت آمیز فقط به این نیست که مردم بر سر یک موضوع به توافق برسند، بلکه باید شامل توانایی برقراری ارتباط نظرات متفاوت نیز باشد. احترام به طرف مقابل یا افراد دیگر اجازه می دهد بدانند که اشکالی ندارد اگر با شما احساس متفاوتی داشته باشند، و همچنین صحبت کردن در مورد آن اشکالی ندارد! برای کسب آگاهی بیشتر از مشاوره روانشناسی مشورت بخواهید.