ما از ساعت 9:00 الی 19:00 در خدمت شما عزیزان هستیم!
جردن- خیابان 33 پلاک 50 واحد 7
ما از ساعت 9:00 الی 19:00 در خدمت شما عزیزان هستیم!
جردن- خیابان 33 پلاک 50 واحد 7

تبعیض جنسیتی | تبعیض و نابرابری جنسیتی

در بسیاری از مناطق هستند دخترانی که به واسطه تبعض جنسیتی از تحصیل محروم شده‌اند، یا زنانی که اجازه برخی فعالیت‌های اجتماعی را ندارند. تبعیض جنسیتی از سالیان پیش در جوامع مختلف وجود داشته است. گاهی این تبعیض‌ها شکل شدیدی به خود می‌گیرد و در قوانین یا برخورد خانواده‌ها به طور واضح خود را نشان می‌دهد. حتی برخی خانواده‌ها در برخورد با فرزندانشان تفاوت قائل می‌شوند. اما گاهی افراد جامعه حتی به طور کامل از وجود تبعیض‌های جنسیتی آگاه نیستند. افزایش آگاهی برای شناخت و مقابله با این مسئله اهمیت بسیار دارد. علاوه بر این‌ها جهت کاهش آسیب‌های تبعیض در خانواده و حل مشکلات بین اعضای خانواده لازم است از مشاوره خانواده کمک بگیرید. 

تماس با مشاور

 

تبعیض جنسیتی چیست؟

تبعیض جنسیتی یا سکسیزم هنگامی اتفاق می‌افتد که برخورد با افراد، انتظارات یا احساسات و ارزیابی‌ها تحت تأثیر جنسیت آن‌ها قرار می‌گیرد. برای مثال ایجاد حس منفی نسبت به یک جنسیت که به زن ستیزی یا مردستیزی موسوم است در این حوزه قرار می‌گیرد. تبعیض جنسیتی ممکن است در تمام موارد وجود داشته‌باشد؛ به طور مثال در خانواده‌ای که بین فرزند دختر و پسر تمایز قائل می‌شوند و یا در جامعه‌ای که زنان اجازه ورود به ورزشگاه را ندارند، نمونه‌هایی از تبعیض در محیط خانواده و در جامعه هستند. علاوه بر این تبعیض شغلی بین کارمندان زن و مرد نیز دیده می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه تفاوت زن و مرد کلیک کنید.

اینفوگرافیک تبعیض جنسیتی

 اینفوگرافیک تبعیض جنسیتی

ابعاد مختلف تبعیض جنسیتی

تبعض جنسیتی به اشکال مختلف خود را نشان می‌دهد و می‌تواند ابعاد مختلف زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. تبعیض جنسیتی می‌تواند اشکال پنهان و آشکار داشته باشد و در سطوح مختلف مثل خانواده، فرهنگ و قوانین اجتماعی خود را نشان دهد. در ادامه سطوح مختلف تبعیض جنسیتی بررسی می‌شود. برای کسب اطلاع درباره خانواده سالم کلیک کنید.

تبعیض جنسیتی در سطح خانواده

کودکان در خانواده‌ها دارای شخصیت‌ها و  ویژگی‌های متفاوت هستند و بالطبع برخورد با آن و نوع انتظارات متفاوت خواهد بود. اما خیلی از مواقع رفتار متفاوت والدین تنها بر اساس جنسیت کودکان بوده و نابرابری‌های غیر منطقی را ایجاد می‌کند که ممکن است بر کارکرد و روان کودکان تأثیر بگذارد. زمانی که حرف از تبعیض به میان می‌آید، مسئله آزادی در عمل و آزادی در گفتار نیز مطرح می‌شود. به دنبال تبعیض جنسیتی آزادی افرادی که در خانواده مورد تبعیض قرار گرفته می‌شوند، نادیده گرفته می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه آزادی در خانواده کلیک کنید.

1. کلیشه‌های جنسیتی در خانواده

یکی از موارد مورد بحث کلیشه‌های جنسیتی است که از خانواده‌ها شروع شده و تا سطح اجتماع ادامه می‌یابد. در بسیاری از جوامع به خصوص جوامع سنتی‌تر از همان کودکی از دختران انتظار می‌رود که نقش‌های مادری و خانه داری را بیاموزند. بازی‌هایی که دختران به آن ترغیب می‌شوند، بازی با عروسک اسباب بازی‌های خانه داری مثل وسایل خانه است. بازی‌هایی که پسران بیشتر به آن تشویق می‌شوند بازی‌هایی مثل ماشین بازی، تفنگ بازی و اسباب بازی‌های ابزاری است. برای آگاهی بیشتر در این زمینه بهتر است مقاله آزادی فرزندان در خانواده را مطالعه فرمایید.

هچنین کودکان دختر بیشتر برای بازی‌های آرام‌تر و غیر فعال‌تر و بازی‌هایی که بر مراقبت و ارتباط تاکید دارد مثل مامان بازی و پسران بیشتر برای بازی‌های فعال‌تر و گروهی مثل دزد و پلیس بازی ترغیب می‌شوند. موارد ذکر شده به معنای برتری یک نوع از علایق نیست، چه بسا کودکان به دلیل تفاوت‌های زیستی عموما به این فعالیت‌های متفاوت کشیده می‌شوند. برای مثال دختران به طور غریزی گرایش به مراقبت دارند.

همچنین پسران به طور تکاملی گرایش بیشتری به بازی‌های رقابتی و قدرتی پیدا می‌کنند. اما مساله جایی ایجاد می‌شود که خانواده‌ها بدون توجه به علاقه و ویژگی‌های اصلی کودکان تنها بر اساس جنسیتشان انتظاراتی داشته و تنها برخی فعالیت‌ها را از آن‌ها بپذیرند. برای مثال ممکن است دختری که علاقه و استعداد در فوتبال دارد، در خانواده هرگز پذیرفته نشود و والدین سعی کنند او را به سمت فعالیت‌های دیگری که به نظرشان بیشتر دخترانه است سوق دهند. یا پسری که علاقه و استعداد فنی دارد ممکن است بیشتر از پسری که استعداد‌های هنری دارد پذیرفته و حمایت شود. مقاله آزادی زنان در خانواده توضیحات بیشتری در این باره داده است.

2. انتظارات نابرابر در خانواده

این تفاوت‌ها در نوع انتظارات و مسئولیت‌های خانواده هم خود را نشان می‌دهد. خیلی از خانواده‌ها به خاطر نگرانی‌ها یا باورهای خود، در فعالیت‌ها و تفریحات به پسران آزادی بیشتری می‌دهند. آن‌ها ممکن است در مورد ساعت‌های ورود و خروج یا اجازه بیرون رفتن، انجام برخی فعالیت‌ها یا روابط با دیگران در مورد دختران خود قوانین سختگیرانه‌تری بگذارند. از طرفی خیلی خانواده‌ها ممکن است در مورد مسئولیت پذیری کودکان، انجام کارهای سنگین یا مقابله با مشکلات به تنهایی از پسران خود انتظارات بیشتری داشته باشند. برای اطلاع بیشتر از مسئولیت پذیری کودکان کلیک کنید.

ممکن است به صورت ناخودآگاه امکانات رفاهی بیشتری برای دختر خود فراهم کنند. همچنین با توجه به باورها و انتظارات از شخصیت پسران، خیلی خانواده‌ها به طور ناخودآگاه بیشتر تمایل دارند حمایت عاطفی و هیجانی بیشتری برای دختران فراهم کنند، و در شرایط مشابه پسران را به لحاظ عاطفی تا حدی نادیده بگیرند.

3. داشتن احساسات نابرابر نسبت به فرزندان

یک نکته قابل توجه دیگر این است که گاهی پدر یا مادر از قبل علاقه بیشتری به داشتن فرزند دختر یا پسر داشته‌اند. این علاقه باعث می‌شود ناخودآگاه محبت بیشتری به یک فرزند داشته یا به کودک خود به خاطر جنسیتش توجه کمتری کند. همچنین ممکن است والد به دلیل علاقه بیشتری که به دختر یا پسر دارد، به طور ناهشیار نسبت به اشتباهات دختر یا پسرش بیشتر چشم پوشی کند و نسبت به دیگری سختگیری‌های بیشتری نشان دهد. به علاوه این موضوع ممکن است باعث شود امکانات و خدمات بیشتری برای کودک یک جنس ایجاد کنند. این موضوع سلامت خانواده را تهدید می‌کند. برای کسب اطلاع در زمینه فرار دختران از خانه کلیک کنید.

تبعیض جنسیتی در سطح فرهنگی

فرهنگ تا حد زیادی می‌تواند باعث ایجاد یا تشدید تبعیض جنسیتی شود. به خصوص در جوامع سنتی‌تر گرایش به تبعیض جنسیتی بیشتر می‌شود. فرهنگ جامعه به شکل‌های مختلفی می‌تواند تبعیض جنسیتی ایجاد کند.

1. انتظارات نابرابر فرهنگی

در خیلی از فرهنگ‌ها از دختران انتظار می‌رود رفتارهای اجتماعی آرام‌تر یا منفعلانه تری داشته باشند. قضاوت‌های اجتماعی در مورد رفتارهای دختران خیلی اوقات سختگیرانه‌تر است. برای مثال رفتار پرخاشگرانه در جمع یا رفتارهای پرخطر می‌تواند از سوی پسران پذیرفتنی‌تر باشد. ممکن است به خاطر یک مسئله مشابه مثل روابط خارج از چارچوب، دختران و زنان بیشتر مقصر شمرده شوند.

در خیلی فرهنگ‌ها از زنان انتظار می‌رود در مشاغل و فعالیت‌های اجتماعی پایین تری قرار بگیرند یا در سایه مشاغل آقایان فعالیت کنند. در خیلی از جوامع مادران شاغل به خاطر نداشتن وقت کافی برای فرزندان یا زندگی زناشویی مقصر شناخته می‌شوند. در این زمینه مقاله مادران شاغل می‌تواند مفید باشد.

2. تبعیض جنسیتی فرهنگی پنهان

تبعیض جنسیتی می‌تواند به طور ظریف و پنهانی در اجتماع ایجاد شود. نگاه و قضاوت‌هایی در مورد زنان خیلی اوقات با مردان متفاوت است. در خیلی فرهنگ‌ها انتظار می‌رود زنان تا سن مشخصی ازدواج کنند، با وجودی که این انتظارات برای مردان خیلی کمتر وجود دارد. برچسب‌ها و اصطلاحات مختلفی که در این موارد زده می‌شود مثل واژه‌های ترشیده، زن بیوه، زن گرفتن یا ارزیابی‌های اخلاقی بر اساس ظاهر و نوع آرایش می‌تواند فشار روانی زیادی را ایجاد کند.

خیلی از جوک‌هایی که  افراد سهوا استفاده می‌کند، زنان و دختران را از نظر هوشی یا اهمیت داشتن پایین می‌آورد. خیلی از مواقع افراد و حتی زنانی که از آن‌ها استفاد می‌کنند از تاثیر آن آگاه نیستند، اما این شوخی‌های تبعیض آمیز به طور ناخودآگاه بر نگاه جامعه، اعتماد به نفس و احساس ارزشمندی دختران تأثیرات زیادی دارد. نبود و یا کمبود اعتماد به نفس در دختران نقش آن‌ها را در آینده به عنوان مادر و جهت تربیت فرزندان به خطر می‌اندازد و همین عامل در نهایت به خود فرهنگ و جامعه آسیب می‌زند. پیشنهاد می‌کنیم برای درک اهمیت اعتماد به نفس کلیک کنید.

تبعیض جنسیتی در سطح قوانین اجتماعی

قوانین در جوامع مختلف می‌تواند کم و بیش برای مردان و زنان نابرابری ایجاد کند. با وجود این در جوامع پیشرفته با فعالیت افراد خواهان برابری، این قوانین به طور روزافزون در حال اصلاح است. قوانین حاکم در برخی جوامع فرصت‌های کاری، حقوق و مزایا برای مردان بیشتر است.

حتی در بعضی مناطق در مورد فعالیت‌های اجتماعی و تحصیلی زنان، حق رانندگی، یا داشتن برخی شغل‌ها، حضور در محیط‌هایی مثل ورزشگاه‌ها محدودیت وجود دارد. خیلی از فعالین حقوق برابر بر این باورند که در کشور ما در مورد ازدواج قوانین نابرابری وجود دارد. مانند حق طلاق، اجازه همسر برای خروج کشور، قوانین حضانت فرزند با وجود این به تدریج این قوانین در حال اصلاح شدن هستند.

تبعات تبعیض جنسیتی

نابرابری جنسیتی می‌تواند تبعات منفی زیادی در جوامع داشته باشد. برخی از آن‌ها شامل موارد زیر است:

  • تبعیض جنسیتی می‌تواند در سلامت روان افراد قربانی تأثیرگذار باشد و بسیاری از اختلالات روانی مثل افسردگی و استرس را ایجاد کند.
  • به دلیل محدودیت برای نیمی از افراد جامعه تا حد زیادی پیشرفت جامعه کاهش می‌یابد.
  • براساس مطالعات تبعیض جنسیتی ارتباط بالایی با فقر و عقب ماندن جامعه دارد.
  • تبعیض جنسیتی برای زنان می‌تواند بر سلامت خانواده‌ها و تحول مطلوب کودکان تاثیرگذار باشد. علاوه بر این احتمال بروز اختلالات اضطرابی را در کودکان افزایش می‌دهد.
  • نابرابری جنسی و تبعیض می‌تواند به طور ناخودآگاه بر اعتماد به نفس افراد و احساس ارزشمندی آن‌ها تاثیر منفی بگذارد.
  • تبعیض‌های جنسیتی برای زنان خیلی اوقات فرصت‌های پیشرفت تحصیلی و شغلی و پرورش استعداد‌ها را از آن‌ها می‌گیرد. همچنین به تبع آن می‌تواند باعث احساس سرخوردگی و ناکامی و بروز خشم در روابط اجتماعی شود. تمام این مسائل در نهایت منجر به بروز افسردگی در آن‌ها می‌شود.
  • نابرابری جنسیتی باعث دور شدن دو جنس از یکدیگر، در نتیجه درک کمتر از تفاوت‌ها و نیازهای جنسیت مقابل می‌شود و در نهایت سلامت جامعه نیز تحت شعاع قرار می‌گیرد. در این زمینه می‌توانید به مقاله سلامت اجتماعی مراجعه کنید.

مقابله با تبعیض جنسیتی

با توجه به عواقب کوتاه مدت و دراز مدت تبعیض جنسیتی تلاش برای مقابله با آن ضروری است. راه‌هایی که می‌توان با این مسئله مقابله کرد شامل موارد زیر است:

1. افزایش آگاهی

اولین قدم در برخورد با تبعیض افزایش آگاهی نسبت به آن است. هر چه اطلاعات را در این زمینه بیشتر کنیم و با حقوق خود بیشتر آشنا باشیم بهتر می‌توانیم از پذیرش تبعیض جلوگیری کنیم.

2. آموزش و فرهنگ سازی

آموزش و فرهنگ سازی اهمیت زیادی دارد. می‌توان با روش‌های آموزشی مثل کتاب، کلاس‌ها، استفاده از رسانه‌ها زنان و مردان را نسبت به حقوق خود و دیگری آگاه کرد. همچنین آموزش به خانواده‌ها در مورد نوع نگاه، انتظارات و نحوه برخورد با کودکان دختر و پسر در افزایش سلامت روان خانواده و جامعه اهمیت زیادی دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه سلامت روان کلیک کنید.

آموزش به کودکان از طریق بازی، کتاب، کلاس‌های آموزشی در مورد حقوق خود، توانایی‌ها و تفاوت‌های پسران و دختران بسیار مهم است.

3. افزایش اعتماد به نفس

بالا بردن اعتماد به نفس هم در دختران هم پسران بسیار ضروری است. توجه کردن و پرورش توانایی‌ها، فراهم کردن فرصت برای ابراز مهارت‌ها در کودکان دختر و پسر، پذیرش نامشروط کودک با وجود تفاوت‌ها، کمک می‌کند خود کم بینی کودک کاهش یابد و کمتر در معرض تبعیض قرار گیرد.

در سطح اجتماع افزایش فعالیت در زمینه حقوق برابر زن و مرد می‌تواند به تدریج در تغییر قوانین و فرهنگ سازی کمک کند. برای دریافت مشاوره روانشناسی از مرکز مشاوره حامی هنر زندگی کلیک کنید.

دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*