زن بودن چگونه است | ویژگی‌های روان شناختی زنان

زن بودن به چه معناست؟ همه‌ی ما با واژه زن و مفهوم زنانگی آشنا هستیم. از واژه‌های مرتبط بار‌ها در طول روز استفاده می‌کنیم، بی آنکه بخواهیم لحظه‌ای صبر کرده  و درباره آن بیندیشیم. اما به راستی زن بودن چیست؟ آیا تا به حال به آن فکر کرده‌اید؟ نقش‌هایی که زنان بر عهده دارند و یا ویژگی‌های روانشناختی که منحصر به زنان است ممکن است با آنچه که از آن‌ها در ذهنتان ایجاد کرده‌اید متفاوت باشد. در این مقاله درباره زن بودن و شباهت‌ها و تفاوت‌های آن‌ها با مردان صحبت خواهیم کرد. شناخت و آگاهی از این مطالب چه برای زنان و چه برای مردان برای داشتن یک انتخاب مناسب برای ازدواج، برقراری یک رابطه عاطفی و درک از خویشتن ضروری است.

زن بودن

تصور کنید برای یک روز قرار است پا در کفش جنس مخالف یعنی زنان بکنید و با شرایط زیستی آن ها در کلیت زندگی قدم بردارید و واقعیت های موجود را از چشمان آن ها تجربه کنید تا ببینید زن بودن چگونه است؟ قطع به یقین که این روز یکی از آموزشی ترین روزهای زندگی شما خواهد بود. چنین تجربه ای را نمی توان به راحتی با کلمات توضیح داد. اما این دقیقاً همان کاری است که بهتر است هر مردی برای یکبار هم که شده انجام دهد و سپس راهی پیدا کند که پیچیدگی های تجربه یک زن از دنیای اطراف خود را به درستی منتقل کند. دقیقا چه چیزی تجربه یک زن از جهان را به طور چشمگیری با تجربه یک مرد متفاوت می کند؟ واقعا زن بودن چگونه است؟ اکثر مردان به برنامه صبحگاهی یک زن نگاه می کنند و همان کلیشه های مرسوم حاکی از شکوه شکایت ها را ارائه می دهند که زنان، زمان زیادی طول می کشد تا آماده شوند و یا همیشه یک کیف پر از خرت و پرت های روزانه را روی دوش حمل می کند و زنان برای رانندگی ساخته نشده اند!

زن واژه‌ای است که با آن انسان مونث خطاب قرار می‌گیرد. در واقع به لحاظ فرهنگی زن بودن را برای افراد بالغ و کلمه دختر برای افراد کم سن‌تر و نابالغ به کار می رود. زن بودن با ویژگی‌های خاص خود همراه است؛ زنان به طور معمول یک جفت کروموزوم X را از والدین خود به ارث می برند و قادر به بارداری و زایمان از دوران بلوغ تا منوپوز(پایان قاعدگی) هستند. برای اطلاع از دوران بارداری کلیک کنید. به طور کلی، تمایز جنسی جنین دختر توسط فقدان یک ژن SRY موجود یا فعال در یکی از کروموزوم‌های جنسی مربوطه کنترل می‌شود. آناتومی زن با دستگاه تناسلی زنان که شامل تخمدان ها، لوله های فالوپ، رحم، واژن و فرج است از آناتومی مردانه متمایز می شود. لگن زن بالغ پهن و سینه او بزرگ تر از مردان بالغ است. زنان به طور قابل توجهی حجم موی کمتری در صورت و سایر بدن دارند. ترکیب چربی بدن بالاتری داشته و به طور متوسط ​​کوتاه‌تر و عضلانی‌تر از مردان هستند.

سلامت روانی و جسمی زنان

عواملی که به طور خاص بر سلامت زنان در مقایسه با مردان تأثیر می‌گذارند، بیشتر در موارد مربوط به تولید مثل مشهود است، اما تفاوت‌های جنسی از مقیاس مولکولی تا رفتاری و روانی شناسایی شده است.  برای اطلاع بیشتر از سلامت روان کلیک کنید. توضیح برخی از این تفاوت‌ها بسیار ظریف و دشوار است. تا حدی به این دلیل که تفکیک اثرات سلامتی عوامل بیولوژیکی ذاتی از تأثیرات محیط اطراف او که خود یک عامل تاثیرگذار اساسی است دشوار می باشد. کروموزوم‌ها و هورمون‌های جنسی و همچنین مبنای جنسیت اعتقاد بر این است که سبک زندگی خاص، متابولیسم، عملکرد سیستم ایمنی و حساسیت به عوامل محیطی به تفاوت های جنسی در سلامت در سطوح فیزیولوژی، ادراک و شناخت موثر هستند. زنان می‌توانند پاسخ‌های متفاوتی به داروها و آستانه‌های پارامترهای تشخیصی داشته باشند. برخی از بیماری‌ها عمدتاً در زنان تأثیر پایدارتری می گذارد یا منحصراً در زنان یافت می‌شوند. مانند لوپوس، سرطان سینه، سرطان دهانه رحم یا سرطان تخمدان.

دوره های مهم سلامت جسمی

زنان نه تنها باید ۳۵ تا ۴۰ سال از زندگی خود را پریود شوند، بلکه در صورت تمایل به بچه دار شدن، باید دوران باروری و بارداری را نیز پشت سر بگذارند. از طریق بچه دار شدن، رویدادهای زیادی برای یک زن رخ می دهد. با حمل یک کودک به مدت نه ماه، عوارض مختلفی بر بدن و ذهن یک زن وارد می شود. در طول زایمان، بسیاری از زنان، چه از طریق زایمان طبیعی یا سزارین، متحمل پارگی های نیازمند بخیه و درد می‌شوند و عضلات شکمی آن ها از هم جدا و به ندرت به شکل سابق باز می گردد. زنان ممکن است پس از به دنیا آوردن فرزند به دیسفوری بدنی یا افسردگی پس از زایمان مبتلا شوند. زنان برای فرزندآوری، در طول دوران بارداری خود دارای عوارضی مانند عفونت ادراری (UTI)، شرایط سلامت روان (مانند افسردگی)، فشار خون بالا (فشار خون بالا)، دیابت، چاقی، کمردرد، پوکی استخوان، عفونت و تهوع Gravidarumexternal (بیماری صبحگاهی) هستند که برخی از آن ها برای تمام عمر زنان باقی می ماند. علاوه بر این، زنان هرگز از تاثیرات جنسیت مردان فاصله نمی گیرند و خلاصی نمی یابند.

رابطه جنسی در بسیاری از فضاهای مختلف و در سراسر جهان اتفاق می افتد. چه از طریق رسانه های اجتماعی و چه در مجلات و دنیای واقعی رابطه جنسی برای مردان امری رایج و عادی تلقی می شود. هر جا که می روید یا هر پست یا مجله ای که در رسانه های اجتماعی مواجه می شوید همیشه نوعی جنسیت گرایی نسبت به زنان در زمینه های جنسی وجود دارد. از جمله اینکه بسیاری از نوجوانان دختر از همان ابتدا به طور روزانه تحت بمباران استانداردهای جنسی و بدنی قرار می گیرند که خارج شدن از هرکدام ازین چهارچوب های تنگ و باریک گاهی حتی به قیمت جان آن ها تمام می شود.

زن بودن: چالش های اجتماعی

از دیدگاه جهانی، یکی از بزرگترین چالش‌های پیش روی زنان نابرابری آموزشی و در پی آن نابرابری شغلی و درآمدی است. علی رغم دستاوردهای فراوان جنبش‌های حقوق زنان در چند دهه اخیر از جمله در قاره آمریکا، آفریقا، آسیا و فراتر از آن، بسیاری هنوز بر این باور کلیشه ای تاکید دارند که زنان کمتر شایسته فرصت‌های آموزشی مشابهی هستند که در اختیار مردان قرار می‌گیرد. در حالی که نمی توان انکار کرد که فقر، جغرافیا و عوامل دیگر در ایجاد نابرابری های عظیم آشکار و پنهان در آموزش نقش دارند. فرهنگ پدرسالاری به مفهوم تکیه بر جنسیت مرد، این محرومیت از فرصت ها را توجیه می کند و این پیام را می دهد که مردان باید قدرت را همیشه در دست داشته باشند و زنان باید در همه عرصه های جامعه جایگاهی زیردست داشته باشند. این دیدگاه منسوخ و در عین حال مداوم، به نابرابری آموزشی و انبوهی از نابرابری‌های دیگر در امتداد خطوط جنسیتی در سطوح ملی و بین‌المللی که علیه زنان روا داشته می شود دامن می‌زند.

نقش های کلیشه ای

در طول تاریخ بشر، نقش‌های سنتی مبتنی بر جنسیت اغلب فعالیت‌ها و فرصت‌های زنان را به گونه ای تعریف کرده که به محدودیت بیشتر آن ها انجامیده است. از سالیان گذشته تفکیک‌های خاصی در مورد زنان و مردان وجود داشته است که آن‌ها را محدود به نقش‌های از پیش تعیین شده و کلیشه‌ای می‌کرده است. برای مثال زنان وظایف کارهای خانه، فرزند آوری، بزرگ کردن و تربیت فرزندان، پذیرندگی جنسی برای همسر را داشته‌اند و در مقابل مردان کارهای بیرون از منزل، درآمدزایی و تامین مایحتاج خانواده را برعهده داشته‌اند. بسیاری از آموزه های دینی قوانین خاصی را برای زنان تعیین می کنند. با کاهش محدودیت‌ها در قرن بیستم در بسیاری از جوامع، زنان به مشاغلی فراتر از خانه‌داری سنتی و توانایی ادامه تحصیلات عالی دسترسی پیدا کرده‌اند. خشونت علیه زنان، چه در خانواده ها و چه در جوامع، سابقه ای طولانی دارد و عمدتاً توسط مردان انجام می شود. برخی از زنان از حقوق باروری حتی محروم هستند. جنبش‌ها و ایدئولوژی‌های شکل گرفته حول محور حقوق زنان هدف مشترکی برای دستیابی به برابری جنسیتی دارند. 

زن بودن ؛ مادری یکی از نقش‌های انتخابی زنان

مادر بودن از چنان اهمیتی برخوردار است که ترجیح داده‌ایم به صورت جداگانه در مورد آن صحبت کنیم. ویژگی های روانشناختی که به زنان نسبت داده می شود باعث شده است تربیت فرزندان یکی از مسیولیت هایی باشد که مستقیما بر عهده زنان و مادران گذاشته شود. ویژگی های روانشناختی مانند اینکه زنان با عشق و علاقه نه ماه سختی بارداری را تحمل می‌کنند تا فرزندی از وجود خود را به دنیا آورند. در مسیر تربیت و آموزش فرزند خود هر دشواری را به جان می‌خرند و بارها دست به از خود گذشتگی می‌زنند. از طرفی تربیت یک انسان مسئولیت بسیار بزرگی است که نیاز به آموزش و افزایش آگاهی دارد. به مادران پیشنهاد می‌کنیم برای تربیت فرزندان خود از مشاوره کودک یاری بگیرند.

 

پذیرفتن نقش خارج از خانواده و برعهده گرفتن مشاغل عملا باعث بالا رفتن فشار روی زن‌ها شده است. چرا که زنان شاغل همچنان طبق کلیشه های جامعه مسیولیت خانه و فرزندان را نیز به تنهایی به دوش می کشند، اما از طرفی مردان هنوز به تغییر رخ داده جامعه تن نداده و بنابراین حین شاغل بودن در بیرون از خانه، مسیولیتی نسبت به وظایف خانه بر عهده نگرفته اند. همین امر باعث می‌شود زنان حین کار کردن بیرون از خانه فشار روانی بابت نگرانی نسبت به وضعیت خانه را نیز متحمل شوند. گاهی حس می کنند مطابق ویژگی های برشمرده شده برای زنان نیستند و بنابراین مادر ایده آلی هم نخواهند بود. برای مثال زنی که آشپز یک هتل بین المللی است، ناگزیر به فکر فرزندان و در آن واحد همسر و جمع و جور کردن امور منزل می باشد. اما مردی که آشپز یک هتل بین المللی است در ساعات کار صرفا تمرکزش روی همان مسئله است.

دلیل این امر می‌تواند تحمیل شدن کلیشه‌های فرهنگی باشد که معتقد است در هر صورت زن مسئول امور خانه است. یعنی باید این مسائل به هر قیمتی مدیریت کند و اگر خارج از خانه هم قصد فعالیت دارد، مسئولیت‌های داخل خانه اش نباید دچار مشکل شود. شکل درست این وضعیت این است که اگر در جامعه مردان هم بخشی از مسئولیت‌های داخل خانه را به عنوان عضوی از آن خانه برعهده بگیرند، شاهد کاهش فشار و تنش روانی ابتدا در خود زنان و سپس در روابط بین زوجین خواهیم بود.

زن بودن و مشاغل پر درآمد

هر شغلی چالش ها و روزهای سخت خود را دارد. ویژگی های نام برده شده برای زنان به نحوی است که گویی زنان قادر به کسب جایگاه های مهم و حساس شغلی نیستند. اگر در محل کار خود فردی با جنسیت زن باشید با داوری ها و قضاوت های از پیش تعیین شده بیشتری مواجه خواهید شد. اگرچه که زنان اکنون به برابری هایی در محل کار و رهایی از آزار و اذیت دست یافته‌اند اما همچنان راه زیادی در پیش است. فرهنگ شغلی تحت سلطه مردان بر زنان تأثیر منفی می گذارد. هیچ صنعتی در مورد تبعیض هایی که زنان با آن مواجه هستند پیچیده تر از مشاغل تجاری نیست. چرا که بیشتر آن ها از نظر تاریخی عمدتاً از مردان تشکیل شده اند. میزان زنان شاغل در حوزه تجاری که نسبتاً پردرآمد هستند اما نیازی به مدرک دانشگاهی ندارند انگشت شمار است. به این دلیل که از نظر تاریخی، مردان بر عرصه‌های مرتبط با تجارت تسلط داشته‌اند و فضا را با دور نگه داشتن همیشگی زنان بسیار انحصاری کرده اند. با این حال، تعداد زنان در مشاغل تجاری در حال رشد است و بین سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ تنها برای زنان در مشاغل ساختمانی تقریباً ۱۸ درصد نرخ رشد نشان داده است و در برخی دیگر از صنایع تجاری، زنان حتی یک درصد از نیروی کار را تشکیل نمی دهند. یکی از این بخش ها شامل فعالیت در حیطه معادن است.

اما در طرف دیگر طیف تجارت، زنان ۹۱.۸ درصد از کارکنان سالن های زیبایی، ۸۶ درصد از ارائه دهندگان خدمات بهداشتی خانگی و بیش از ۴۶ درصد از کارهای تولید دارو را تشکیل می دهند که شامل مراقبت و خدمات رسانی مستقیم به افراد دیگر است که به طور کلیشه‌ای کار «زنانه‌تر» تلقی شده و از انواع مشاغلی هستند که زنان زمانی به عنوان تنها گزینه شغلی موجود به آن تنزل داده شده بودند. در نتیجه زنان در درصدهای بسیار کمتری از مشاغلی که با مردان ارتباط دارد باقی می مانند.

زن بودن و اثرات روان شناختی

طبق همان کلیشه‌های جنسیتی موجود، ویژگی های روانشناختی زنان باید چیزهایی مانند لطیف، با عواطف بالاتر، پذیرنده، مراقب، ضعیف‌تر به لحاظ جسمی باشد. این روزها که زنان نقش‌های مهم تری در جامعه به دست گرفته‌اند، این تصورات هم تقریبا تغییر کرده‌اند. مادر بودن که یکی از نقش‌های زنان است که مستلزم ویژگی‌های روانشناختی خاصی می شود که شامل محبت، توانایی توجه، مراقبت از دیگران، اهمیت دادن به دیگران و غیره می‌ باشد و هر زنی تن به این الگوی ثابت ندهد متهم به مادر بد بودن خواهد شد. با وجود خستگی های بی حد زنان در امور مادری و خانه داری و غیره، زنان همیشه تحت فشار این ایده هستند که باید لاغر و زیبا باشند تا توجه یک مرد را به خود جلب کنند یا توجه همسر خود را از دست ندهند. اما بسیاری از زنان زمانی که به فکر ترقی شغلی هستند و به فکر کسب و کار خود می افتند به درهای بسته زیادی برمی خورند چرا که گمان می رود خلاف ویژگی های روانشناختی خود گام برداشته اند. فشار مبتنی بر جنسیت، در بسیاری از زنان می‌تواند به مشکلات سلامت روان نیز منجر شود. جنسیت زدگی در همه جا وجود دارد و زنان هر روز آن را تجربه و تحمل می کنند. اگرچه برخی از افراد ممکن است استدلال کنند که فشار مبتنی بر جنسیت برای مردان نیز اتفاق می افتد، اما قطعا به اندازه زمانی که در مورد زنان اتفاق می افتد و به تعدد و شدت گزینه های تحت فشار برای زنان نیست. پیشنهاد می‌کنیم مقاله شناخت زنان را بخوانید.

آیا زنان با مردان متفاوت‌اند؟

در واقع هر زن، ویژگی های منتسب به مردان را نیز در خود دارد و همین طور هر مردی ویژگی های منتسب به زنان را. انسان‌ها انرژی زنانه و مردانه را همزمان در روان خود دارند ولی معمولا یکی از آن‌ها تحت فشار عوامل محیطی و شخصیتی و غیره غالب می شود. مانند تمام طبیعت که از عناصر متضاد اما هم راستا تشکیل شده روان انسان هم همینطور است. پس زن و مرد در بسیاری از ویژگی‌ها مکمل و چه بسا شبیه هم هستند و بخشی از انرژی و ویژگی های جنس مخالف را هم در درون خود دارند. یکی از عوامل داشتن رضایت زناشویی درک متقابل زن و مرد است. برای کسب اطلاع از دیگر عوامل رضایت زناشویی کلیک کنید. زن امروزی به دنبال یافتن جایگاه شایسته خود در اجتماع است و از آن جایی که اجتماع انسانی قرن‌ها در تسخیر مردان بوده، زنان باور کرده‌اند برای رسیدن به نقش‌های اجتماعی باید از قالب های کلیشه ای خارج شده و چندین برابر مردان تلاش کنند. گاه شکست‌های مداوم چه در امور کاری و چه ارتباطی و عاطفی باعث می‌شود زنان ویژگی‌های منتسب به زنان کنار بگذارند. برای اطلاع از شکست عشقی کلیک کنید.

سخنان قبلی که به برابری زن و مرد معطوف هستند ناقض تفاوت های بین این دو جنس نیست. بلکه باید پذیرفت زنان و مردان از لحاظ فیزیکی متفاوت بوده و در ابعاد روانشناختی که به شدت تحت تاثیر آموزش های کلیشه ای فرهنگ جامعه قرار می گیرند متفاوت از هم عمل می کنند. پیشنهاد می‌کنیم مقاله تفاوت زن و مرد از دیدگاه روانشناسی را بخوانید.

سخن آخر

نکته مهم این است که ویژگی‌های منحصر به فرد انسانی زنان را فارغ از جنسیت شناخته و ارج نهاده و فراموش نکنیم برای به دست آوردن موفقیت‌های اجتماعی و داشتن یک جامعه سالم انسانی لزوما نیمی از جامعه را کنار گذاشت. زن و مرد همیشه نیازمند تعادل هستند وگرنه بار شانه‌های یک طرف بیشتر می‌شود و تعادل جامعه به هم می ریزد. در این مقاله درباره زن بودن صحبت شد، اما آیا با مرد بودن و خصوصیات آن‌ها آشنایی دارید؟ پیشنهاد می‌کنیم مقاله مرد بودن را نیز مطالعه کنید.