دیر حرف زدن کودک | علت و درمان دیر حرف زدن کودک

چرا برخی از کودکان دیرتر از همسالان خود شروع به صحبت می‌کنند؟ درمان دیر حرف زدن کودک چیست؟ برای آنکه بدانیم دیر حرف زدن کودک طبیعی است یا نه، باید از روند رشد کلامی کودکان اطلاع داشته باشیم. در واقع نگرانی‌های مادران با اطلاع از روند رشد کودک یک ساله و رشد کلامی کودک قابل تسهیل است. بهتر است نشانه‌های وجود مشکل را بشناسید و آن‌ها را در کودک خود مورد بررسی قرار دهید.
دیر حرف زدن کودک ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد و در بیشتر مواقع جایی برای نگرانی نیست. اما بهتر است شرط احتیاط رعایت شده و در صورتی که مشکلی در حرف زدن بود به مشاوره کودک مراجعه کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مشاوره کودک کلیک کنید.

 

 

 

دیر حرف زدن کودک | روند طبیعی حرف زدن در کودک

به حرف آمدن کودک سیر صعودی دارد و دانستن آن برای هر والدینی الزامی است. چرا که از این طریق می‌توانند به طبیعی بودن و یا طبیعی نبودن فرآیند رشد در کودک خود پی ببرند. در ادامه به شرح این روند طبیعی می‌پردازیم: 

یک تا شش ماهگی: در این سن نوزاد قادر است صداهای خود خواسته‌ای را تولید کند مثل غان و غون.

شش تا دوازده ماهگی: در این سن کودک باید بتواند کلماتی مانند «بابا»، «دد»، «ماما» را تکرار کند.

ده تا هجده ماهگی: در این سن نوزاد می‌تواند حدود پنجاه کلمه را بیان کند، در حالی که قادر به فهم صد و پنجاه کلمه نیز باشد.

هجده ماهگی به بعد: در این سن کودک باید بتواند بین سه تا پنج کلمه ارتباط برقرار کند و جمله بسازد؛ مثلا «بابا رفت». البته در این سن چون دایره لغاتش محدود است تلگرافی حرف می‌زند و در نهایت حرف‌های کودک تا چهار سالگی به طور کامل فهمیده می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص آمــوزش حرف زدن به کودکان پیشنهاد می کنیم مقاله مربوطه را مطالعه فرمایید.

 

نشانه‌های وجود مشکل احتمالی در حرف زدن کودک

اگر در مورد تکلم فرزندتان نگران هستید با بررسی و مشاهده هر گونه تفاوتی بین روند طبیعی رشد کلامی با آنچه در کودکتان می‌بینید می‌توانید سریعا به یک متخصص مراجعه کنید. علائم زیر ممکن است نشانه‌ای از اخــتلال زبان در کودک باشند بنابراین در صورت مشاهده علائم زیر حتما به متخصص مراجعه نمایید.

_از نشانه‌های دیر حرف زدن کودک این است که به صداها و حتی نام خود واکنش نشان نمی‌دهد. معمولا در 5 تا 9 ماهگی اولین واکنش نوزاد به اسم خود ظاهر می شود. اما تاخیر بیشتر یک کودک در این زمینه را نمی توان دلیل قطعی اختلال دانست. باید توجه داشت که ملاک تشخیص یک اختلال، تایید پزشک متخصص است.

_قادر نیست در همان ماه‌های اول تولد با تولید صدا منظور خود را برساند.

_از ایما و اشاره بیش از اندازه استفاده می‌کند.

_تقــلید کودکان و نوزادان قبل از دو سالگی مشکل دارد.

_بعد از دو سالگی تنها می‌تواند از دیگران تقلید کند اما قادر به تولید کلمات مستقل نیست

_تن صدایش نامتعارف است (گوش خراش، خشت یا تو دماغی).

 

دلایل دیر حرف زدن کودک

اینکه کودکی هنوز حرف نمی‌زند و یا دیرتر از همسالان خود شروع به صحبت می‌کند، دارای دلایل مختلفی است که برخی از آن‌ها به شرح زیر هستند:

_معیوب بودن سیستم تکلم کودک مانند وجود مشکل در زبان یا سقف دهان.

_وجود مشکل در مغز و ابتلا به اخــتلالات عصبی رشدی که در این حالت ارتباط بین مغز و سیستم کلامی ایجاد نمی‌شود. بنابراین کودک در استفاده از لب، زبان و فک خود برای حرف زدن دچار مشکل است؛ این کودکان در دسته‌ی کــودکان استثنایی محسوب می‌شوند و نیاز به مراقبت‌ها و آموزش‌های ویژه دارند.

_داشتن یک مشکل شنیداری و یا کم شنــوایی کودکان؛ اگر کودکی دچار مشکل گفتاری است حتما باید از نظر شنیداری نیز مورد بررسی قرار گیرد. عفونت گوش در کودکان بر روی دیر حرف زدن آن ها تأثیر می‌گذارد.

_ مشکلات اضطرابی کودک؛ ممکن است اضطراب و استرس در کودکان مانع از طی شدن مراحل رشد کودک بشود. از جمله اختلالات اضطرابی در کودکان عبارتند از؛ اختلال اضطراب اجتماعی کودک، اضطراب جدایی در کودکان و اضطراب فراگیر کودکان. برای اطلاع از عوامل بروز استرس در کودکان کلیک کنید.

 

پیشگیری از دیر حرف زدن کودک

از دید متخصصان دیر به حرف آمدن کودک به دلایلی که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم بیشتر ژنتیکی است تا اکتسابی. برای پیشگیری از مشکل دیر حرف زدن کودکتان و یا درمان آن می‌توانید روش‌های زیر را به کار ببرید:

1. با کودک خود زیاد صحبت کنید

برای پیشگیری و درمان دیر حرف زدن در کودکان لازم است زیاد با او صحبت کنید. بهتر است والدین هر دو از دوران نوزادی با کودک خود ارتباط برقرار کنند و در موقعیت‌های مختلف با او حرف بزنند و یا برایش شعر بخوانند. از این طریق کودک به تقلید می‌پردازد. برای مثال با اشاره کردن به وسایل مختلف اسم آن‌ها را با صدای بلند بگویید. از کودک خود سؤال بپرسید و جواب‌های او را تصدیق کنید حتی اگر جواب‌های او تنها آواهای کودکانه باشند. پشنهاد می کنیم در این زمینه مقاله آیــا کودکان متوجه حرف های ما می شوند را مطالعه فرمایید.

2. دیر حرف زدن کودک | کتاب بخوانید

از همان دوران نوزادی می‌توانید برای کودک خود کتاب داستان بخوانید. بهتر است این کتاب‌ها عکس‌های زیادی داشته‌باشند تا کودک را به نگاه کردن به آن‌ها تشویق کند. به تصاویر کتاب اشاره کنید و اسم آن‌ها را به کودک بگویید و از او بخواهید تا همراه شما تکرار کند. علاوه بر این می‌توانید داستان‌ها را به صورت شعر برای او بخوانید. این کار به تقویت مــهارت ارتباط کلامی در کودکان کمک بسیار زیادی می‌کند.

3. با کودک خود بازی کنید

یادگیری زبان و کلام در صورتی می‌تواند موفقیت آمیز باشد که به کودک لذت بدهد. هنگام حــرف زدن با کودک و آموزش به او، از بازی و تفریح استفاده کنید. هنگام حرف زدن او را در آغوش بگیرید و با او ارتباط چشمی برقرار کنید. می‌توانید اسباب بازی‌های کودک و عروسک‌هایش را در کنار او بچینید و با آن‌ها نیز صحبت کنید تا مهارت‌های کلامی کودک از این طریق تقویت شود.

4. دیر حرف زدن کودک | از آهنگ و ترانه استفاده کنید

اغلب کودکان کلمات و جملات را با شعر بهتر یاد می‌گیرند و بیشتر به ذهن می‌سپارند. هنگام حرف زدن با کودک از ریتم و آهنگ استفاده کنید و همزمان دست و پای خود را حرکت دهید. توجه همزمان کودک به صدا و حرکات شما، چشم و گوش او را به طور همزمان فعال می‌کند و باعث افــزایش تمرکز در کودکان می شود. بنابراین از این طریق بهتر می‌تواند جملات و کلمات را یاد بگیرد.

 

درمان دیر حرف زدن کودک

گفتار درمانی

گفتار درمانگر از طریق انجام یک سری آزمایش‌ها و بررسی‌های مقدماتی به شما اطلاع خواهد داد که فرزندتان مشکل دارد یا خیر. اگر تشخیص او بر مبنای مشکل دار بودن فرزندتان باشد از شما می‌خواهد که با بردن کودک به جلسات گفتار درمانی در تسریع بهبودی او کوشا باشید، همچنین به شما آموزش‌هایی می‌دهد که در خانه با کودکتان آن‌ها را تمرین کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه گفتار درمانی کلیک کنید.

نقش والدین

زمانی که در گفتار و شنوایی کودک مشکلی وجود داشته باشد مداخله سریع والدین بسیار اهمیت دارد. والدین با روش‌های مختلف و در خانه می‌توانند فرآیند به حرف آمدن کودکشان را تسریع کنند، مثلا برایش کتاب بخوانند، با او زیاد حرف بزنند، او را متوجه صداهای پیرامونش بکنند. همچنین والدین با بغل کردن کودک، بوسیدن و محبت کردن به کودک می‌توانند از فشارهای روانی و پیامدهای تــأخیر رشد در کودک جلوگیری کنند.

همانطور که گفتیم بخشی از علل تأخیر در رشد کلامی به استرس و اضطراب در کودکان مربوط می‌شود. لازم است والدین منشأ استرس را در کودک خود بیابند و به دنبال راه‌های کاهش و درمان باشند. برای کسب اطلاعات در زمینه تشخیص استرس در کودکان کلیک کنید.

 بهره بردن از مشاوره های روانشناسی در این زمینه بسیار مفید بوده و نتایج مطلوبی را به همراه دارد. مشاوران حامی هنر زندگی با مشاوره های تخصصی در حوزه کودک و خانواده می توانند در این زمینه یاریگر شما باشند. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره روانشناسی این مرکز کلیک کنید.

سؤالات متداول

علائم مشکل گفتاری و زبانی در دوران نوزادی کدام‌اند؟

نوزادی که هیچ گونه صدا و آوایی از خود تولید نمی‌کند لازم است مورد بررسی و ارزیابی بیشتر توسط پزشک قرار بگیرد. همچنین از دیگر نشانه‌های مشکلات کلامی در دوران نوزادی این است که کودک به صداها واکنش نشان نمی‌دهد.

مشکل دیر حرف زدن کودک چگونه تشخیص داده می‌شود؟

اگر فکر می‌کنید کودکتان در حرف زدن تأخیر دارد، به پزشک اطفال و یا گفتار درمانگر مراجعه کنید. متخصص با استفاده از تست‌های استاندارد و مقایسه کودک با معیارهای توسعه کامل زبان تشخیص قطعی را به شما می‌دهد.