
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با پرخاشگری کودکان زیر دو سال پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.
پرخاشگری کودکان زیر دو سال برای بسیاری از والدین نگرانیهایی را به وجود میآورد. کودکان زیر دو سال در یک دوره حساس رشدی هستند که نیازمند مراقبت و توجه بسیار زیاد از جانب والدین میباشند. سرعت رشد در این مرحله زیاد بوده و نیاز به امنیت و ثبات در کودکان بسیار برجسته میباشد. پرخاشگری کودکان در این سن حکایت از نیازهای برآورده نشده آنها دارند. بنابراین والدین دلسوز سعی در شناسایی علل پرخاشگری کودکان خود میکنند و با یادگیری برخورد صحیح، سعی در رفع مشکل کودک خود دارند. در این زمینه مشاوره کودک یکی از بهترین گزینه ها می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مشاوره کودک کلیک کنید.
پرخاشگری کودکان زیر دو سال
پرخاشگری به معنی برون ریزی احــساس خشم به شکلی ناسازگارانه میباشد که در آن فرد به خود، دیگری و یا روابطش آسیب میزند. پرخاشگری در کودکان زیر دو سال پدیده ای نادر میباشد و شاید معنای آن دقیقا همان چیزی نباشد که از پرخاشگری در ذهن بزرگسالان وجود دارد. پرخاشگری کودکان زیر دو سال معطوف به برآورده نشدن نیازهایشان بوده و کمتر پیش میآید در پی تخریب یا آسیب زدن به دیگران باشند. نکاتی که برای والدین و مراقبان برای مدیریت رفتار پرخاشگرانه در کودکان نوپا و کودکان وجود دارد به آن ها کمک می کند تا یاد بگیرند که احساسات و واکنش های قوی را مدیریت کنند، زیرا آن ها از خود به عنوان افرادی جدا از والدین و سایر افراد مهم در دنیای خود آگاه می شوند. جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه پرخاشگری کودکان کلیک کنید.
دوره بین 18 ماه تا 3 سال زمان هیجان انگیزی است. کودکان نوپا متوجه می شوند که آن ها افرادی جدا از والدین خود و سایر افراد مهم در دنیای خود هستند. این بدان معنی است که آن ها مشتاق هستند تا خود را ابراز کنند، علایق و ناخوشایندی های خود را بیان کنند و مستقل عمل کنند (تا جایی که می توانند!). در عین حال، تجربه رفتار پرخاشگرانه در کودکان نوپا معمول است زیرا آن ها هنوز کنترل بر خود محدودی دارند و تازه شروع به یادگیری مهارت های مهمی مانند انتظار، اشتراک گذاری و نوبت گرفتن کرده اند.
تفاوت های فردی
مانند بسیاری از جنبه های رشد، تفاوت های زیادی در میان کودکان در مورد رفتار پرخاشگرانه وجود دارد. کودکانی که عصبیت شدید و پرخاشگری زیادی دارند، در مقایسه با کودکانی که ذاتاً راحتتر هستند، در مدیریت احساسات خود با مشکل بیشتری مواجه می شوند. کودکان پرخاشگرتر بیشتر به استفاده از اقدامات خود برای انتقال احساسات قوی خود متکی هستند.
به عنوان والدین، یکی از مهم ترین کارهای شما این است که به کودک نوپا کمک کنید تا احساسات خود را به روش های قابل قبول و غیر تهاجمی درک کند و با آن ها ارتباط برقرار کند. این کار کوچکی نیست. نیاز به زمان و حوصله زیادی دارد. اما با حمایت و راهنمایی شما، فرزندتان یاد می گیرد که احساسات و واکنش های شدید خود را در ماه ها و سال های آینده مدیریت کند.
اینفوگرافیک پرخاشگری کودکان زیر دو سال

علل بروز پرخاشگری در کودکان زیر دو سال
از آنجایی که کودکان نوپا تازه شروع به استفاده از کلمات برای برقراری ارتباط کردهاند، به شدت به اعمال خود تکیه میکنند تا به ما بگویند که چه فکر و چه احساسی دارند. وقتی یک کودک نوپا یک اسباب بازی می خواهد، ممکن است دست شما را بگیرد، شما را به سمت قفسه اسباب بازی ببرد و به چیزی که می خواهد اشاره کند و اساساً با حرکات خود «بگوید» «بابا، من می خواهم با آن اسباب بازی، بازی کنم. لطفا آن را برای من پایین بیاورید. هنگامی که عصبانی، ناامید، خسته یا کلاقه شده است، ممکن است از اعمالی مانند ضربه زدن، هل دادن، سیلی زدن، گرفتن، لگد زدن یا گاز گرفتن استفاده کند تا به شما بگوید: "من گیج و عصبی هستم!" "تو خیلی به من نزدیکی، دور شو!" "من در حال فعالیت بیش از حد هستم و نیاز به استراحت دارم." یا "من آنچه را که داری می خواهم!".
کودکان زیر دو سال به دلیل محدودیت در توانایی کلامی به رفتارها رجوع می کند. کلام او عموما به میزان مشخصی از توانایی و تسلط زبانی برای بیان خواستهها، نیازها و احــساسات خود نیاز دارد که تا اینجای مطلب مشخص است که کفایت نمیکند. در واقع کودکان وقتی با موقعیتی روبرو میشوند که پیچیده است و یا نیازهایشان برآورده نمیشود و والدین هم متوجه منظورشان نمیشوند، عصبانی میشوند و رفتار پرخاشگرانه بروز میدهند. گاه برخی رفتارهای کودک نشانه استثنایی بودن آنهاست که در این شرایط آموزه ها و تربیت های مخصوصی باید در پیش گرفت. برای اطلاع از نشانه های کودکان استثنایی کلیک کنید.
1. تنشهای موجود در محیط خانواده
تعارضهای محیطی مثل دعــوای والدین، تنشها و اضطرابهای والدین به ویژه مادر و سایر مسائلی که تنش را به محیط خانواده میآورد، به شکل مستقیم یا غیر مستقیم کودک را تحریک پذیر کرده و ممکن است میزان رفتار پرخاشگرانه وی افزایش بیابد. برای حل تعارضات خانوادگی بهرهمندی از مشاوره خانواده میتواند راهگشای شما باشد.
2. عدم ارضای نیازهای کودک
بنابراین یکی از علل اصلی پرخاشگری کودکان، برآورده نشدن نیازهای آنان میباشد. کودکان نیازهای گسترده ای دارند. از نیاز به تــغذیه سالم گرفته تا احساس امنیت، دریافت کردن محبت و توجه والدین، نوازش شدن و در بـــغل کردن کودک. هر کدام از این نیازها اگر نادیده گرفته شوند، ممکن است زمینه پرخاشگری کودک را فراهم کنند.
3. پرخاشگری کودکان زیر دو سال و الگوپذیری از والدین
والدین خشن و عصبی الگوهایی برای کودکان خود هستند که این رفتار را تقلید کنند. والدین نه تنها از طریق الگو شدن بلکه از طریق ژنتیک خود، خشم و پرخاشگری را به کودکانشان منتقل میکنند. پس قابل انتظار است که والدین پرخاشگر، کودکان پرخاشگر داشته باشند. برای مطالعه بیشتر در خصوص تاثیر پــرخاشگری والدین کلیک کنید.
4. جلب توجه والدین
کودکان با پرخاشگری وسیله ای برای جلب توجه والدین خود پیدا میکنند. به این شکل که اگر پرخاشگری نشان دهند، والدین متوجه میشوند که آنها نیازهایی دارند، در پی آرام کردن آنها بر میآیند و مواردی از این دست. ایجاد صمیمیت بین زوجین و بهبود کیفیت روابط آنها در کاهش مشکلات رفتاری کودکان تأثیر بسیار زیادی دارد. باید توجه داشت که تمایل به جــلب توجه در کودکان نشانگر کمبود و مشکل کودکان است.
نحوه برخورد صحیح با پرخاشگری کودکان زیر دو سال
همان طور که گفته شد مهمترین علت پرخاشگری کودکان زیر دو سال برآورده نشدن نیازهای آنان میباشد. پس در صورتیکه از کودکتان پرخاشگری دیدید، فورا سعی در آرام کردن او بکنید. بسیار مهم است که در طی دو سال اول زندگی به گریهها و نــیازهای اولیه و اساسی کودکان توجه فوری نشان دهید، تا از این طریق کودک احساس امنیت را کسب کند.
اگر کودکتان در حال آسیب زدن به کودک دیگری است او را فورا جدا کرده و نگهش دارید تا آرام شود. سپس با کلمات ساده و شمرده شمرده به او توضیح دهید که این کارش باعث آسیب دیدن دیگران میشود.
کودکتان را تهدید نکنید؛ آنها را تمسخر و تحقیر نکنید. کودک شما بسیار کوچک و آسیب پذیر است. هرچند کودک در هر سنی که باشد با چنین برخوردهایی آسیب میبیند ولی اثرات این برخوردها در سنین پایینتر بسیار مخربتر هستند و به نوعی کودک آزاری محسوب میشوند. پیامدهای این مسئله را در مقاله کودک آزاری بخوانید.
نکات مهم در کاهش پرخاشگری کودکان زیر دو سال
- از تــنبیه بدنی و برخوردهای فیزیکی خشن با کودکان زیر دو سال بپرهیزید. تنبیه فیزیکی تأثیرات مخربی در روان کودک ایجاد میکند.
- اضطرابها و تنشهای محیطی را به حداقل برسانید. با این کار کودک احساس آرامش و امنیت بیشتری میکند و احتمال پرخاشگری کاهش مییابد.
- بهترین راه این است که نیازهای کودکتان را به قدر کافی و به موقع برطرف کنید تا کودک دچار تشویش و تحریک پذیری نشود.
- با کــنترل خشم در برابر کودک الگوی خوبی برای کودک خود باشید. پدر و مادری که پرخاشگری میکند نمیتواند انتظار داشته باشد فرزندش این کار را نکند.
- گاهی والدین با وجود رعایت نکات ذکر شده نمیتوانند در ارضای نیازهای روحی کودکان و کاهش پرخاشگری به طور مؤثر عمل کنند.
در چنین شرایطی مشورت با مشاوران و متخصصان می تواند بسیار راهگشا باشد. مشاوران حامی هنر زندگی با سال ها تجربه و مهارت در حوزه روانشناسی می توانند یاریگر شما باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مشاوره روانشناسی این مرکز کلیک کنید.