- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
اختلال شخصیت ضد اجتماعی یکی از انواع اختلالات شخصیت کلاستر B است. افراد ضد اجتماع به درست یا غلط بودن کارهایی که انجام می‌دهد، اهمیتی نمی‌دهند و احساسات و حقوق دیگران را نادیده می‌گیرند. شخصیت‌های ضد اجتماعی با کارهایشان اغلب برای دیگران مشکل ایجاد می‌کنند. بارها به خاطر اعمالش به زندان افتاده اما باز هم از اشتباهاتش درس نمی‌گیرد. با کارهای خلاف یا کلاهبرداری زندگی خود را می‌گذراند. اما آیا راهی برای تغییر و درمان این افراد وجود دارد؟ در این مقاله علل، نشانه‌ها و درمان شخصیت ضد اجتماعی را بررسی خواهیم کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه دیگر اختلالات شخصیت دسته B کلیک کنید..gif)
اختلال شخصیت ضد اجتماع
اختلال شخصیت ضد اجتماعی یکی از انواع اختلالات شخصیت است که در روانشناسی سایکوپات هم خوانده می‌شود؛ وضعیتی روانی است که در آن فرد هیچ اهمیتی به درست و غلط بودن اعمالش نمی‌دهد و احساسات و حقوق دیگران را نادیده می‌گیرد. افراد دارای شخصیت ضد اجتماعی نسبت به دیگران احساس دشمنی یا بی‌تفاوتی سنگدلانه دارند و با آن‌ها خشن برخورد می‌کنند. در رفتار این گونه افراد هیچ احساس گناه یا ندامتی دیده نمی‌شود. آن‌ها اغلب از قانون سرپیچی می‌کنند. برای کسب اطلاعات در زمینه اختلالات شخصیت کلیک کنید.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت سایکوپات معمولا به مواد مخدر یا الکل اعتیاد دارند. شخصیت سایکوپات به طور معمول نمی‌تواند از عهدۀ مسئولیت‌های خانوادگی، کاری یا تحصیلی خود برآید. درگیر شدن به اعتیاد مشکلاتش را دو چندان می‌کند، ویژگی‌های شخصیتی سایکوپات‌ها ترک اعتیاد را سخت تر می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ترک اعتیاد کلیک کنید.
اینفوگرافیک اختلال شخصیت ضد اجتماعی
شیوع اختلال شخصیت ضد اجتماعی
این اختلال بیشتر در مردان شیوع دارد و میزان آن در زنان تنها یک درصد است. بروز این اختلال در نواحی پایین شهر و در بین مردم فقیر احتمال بیشتری دارد. اغلب پسر بچه‌های مبتلا در خانواده‌های بسیار بزرگ و پر جمعیت زندگی می‌کنند. اولین نشانه‌های شخصیت ضد اجتماعی اغلب از سن 15 سالگی ظهور می‌یابند. دختر بچه‌های مستعد در سن بلوغ و پسر بچه‌ها حتی زودتر علائمی از این اختلال را از خود نشان می‌دهند. همچنین احتمال بروز شخصیت‌های ضد اجتماعی در میان زندانیان حدود 75 درصد است که رقم بسیار بالایی است.
نشانه‌های اختلال شخصیت ضد اجتماعی
اگر قصد ازدواج و زندگی با شخصیت ضد اجتماعی را دارید بهتر است اطلاعات خود را در مورد این اختلال بیشتر کنید. همچنین پیشنهاد می‌کنیم مقاله زندگی با شخصیت ضد اجتماعی را مطالعه کنید. از مهمترین نشانه‌های اختلال شخصیت سایکوپات می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- بی‌توجهی به درست و غلط بودن کارها
- دروغگویی مداوم یا فریب دیگران برای بهره‌کشی
- سنگدلی، بدبینی و بی‌احترامی نسبت به دیگران
- بازیچه قرار دادن دیگران با استفاده از جذابیت یا شوخ‌طبعی برای نفع یا لذت شخصی
- تکبر، احساس برتری و استبداد شدید
- مشکلات مکرر با قانون، از جمله رفتارهای مجرمانه
- نقض مکرر حقوق دیگران از طریق ارعاب و بی‌صداقتی
- تکانش‌گری یا ناتوانی در برنامه‌ریزی قبلی
- خصومت، تحریک‌پذیری قابل توجه، اضطراب، پرخاشگری یا خشونت
- فقدان همدردی نسبت به دیگران و عدم پشیمانی از آزار رساندن به سایرین
- خطرپذیری غیرضروری یا رفتارهای خطرناک بدون توجه به امنیت خود یا دیگران
- روابط ضعیف یا سوء‌ِاستفاده گرانه
- ناتوانی در درک عواقب منفی رفتار یا عبرت گرفتن از آن‌ها
- مسئولیت‌ناپذیری مکرر یا ناتوانی از انجام کار و بی تعهدی مالی
افراد مبتلا به اختلال شخصیت سایکوپات معمولا از سن ۱۵ سالگی نشانه‌هایی از اختلال سلوک از خود نشان می‌دهند. عدم درمان به موقع خطر ابتلا به اختلال شخصیت را افزایش می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلال سلوک کلیک کنید.
اگرچه تصور می‌شود اختلال شخصیت ضداجتماعی حالتی مادام العمر باشد، برخی از نشانه‌ها (به خصوص رفتار مخرب و مجرمانه) ممکن است در طول زمان کمرنگ شوند. اما مشخص نیست که این اتفاق در نتیجۀ بالا رفتن سن یا افزایش آگاهی نسبت به عواقب رفتار ضد اجتماعی رخ می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه برخورد با شخصیت ضد اجتماعی کلیک کنید.
خصایص بالینی شخصیت ضد اجتماعی
جالب است بدانید که شخصیت‌های ضد اجتماعی ظاهری بسیار جذاب و گرم و صمیمی دارند و در اغلب موارد بسیار نزد خانم‌ها فریبنده به نظر می‌رسند. این افراد جنس مخالف خود را تحت تأثیر جنبه‌های اغواگرانه و هیجان انگیز شخصیت خود قرار می‌دهند. اما زمانی که سابقه‌ی زندگی آن‌ها را بررسی می‌کنید اختلالات و مشکلات فراوانی را در انواع زمینه‌های زندگی از جمله کار و تحصیل و روابط مشاهده می‌کنید. ممکن است افکار مربوط با خودکشی داشته باشند اما هرگز خود را افسرده و مضطرب نشان نمی‌دهند.
زمانی که در مورد رفتارهای ضد اجتماعیشان از آن‌ها توضیح خواسته می‌شود، همه را به بی فکری، حواس پرتی و بی توجهیشان در آن موقعیت نسبت می‌دهند؛ در صورتی که هیچ نشانه‌ای از توهم، هذیان یا تفکر غیر منطقی در آن‌ها دیده نمی‌شود. در بسیاری موارد حتی دیده می‌شود که شخصیت‌های ضد اجتماعی از هوش و توانایی واقعیت سنجی بالایی برخوردار هستند. افراد کلاهبردار حرفه‌ای را می‌توان نمونه‌هایی از شخصیت‌های ضد اجتماعی دانست. آن‌ها بسیار فریبکار هستند و با چرب زبانی‌های خود دیگران را به دام می‌اندازند. آن‌ها به هیچ یک از ملاک‌های اخلاقی پایبند نیستند و نمی‌توانند به دیگران عشق بورزند.
علل ابتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی
از جمله علل اختلال شخصیت ضد اجتماعی می‌توان به ژنتیک، شرایط زندگی فرد، تربیت فرد در زمان کودکی و... اشاره داشت. همچنین ممکن است در طول رشد و شکل‌گیری مغز، تغییراتی در عملکرد آن رخ داده باشد. اما هیچ کدام از این عوامل به تنهایی منجر به بروز شخصیت سایکوپات نمی‌شود، بلکه مجموعه از این عوامل نقش دارند.
پیامدهای اختلال شخصیت ضد اجتماعی
مشکلات و عواقب ناشی از وجود اختلال شخصیت ضداجتماعی به شکل‌های مختلف قابل مشاهده است. از جمله مهمترین عواقب و پیامدهای اختلال شخصیت سایکوپات می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
_ آزار و اذیت یا بی‌توجهی نسبت به همسر یا فرزند
_ اعتیاد به الکل یا مواد مخدر
_ زندانی شدن
_ رفتارهای مربوط به خودکشی یا قتل (برای کسب اطلاعات بیشتر از علائم خودکشی کلیک کنید.)
_ ابتلا به سایر اختلالات سلامت روانی مانند افسردگی یا اختلالات اضطرابی
_ وضعیت پایین اجتماعی و اقتصادی و بی‌خانمانی
_ وارد شدن به گروه‌های اراذل و اوباش
_ مرگ زودهنگام، به خصوص در نتیجه‌ی خشونت
درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی
درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی با استفاده از جلسات مشاوره روانشناسی، روان درمانی و دارو درمانی امکان پذیر است که نیاز به صرف زمان و همکاری با درمانگر دارد. از جمله عوامل تاثیر گذار بر روند درمان فرد، میزان تمایل او به همکاری و شدت علائم اختلال است. خانواده در درمان اختلال شخصیت سایکوپات نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند که به همین منظور اعضای خانواده باید مهارت‌های لازم را در برخورد با افراد ضد اجتماعی بیاموزند که به سیکل درمانی او کمک کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی کلیک کنید.
روان‌درمانی
روان‌درمانی که آن را گفت‌وگو درمانی (talk therapy) نیز می‌شناسند، در درمان اختلال شخصیت سایکوپات مؤثر است. این درمان ممکن است شامل مدیریت خشم و خشونت، درمان اعتیاد و درمان سایر مشکلات سلامت روان باشد. شرکت در گروه‌های حمایتی بسیار می‌تواند به درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی کمک کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه روان درمانی کلیک کنید.
دارودرمانی
داروی مشخصی وجود ندارد که بر اساس استانداردهای دارویی به عنوان داروی درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی تأیید شده باشد. در واقع پزشک معمولا دارو را برای درمان مشکلات جانبی اختلال شخصیت ضد اجتماعی، مثل اضطراب یا علائم افسردگی و یا نشانه‌های پرخاشگری تجویز می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه افسردگی کلیک کنید.
مهارت‌های مورد نیاز اعضای خانواده
اگر یکی از نزدیکان شما به اختلال شخصیت ضد اجتماعی مبتلا است، بسیار اهمیت دارد که خود شما آموزش‌های لازم را در مورد نحوه رفتار صحیح با او بیاموزید. یک متخصص سلامت روان می‌تواند به شما بیاموزد که چطور مرزگذاری کنید و از خودتان در مقابل پرخاشگری، خشونت و خشم شخصیت سایکوپات محافظت کنید. همچنین، به شما آموزش می‌دهد که چگونه به او کمک کنید تا بتواند درمان خود را هر چه سریعتر پیش بگیرد. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید از مشاور خانواده کمک بگیرید و راهکارهای درمانی را دریافت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مشاوره خانواده کلیک کنید.
پیشگیری اختلال شخصیت ضد اجتماعی
هیچ روش مطمئنی برای جلوگیری از ابتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی در افرادی که مستعد آن هستند وجود ندارد. از آنجایی که تصور می‌شود این اختلال ریشه در کودکی داشته باشد، والدین، آموزگاران و پزشکان اطفال ممکن است بتوانند هشدارهای اولیه را تشخیص بدهند. تشخیص اولیه و مداخله‌ی زودهنگام به پیشگیری و درمان کمک می‌کند.
مراقبت‌ها، آموزش‌های اصلاحات رفتاری، مهارت‌های اجتماعی و حل مسئله، آموزش والدین، خانواده درمانی و روان‌درمانی زودهنگام، به کاهش احتمال مبتلا شدن کودکان مستعد و درمان شخصیت ضداجتماعی کمک می‌کند. شما در هر جایی که هستید می‌توانید از خدمات مشاوره تلفنی و مشاوره حضوری مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی بهرمند شوید.
