برفک دهان نوزاد | علت خوب نشدن و درمان برفک دهان نوزاد

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با برفک دهان نوزاد پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

برفک دهان نوزاد یکی از بیماری‌های عفونی است که اغلب به علت سیستم ایمنی ضعیف نوزاد، در تمام قسمت‌های بدن و مخصوصا در ناحیه دهان و پوشک ایجاد می‌شود. در واقع این عفونت باعث ایجاد لکه‌های سفید رنگی در دهان می‌شود و همچنین با ایجاد جوش‌هایی در ناحیه پوشک همراه است. منشا اصلی برفک دهان نوزاد قارچی به نام کاندیدا البیکنس است.
با این حال عوامل متعددی نیز در کنار این عامل نقش دارند و از آن جایی که قارچ‌ها رشد می‌کنند و دیگر نواحی بدن کودک را نیز در برمی‌گیرند باید هرچه سریع‌تر برای درمان اقدام کرد. البته جای نگرانی وجود ندارد. چراکه با استفاده از روش‌های پیشگیری و درمان می‌توان به حل این مشکل کمک کرد. چنانچه در زمینه مراقبت از نوزاد دچار تنش و سردرگمی و اضطراب هستید پیشنهاد می کنیم از مشاوره کودک برای کاهش تنش های خود و دریافت راهکارهای موثر بهره ببرید. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره کودک کلیک کنید.

برفک دهان نوزاد

در بیماری برفک دهان نوزاد، دانه‌های سفید رنگی بر روی زبان، لوزه‌ها، گلو و به طور کلی در محیط دهان و حلق کودک مشاهده می‌شود. به دلیل شباهت این دانه‌ها با برف، این بیماری با نام برفک دهانی شناخته می‌شود. اگر در دهان کودکتان دانه‌های سفیدی وجود دارد که با شست‌وشو برطرف نشده و نسبت به کنده شدن مقاوم هستند، احتمالا فرزندتان دچار برفک دهانی شده است. در صورتی که بخواهید دانه‌های برفکی را از روی پوست کودک جدا کنید، معمولا جای آن قرمز و ملتهب شده و حتی ممکن است خونریزی مختصری ایجاد شود. برای کسب آگاهی بیشتر در خصوص بیماری های کودکان کلیک کنید.

 

اینفوگرافیک برفک دهان نوزاد

نشانه‌های برفک دهان نوزاد

1. وجود دانه‌های سفید رنگ شبیه به برفک روی زبان، لب‌ها، سقف دهان، گلو و انتهای حلق کودک

2. دانه‌های سفید رنگ با گذشت چند ساعت یا با شست‌وشو از بین نمی‌روند.

3. ایجاد زخم در دهان نوزاد

5. دردناک بودن منطقه‌ای که دچار برفک شده است.

6. درصورتی که بخواهید دانه‌ها را جدا کنید، التهاب و خون ریزی اتفاق می‌افتد و احتمالا فرزندتان نیز به دلیل درد، بی قرار می‌شود.

 

نشانه‌های برفک پوشک نوزاد

برفک می‌تواند در ناحیه پوشک نوزاد و از همان ابتدای تولد نیز ایجاد شود و دارای نشانه‌های زیر می‌باشد.

1. وجود جوش‌های قرمز رنگ در اطراف کفل یا اندام تناسلی نوزاد

2. دردناک بودن جوش‌ها و بی قراری فرزندتان هنگامی که به این نواحی دست می‌زنید.

3. ممکن است جوش‌های چرکی سفید رنگ و یا زرد رنگ در اطراف جوش‌های قرمز ایجاد شود.

پیشنهاد می کنیم برای اطلاع از روش های مراقبت پوستی کودک، مقاله مراقبت از پوست نوزاد را مطالعه فرمایید.

 

علل ایجاد برفک دهان و پوشک نوزاد

1. قارچ کاندیدا البیکنس

منشا بیماری برفک دهان، یک قارچ به نام کاندیدا البیکنس است. این قارچ به طور طبیعی در محیط وجود دارد. کاندیدا می‌تواند به هر طریقی از جمله تماس پوست کودک با محیط آلوده و یا از طریق بدن مادر، وارد بدن نوزاد شود و به ویژه اطراف پوشک و ناحیه تناسلی کودک نیز رشد کنند. اگرچه این قارچ در حالت عادی خطر چندانی ندارد، با این حال رشد بیش از حد آن، به ویژه در صورتی که سیستم ایمنی کودک پایین باشد، باید مورد توجه جدی قرار بگیرد. توجه داشته باشید که عدم رعایت اصول لباس پوشاندن نوزاد نیز می تواند در تسریع رشد قارچ ها موثر باشد. سعی کنید متناسب با دما لباس نوزاد را انتخاب نمایید و از تعریق زیاد نوزاد جلوگیری نمایید. زیرا قارچ ها در محیط مرطوب به سرعت رشد و تکثیر می یابند.

2. وسایل و محیط آلوده

قارچ‌ها و باکتری‌ها می‌توانند در صورت فراهم بودن شرایط، بر روی سطوح مختلفی رشد کنند. این احتمال وجود دارد که کودک شما با محیطی تماس داشته که قارچ ایجاد کننده برفک دهانی در آن وجود داشته است. همچنین ممکن است این عفونت از طریق فرد دیگری به کودک شما منتقل شده باشد. بزرگترها به دلیل قدرت سیستم ایمنی، ممکن است علائم بیماری را نشان ندهند و صرفا این عفونت را به فرزندان منتقل کنند. لازم است برای اطمینان و تشخیص نشانه های سلامت نوزاد خود با متخصص مشورت نمایید.

3. مصرف آنتی بیوتیک نوزاد یا مادر

یکی از عوارض نامطلوب آنتی بیوتیک‌ها، از بین بردن باکتری‌هایی است که برای بدن مفید بوده و مانع رشد قارچ‌هایی نظیر کاندیدا می‌شوند. به همین خاطر اگر کودک شما آنتی بیوتیک مصرف می‌کند و یا شما در طول دوران شیردهی، به هردلیلی از آنتی بیوتیک استفاده کرده باشید، احتمال ابتلای فرزندتان به برفک دهان بیشتر خواهد شد. پیشنهاد می کنیم در این زمینه مقاله مصرف آنتی بیوتیک در کودکان را مطالعه فرمایید.

4. نارس بودن نوزاد

تولد زود هنگام، به این معنی است که کودک شما، هنوز شرایط جسمانی مطلوب را پیدا نکرده و احتیاج به مراقبت بیشتری دارد. ضعف سیستم ایمنی در کودکانی که پیش از موعد به دنیا آمده‌اند می‌تواند یک عامل خطر برای ایجاد بیماری برفک دهان نوزاد باشد. برای اطلاع از مشکلات و نحوه مراقبت از نــوزادان نارس کلیک کنید.

5. بیماری‌های ضعف سیستم ایمنی

بیماری‌هایی نظیر بـیماری ایدز که باعث ضعف در سیستم ایمنی کودک هستند، شرایط را برای بروز این بیماری ایجاد می‌کنند.

6. دیابت از علل برفک دهان و پوشک نوزاد

کودکانی که به بیماری دیابت نوع یک مبتلا هستند، معمولا به عنوان افرادی در نظر گرفته می‌شوند که احتمال بروز برفک دهان و پوشک در آن‌ها بیش از سایرین است.

7. مصرف داروها

داروهایی نظیر کورتیکواستروئیدها که برای درمان بیماری‌های خود ایمنی تجویز می‌شوند، بدن نوزاد را در مقابل بروز بیماری برفک دهانی آسیب پذیر می‌کنند.

8. سرطان از علل برفک دهان و پوشک نوزاد

بروز سرطان در کودک و درمان‌های مرتبط با آن، به شدت سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و در نتیجه امکان رشد قارچ‌ها و میکروب‌ها افزایش پیدا می‌کند.

9. مادر مبتلا

چنانچه مادر، مبتلا به عفونت قارچی مزمن باشد و یا درجاتی از قارچ کاندیدا بر روی سینه مادر وجود داشته باشد، این باکتری وارد دهان نوزاد می‌شود. گرما و رطوبت دهان کودک و همچنین شیرینی شیر مادر، از جمله شرایط مناسبی هستند که امکان رشد قارچ‌ها را فراهم می‌کنند به همین خاطر بهتر است در طول دوران شیردهی، بهداشت فردی و بهداشت نوزادتان را بیش از پیش مورد توجه قرار دهید. برفک نوک پستان یکی از مشکلات شیردهی است که می تواند برای نوزاد نیز مشکلاتی را ایجاد نماید.

10. عفونت واژینال

قارچ‌های ایجاد کننده برفک دهان نوزاد می‌تواند در محیط واژن رشد کند، به همین خاطر اگر مادر به دلیل عــفونت واژن به این قارچ‌ها مبتلا بوده و به صورت طبیعی زایمان کند، به دلیل تماس جنین با مسیر زایمان، احتمال بروز برفک دهان در نوزاد بالا می‌رود.

11. مشکلات دهان

وجود پروتزهای دهانی، مصرف مــواد مخدر و یا هر عاملی که باعث خشکی دهان شود، احتمال ابتلا به برفک دهان را افزایش می‌دهد.

 

راه‌های درمان برفک دهان و پوشک نوزاد 

برای درمان برفک دهان در نوزادان، می‌بایست به پزشک مراجعه کنید. داروهای ضد قارچ نظیر نیستاتین، کلوتریمازول و یا سایر آنتی بیوتیک‌ها، به تشخیص پزشک برای درمان این وضعیت توصیه می‌شوند. برای استفاده از این داروها، ابتدا دستان خود را به خوبی و با دقت بشویید، سپس نوزاد را به پشت خوابانده و این دارو را روی نقاطی از دهان که برفک‌ها مشاهده می‌شوند، به خوبی پخش کنید. مراقب باشید که تا حدود 40 دقیقه پس از مصرف دارو، کودک غذایی مصرف نکند. پس از استفاده از دارو و تماس با محیط آلوده دهان نوزاد، حتما دست‌هایتان را بشویید.

درمان برفک در ناحیه پوشک کودک نیز، همانند دهان است. پمادهای دارویی که پزشک تجویز کرده را به مقدار مناسب روی جوش‌ها بمالید و پیش از آنکه پوشک و لباس کودک را مجددا بپوشانید، اجازه دهید تا پماد جذب بشود. همواره به این مسئله توجه داشته باشید که محیط اطراف جوش‌ها را خشک نگه دارید. برای جلوگیری از منتشر شدن عفونت، قبل و بعد از تماس با جوش‌ها، دستانتان را به دقت بشویید. توجه داشته باشید که نوزاد تازه متولد شده به دلیل ضعف در سیستم ایمنی مستعد بسیاری از عفونت ها است که باید مدنظر قرار بگیرد.

 

چرا باید برای درمان برفک دهان و پوشاک نوزاد اقدام کنیم

علت به وجود آمدن برفک در دهان نوزادان، بیماری میکروبی است. در صورتی که برای رفع این میکروب اقدام نکنید، رشد قارچ‌ها بیشتر شده و نواحی دیگر بدن کودک را نیز درگیر می‌کنند، به همین خاطر بسیار اهمیت دارد که این بیماری را به حال خود رها نکرده و برای درمان آن اقدام کنید. همچنین سوء تغذیه در کودکان می تواند روند رشد قارچ ها را بیشتر کرده و درمان را با با تاخیر مواجه سازد. بنابراین ضروری است تغذیه نوزاد مورد توجه ویژه قرار بگیرد.

 

راه های پیشگیری از بروز برفک دهان نوزاد

1. معالجه مادر

از زمان تولد، بیشترین ارتباط و تماس کودک با مادر است. بهتر است برای معاینه وضعیت سلامت مادر، اقدام کرده و در صورتی که مادر درگیر قارچ‌های کاندیدا هست، باید درمان را زیر نظر پزشک انجام دهد.

2. استریل نگه داشتن وسایلی که کودک با آن‌ها تماس دارد

وسایلی نظیر شیشه شیر، پستانک، اسباب بازی‌ها و هر چیز دیگری که کودکتان با آن ارتباط دارد را ضدعفونی کنید.

3. تا حد ممکن از آنتی بیوتیک استفاده نکنید

همانطور که گفته شد، آنتی بیوتیک‌ها زمینه را برای بروز بیماری برفک دهانی، ایجاد می‌کنند. با توجه به عوارض مصرف دارو در دوران شیردهی بهتر است تا جای ممکن از مصرف این دارو برای کودک و یا مادران شیرده، جلوگیری شده و حتما زیر نظر پزشک مصرف شوند.

سخن پایانی

مراقبت از نوزاد یک وظیفه پرچالشی است که بر دوش والدین است. در صورتی که در زمینه بیماری و مشکلات کودکان خود نگران هستید و دچار اضطراب می شوید می توانید با مشاوره تلفنی، مشکلات خود را با مشاوران حامی هنر زندگی در میان بگذارید و راهنمایی دریافت نمایید. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره تلفنی کلیک کنید.

 

سوالات متداول

برفک دهانی به چه دلیل ایجاد می‌شود؟

منشا اصلی قارچ کاندیدا البیکنس است. در کنار آن مبتلا بودن مادر به بیماری برفک، محیط آلوده به میکروب و به ویژه بیماری‌هایی که باعث ضعف سیستم ایمنی می‌شوند در بروز این بیماری نقش دارند.