
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با بیوفیدبک چیست پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.
بیوفیدبک چیست و عوارض و کاربرد آن چگونه است؟ بیوفیدبک یا بازخورد زیستی نوعی آموزش است که به افراد کمک میکند که بتوانند بر بدن خود کنترل داشته باشند و در نتیجه سلامت خود را بالا ببرند. در این روش افراد قادر خواهند بود که عملکردهای بدن از جمله ضربان قلب را با کمک ذهن کنترل کنند. بیوفیدبک در طیف وسیعی از اختلالات از جمله اختلالات اضطرابی کاربرد دارد. همچنین این روش یک درمان بدون ضرر و خطر بوده و در کنار درمانهای دیگر مکمل مفیدی به نظر میرسد. در ادامه مطلب به بررسی بیشتر این روش خواهیم پرداخت پس تا انتها همراه ما باشید.
بیوفیدبک
بیوفیدبک یا بازخورد زیستی یک تکنیک مرتبط با ذهن و بدن است. بازخورد زیستی با استفاده از بازخوردهای بینایی و شنوایی به افراد کمک میکند روی فرایندهای غیرارادی بدنشان کنترل پیدا کنند. این کنترل میتواند روی ضربان قلب، عضلات، فشار خون و درد اعمال شود.
برای شناخت بیشتر در زمینه درمان اضطراب و استرس کلیک کنید.
هدف اصلی بیوفیدبک ایجاد تغییرات دقیق در بدن است. این تغییرات بدن، نتایج دلخواه برای فرد بیمار و متخصص به بار میآورند. مثلا فرد میتواند ضربان قلب خود را کاهش دهد، فشار خونش را کنترل کند یا تنش عضلانیاش را کم کند. در نتیجه این تغییرات وضعیت سلامت روان، سلامت جسمی و هیجانی افراد افزایش پیدا میکند.
برای آگاهی بیشتر در زمینه سلامت روان کلیک کنید.
انواع بیوفیدبک
افراد بر حسب نیاز و شرایطشان یکی از انواع بیوفیدبک را استفاده میکنند. برخی از این انواع بیوفیدبک شامل موارد زیر است.
بیوفیدبک تنفسی
در بیوفیدبک تنفسی سنسورهای مربوطه در اطراف سینه فرد کار گذاشته میشود و فرد با نگاه کردن به مانیتور آموزش میبیند که چگونه الگوی تنفسی خود را تغییر دهد.
بیوفیدبک برای ضربان قلب
این نوع بیوفیدبک با عنوان روشی برای تغییر پذیری ضربان قلب شناخته میشود. چنان که از نامش پیداست، به فرد در کنترل ضربان قلب کمک میکند. این نوع بیوفیدبک برای شماری از اختلالات مثل آسم و افسردگی مفید واقع میشود.
برای شناخت بیشتر در زمینه درمان افسردگی کلیک کنید.
پاسخ برقی پوست
در روش پاسخ برقی پوست، میزان تعریق سطح پوست سنجیده میشود. میزان تعریق سطح پوست که به آن پاسخ برقی پوست میگویند، ملاک مناسبی برای بررسی هیجانات در فرد است یعنی در حالت هیجانی پاسخ برقی پوست تغییر میکند.
فشار خون
در این روش اطلاعات مرتبط با فشار خون روی مانیتور نمایش داده میشود. فرد در حین فعالیتهایی مثل ورزش و ریلکسیشن از خود مراقبت میکند و آموزش میبیند که چگونه و در چه حالتی فشار خون خود را پایین بیاورد.
دمای پوست
افراد حین استرس با کاهش دمای پوست مواجه میشوند. با نگه داشتن دمای پوست افراد یاد میگیرند چه موقع قرار است دچار استرس و اضطراب میشوند و چطور میتوانند آن را کنترل کنند.
برای اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات اضطرابی کلیک کنید.
امواج مغزی
به این روش از بیوفیدبک، نوروفیدبک گفته میشود. در نوروفیدبک فرد یاد میگیرد چگونه امواج مغزی خود را کنترل کند و از طریق آن عملکردهایش بهبود یابند.
تون عضلانی
فرد از طریق سنسورهایی که به او وصل شده است، از تغییرات عضلات بدنش در طول زمان باخبر میشود.
برای آشنایی بیشتر در زمینه اختلال علائم جسمانی کلیک کنید.
کاربردهای بیوفیدبک
بیوفیدبک برای شماری از اختلالات به کار برده میشود. این اختلالات شامل موارد زیر میباشد.
- درمان کردن سردرد، میگرن و سایر دردهای بدنی.
- کنترل کردن فشار خون بالا یا پایین.
- آرام کردن اختلالات گوارشی مثل سندرم روده تحریک پذیر
- کمک به مراجعانی که توانایی کنترل پاسخهای بدنی خود، در مقابل اضطراب را ندارند.
- کمک به فرایند ریلکسیشن و مدیریت علائم اضطراب.
- کمک به از بین بردن نشانههای برخی اختلالات از قبیل کمبود توجه یا استرس پس از سانحه.
بیوفیدبک چگونه کار می کند؟
مردم با شناسایی نشانههای بدنی خود، مثلا در مورد استرس و اضطراب، یاد میگیرند که چگونه آرام شدن و ریلکسیشن را تمرین کنند. در واقع اگر شما بلد باشید که چگونه پاسخ بدنی خود به اضطراب را تغییر دهید، میتوانید ذهن و بدن خود را در وضعیت آرام تری قرار دهید و در نتیجه با اضطراب مقابله کنید.
برای آشنایی بیشتر در زمینه اختلال علائم جسمانی کلیک کنید.
در یک جلسه معمول بیوفیدبک، فرد از طریق سنسورها به مانیتورها و ابزارهای اندازهگیری وصل میشود و از طریق این ابزارها از میزان فعالیت اعضای بدنش بازخورد کسب میکند. درمانگر فرد را در مورد تمرینهای ذهنی مختلف راهنمایی میکند و فرد با اجرا کردن این تمرینات، بازخوردهایی از دستگاهها دریافت میکند. مثلا با یک تمرین ذهنی، دستگاه بازخورد پایین آمدن فشار خون یا کاهش خشم را به فرد میدهد.
برای آگاهی بیشتر در زمینه خشم انفجاری کلیک کنید.
میزان تاثیرگذاری
بیوفیدبک بیشتر از اینکه یک نوع درمان مستقل باشد، نوعی آموزش به افراد است تا بدن خود را در کنترل داشته باشند. میزان تاثیرگذاری این روش ارتباط مستقیمی با میزان مشارکت و همکاری مراجع در جلسه درمان و مابین جلسات درمان دارد. از بیوفیدبک برای موقعیتهایی استفاده میشود که درمانهای دیگر به قدر کافی رضایت بخش نبودهاند و یا نیازمند استفاده از ابزارهای دیگر برای بالا بردن کارایی درمان هستیم.
عوارض بیوفیدبک
بیوفیدبک به عنوان یک درمان بدون خطر شناخته میشود و عوارض بالقوهای ندارد. البته بیخطر بودن نباید منجر به این شود که هر کسی از آن استفاده کند. بهتر است که هر فردی با توجه به شرایط خودش به متخصص مراجعه کند و در صورتی که متخصص صلاح بداند، بیوفیدبک را تجویز میکند. تمریناتی چون یوگا و مدیتیشن ممکن است به عنوان درمان گزینه بهتری باشند.
برای آگاهی بیشتر در زمینه یوگا و مدیتیشن کلیک کنید.
چرا بیوفیدبک در کلینیک روانشناسی حامی هنر زندگی
مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی با سابقه چندین ساله در ارائه خدمات درمانی در زمینههای مختلف روانشناسی اعم از خانواده، ازدواج، اعتیاد، جنسی، کودک، مشاوره شغلی، تحصیلی و ... جزء بهترین و جامعترین مراکز خدمات روانشناسی است. این مرکز با گردهم آوری جمعی از متخصصین در زمینه اختلالات روانشناسی و شیوه کاهش این اختلالات با استفاده از بیوفیدبک توانسته خدمات خود را با بالاترین سطح کیفیت ارائه دهد.
برای آگاهی بیشتر در زمینه مشاوره تلفنی کلیک کنید.
سوالات متداول درباره بیوفیدبک چیست
تفاوت یوگا و مدیتیشن با بیوفیدبک چیست؟
تفاوت اصلی بیوفیدبک با یوگا و مدیتیشن در این است که در بیوفیدبک حسگرهایی بر روی بدن فرد قرار میگیرد که فرد قادر خواهد بود از وضعیت بدنی خود مطلع گردد.
چگونه میتوانیم از این روش استفاده کنیم؟
در ابتدا باید بدانید که بیوفیدبک چیست و از ویژگیها و کاربرد آن آگاه باشید. سپس میتوانید از مشاوره کمک بگیرید که آیا نیازی به این استفاده از این روش دارید یا خیر. در آخر میتوانید تصمیم منطقی و درستی اتخاذ کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه بیوفیدبک چیست می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.