دلایل ناباروری در مردان و زنان | شناسایی دلایل عقیم شدن و نازایی

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با دلایل ناباروری در زنان و مردان پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

دلایل ناباروری در زنان و مردان چیست؟ آیا درمانی برای آن وجود دارد؟ ناباروری به این معنی است که یک زوج با وجود داشتن رابطه جنسی مکرر در یک دروه یک ساله موفق به فرزندآوری نشده باشند. مردان و زنان زیادی هستند که به خاطر عدم توانایی در بچه دار شدن فشارهای روانی فراوانی را متحمل می‌شوند؛ پیش از هرچیز لازم است علت‌های این اتفاق مورد بررسی قرار گیرند. ناباروری معمولا در اثر عواملی همچون مشکلات هورمونی، مشکل در دستگاه تناسلی، مصرف سیگار و غیره بروز پیدا می‌کند. خوشبختانه امروزه با پیشرفت علم روش‌های درمانی زیادی برای حل این مشکل وجود دارد که با توجه به علت آن مورد استفاده قرار می‌گیرند. آگاهی از نشانه‌ها و دلایل ناباروری  به پیشگیری و درمان به موقع آن کمک می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مشاوره جنسی کلیک کنید.

منظور از ناباروری چیست؟

ناباروری یعنی اینکه یک زوج پس از چندین بار رابطه جنسی محافظت نشده در مدت زمان حداقل یک سال، موفق به بارداری نشده‌اند. ناباروری به معنی ناتوانی دائم در بچه دار شدن نیست. چرا که اکثر زوجین پس از مدتی به صورت طبیعی یا با استفاده از اقدامات درمانی، بچه دار می‎‌شوند. دلایل ناباروری بسیار متعدد بوده و حتی ممکن است علت آن به طور قطعی مشخص نشود. ناباروری هم در زنان و هم در مردان وجود دارد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ناباروری کلیک کنید.

دلایل ناباروری | میزان شیوع ناباروری در مردان و زنان

بین 8 تا 12 درصد زوجین با مشکلات ناباروری مواجه هستند. از این میزان سهم زنان و مردان در ناباروری تقریبا برابر است. اکثر موارد ناباروری قابل درمان است. همچنین علاوه بر درمان روش‌های بسیاری برای داشتن فرزند و بارداری وجود دارد. 

برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه بارداری کلیک کنید.

دلایل ناباروری | تأثیر سن بر ناباروری مردان و زنان

با افزایش سن و گذشتن از مرز مشخصی توان باروری کاهش پیدا کرده یا از بین می‌رود. معمولا مردان توان باروری خود را با افزایش سن از دست نمی‌دهند اما از سن 40 سالگی افت توان باروری در آن‌ها آغاز می‌شود. در زنان از 32 سالگی افت توان باروری آغاز شده و در حدود 50 سالگی با بروز پدیده یائسگی توان باروری از بین می‌رود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه یائسگی کلیک کنید. 

علائم ناباروری در مردان

بسیاری از مردان علائم خاصی ندارند و تنها پس از اقدام برای بچه دار شدن، متوجه مشکل خود می‌شوند. اما برخی علائم با ناباروری مردان ارتباط دارد که عبارتند از:

_کم شدن میل جنسی

_مشکل در بیضه‌ها همچون تورم و درد یا سفتی

_تغییراتی در رشد مو

_مشکلات جنسی همچون نعوظ و انزال
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مشاوره خانواده کلیک کنید.

دلایل ناباروری در مردان

تصور رایج در گذشته چنین بوده که معمولا مشکل ناباروری از زنان است اما امروزه هم از نظر علمی و هم از نظر فرهنگی باور به سهم مشترک زن و مرد به وجود آمده است. از مهم ترین دلایل ناباروری مردان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- دلایل ناباروری مردان | مشکلات مرتبط با اسپرم و منی

منی مایعی است که در زمان ارضا شدن از بدن مرد خارج می‌شود. وجود اسپرم در منی باعث بارور شدن تخمک زن و شکل گیری نطفه می‌گردد. مشکلات زیر در اسپرم می‌تواند منجر به ناباروری شود:

تعداد کم اسپرم: در صورتی که در هر انزال کمتر از 15 میلیون اسپرم وجود داشته باشد، احتمال ناباروری کاهش کی‌یابد. 

تحرک کم اسپرم: اسپرم باید در محیط مایع شنا کند و به تخمک برسد. تحرک کم اسپرم می‌تواند باعث ناباروری شود.

شکل غیر طبیعی اسپرم: شکل غیر طبیعی حرکت، بارورسازی تخمک را با مشکل مواجه می‌کند. ناباروری ناشی از اسپرم ممکن است بر اثر گرما دیدن بیش از حد بیضه‌ها و مشکلات پزشکی نظیر سرطان و عفونت ایجاد شود.

2-واریکوسل

رگی به نام واریکوز در ناحیه بیضه وجود دارد که در صورت بروز مشکل در آن، امکان ناباروری به وجود می‌آید. 

3- دلایل ناباوری مردان | وجود مشکلات هورمونی

کم کاری غدد هورمونی دستگاه تناسلی می‌تواند باعث کمبود هورمون‌های مورد نیاز برای باروری شود. به طور مثال کمبود تستوسترون یکی از علل شایع ناباروری در مردان است.

4-مشکل در مسیر انزال

منی برای خروج از بدن مرد مسیری را از بیضه که محل تولید آن است طی می‌کند. مسدود بودن بخشی از این مسیر در داخل بدن باعث مشکل در انزال شده و یا به جای خروج از بدن، به مثانه منتقل می‌شود.

5-مشکلات ژنتیکی

بخشی از ژنتیک هر فرد در تعیین جنسیت مؤثر است. وجود مشکل در این بخش از ژنتیک می‌تواند باعث ایجاد ناباروری شود. ممکن است فردی ماده ژنتیک کافی برای تعیین جنسیت مرد داشته باشد اما به علت داشتن بخش اضافه از کروموزوم x دچار مشکلاتی در بیضه شود. این افراد ممکن است بیضه‌هایی با شکل و اندازه غیر طبیعی یا تعداد اسپرم و سطح تستوسترون پایین داشته باشند.

6-اثر اشعه بر بیضه

اشعه‌های مختلف مثل رادیوتراپی، عکس برداری و محیط‌های دارای اشعه باعث کاهش تولید اسپرم می‌شوند. میزان نزدیکی اشعه به بیضه‌ها در رادیوتراپی و عکس برداری، خطر ناباروری را افزایش می‌دهد. 

7-داروهای هورمونی

داروهای هورمونی مورد استفاده در موارد مختلف پزشکی و زیبایی ، ممکن است باعث کاهش تعداد و توان حرکت اسپرم‌ها شوند.

8-مواد مخدر و الکل

مواد اعتیاد آور مختلفی مثل ماریجوانا، کوکائین و الکل در کاهش تعداد اسپرم‌ها تاثیر می‌گذارند. مصرف متوسط الکل تاثیری در ناباروری مردان ندارد. اما مصرف زیاد از حد، مشکلات جزئی ناباروری را تشدید کرده و یا منجر به ناباروری می‌شود. برای کسب اطللاعات بیشتر در زمینه الکل کلیک کنید. 

علائم ناباروری در زنان

برخی از نشانه‌های ناباروری زنان به صورت زیر می‌باشد:

_مشکلات پوست و مو همچون جوش، آکنه و ریزش مو

_تغییر در میل جنسی

_افزایش موهای زائد در قسمت‌هایی از بدن همچون سینه، چانه و پشت لب

_داشتن درد در حین رابطه جنسی

_ترشح از نوک سینه بدون شیردهی

دلایل ناباروری در زنان

ناباروری در زنان به علل مختلفی بروز پیدا می‌کند و شامل ناتوانی در باروری تخمک یا ناتوانی در نگهداری جنین می‌شود. مهم ترین دلایل ناباروری زنان عبارتند از:

1- دلایل ناباروری در زنان | مصرف سیگار

مصرف سیگار باعث کاهش توان باروری در زنان و مردان می‌شود. سیگار برای باروری زنان خطر جدی‌تری محسوب می‌شود چرا که امکان سقط جنین را نیز به همراه دارد. در معرض دود سیگار قرار گرفتن نیز امکان بروز مشکلات باروری را افزایش می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مصرف سیگار کلیک کنید. 

2-مشکلات تغذیه‌ای

سوتغذیه، اضافه وزن شدید و کمبود بعضی مواد مورد نیاز بدن مثل آهن، روی و ویتامین B12 ممکن است باعث بروز مشکلات ناباروری زنان شود. رژیم‌های غذایی گیاهخواری بیشترین ریسک را در کمبود این مواد ضروری دارند. برای حل این مساله  لازم است با پزشک مشورت شود.

2- دلایل ناباروری در زنان | بیماری‌های مقاربتی

بعضی از بیماری‌های مقاربتی باعث بروز مشکلاتی در مجاری تناسلی نظیر لوله فالوپ و تخمدان شده که در نهایت منجر به ناباروری می‌شوند. 

3-اثر دارو، مواد شیمیایی و اشعه

ممکن است برخی داروها به ویژه داروهای هورمونی و بعضی مواد شیمیایی مثل حشره کش و سرب، باعث بروز مشکلات ناباروری در زنان شوند. اشعه‌های خطرناک رادیواکتیو، عکس برداری، رادیوتراپی و تأسیسات هسته‌ای نیز اثرات سوء بر باروری زنان دارند.

درمان ناباروری

با توجه به دلایل ناباروری، روش‌های درمانی متفاوتی وجود دارد. درمان در زنان و مردان به شرح زیر است:

جراحی: در صورتی که علت ناباروری مشکلی همچون واریکوسل باشد از جراحی برای درمان آن استفاده می‌شود.

دارودرمانی: داروها بر سطح هورمون‌های بدن تاثیر گذاشته وبا تنظیم سطح آن به رفع ناباروری کمک می‌کنند.

مشاوره جنسی: برخی مواقع ناباروری به دلیل مشکلات جنسی فرد است. با کاهش این مشکلات، ناباروری نیز درمان می‌شود.

فناوری لقاح آزمایشگاهی: در این روش تخمک و اسپرم در خارج از بدن کنترل می‌شوند. سپس نطفه شکل گرفته شده به داخل رحم زن یا رحم یک زن دیگر(رحم جایگزین) منتقل می‌شود. برخی مواقع ناباروری با هیچ یک از روش‌های ذکر شده درمان نمی‌شود. در نتیجه پزشک راه حل‌های دیگری همچون فرزندخواندگی را به زوجین پیشنهاد می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه فرزند خواندگی کلیک کنید. 

درمان‎های طبیعی و خانگی 

با انجام برخی کارها می‌توانید شانس بچه دار شدن خود را افزایش دهید. این راهکارها عبارتند از:

1_محاسبه دوره تخمک گذاری زن و برقراری رابطه جنسی بیشتر در این دوره

2_از مصرف لوسیون‌های مختلف در حین رابطه جنسی خودداری کنید چرا که حرکت اسپرم‌ها را کند می‌کنند.

3_مصرف برخی ویتامین‌ها همچون فولیک اسید، ویتامینE، C، B12، روی و غیره به افزایش شانس باروری کمک می‌کند. قبل از مصرف این ویتامین‌ها با پزشک خود مشورت کنید.

4_ طب سنتی نیز در درمان ناباروری تاثیر می‌گذارد.

دلایل ناباروری | پیشگیری از ناباروری

برخی عوامل احتمال ناباروری را افزایش می‌دهند. با شناسایی و کاهش این عوامل می‌توانید دلایل ناباروری را کنترل کرده و از بروز آن جلوگیری کنید:

_عدم مصرف سیگار و الکل

_خودداری از عمل وازکتومی

_دوری از مواد سمی و آلوده

_کاهش استرس و اضطراب

_کم کردن وزن

_خودداری از مصرف مواد مخدر و به خصوص ماریجوانا

برای کسب اطلاعات در زمینه مواد اعتیاد آور و ماریجوانا کلیک کنید.

دلایل ناباروری | عوارض روش‌های درمان ناباروری

روش‌های درمانی ناباروری با عوارض جانبی همراه هستند که برخی از آن‌ها به شرح زیر می‌باشند:

1_حاملگی چند قلویی

یکی از شایع ترین عوارض درمان، احتمال حاملگی چند قلویی است. البته در صورت خواسته والدین، تعداد جنین‌ها پس از لقاح کم می‌شود. چرا که در این صورت امکان زنده ماندن و رشد جنین‌های دیگر افزایش می‌یابد. همچنین ممکن است که پس از تولد، نوزادان چندقلو وزن کمی داشته باشند.

2_سندروم تحریک بیش از حد تخمدان

در صورتی که تحریک بسیار شدید باشد، تخمدان بزرگ شده و باعث مشکلاتی همچون نفخ و درد می‌گردد. معمولا مشکلات و علائم خفیف به طور طبیعی بهبود می‌یابند اما اگر علائم سندروم بسیار شدید باشد، لازم است که هرچه سریع‌تر برای درمان اقدام کرد.

3_مشکلات مادرزادی

با استفاده از روش لقاح آزمایشگاهی، امکان بروز نارسایی‌های مادرزادی افزایش می‌یابد. البته خطرناک بودن این روش نیاز به تحقیقات بیشتری دارد؛ چرا که طبق آمارها، این روش در درمان ناباروری بسیار موثر بوده است.

کمک گرفتن از روانشناس

بسیاری از زوجین علارغم تلاش‌ها و اقدامات‌شان، در نهایت موفق به فرزندآوری نمی‌شوند. با این حال بسیاری از آن‌ها برای برطرف کردن احساس عاطفی خود به روش‌های دیگری رو می‌آورند. یکی از عمده‌ترین این راهکارها فرزند خواندگی است. مشاوره خانواده برای تشکیل چنین خانواده‌ای تمام جوانب را بررسی کرده و نگرانی زوجین را برطرف می‌سازد. برای دریافت مشاوره روانشناسی از مرکز مشاوره حامی هنر زندگی کلیک کنید.