علل کم وزنی کودک | علت وزن نگرفتن کودک در سنین مختلف

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با علل کم وزنی کودک پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

علل کم وزنی کودک چیست؟ علل کم وزنی نوزاد عوامل گوناگونی را شامل می‌شود. برخی کودکان و نوزادان لاغرتر از سایرین به نظر می‌رسند و ممکن است این تبدیل به دغدغه‌ای برای مادران و به طور کلی والدین آن‌ها شود. خیلی از والدین دوست دارند فرزندشان تپل باشد و این را نشانه‌ای از سلامت می‌دانند. کم وزنی کودکان علل متفاوتی دارد و لزوما همیشه به معنای دور بودن آن‌ها از سلامت نیست.
شناسایی علت‌ها به شما کمک می‌کند تا درمان مناسب‌تری را برای فرزند خود انتخاب کنید. علل کم وزنی کودک و دلایل وزن نگرفتن آن‌ها در این مقاله بررسی می‌شود. همچنین بهتر است برای حفظ سلامت روان کودک خود و کاهش فشارهای روانی آن‌ها از مشاوره کودک بهره بگیرید.

کم وزنی نوزاد و کودک

لاغر بودن ظاهری کودک در مقایسه با سایرین، لزوما به معنی کم بودن وزن او نمی‌باشد. برای تعیین کم بودن وزن کودک، محاسبات خاصی بر اساس نمودار رشــد کودک وجود دارد و اگر طبق منحنی رشدی، کودک افت واضح داشته باشد یا رشدش متوقف شده باشد، در آن صورت می‌توان گفت کودک مشکل وزن گیری دارد و باید به دنبال علل کم وزنی کودک بود.
کودکی که با وزن 2.5 کیلوگرم به دنیا آمده باشد، طی 5 ماه اول به حدود وزن 5.4 کیلوگرم و طی سال اول به 10 کیلوگرم می‌رسد. ولی در سال‌های بعدی سرعت وزن گیری کودک به همین منوال نیست و این وزن گیری بسیار آهسته‌تر می‌شود.

اینفوگرافیک علل کم وزنی کودک

علل کم وزنی کودک

در دوران نوزادی و کودکی، کودکان نسبت به هر زمان دیگری در زندگی با سرعت بیشتری وزن اضافه می کنند و رشد می کنند. با این حال، برخی از کودکان به دلیل تغییرات مورد انتظار مرتبط با ژنتیک، به دنیا آمدن نارس یا به دلیل سوء تغذیه که ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد، با سرعت طبیعی وزن اضافه نمی کنند. سوءتغذیه گاهی کسری رشد، تزلزل وزن یا تزلزل رشد نامیده می شود.

تشخیص و درمان کودکانی که به طور طبیعی وزن اضافه نمی کنند بسیار مهم است زیرا ممکن است نشانه ای از سوء تغذیه یا یک مشکل پزشکی زمینه ای باشد که نیاز به درمان دارد. سوء تغذیه می تواند عوارضی مانند ضعف سیستم ایمنی، رشد خطی کمتر از حد انتظار، قد کوتاه تر از حد انتظار یا مشکلات یادگیری داشته باشد. این عوارض در کودکانی که برای مدت طولانی دچار سوءتغذیه هستند، بیشتر دیده می شود. در ادامه علل کم وزنی کودک بررسی شده است.

علل کم وزنی کودک هنگام تولد

افزایش وزن معمولاً از دوران نوزادی تا نوجوانی یک دوره قابل پیش بینی را دنبال می کند. با این حال، برخی از کودکان از بدو تولد به طور طبیعی وزن اضافه نمی کنند. در حالی که سایر کودکان برای مدتی به طور طبیعی وزن اضافه می کنند، سپس افزایش وزن را کند یا متوقف می کنند. افزایش وزن معمولاً قبل از اینکه رشد طولی کودک کاهش یابد یا متوقف شود، کند می شود. گفته می شود که کودکان در صورتی که به میزان مورد انتظار برای سن و جنس خود رشد نکنند، افزایش وزن کمی دارند.

برخی نوزادان از همان اول با وزن کم به دنیا می‌آیند. شرایط خاص پزشکی مادر، کمبود ویتامین‌ها، سوء تغذیه و خیلی از موارد دیگر منجر به تولد نوزاد با وزن کم می‌گردد. تولد چند قلویی هم می‌تواند منجر به وزن کم نوزادان شود. یعنی چندقلو‌ها عموما وزن کمتری دارند. علاوه بر این موارد علت این امر می‌تواند زایــمان زودرس قبل از کامل شدن 9ماه و موانع درون رحم برای رشد مناسب نوزاد باشد.

علل کم وزنی کودک بلافاصله بعداز تولد

نوزادان معمولا بعد از تولد تا 10 درصد کاهش وزن دارند. این مسئله بسیار طبیعی است. یعنی ممکن است کودکی که با وزن 3 کیلوگرم به دنیا آمده است، بعد از تولد تا ده درصد از وزن خود یعنی 300 گرم را از دست بدهد، سپس وزن گــیری نوزاد شروع شود.

علل کم وزنی کودک در زمان شیرخوارگی

اگر کم وزنی توسط پزشک محرز شود، دلایل زیر می تواند وجود داشته باشد:

1. غذای کمکی نامناسب از علل کم وزنی نوزاد

اولین علت، تغذیه کمکی نامناسب است. اگر کودک در سن 6 ماهگی به بعد قرار دارد، با شــروع غذای کمکی برای نوزاد نباید شاهد کم وزنی نوزاد باشیم. در این صورت ممکن است این تغذیه کمکی به قدر کافی مواد مغذی نداشته و یا دفعات تغذیه کم باشد. تغذیه کمکی معمولا 5 بار در روز لازم است.

2. دفعات شیر دهی از علل کم وزنی کودک

تعدد دفعات شیردهی به نوزاد باید مناسب باشد. معمولا هر دو ساعت شــیر دادن به نوزاد انجام می شود و جریان هر بار شیر دادن باید حدود 20 دقیقه طول بکشد. اگر کودک حین شیر خوردن خسته شده و به خواب رفت باید او را بیدار کرد تا به شیرخوردن ادامه دهد. در هربار شیردهی 5 دقیقه اول شیر بیشتر حاوی قند می‌باشد و در دقیقه‌های بعد میزان چربی و پروتئین بیشتر می‌شود که به وزن گیری کمک می‌کنند. میزان خواب کودکان و استراحت آن ها  نیز از اهمیت خاصی در رشد و وزن گیری آن ها دارد.

3. بیماری‌ها

علل کم وزنی کودک، وجود بیمــاری‌های کودکان از قبیل عفونت‌ها و دیگر اختلالات می‌باشد. در این صورت اگر مشاهده شود کودک وزن مناسب ندارد، به مادر برای تغذیه صحیح آموزش می‌دهند و پس از یک فرصت یک ماهه و اصلاح روش‌های تغذیه، کودک بررسی مجدد می‌شود.

4. مسائل بیولوژیکی

مسائل بیولوژیکی یکی از علل کم وزنی کودک است. کودکانی که قدرت مکندگی کمی دارند یا عارضه لــب شکری نوزاد و وجود شکاف در لب و کام ممکن است تغذیه را دچار اشکال کند و همین امر وزن آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. مشکلات گوارشی کودک از قبیل اسهال، رفلکس معده و ناتوانی در هضم شیر هم به کم وزنی کودک کمک می‌کنند.

5. اختلالات ژنتیکی

برخی از کودکان هم علی‌رغم سالم بودن همه آزمایشاتشان، وزن گیری خوبی ندارند. در این موارد ممکن است پزشک به «سیستیک فیبروز» مشکوک شود. از این کودکان تست عرق گرفته می‌شود تا مشخص شود عرق بدنشان شور است یا خیر. کودکانی که چنین بیماری های ژنتیکی دارند نیاز به مراقبت‌های بیشتر خواهند داشت.

6. برنامه غذایی نامناسب

یکی از علل کم وزنی کودک ممکن است نحوه نادرست تغذیه به وسیله غذای کمــکی برای کودک است. اگر قبل از تغذیه کودک با غذای کمکی یا اصلی به او شیر یا آب یا به طور کلی مایعات بدهید، باعث می‌شود کودک اشتهایش برای خوردن غذای اصلی را از دست بدهد. پس توصیه می‌شود که در فواصل زمانی مناسب اقدام به دادن شیر یا مایعات به کودک بکنید. 

علل وزن نگرفتن کودک در سنین بعد از شیرخواری

همان طور که گفته شد فرآیند رشــد کودک یک ساله سریع و در سال‌های بعدی کند پیش می‌رود. بنابراین بسیار طبیعی است که از بعد از دو سالگی کودکان لاغرتر به نظر برسند و دست و پاهایشان رشد کند. به اصطلاح همانقدر که قدشان بلند می‌شود، وزنشان افزایش پیدا نمی‌کند. در مواردی که کاهش وزن زیاد باشد ممکن است عوامل مختلفی دخیل باشند:

• کودک زیادی آب میوه و موادی که کالری و مواد مغذی کم دارند مصرف می‌کند.
• اشتهای کودک به علت خوردن آب یا مایعات قبل از وعده‌های غذایی کم می‌شود.
• بازیگوشی کودک هنگام غذا خوردن ممکن است از حجم مواد غذایی که مصرف می‌کند، بکاهد.
• لجبازی در کودکان 2 و 3 ساله باعث می شود از خوردن غذا سر باز می‌زنند.

برخی غذاها طعمشان یا ظاهرشان برای کودک خوشایند نیست و دچار بی اشتهایی می‌شوند. برای اطلاعات بیشتر در زمینه بی اشتهایی کودکان کلیک کنید.

بی اشتهایی و کم وزنی کودک

یکی از مهم‌ترین دلایل کم وزنی کودک بی اشتهایی است. این بی اشتهایی در کودکان می‌تواند دلایل فیزیولوژیکی و روانی گوناگونی داشته‌ باشد. علاوه بر مسائل مرتبط با رشد و یا اســترس در کودکان و فشارهای روانی، به میزان زیادی در کاهش اشتها و کم وزنی آن‌ها نقش دارد. برای کسب اطلاعات در زمینه درمان بی اشتهایی کودکان کلیک کنید.

سخن پایانی

همانگونه که اشاره شد کم وزنی کودک همیشه علت جسمانی ندارد. در بسیاری از مواقع اختلالات رشدی ممکن است عامل مهمی برای تاخیر در رشد کودک باشد. بنابراین توجه به نشانه های سلامت نوزاد می تواند در روند رشد جسمانی و عصبی کودک بسیار موثر باشد.
مشاوران حامی هنر زندگی می توانند در این زمینه یاریگر شما باشند تا از سلامت روانی و عصبی فرزند خود اطمینان حاصل نمایید. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره روانشناسی کلیک کنید.

علل کم وزنی کودک | سؤالات متداول

علت کاهش وزن ناگهانی کودکان چیست؟

این موضوع می‌تواند علل گوناگونی داشته‌ باشد. عوامل فیزیولوژیکی مانند بروز بیماری‌ها و یا افزایش استرس و فشارهای روانی در کودک نقش زیادی در کاهش وزن و بی اشتهایی دارد.

علت وزن نگرفتن کودک سه ساله چیست؟

علل کم وزنی کودک 3 الی4 ساله به عوامل بعد از دوران شیرخوارگی بر می‌گردد؛ عدم علاقه کودک به برخی از غذاها، بازیگوشی و خوردن غذاها و خوارکی‌های کم کالی می‌تواند از عوامل مؤثر در این زمینه باشد.