سزارین | هر آنچه که باید در مورد عمل سزارین بدانید

نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با سزارین پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

عوارض و مزایای عمل سزارین کدام‌اند؟ بسیاری از خانم‌ها به دلیل دردی که در هنگام زایمان طبیعی متحمل می‌شوند از آن اجتناب می‌کنند و همواره اصرار دارند فرزند خود را به صورت سزارین به دنیا بیاورند تا از طرفی خود روز تولد بچه‌شان را مشخص کنند. گرچه که این نوع از عمل جراحی مزایایی دارد و در شرایط خاصی، به دستور پزشک ضروری است، اما می‌تواند عوارض جسمانی و روحی زیادی را برای مادر و فرزند به دنبال داشته‌باشد. در این مقاله درباره معایب و مزایای سزارین و شرایطی که عمل باید انجام شود، صحبت می‌کنیم.
همچنین با دریافت مشاوره کودک و کسب آگاهی در خصوص وضعیت نوزاد و مزایا و معایب سزارین برای نوزاد می‌توانید در این زمینه تصمیم بهتری اتخاذ نمایید.

سزارین

سزارین یک نوع زایمان غیر طبیعی است که با ایجاد برشی در دیواره رحم مادر انجام می‌گیرد و نوزاد به دنیا می‌آید. عموما به زنانی که مشکلات پزشکی دارند و یا دوران بارداری سختی داشته‌اند توصیه می‌شود از طریق سزارین نوزاد خود را به دنیا آورند. زایمان از طریق این روش با درد کمتری همراه است بنابراین در بین زنان باردار به شدت شایع شده است. برای کسب آگاهی بیشتر در خصوص زایــمان و انواع آن کلیک کنید.

ضرورت انجام سزارین

عمل سزارین به توصیه پزشک در مواردی که مادر یا جنین دچار یک سری مشکلات خاص باشند و امکان زایــمان طبیعی را نداشته باشد، توصیه می‌شود. برخی از این مشکلات عبارتند از:

در صورتیکه زن باردار قبلا هم عمل سزارین را انجام داده باشد توصیه می‌شود برای تولد فرزند کنونی‌اش نیز سزارین شود.
زمانی که نوزاد در رحم مادر مدفوع کرده باشد و اگر به سرعت او را از رحم خارج نکنند خفه شود. در موارد این چنینی که سلامت و حیات نوزاد در خطر است عمل انجام می‌شود.
وزن جنین از چهار کیلو و پانصد گرم بیشترشده باشد سزارین ضروری است چون امکان اینکه رحم مادر وزن نوزاد را تحمل نکند وجود دارد و دراین حالت هم مادر و هم نوزاد آسیب می‌بینند.
در مواردی که در هفته های پایانی بارداری مادر دچار افزایش فــشار خون در بارداری شده باشد و برای حفظ جان مادر، پزشک ختم حاملگی را ضروری بداند.
سر جنین با لگن مادر تناسب ندارد و اصطلاحا دیستوشی زایمان اتفاق افتاده است.
زمانی که جنین در حال زجر کشیدن باشد. درد کشیدن او را می‌توان از طریق تغییر بارز ضربان قلبش که نشان دهنده کافی نبودن اکسیژن خون است متوجه شد. در این حالت مواد زائد خون نوزاد بیش از اندازه شده و عمل باید سریع انجام شود.

عوارض زایمان غیر طبیعی برای مادر و نوزاد

زایمان غیر طبیعی همان طور که از اسمش پیداست به علت طبیعی نبودنش دارای یک سری عارضه‌هایی است که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم :

عوارض جسمی سزارین برای مادر

هر چند به ندرت پیش می‌آید که مادر در این عمل بمیرد اما احتمال مــرگ در زایمان سزارین نسبت به زایمان طبیعی قوی‌تر است. بیشترین خطر برای مادر دوره ریکاوری بعد از عمل است که دوره نقاهتی بسیار طولانی دارد. جای زخم در بدن مادر باقی می‌ماند و تا مدت‌ها با خارش همراه است. حجم زیادی خون از بدن مادر خارج می‌شود، ضمن اینکه عوارض بیهوشی تا مدت‌ها در بدن باقی خواهد ماند.

عمل سزارین بـــارداری آینده را پر خطر می‌کند و امکان دارد باعث حاملگی‌های خارج از رحم شود. این عمل ممکن است طول دوره حاملگی بعدی را بیش از اندازه کند یا برعکس باعث زایمــان زودرس شود. احتمال وقوع بیماری‌هایی شبیه عفونت‌های مثانه و رحم و آسیب وارد شدن به سیستم ادراری نیز وجود دارد.

عوارض جسمی سزارین برای نوزاد

در روش زایمان غیر طبیعی بیشتر زایمان‌ها قبل از شروع عـــلائم زایمان واقعی اتفاق می‌افتد، بنابراین گویا نوزاد به طور عمد بین یک تا سه هفته از زندگی در رحم محروم شده است و این عمل تبعاتی برای نوزاد دارد. به عنوان مثال چنین نوزادانی بیشتر در معرض چاقی، آلرژی، بــیماری آسم و دیابت قرار می‌گیرند. ضمن اینکه در این عمل ممکن است نوزاد در معرض تیغ جراح قرار بگیرد و آسیب ببیند. همچنین خواب نوزاد بهم می‌ریزد.

عوارض روحی روانی زایمان غیر طبیعی بر مادر

در برخی مادران بعد عمل احتمال ابتلا به اختلال دو قطبی یا روان پریشی بعد از زایمان شدیدتر است. به طوری که هوش و حواسش را از دست می‌دهد و بی قرار و عصبی است، حرف‌های نامربوط و گاهی نامفهوم می‌زند. در این حالت مادر قادر به نگهداری از فرزندش نیست و حتی ممکن است به او آسیب برساند.

بنابراین خانواده و اطرافیان باید مراقب مادر و نوزاد باشند و نوزاد را با مادر تنها نگذارند. با برآورده کردن نیازهای عاطفی زن باردار می‌توانید او را برای زایمان طبیعی آماده کنید.

عوارض روحی سزارین بر نوزاد

نوزاد هم از طریق کمبود واسطه‌های شیمیایی ضد افسردگی در مغز مادر و عدم انتقال آن به او و هم از طریق انتقال هورمون‌هایی مانند کُرتیزول که ایجاد اضطراب می‌کند، اختلالات اضطرابی و خلقی پیدا خواهد کرد. در این وضعیت به هم خوردن نظم دوره‌های بیداری و خواب نوزاد، اشکال در تغذیه و ناآرامی و بی قراری، و حتی دل دردهای معروف به کــولیک نوزاد می‌تواند افزایش یابد.

مزایای زایمان غیر طبیعی

عمل سزارین هم برای کودک و هم برای نوزاد مزایایی نیز دارد که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

مزایای سزارین برای مادر

مادر مجبور به تحمل انقباضات دردناک درد زایــمان و درد ناحیه بین واژن و مقعد نیست. در این عمل از افتادگی رحم به داخل واژن جلوگیری می‌شود، در نتیجه واژن زن آسیب نمی‌بیند.

مزایای سزارین برای نوزاد

مزیت سزارین برای نوزاد زمانی است که اگر در خطر باشد، با یک عمل فوری جانش نجات داده می‌شود و از موهبت حیات بهره مند می‌گردد. همچنین در این عمل فشار وارد شده بر قفسه سینه نوزاد به شدت کاهش می‌یابد چون نوزاد در این حالت مجبور نیست که از یک مجرای بسیار باریک عبور کند. همچنین به دلیل مداخله پزشکی به وسیله بی حسی و یا بیهوشی مادر در عمل سزارین، تــرس از زایمان نیز کاهش می یابد.

سخن پایانی
با توجه به اینکه زایمان سزارین یک عمل جراحی وسیع می باشد، مراقبت های بعد از سزارین در بهبود وضعیت عمومی مادر بسیار اهمیت خواهد داشت. اما باید توجه داشت به دلیل خونریزی فراوان مادر در جراحی سزارین و متعاقب آن ضعف جسمانی او، بستر مناسبی برای بروز اختلالات روانی و افسردگی پس از زایــمان ایجاد می شود. همراهی روانی با مادران سزارین شده یکی از اصول مهمی است که نباید فراموش کرد.
مشاوره های روانشناسی می تواند در کاهش این مشکل و تقویت سلامت روان مادران بسیار موثر باشد. مشاوران حامی هنر زندگی می توانند در این زمینه یاریگر شما باشند. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره روانشناسی این مرکز کلیک کنید.

سؤالات متداول

عمل سزارین چگونه انجام میشود؟

ابتدا بی‌هوشی و یا بی‌حسی صورت می‌گیرد. پس از آن پزشک برشی افقی در ناحیه شکم مادر انجام می‌دهد و لایه‌های زیرین را کنار می‌زند تا به عضلات برسد. پس از کنار زدن آن‌ها نیز رحم مادر ظاهر می‌شود. رحم را نیز به صورت افقی برش می‌زند مگر در مواقعی که جنین به خوبی رشد نکرده‌باشد. پس از آن نوزاد را خارج کرده و جای زخم را بخیه می‌زنند.