قرص کلونیدین

رابطه قرص کلونیدین و ترک اعتیاد چیست؟ قرص کلونیدین یکی از داروهای ضد فشار خون است که در درمان اختلالات اضطرابی و دردهای قاعدگی استفاده می شود. اخیرا از این دارو برای سم زدایی و کاهش علائم ناخوشایند هنگام ترک استفاده می شود. اما باید دقت داشت که این دارو نیز می تواند اعتیاد آور باشد. در این مقاله نحوه استفاده از کلونیدین برای ترک اعتیاد ارائه شده است. برای کسب آگاهی بیشتر از مشاوره ترک اعتیاد مشورت بخواهید.

کلونیدین چیست؟

کلونیدین به عنوان قرص ضد فشار خون شناخته می شود و برای درمان فشار خون بالا به کار می رود. همچنین ممکن است همراه با سایر داروها برای درمان ADHD، اختلالات اضطرابی، دردهای شدید قاعدگی و سندرم تورت تجویز شود. نام های تجاری رایج برای کلونیدین عبارتند از کاتاپرس، کاپوای و نکسیکلون.

علی رغم اینکه کلونیدین برای کاهش فشار خون استفاده می شود، قرصی پر کاربرد برای سایر شرایط بیماری زا به شمار می رود. مانند اینکه برای کمک به کاهش گرگرفتگی، یائسگی، ترک سیگار و ADHD هم کاربرد دارد. شیوه مصرف این دارو به نوع آن بستگی دارد. دو مورد از مصارف رایج کلونیدین یکی برای فشار خون و دیگری برای بیش فعالی است. تحت هیچ شرایطی کلونیدین را باداروهای دیگر فشار خون استفاده نکنید. پزشک می تواند کلونیدین را برای حل مشکلات بزرگ تر با سایر داروهایی که تداخل نداشته باشد تجویز کند.

قرص کلونیدین و ترک اعتیاد

کلونیدین اغلب برای کمک به علائم ترک الکل، نیکوتین یا مواد افیونی تجویز می شود. هنگامی که به این روش استفاده می شود، برای کاهش تعریق بیش از حد، آبریزش چشم، گرگرفتگی و اضطراب عمل می کند. در برخی موارد، حتی ممکن است کل مدت زمان لازم برای سم زدایی از مواد افیونی را نیز کاهش دهد.در طول سم زدایی، کلونیدین معمولاً به صورت قرص یا چسب ترانس درمال تجویز می شود و معمولاً هر چند ساعت یک بار برای اولین روز سم زدایی از مواد مخدر تجویز می شود. پس از آن، دوز و دفعات مصرف بر اساس شدت علائم ترک مشتری تنظیم می شود.

کلونیدین اغلب در محیط های درمانی بستری زمانی که برای سم زدایی مواد افیونی تجویز می شود استفاده می شود زیرا گاهی اوقات می تواند باعث عوارض جانبی ناخواسته مانند استفراغ یا یبوست شود. علاوه بر این، برخی از افراد از کلونیدین  سوء استفاده می کنند که می تواند تهدید کننده زندگی آن ها باشد. در این رابطه مطالعه مقاله بهترین داروهای ترک اعتیاد پیشنهاد می شود.

1-قرص کلونیدین و ترک اعتیاد | سم زدایی با کلونیدین

متخصصین پزشکی از کلونیدین برای کمک به بیمار در مدیریت برخی علائم ناخوشایند مرتبط با ترک اعتیاد به مواد افیونی، الکل و نیکوتین استفاده می کنند. اگرچه به کاهش ولع مصرف دارو کمکی نمی کند اما کلونیدین روی دیگر حس های ناراحت کننده تاثیر مفید دارد. از جمله:

• کاهش احساس اضطراب و بی قراری
• تسکین دردهای عضلانی
• کم کردن گرفتگی ها و اسپاسم
• کمک به کاهش آبریزش بینی و تعریق

کلونیدین با کمک به کاهش تحریک بیش از حد سیستم عصبی که می تواند در هنگام ترک مواد افیونی، الکل و نیکوتین رخ دهد در نقش کاهنده تنش سیستم عصبی ظاهر می شود.

2-کلونیدین و ترک اعتیاد | طرز استفاده برای ترک اعتیاد

کلونیدین به دو صورت قرص و پچ عرضه می شود. پزشک شما باید بتواند تعیین کند کدامیک در برنامه درمانی شما گنجانده می شود. کلونیدین به شکل قرص معمولاً هر چند ساعت یک بار در روز اول مصرف دارو تجویز می شود. در طی چند روز آینده، دوزهای شما بسته به علائم ترکی که تجربه می کنید تنظیم می شود. تا پایان هفته، حماری و حالات آن فروکش می کند. هنگامی که این اتفاق می افتد، دوز کلونیدین خود را تا زمانی که دیگر مورد نیاز نباشد کاهش می دهید.

یک برنامه درمانی با استفاده از چسب کلونیدین مستلزم آن است که آن را روی پوست خود قرار دهید. معمولاً در ناحیه ای با موهای کم مانند قسمت بیرونی بازو یا بالای سینه. پس از اعمال آن بر روی بدن، پچ مقدار ثابتی از دارو را تحویل می دهد. برای سازگاری با اندازه های مختلف بدن، هر پچ با قدرت های مختلف کلونیدین ارائه می شود. تقریباً 2 روز طول می کشد تا پچ به حالت ثابت برسد. بنابراین چند روز اول سم زدایی ممکن است مستلزم استفاده از پچ و مصرف قرص باشد. دارو در یک دوره 7 روزه از طریق پچ تجویز می شود. اگر علائم ترک ادامه یابد، پزشک توصیه می کند که مدت بیشتری روی روش پچ به ترک ادامه بدهید. در این رابطه مطالعه مقاله داروی گیاهی برای خماری پیشنهاد می شود.

اگر یک نوبت از دوز مصرفی را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نزدیک به زمان مصرف نوبت بعدی است، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید. دوز بعدی خود را در زمان مقرر خود مصرف کنید. دوز را دوبرابر نکنید تا نوبت فراموش شده جبران بشود. اگر 2 دوز یا بیشتر را پشت سر هم فراموش کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

3-موارد دیگر طرز مصرف کلونیدین

• کلونیدین را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید. تمام دستورالعمل های روی برچسب نسخه خود را دنبال کنید و همه راهنماهای دارو یا برگه های دستورالعمل را بخوانید. پزشک ممکن است گهگاه دوز مصرفی شما را تغییر دهد.
• کلونیدین معمولاً در صبح و قبل از خواب مصرف می شود. اگر دوزهای متفاوتی از این دارو را در هر نوبت مصرف مصرف می کنید، بهتر است دوز بیشتر را قبل از خواب مصرف کنید.
• کلونیدین ممکن است با غذا یا بدون غذا مصرف شود.
• قرص طولانی رهش را به طور کامل قورت دهید و آن را له نکنید، نجوید یا نشکنید.
• اگر یک جراحی برنامه ریزی شده دارید به پزشک خود اطلاع دهید.
• اگر مصرف این دارو را به طور ناگهانی قطع کنید، ممکن است علائم ترک داشته باشید. قبل از قطع دارو از پزشک خود سوال کنید.
• اگر دچار استفراغ هستید با پزشک خود تماس بگیرید. این به ویژه برای کودکی که کلونیدین مصرف می کند بسیار مهم است.
• اگر فشار خون بالا دارید حتی اگر احساس خوبی دارید، به استفاده از این دارو ادامه دهید. فشار خون بالا اغلب بدون علامت است.
• در دمای اتاق به دور از رطوبت، گرما و نور نگهداری شود.

عوارض سوء مصرف کلونیدین چیست؟

مصرف کلونیدین منجر به کاهش ضربان قلب می شود که یکی از دلایل موثر بودن آن در درمان فشار خون بالا است. رگ های خونی فرد را شل می کند و فضای بیشتری برای جریان یافتن راحت تر خون فراهم می کند. کلونیدین همچنین می تواند با بخشی از مغز که تکانشگری را کنترل می کند تعامل داشته باشد. از این رو با ADHD ارتباط دارد.

• خواب آلودگی و سرگیجه
• یبوست
• خشک شدن دهان

مصرف بخش بیشتری از دوز خوراکی روزانه هنگام خواب ممکن است اثرات تعدیل گذرا خشکی دهان و خواب آلودگی را به حداقل برساند.

کلونیدین همچنین در کوتاه مدت اثر آرام بخش روی فرد می گذارد و منجر به ایجاد مشکل در کار با وسیله نقلیه یا سایر ماشین آلات می شود. مخلوط کردن کلونیدین با الکل به دلیل افزایش بالقوه اثر این ماده می تواند بسیار خطرناک باشد.

1-عوارض جانبی طولانی مدت کلونیدین

بسیاری از عوارض جانبی مربوط به استفاده از کلونیدین با احتمال بالا و شدت زیاد بروز می کند. افرادی که این قرص را مصرف می کنند ممکن است تب، سردرد، خستگی مزمن و ضعف عمومی را تجربه کنند. اثرات جدی تری بر روی سیستم قلبی عروقی پیش بینی می شود. این اثرات می تواند شامل تپش قلب، نارسایی احتقانی قلب و انسداد دهلیزی و سایر موارد باشد. چنین اثرات جدی بسیار خطرناک و در برخی موارد غیر قابل برگشت هستند.

سیستم عصبی مرکزی نیز می تواند تحت تأثیر نامطلوب استفاده از کلونیدین قرار گیرد. کلونیدین باعث اضطراب، توهم، افسردگی و اختلالات خواب می شود. این عوارض می توانند شدید و خطرناک باشند و باید توسط متخصصان پزشکی در کوتاه مدت درمان شوند. عوارض گوارشی به دلیل استفاده طولانی مدت از کلونیدین به جا می ماند که شامل تهوع و استفراغ است.. همچنین درد شکم و در برخی از کاربران یبوست در نتیجه مصرف قرص کلونیدین بروز می کند.

2-آیا کلونیدین اعتیاد آور است؟

اگرچه کلونیدین نسبت به بسیاری از داروها کمتر اعتیاد آور است و سوء مصرف کلونیدین چندان رایج نیست، اما همچنان پتانسیل ایجاد وابستگی و اعتیاد را دارد. به خصوص به دلیل در دسترس بودن و هزینه پایین آن. همچنین، بسیاری از افرادی که از کلونیدین سوء استفاده می کنند از انواع مواد اعتیادآور مانند هروئین یا مسکن های تجویزی نیز سوء استفاده می کنند که پتانسیل اعتیادآوری بسیار بالایی دارند.

3-اعتیاد و سوء استفاده از کلونیدین چقدر شایع است؟

اعتیاد و سوءمصرف کلونیدین غیرمعمول است اما ممکن است اتفاق بیفتد. به خصوص زمانی که کلونیدین همراه با سایر داروها استفاده شود این احتمال افزایش می یابد. در واقع اکثر افرادی که از آن سوء استفاده می کنند، آن را با الکل یا سایر مواد مخدر مانند متادون، هروئین یا داروهای مخدر مصرف می کنند. آن ها از کلونیدین با داروی انتخابی خود به صورت همزمان استفاده می کنند زیرا این دارو مقدار مواد دیگری را که برای احساس سرخوشی یا به اصطلاح "بالابودن" نیاز است کاهش می دهد و باعث طولانی تر شدن ماندگاری آن می شود. برای آشنایی با انواع داروهای اعتیادآور کلیک کنید.

یک مطالعه نشان داد که 80 درصد برنامه‌های سم‌زدایی دارویی از داروهایی مانند کلونیدین استفاده می‌کنند و زمانی که تحت نظارت پزشکی استفاده می‌شوند یک داروی تجویزی کاملاً ایمن است. با این حال سوء استفاده طولانی مدت از کلونیدین می تواند باعث وابستگی فیزیکی جدی و بروز علائم ترک شود. برخی از علائم ترک کلونیدین حتی می توانند آنقدر شدید باشند که باعث مرگ شوند.

علائم و نشانه های سوء مصرف کلونیدین چیست؟

اگرچه کلونیدین برای سوءمصرف مکرر مناسب نیست با این حال به کرات موارد سوء مصرف این قرص گزارش شده است. از جمله یک مطالعه اخیر که استفاده از کلونیدین همراه با آمی تریپتیلین، گاباپنتین، بوپرنورفین را به عنوان گزینه ای برای افزایش اثر شرح داده است. مطالعه دیگری به جزئیات سوء مصرف کلونیدین در افرادی که از اعتیاد به مواد افیونی بهبود می یابند پرداخته است.

مانند هر داروی دیگری، علائم اعتیاد به مواد مخدر در ابتدا می تواند اندک باشد، اما با گذشت زمان آشکارتر می شود. کلونیدین به ندرت به تنهایی مورد سوء استفاده قرار می گیرد اما معمولاً همراه با سایر داروها برای افزایش اثر استفاده می شود. نشانه‌های اعتیاد به مواد مخدر در DSM-5 به تفصیل آمده است که نشان می‌دهد فردی که مشکل سوء مصرف مواد دارد باید حداقل دو مورد از معیارهای زیر را در 12 ماه گذشته داشته باشد.

معیار های اعتیاد به کلونیدین

• دارو در دوزهای بیشتر از آنچه در ابتدا برنامه ریزی شده بود یا درمدت کمتر از آنچه در ابتدا در نظر گرفته شده بود مصرف می شود.
• فرد تلاش های ناموفقی برای ترک مصرف به تنهایی انجام داده است.
• زمان زیادی صرف فکر کردن در مورد تهیه دارو، استفاده از دارو یا فکر کردن در مورد ماده می شود.
• تمایل شدیدی برای استفاده مجدد دارو وجود دارد.
• استفاده مکرر که باعث می شود فرد نتواند نقش های خود را در خانه، محل کار یا مدرسه ایفا کند.
• روی روابط بین فردی به گونه‌ای تاثیر می گذارد که ممکن است منجر به درگیری فیزیکی بیانجامد. هنگامی که فرد تحت تأثیر دارو به مشاجره با شریک زندگی در مورد مصرف مواد قرار می گیرد کلیت رابطه مشکل دار می شود.
• علیرغم علم به خطرناک بودن برخی رفتارها مانند رانندگی پر خطر، فرد مصرف کننده تحت تاثیر دارو به چنین اعمالی روی می آورد.
• فعالیت های مهم کنار گذاشته می شوند و مصرف مواد مخدر کل اوقات فراغت فرد را پر می کند.
• ادامه مصرف این ماده با وجود آسیب، بیماری یا پیامدهای خطرناک جسمی یا روانی پیگیری می شود.
• تحمل نسبت به دارو ایجاد می شود و فرد برای رسیدن به همان احساسات قبلی به دوزهای بالاتر کلونیدین نیاز دارد.
  هنگامی که مصرف یک ماده قطع می شود، فرد علائم ترک فیزیکی را تجربه می کند.

قرص کلونیدین و ترک اعتیاد | موارد احتیاط در مصرف

قبل از مصرف کلونیدین، اگر به آن حساسیت دارید از جمله ایجاد بثورات در هنگام استفاده از چسب های کلونیدین به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. یا اگر آلرژی دیگری دارید که گمان می کنید ممکن با مصرف این قرص عود کند به پزشک اطلاع بدهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.

این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شما بشود. حین مصرف الکل یا ماری جوانا (حشیش) که باعث سرگیجه یا خواب آلودگی می شود رانندگی نکنید. با ماشین آلات سنگین کار نکنید یا کاری را که نیاز به هوشیاری دارد انجام ندهید تا زمانی که بتوانید آن را با خیال راحت بدون تحت تاثیر دارو بودن انجام بدهید. از نوشیدنی های الکلی خودداری کنید. اگر از ماری جوانا (حشیش) استفاده می کنید با پزشک خود صحبت کنید.

1-کلونیدین و ترک اعتیاد | سایر موارد احتیاط در مصرف

• قبل از مصرف این دارو، سابقه پزشکی خود را به پزشک یا داروساز خود شرح دهید. به ویژه در مورد بیماری کلیوی، مشکلات ریتم قلبی مانند ضربان قلب آهسته، نامنظم، بلوک دهلیزی بطنی درجه دوم یا سوم.
• قبل از انجام جراحی، پزشک یا دندانپزشک خود را در مورد تمام محصولاتی که استفاده می کنید از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و گیاهان دارویی مطلع کنید.
• استفاده کنندگان از لنزهای تماسی ممکن است نیاز به استفاده از قطره های مرطوب کننده داشته باشند زیرا این دارو می تواند باعث خشکی چشم شود.
• افراد مسن نسبت به عوارض جانبی این محصول، به ویژه سرگیجه یا خواب آلودگی، حساسیت بیشتری دارند. این عوارض جانبی ممکن است خطر سقوط را در افراد مسن افزایش دهد.
• در دوران بارداری، دارو باید فقط در صورت نیاز مصرف شود. خطرات و عوارض آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
• این دارو وارد شیر مادر می شود و ممکن است اثرات نامطلوبی بر روی شیرخوار داشته باشد. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
• از نوشیدن الکل خودداری کنید. ممکن است برخی از عوارض جانبی کلونیدین را افزایش دهد.
• در صورت مصرف کلونیدین در حین ورزش و در هوای گرم از گرم شدن بیش از حد یا کم آبی بدن خودداری کنید.

2-قرص کلونیدین و ترک اعتیاد | مصرف بیش از حد

اگر فردی بیش از حد مصرف کرده است و علائم جدی مانند غش کردن یا مشکل تنفسی دارد، فورا با فوریت های پزشکی تماس بگیرید. علائم مصرف بیش از حد عبارتند از سرگیجه، خواب آلودگی شدید، غش، ضربان قلب آهسته، نامنظم، تنفس آهسته و کم عمق و تشنج. این دارو را با دیگران به اشتراک نگذارید. هنگام مصرف این دارو، فشار خون و نبض (ضربان قلب) خود را به طور مرتب چک کنید. یاد بگیرید چگونه فشار خون و نبض خود را در خانه کنترل کنید و نتایج را با پزشک خود در میان بگذارید.

سخن آخر

تغییرات سبک زندگی مانند برنامه های کاهش استرس، ورزش و تغییرات رژیم غذایی ممکن است اثربخشی این دارو را افزایش دهد. استفاده از کلونیدین با سایر داروهایی که باعث خواب آلودگی می شوند می تواند این اثر را بدتر کند. قبل از استفاده از داروهای مخدر، قرص خواب، شل کننده عضلانی یا داروی اضطراب یا تشنج از پزشک خود سوال کنید. در مورد تغییرات سبک زندگی که ممکن است برای شما مفید باشد، با پزشک یا مشاوره روانشناسی صحبت کنید.