
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
برخورد با کودکان لجباز چگونه باید باشد؟ معمولا والدین در برخورد با کودک لجباز خود شکست میخورند چرا که کودکان لجباز به هیچ صراطی مستقیم نیستند و والدین را کلافه میکنند. اما والدین میتوانند به گونهای برخورد کنند که لجبازی کودک را از بین ببرند و او را مطیع خود کنند. اولین قدم برای این کار، داشتن صبر و آرامش است.
با استفاده از تکنیکهایی همچون همکاری کردن، مذاکره کردن، دادن حق انتخاب و غیره میتوانید لجبازی کودک را از بین ببرید و به بهترین نحو ممکن با او برخورد کنید. در ادامه مقاله به بررسی کامل برخورد با کودکان لجباز میپردازیم. اگر شما هم کودک لجبازی دارید میتوانید مسائل خود را با مشاور متخصص مطرح کنید و از مشاوره کودک کمک بگیرید. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره کودک کلیک کنید.
برخورد با کودکان لجباز | تفاوت لجبازی و مصمم بودن
در ابتدا با کمک مشاور متخصص باید تشخیص داده شود که با اختلال نافرمانی مقابله ای در کودکان مواجه هستیم یا خیر. دقت داشته باشید که بین لجبازی و مصمم بودن (سرسخت بودن) تفاوت وجود دارد و به اشتباه کودک سرسخت را با کودک لجباز اشتباه نگیرید. مثلا کودکانی که برای موفقیت در کاری سرسخت هستند، نباید به اشتباه لجباز نامیده شوند.
سرسختی که با لجبازی همراه باشد از روی جهل و ناپختگی است و در این شرایط تنها قصد کودک این است که ساز مخالف بزند و حرف خود را به کرسی بنشاند. در واقع سرسختی که با اراده قوی و قاطعیت همراه باشد، مصمم بودن را نشان میدهد و سرسختی که با پافشاری بیجا و ستیزه جویی و خــودخواهی همراه باشد، لجبازی است.
اینفوگرافیک برخورد با کودکان لجباز
برخورد با کودکان لجباز | ویژگیهای اصلی
چگونگی رفتار با کودکان و فرزندان به شناخت ما از ویژگیها و ریشههای رفتار آنان برمیگردد. بنابراین هر پدری و مادری باید بهترین روشهای تربیتی را بدانند تا بتوانند بهترین رفتار را با کودک خود داشته باشند. در همین راستا مقاله رفتار با کودک را مطالعه نمایید. در ادامه نیز اصلیترین ویژگیهای کودکان لجباز بیان شده است.
- یکی از خواسته های اصلی اسـتقلال کودکان است.
- علاقه به مستقل بودن را با تندخویی نشان میدهند.
- نیاز شدیدی به جـلب توجه در کودکان لجباز وجود دارد.
- کج خلق هستند.
- کارها را آن طور که دوست دارند انجام میدهند و به زمان اهمیت نمیدهند.
- رفتار رئیس مآبانه دارند.
برخورد با کودکان لجباز
برخورد با لجبازی کودکان کار طاقتفرسایی است و هر پدر و مادری را میتواند خسته و درمانده بکند. برای آن که به این نقطه نرسید، نیاز به آموزش دارید، مقاله آموزش پدر و مادر را مطالعه کرده و در ادامه برای برخورد صحیح با کودکتان توصیههای زیر را عمل کنید.
حفظ آرامش
حفظ آرامش در برخورد با کودک لجباز بسیار مهم است. اگر نتوانید کــنترل خشم خود را داشته باشید، یک گفت و گوی عادی به داد و بیداد ختم میشود و کار به جایی میرسد که تنها صدای جیغ شنیده میشود. اما به این نکته توجه داشته باشید که شما یک والد بالغ هستید و فرزندتان یک کودک نابالغ است. سعی کنید با آرامش گفتگو را پیش ببرید تا به یک نتیجه معقولانه برسید. زمانی که شما آرامـش اعصاب داشته باشید کودک نیز دست از لجبازی کردن برمیدارد.
حرف های کودک را بشنوید
برای این که کودک حرف شما را گوش دهد، لازم است که شما نیز حرفهای او را گوش دهید چرا که برقراری ارتباط به یک تلاش دو طرفه نیاز دارد. اگر کودک احساس کند که حرفش شنیده نمیشود، حالت دفاعی میگیرد و شروع به لجبازی میکند. به جای دعوا و جــر و بحث با کودک، با او صحبت کنید تا او نیز دلیل مخالفتش را به شما بگوید.
برقراری رابطه دوستانه
کودکانی که با والدین خود رابطه صمیمانهای دارند، علاقه بیشتری به حرف شنوی و مشارکت از خود نشان میدهند. اگر کودک برای انجام کاری لجبازی میکند، در کنار او بنشینید و با ملایمت و صمیمانه خواسته خود را مطرح کنید. روابط صمیمانه به کودکان کمک میکند که بهتر با دیگران کنار بیایند. پیشنهاد می کنیم در این رابطه مقاله صـمیمیت با فرزندان را مطالعه فرمایید.
دادن حق انتخاب به کودک
کودکان نیز همانند بزرگسالان دوست ندارند که امر و نهی بشنوند و به آنها دستور داده شود. مسلم است که اگر به کودکی امر کنید که باید ساعت ده به خواب برود، مخالف میکند. در عوض شما میتوانید برای کودکتان چند حق انتخاب مشخص کنید. مثلا میتوانید به او بگویید که "الان باید بخوابی. دوست داری قبل از خواب چه قصهای را برایت بخوانم؟" اگر کودک همچنان مخالفت کرد، با آرامش به او بگویید که مخالفت کردن بین انتخابهایش نبوده است. این جمله را هر چه قدر که لازم باشد میتوانید تکرار کنید. اما توجه کنید که صــبور بودن اولین شرط موفقیت در تربیت کودکان است و شما نباید آرامش خود را از دست دهید.
همکاری کردن در برخورد با کودکان لجباز
برای این که کودک را به انجام کاری ترغیب کنید، یک بازی سرگرم کننده برایش مهیا کنید. مثلا اگر کودک علاقه ای به جمع کردن وسایلش ندارد، اول خودتان شروع به جمع کردن کنید و به او بگویید کسی که زودتر جمع کند برنده است. با همکاری کردن و بازی کردن با کودک میتوانید لجبازی او را تا حد زیادی کاهش دهید. برای مطالعه در زمینه عــلت و درمان لجبازی کودکان کلیک کنید.
مذاکره کردن
اگر میخواهید که کودک حرف شما را گوش دهد، باید علت مخالفت او را بدانید. برای این کار میتوانید با او مذاکره کنید. مــذاکره با کودکان به این معنی نیست که تسلیم حرف کودک شوید. بلکه از این طریق کودک میفهمد که شما برای خواسته او ارزش قائل هستید. مثلا اگر کودک برای خوابیدن در ساعت مقرر لجبازی میکند، با او صحبت کنید و پس از فهمیدن علت مخالفتش در یک ساعت مشخص به تفاهم برسید.
ایجاد آرامش در محیط
ممکن است لجبازی کودک، ناشی از مشاهده و یادگیری رفتار والدین باشد. کودکی که مکرار شاهد دعــوای والدین خود است و آن ها را همواره در حال بحث میبیند رفتار آنها را تقلید میکند. مشکلات زناشویی جو خانه را متشنج میکند و بر خلق و خوی کودکان تاثیر میگذارد.
تقویت رفتار مثبت
توجه داشته باشید که ممکن است شما ناخواسته باعث تقویت لجبازی و نه گفتنهای کودک شده باشید. والدینی که بسیار نه میگویند، نه گفتن و لجبازی کردن را در کودک تقویت میکنند. برای جبران کار میتوانید بازیهایی انجام دهید تا کودک را به سوی رفتار مثبت تقویت کنید. مثلا از او سوالهایی بپرسید که جوابش بله باشد. آیا دوست داری بستنی بخوری؟ آیا دوست داری آب بازی کنی؟ آیا دوست داری با هم بازی کنیم؟ و... پیشنهاد می کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نــه گفتن به کودک مقاله مربوطه را مطالعه فرمایید.
برخورد با کودکان لجباز | شایعترین مشکلات والدین
کارهایی همچون دستشویی رفتن و غذا خوردن از شایعترین مشکلات والدین با کودکان لجباز است. در ادامه به راهکارهایی برای حل این مشکلات میپردازیم. توصیه می کنیم علاوه بر مطالب ذیل مقاله برخورد با اشتباهات کودک را نیز مطالعه نمایید.
آموزش دستشویی رفتن به کودک لجباز
آمــوزش دستشویی رفتن به کودک کار سختی است و در صورتی که کودک کمی لجباز باشد، کار سخت تر میشود. برای این کار صبر داشته باشید و آرامش خود در طی این مدت حفظ کنید. با کودک صحبت کنید و به او بگویید که چرا و چگونه باید این کار را انجام دهد. اگر کودک همچنان از دستشویی رفتن امتناع میکرد، عصبی نشوید و آرام باشید. دعوا کردن و تــنبیه کودک کار اشتباهی است و باعث میشود که این مرحله به درستی پشت سر گذاشته نشود. ممکن است کودکان لجباز کمی دیرتر از سایر کودکان این کار را یاد بگیرند.
برخورد با کودکان لجباز | غذا دادن به کودک لجباز
ممکن است که بچه ها برخی از غذاها را دوست نداشته باشند و برای خوردن آن لجبازی کنند. کودک را به غذا خوردن مجبور نکنید و همچنین از دعوا کردن کودک اجتناب کنید. برای حل این مشکل میتوانید غذا خوردن را به یک کار جالب تبدیل کنید. برای عــلاقه مند کردن کودکان به غذا ظرف غذای آن ها را با رنگها و شکلهای مختلف تزیین کنید و با بازی کردن به آن ها غذا دهید. همچنین میتوانید به او بگویید که در صورت تمام کردن غذا جایزه دارد و میتواند دسر محبوبش را بخورد.
تنبیه کردن کودک لجباز
برای تنبیه کردن کودک لجباز خود هیچگاه از روشهای زدن و تــنبیه بــدنی استفاده نکنید. چراکه باعث افزایش مشکلات و تنش میان شما و کودکتان میشود و لجبازی او بیشتر میشود. بهتر است از روشهای محروم سازی موقتی استفاده نمایید. به طور مثال کودک برای انجام رفتار اشتباهش مدتی در اتاق بماند و یا بر روی یک صندلی بنشیند. همچنین میتوانید مدت انجام بازی مورد علاقه کودک و یا تماشای تلویزیون را برای او کاهش دهید. در صورتی که کودک از این قوانین سرپیچی کرد خلاقیت داشته باشید و از کوره در نروید. هدف شما پی بردن کودک به رفتار اشتباه اوست نه اینکه بخواهید او را تنبیه کنید. برای این کار لازم است روش های تربیت کودکان بدون تنبیه کردن را نیز بیاموزید.
در پایان لازم است والدین به انواع علل لجبازی در کودکان آشنا باشند و بهترین راهکارهای درمانی را در پیش بگیرند. مرکز مشاره حامی هنر زندگی با داشتن مشاورانی برجسته در زمینه کودک میتواند به شما در راستای کاهش لجبازی کودکان و درمان آن کمک نماید. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره روانشناسی کلیک کنید.
سوالات متداول
بهترین روش برخورد با کودکان لجباز چیست؟
باید با کودک خود رابطه دوستانه برقرار نمایید و با ایجاد آرامش در محیط و مذاکره کردن با او سعی کنید لجبازی او را کاهش دهید. همچنین با تقویت رفتار مثبت و دادن حق انتخاب با او برخورد کنید.