افسردگی در بیماران ام اس | نشانه ها، راه های پیشگیری و درمان

نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با افسردگی در بیماران ام اس پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

افسردگی در بیماران ام اس بسیار شایع است. مولتیپل اسکلروزیس یا تصلب چندگانه عصبی که اصطلاحا از آن تحت عنوان ام اس نام برده می‌شود، یک بیماری مزمن دستگاه اعصاب مرکزی می‌باشد که مغز و نخاع و نواحی مختلفی که با این دو قسمت در تماس هستند گرفتار این بیماری می‌شوند. این بیماری یکی از دلایل مهم ناتوانی در سنین جوانی و میان سالی بوده و معمولا در سنین بیست تا سی سالگی شایع است و به ندرت در سنین کمتر از ده سال و بالای شصت سال شروع می‌شود. به طور کلی مشکلات حسی مختلف به ویژه آشگفتی‌های دیداری، ضعف عضلانی و مشکل در راه رفتن، اختلالات گفتاری، سرگیجه از نشانه‌های آن محسوب می‌شوند و شروع بیماری معمولا کند و تشخیص آن مشکل است. در صورتی که فرد دچار چنین اختلالاتی می باشد بهتر است برای درمان و بهبود ابتدا از طریق مشاوره افسردگی بهره مند گردد.

افسردگی چیست؟

« افسردگی» اصطلاحی است که معمولاً برای انواع مختلفی از حالات احساسی به کار می رود، از احساس ناخوشایندی برای چند ساعت در یک روز خاص، تا افسردگی بالینی شدید که ممکن است چند ماه طول بکشد.
افسردگی در اشکال مختلف آن یکی از شایع ترین علائم بیماری ام اس است. افسردگی در سایر بیماری‌های التهابی عصبی با واسطه سیستم ایمنی (مانند آرتریت روماتوئید و بیماری التهابی روده) به همان اندازه رایج است.اگر افسردگی درمان نشود، کیفیت زندگی را کاهش می دهد، علائم دیگر از جمله خستگی، درد، تغییرات شناختی را بدتر می‌کند و ممکن است تهدیدکننده زندگی باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره دنیای افسردگی کلیک کنید.

اینفوگرافیک افسردگی در بیماران ام اس

چه کسانی افسرده هستند؟

برای شناخت افسردگی دو سوال که باید از خود بپرسید:

در طول دو هفته گذشته، آیا اغلب احساس افسردگی یا نا امیدی داشته اید؟
آیا طی دو هفته گذشته علاقه یا لذت چندانی به انجام کارها نداشتید؟

اگر به هریک از این دو سوال پاسخ « بله» دهید، ممکن است افسردگی را تجربه کنید، اگر به این سوالات «نه» پاسخ داده اید، اما خلق و خوی شما ضعیف است، ممکن است غم و اندوه عادی یا سایر تغییرات احساسی را تجربه کنید. افراد مبتلا به ام اس ممکن است متحمل ضررهایی شوند، به عنوان مثال توانایی کار، پیاده روی یا مشارکت در اوقات فراغت، و .. را از دست داده باشند و روند عزاداری برای این فقدان ممکن است شبیه افسردگی باشد. با این حال، غم عموماً محدود به زمان است و خود به خود برطرف می شود. علاوه بر این، فردی که غم و اندوه را تجربه می کند، ممکن است گاهی بتواند از برخی فعالیت های زندگی لذت ببرد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره علائم افسردگی کلیک کنید.

برخی از علائم و نشانه های مهم افسردگی عبارتند از

تقریبا در غالب اوقات روز خلق افسرده داشته باشید.
افسردگی شما توسط دیگران تایید و مشاهده شده باشد.
کاهش محسوس علاقه و لذت در تمام علایقتان، یا حداقل بخشی از آن ها
افزایش یا کاهش وزن به صورت قابل ملاحظه به هنگامی که اصلا رژیمی صورت نگرفته باشد.
بی خوابی یا پرخوابی تقریبا در تمامی روزهای هفته
سراسیمه بودن، دچار سردرگمی شدن
احساس گناه بدون دلیل مشخصی
و یا اقدام به خودکشی (حتی در حد تصور ذهنی)

علت تغییرات خلقی و افسردگی در بیماران ام اس

در حالی که ماهیت افسردگی در ام اس به طور کامل شناخته نشده است، به نظر می رسد عوامل زیادی در ایجاد آن نقش دارند، از جمله:
واکنش به موقعیتهای دشوار زندگی یا استرس ها: به راحتی می توان فهمید که چگونه تشخیص ام اس می تواند افسردگی را به همراه داشته باشد.
نقاط اصلی انتقال: پس از تشخیص، در حین تشدید یا هنگامی که تغییر عمده ای در عملکرد یا توانایی ها رخ می دهد.
خود بیماری ام اس: وقتی ام اس به مناطقی از مغز آسیب می رساند که در بیان و کنترل احساسات دخیل هستند، تغییرات رفتاری متنوعی می تواند ایجاد شود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تاثیر افسردگی بر مغز کلیک کنید.
تغییرات مرتبط با ام اس که در سیستم ایمنی و یا سیستم عصبیِ غدد درون ریز رخ می دهد: شواهدی وجود دارد که نشان می دهد تغییرات خلقی با تغییرات در پارامترهای ایمنی خاص همراه است.
عوارض جانبی برخی داروها: کورتیکواستروئیدها و احتمالاً داروهای اینترفرون ممکن است باعث ایجاد یا تشدید افسردگی در افراد مستعد شود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره علت افسردگی کلیک کنید.

آیا ام اس عامل بروز افسردگی است؟

داده‌های روان‌شناسی همگی اثبات این ادعا هستند که وقتی انسان در معرض استرس شدید روزمره قرار بگیرد، علائم افسردگی را از خود نشان می‌دهد. علائم طولانی مدت بیماری جسمی مولتیپل اسکلروزیس، می‌تواند تغییراتی در خلق وخوی شما ایجاد کند، خود بیماری ام اس می‌تواند عامل ایجاد افسردگی باشد. در نتیجه افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات خلقی رایج در افراد مبتلا به ام اس می‌باشد. هنگامی که شما درحال مدیریت علائم این بیماری هستید، این طبیعی است که در خلق خود احساس ناراحتی کنید، اما همیشه از یک متخصص کمک بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بیماری ام اس کلیک کنید.

علائم افسردگی در بیماران ام اس

اگر افسردگی و ملال، شرایط زندگی را برای شما بدتر کرده و راه حل روشنی برای این مشکلات وجود ندارد، مانند ایجاد و تداوم مشکل در روابط، مسائل کاری یا اختلافات خانوادگی، از پزشک خود کمک بگیرید. همچنین اگر در مورد خودکشی فکر می‌کنید، فورا برای کمک پزشکی درخواست بدهید. برای این کار می‌توانید با شماره تماس‌های اورژانس پزشکی ۱۱۵ و اورژانس اجتماعی ۱۲۳ تماس بگیرید.

علائم هشداردهنده خودکشی

درباره کشتن خود صحبت کنید.
همیشه درباره مرگ صحبت کنید یا فکر کنید.
درباره ناامید بودن ، درماندگی یا بی ارزشی اظهار نظر کنید.
جمله هایی مانند "اگر من اینجا نبودم" یا "من می خواهم از این دنیا بروم" بگویید.
افسردگی (ناراحتی عمیق ، از دست دادن علاقه ، مشکل در خواب و غذا خوردن) که بدتر می شود.
اختلالات خلقی، از بسیار غم انگیز به بسیار آرام یا شاد عمل کردن.
ریسک هایی که می تواند کشنده باشد انجام دهید، مانند رانندگی از طریق چراغ قرمز
رسیدگی به امور شخصی‌تان، بخشیدن وسایل مورد علاقه‌تان به دیگران، یا اعمال وصیت و یا ایجاد تغییراتی در وصیت نامه. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره علائم خودکشی کلیک کنید.

نیازهای توانبخشی بیماران ام اس

در روند تشخیص، پزشک با گرفتن شرحال از وضعیت هر رزوه بیمار، در خصوص بیماری او و یا در مورد شروع علائم و پس از انجام معاینات نظیر بررسی قدرت عضلات وی، رفلکس ها، هماهنگی و حس بیمار و در نهایت با نتایج حاصل از آزمایشات متعدد در تایید بیماری اقدام می‌نماید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره رفتار صحیح با بیماران ام اس کلیک کنید.

1- دارو درمانی برای مقابله با افسردگی در بیماران ام اس

گرچه در حال حاضر هیچ گونه درمان قطعی برای بیماری ام اس موجود نیست، اما تحقیقات دانشمندان باعث پیدا شدن سری داروها و درمان هایی شده است که موجب کند شدن روند بیماری می‌شود.
این داروها موجب کندشدن روند بیماری شده و به بیمار کمک می‌کند علی رغم وجود مسائل و مشکلات بیماری، وتبعات آن، بتواند به زندگی روزمره خود ادامه دهد. متخصصین همواره در حال هشدار این نکته هستند که بیماران ام اس به دلیل ناامیدی و افسردگی حاصل از بیماری خود، نباید مصرف داروهای خود رو خودسرانه قطع کنند، زیرا توقف هر نوع دارویی ممکن است باعث پیشرفت سریع تر بیماری و بدترشدن حال بیمار گردد. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص دارو درمانی روانی کلیک کنید.

2- افسردگی در بیماران ام اس | فیزیوتراپی

حمله ناگهانی ام اس و بعد از آن باعث ظهور و بروز ناتوانایی های سختی در اندام های حرکتی بیمار می‌شود. فیزیوتراپیس با انجام فعالیت های تخصصی مربوط به بهبود حرکت اندام های حرکتی، به بیمار کمک می‌کن تا حد ممکن بتواند عملکرد اندام های حرکتی خود را حفظ کند.

3- افسردگی در بیماران ام اس | کاردرمانی

در کاردرمانی به بیمار کمک می‌شود تا مشکلاتی را که در انجام کارهای روزمره خود با آن مواجه است به نحو مناسبی اصلاح نمایند، کار درمانگر به ارزیابی مهارت های حسی و حرکتی و ارزیابی دوره ای وضعیت پردازش درکی و شناختی این بیماران توجه دارد. برای آگاهی بیشتر در زمینه کار درمانی کلیک کنید.

4- گفتار درمانی

پلاک های عصبی بیماران ام اس ممکن است باعث اختلال در گفتار طبیعی آن ها شده و باعث می گردد کلماتی که به کار می‌برند نامفهوم باشد، یا اینکه فاصله بین کلمات آن ها طولانی شده و بریده بریده صحبت کنند. گفتاردرمانگر با تمرینات ویژه به بیماران ام اس کمک می کند که مشکلات این چنین و یا مشکلات مربوط به بلع غذا را مرتفع کنند. درنهایت ایجاد یک روحیه مثبت و همدلی عامل مهمی در کنار آمدن بیمار با شرایط حاصل از بیماری ام اس است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره رفتار درمانی کلیک کنید.
افسردگی

مشاوره و روان درمانی با بیمار مبتلا به ام اس

صرف نظر از اینکه درمان های موجود در عرصه پزشکی در این مقطع زمانی برای ام اس چقدر می تواند موثر باشد، بیماران، خانواده های آن ها و متخصصین در این نکته توافق دارند که زندگی با این بیماری می تواند دشوار و از نظر جسمی و روحی از زمان تشخیص این بیماری دردناک باشد.
گاهی مواقع استرس هایی که در هنگام تشخیص این بیماری وجود دارد ممکن است به قدری شدید باشد که افراد بروز چنین بیماری را انکار کنند! متاسفانه انکار بیماری روش خوبی برای مقابله با بیماری نمی‌باشد و درواقع می‌تواند بسیار خطرناک باشد که از واکنش های اولیه روانی فرد به این بیماری است.
همه‌ی ما باید این را بدانیم که حتی حد متوسط این بیماری نیز می‌تواند در تمام جنبه های زندگی فرد اثر بگذارد که شامل راه رفتن، دیدن، کار کردن بازی کردن رانندگی و ارتباط با خانواده و دوستان می باشد. زمانی که تشخیص این بیماری برای فرد گذاشته می‌شود برنامه زندگی روزمره بیمار و حتی نزدیکان او تا چندین سال آینده تغییر خواهد کرد، لازم است بیمار و خانواده اش خود را با این بیماری منطبق کنند، اگرچه ممکن است ترس سراسر وجودشان را گرفته باشد، به هرحال این ترس مدیریت لازم داشته و به تنهایی قابل کنترل نیست و نیاز به کمک و حمایت حرفه ای درمانگر و روانشناس دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر از چگونگی کمک به افراد افسرده کلیک کنید.

حمایت های شغلی و اجتماعی

پیدا کردن کار در شرایط ام اس، دست وپنجه نرم کردن با تبعات بیماری از جمله فراموش کاری، گم کردن آدرس ها و قرار ملاقات‌های کاری، و کارهای روزمره باعث می‌شود کسانی که مشکلات این بیماری را درک نمی‌کنند، از فراموشی‌های فرد مبتلا به ام اس دلخور شوند و این را به نوعی بی مسئولتی تلقی کنند، درنتیجه فرد بیمار کار خود را از دست خواهد داد. این رنجش ها بیمار را بیشتر از اطرافیانش دور کرده و به لاک تنهایی خود فرو می‌برد. این عوامل باعث تمایل به گوشه گیری در افسردگی خواهد شد.

پیشگیری از ایجاد شرایط حاد افسردگی

وقتی تشخیص بیماری ام اس برای فرد مبتلا گذاشته می‌شود، تمام تمرکز خود را روی سلامت جسمانی، و کاهش تبعات وارده بر بیمار می‌گذارند، این موضوع در اغلب اوقات باعث به فراموشی سپردن شرایط روحی بیمار می‌گردد. اگرچه وضعیت روحی در بیماری بسیار حائز اهمیت است، توجه به این نکته حائز اهمیت است که بیماری‌های روانی به نوبه خود، منجر به بیماری‌های جسمی می‌شود که از آن به بیماری‌های روان‌تنی یاد می‌شود. روتین رسیدگی به وضعیت روانی معمولا شامل مواردی است از جمله:

روزانه ورزش کنید، ورزش های مناسب با شرایط جسمی شما، باعث کاهش ممشکلات حرکتی شما شده که فیزیوتراپ شما، آن را به شما آموزش می‌دهد
قطعا در زندگی شما تغییراتی روی داده است، همان‌طور که درک این بیماری برای شما قابل هضم نبوده ،ممکن است برای اطرافیانتان نیز دشوار بوده و نیاز به یاری درمانگر داشته باشد.
از تمرینات ریلکسیشن، تمرینات تن آرامی و تکنیک ‌های تنفس استفاده کنید.
به دلیل بیماری، از گروه دوستان خود کناره‌گیری نکنید. گروهی از دوستان به شما در گذر از این مرحله سخت زندگی‌تان کمک شایان توجهی می‌کند.
نوشیدن مشروبات الکی در این مقطع از زمان نه تنها به شما کمکی نمی‌کند، بلکه بسیار مضر می‌باشد از آن دوری کنید.
معنویت را فراموش نکنید! ارتباط به خدا احساس آرامش بسیاری به شما خواهد داد. ایجاد امید و انگیزه برای درمان بیماری بسیار مفید است. برای کسب آگاهی درباره افزایش انگیزه در بیمار افسرده کلیک کنید.

چرا افسردگی در بیماران ام اس شایع است؟

تا به این لحظه از این مقاله، کلیاتی در مورد افسردگی در بیماری ام اس صحبت کردیم، اما از این نقطه، به بعد قصد داریم کمی تخصصی‎تر در مورد علت و چرایی ایجاد افسردگی پس از بیماری‌های سختی مثل ام اس صحبت کنیم.
وقتی مسائلی سنگین ناگهان مثل یک شهاب سنگ بر وسط زندگی ما برخورد می‌کند، معمولا واکنش انسان‌ها به دو شکل است: یا از آن می‌گریزند، یا با آن منطبق می‌شوند.
گریز از مرکز مشکلات زندگی، نوعی مکانیسم روانی است، که وارد آن نشده که صحبتی تخصصی است و از حوصله مخاطب خارج، اما دراین حد بدانیم که پس از وقوع شهاب سنگ وسط زندگی‌مان ، پس از درگیر شدن با بیماری‌های سخت، احتمالا دسته‌ای از ما از پذیرش این مشکل فرار می‌کنیم، فرار کردنِ ما از این مشکل، به شکلِ انکار خود را نشان می‌دهد، طوری‌که لحظه به لحظه پزشک خود را تغییر می‌دهیم، داروهای خود را مصرف نمی‌کنیم، با نزدیکانِ خود که برای بیماری ما در تلاشند، به نوعی لج‌بازی کرده و همکاری نمی‌کنیم. اما درنهایت نتیجه‌ی چنین فراری چیست؟ افسردگی!
برای اینکه بتوانیم از دسته ی دوم باشیم، یعنی بتوانیم با مشکل خود را سازگار کنیم، به تنهایی نمی‌توانیم و احتمالا اگر به تنهایی تلاش کنیم شکست بخوریم، و این شکست باز هم ما را به افسردگی دچار کند، پس بهتر است از ابتدا پس از وقوع آن شهاب سنگِ ناگهانی، به یک روان‎‌درمانگر حرفه‌ای مراجعه کنیم تا ما را برای منطبق و سازگار شدن با این بیماری یاری کند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره طول درمان افسردگی کلیک کنید.

کلام آخر درباره افسردگی در بیماران ام اس

اگر شما هم جزء کسانی هستید که در کشاکش زندگی، به این بیماری مبتلا شده اید، این مقاله حاصل تلاش تیم حامی هنر زندگی‌ است که برای لحظاتی بتواند شما را از سردرگمی در لحظات اولیه ی مواجهه با بیماری بکاهد، امیدواریم این تلاش، شما را در عبور از این مسیر سخت ولی ممکن، اندکی یاری کند. برای کسب اطلاعات بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.