
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
این روزها با انتخاب آپارتماننشینی تخلیه انرژی کودکان یکی از دغدغه های والدین شده است. شکایت والدین مبنی بر پرانرژی بودن فرزندشان و نگرانی درباره ابتلا به بیش فعالی، آنها را به مراکز درمانی می کشاند. متأسفانه با مدرن شدن جوامع، کوچک شدن خانهها و کمبود فضا برای بازی بچهها، بسیاری از کودکان در این باره با مشکل مواجه هستند. ناتوانی در تخلیه انرژی در بسیاری از مواقع میتواند منجر به آسیبهای رفتاری نظیر پرخاشگری و مانع از رشد طبیعی کودکان شود. برای شناخت دنیای کودکان و روحیات و همچنین نیازهای آنان لازم است با مشاوران متخصص در حوزه کودک مشورت شود. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره کودک کلیک کنید.
ضرورت تخلیه انرژی کودکان
کودکان به طور فطری نسبت به بزرگسالان از انرژی بیشتری برخوردار هستند. چرا که آنها برای دستیابی به رشد شناختی، اجتماعی و جسمانی مناسب به این نیاز دارند که بتوانند به میزان کافی فعالیت کنند و در محیط خود دست به اکتشاف بزنند. جلوگیری از ایجاد فـرصت تجربه به کودک باعث میشود که کودکان در ابعاد رشدی مختلف دچار مشکل شده و بحرانهای مختلفی را تجربه کنند. از جمله پیامدهای منفی عدم تخلیه انرژی کودکان میتوان به افسردگی در کودکان و بروز انواع مشکلات رفتاری نظیر پرخاشگری اشاره کرد.
اینفوگرافیک تخلیه انرژی کودکان
وظیفه والدین برای تخلیه انرژی کودکان
برای آنکه انرژی کودک تخلیه شود لازم نیست کار خارقالعادهای انجام دهید. بلکه مهمترین چیز این است که ساعاتی را در روز برای انجام بازیهای حرکتی با کودک اختصاص دهید. بــازی کودکان در رشد آن ها نقش بسیار تأثیرگذاری دارد.
حتی اگر مشغله کاری زیادی دارید و یا اینکه محیط خانهتان اجازه فعالیت بدنی کافی را به کودک نمیدهد، تلاش کنید ساعتی از روز را به بازی با کودک اختصاص دهید. برای دستیابی به این امر میتوانید از محیطهایی نظیر پارکهایی که در محلهها وجود دارد برای گذراندن اوقات فراغت استفاده کنید.
توجه داشته باشید که در این زمینه کیفیت مدت زمانی که با فرزندتان میگذرانید از کمیت آن اهمیت بیشتری دارد. در نتیجه حتی اگر یک ساعت از روز را بتوانید به خوبی با او بگذرانید از ارزش زیادی برخوردار است. به خاطر داشته باشید که در جریان بازی نه تنها مهارتهای حرکتی کودک تکامل مییابد، بلکه با به اشتراک گذاشتن هیجانات مثبت، فرزندتان میتواند رشـد روانی و عاطفی مناسبتری را نیز تجربه کند.
تخلیه انرژی کودکان | بایدها و نبایدها
تخلیه انرژی کودکان باید با در نظر گرفتن اصول تربیتی باشد. این که میگوییم کودک باید بتواند انرژی خود را تخلیه کند به معنای صادر کردن مجوز رفتارهای پرخاشگرانه و اخــتلالات رفتاری کودک نیست. بلکه منظور ما این است که فرصتهای مناسبی در اختیار کودک قرار بگیرد تا او بتواند به اندازه کافی فعالیت کند و بازیگوشیهای مربوط به سن خود را داشته باشد. در ادامه به چند مورد از مهمترین مواردی که در این زمینه باید آنها را در نظر بگیرید اشاره کردهایم.
به خاطر محدودیت فضا کودک خود را سرزنش نکنید
امروزه دیگر مانند گذشته خبری از خانههای حیاط دار نیست. به همین خاطر کودکان مجبور هستند بیشتر ساعات روز را در فضای کوچک خانههای آپارتمانی بگذارند. قرار داشتن وسایل تزییناتی در این محیط باعث میشود که بسیاری از والدین دائماً کودک خود را محدود کنند و او را به خاطر بازیگوشیهایش مورد شماتت قرار دهند. این رفتارها نه تنها باعث تخلیه انرژی کودکان نمیشود، بلکه تأثیرگذاری روشهای تــربیت کودک را نیز کاهش میدهند. در حقیقت مادر و پدری که دائماً به خاطر کوچکترین فعالیت فرزندشان او را دعوا میکنند نمیتوانند انتظار داشته باشند که کلامشان همواره از تأثیرگذاری کافی برخوردار باشد.
به همین خاطر بهتر است هنگامی که فرزندتان بسیار کوچک است و هنوز متوجه قــوانین در خانه و دستورات شما نمیشود تغییراتی در چینش خانه به وجود بیاورید تا فرزندتان بتواند آسانتر در محیط حرکت کند. میتوانید برای مدتی لوازم گران قیمت یا زینتی را از دسترس او دور نگه دارید. چرا که در هر صورت کودک در سنین کم نیازمند فعالیت و گردش در محیط است و میخواهد با کنجکاوی پیرامون خود را کشف کند.
به کودک خود برچسب نزنید
آنچه شما به کودک خود میگویید در نهایت به صدای درونی ذهن او تبدیل میشود. در واقع حرفهای شما اعتماد به نفس فرزندتان را تا حد زیادی تحت تأثیر قرار داده و شخصیت او را شکل میدهد. در نتیجه در هنگام حــرف زدن با کودک تلاش کنید تا بیشتر مراقب کلامتان باشید و هنگامی که میخواهید به فرزندتان تذکر دهید از برچسبهای بد، نظیر دیوانه، شیطون، غیر قابل تحمل و... استفاده نکنید.
مهارتهای تنظیم هیجانی را به کودک آموزش دهید
کودکان از همان سنین پایین به فراگیری مهارتهای زندگی نیاز دارند. در واقع آنها باید از خردسالی تحت آموزش قرار بگیرند تا بتوانند رفتارهای مناسب را تمرین کنند و در نتیجه به مهارت کافی دست یابند. درست است که کودکان توانایی کمتری برای کنترل هیجانات خود دارند، با این حال لازم است که شما در مقام پدر یا مادر صبوری را به فرزندتان آموزش دهید و با الگو قرار دادن خود به او یاد بدهید که چگونه در شرایط ناکام کننده هیجانات خود را کنترل کند. برای آگاهی بیشتر در زمینه آموزش صبوری به کودکان کلیک کنید.
سخن پایانی
والدین با شناخت بیشتر نیازهای اولیه و اساسی کودکان باید سعی کنند شرایط را به گونه ای فراهم نمایند که امکان برآوردن این نیازها وجود داشته باشد. در این راه راهکارهای مشاوران نیز می تواند بسیار کمک کننده باشد. مشاوران حامی هنر زندگی یاریگر خانواده ها در زمینه تربیت صحیح فرزند می باشند. برای کسب اطلاعات در خصوص مشاوره روانشناسی کلیک کنید.
سؤالات متداول درباره تخلیه انرژی کودکان
- آیا انرژی بیش از حد کودک میتواند ناشی از مشکل خاصی باشد؟
بله. در اختلال نقص توجه-بیش فعالی معمولاً کودکان انرژی زیادی از خود نشان میدهند، تحرک زیادی دارند و نمیتوانند روی کار بخصوصی در مدت زمان طولانی تمرکز کنند. این اختلال نتیجه کاهش میزان برانگیختگی مغز است در نتیجه به ارزیابیهای دقیق نیاز دارد و برای تشخیص آن مراجعه به یک متخصص ضروری است. در نظر داشته باشید که صرف فعالیت زیاد کودک به او برچسب بیش فعالی نزنید.
- آیا فرستادن کودک به کلاسهای رزمی میتواند به تخلیه انرژی کودک کمک کند؟
جواب این سؤال قطعی نیست. به طور کلی رفتن به کلاسهای ورزشی برای کودکان به خصوص آنهایی که در محیط خانه فضای کافی برای فعالیت ندارند، میتواند بسیار مفید باشد و به تخلیه انرژی کمک کند. با این حال این را در نظر بگیرید که کودکان به شدت الگوبرداری میکنند و از طریق پاداشدهی رفتارهایشان تقویت میشود. به همین خاطر ممکن است که رفتن به کلاسهای رزمی برای برخی کودکان منجر به تقویت رفتارهای پرخاشگرانه شود. در نتیجه ورزشی که برای کودک خود انتخاب میکنید باید متناسب با شرایط و روحیه او باشد. به این ترتیب نسخه واحدی برای همگان وجود ندارد.