رفتار با بچه حرف گوش نکن چگونه باید باشد؟ | نکات تربیتی ضروری

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با رفتار با بچه حرف گوش نکن پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

رفتار با بچه حرف گوش نکن اصول خاصی دارد. حتما تاکنون در اطرافیان خود کودک حرف گوش نکن دیده‌اید. این گونه کودکان به خواسته های والدینشان اهمیتی نمی دهند و کار خود را انجام می‌دهند. بچه حرف گوش نکن اقتدار والدین را زیر سوال می برد و آن ها را از تربیت مناسب ناامید می کند. حال سوال این است که چگونه با این کودکان برخورد کنیم؟
مسلما لازمه برخورد صحیح با چنین کودکانی شناخت بیشتر روحیات آن ها و یادگیری راهکارهای موثر و مفید در تربیت آنان است. مشاوره کودک می تواند در این زمینه بسیار کمک کننده باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مشاوره کودک کلیک کنید.

لجبازی و نافرمانی چیست؟

کودک لجباز یا نافرمان کودکی است که هر آنچه والدین می خواهند را انجام نمی دهد یا خلافش را انجام می دهد. این لجبازی ممکن است به صدمات بدنی به خودش یا دیگران هم منجر شود. اگر این لجبازی و نافرمانی کودکان اصلاح نشود ممکن است همین رویه را با سایر کودکان پیش بگیرد و در مدرسه هم چنین رفتارهایی نشان دهند. لجباری کودکان می تواند دلایل متعددی داشته باشد که با برطرف کردن آن ها می توان کودکان حرف گوش کن داشت. برای کسب آگاهی بیشتر درباره عــلت و درمان لجبازی کودکان کلیک کنید.  

اینفوگرافیک رفتار با بچه حرف گوش نکن

دلایل حرف گوش ندادن کودکان

این که چرا کودکان به حرفهای بزرگترها بی اعتنایی می کنند، می تواند دلایل زیادی داشته باشد که برخی از آنها شامل موارد زیر می شود:

1-مشکلات جسمانی

قبل از هر چیز بهتر است مطمئن شوید که کودک شما مشکلات جسمانی مانند حالت تهوع، یبوست، دل درد، کم کاری و پرکاری تیروئید و... نداشته باشد. چرا که کودکی که حال جسمانی خوبی ندارد بیشتر اوقات آن را با بهانه گیری مداوم یا لجبازی نشان می دهد. مخصوصاً اگر سن کودک زیر سه سال باشد چک کردن این مورد ضروری است. برای کسب آگاهی بیشتر درباره لجبازی در کودکان 2 و 3 ساله کلیک کنید.

2-ترس و اضطراب

ترس ها و اضطراب ها می تواند زمینه رفتارهای ناسازگار را در کودکان ایجاد کند. مثلاً ممکن است وقتی از کودک خود می خواهید در اتاقش بخوابد یا در اتاق تنهایی کارهایش را انجام دهد او از این کار سر باز می زنند. دلیل لجبازی می تواند ترس از تنهایی در کودکان باشد یا راهی برای کاهش اضطراب کودکان باشد نه صرفاً مخالفت با شما.

3-مشکلات والدین

شاید برایتان جالب باشد که بدانید خیلی از رفتارهای ناسازگاری کودکان مثل لجبازی و حرف گوش ندادن و پــرخاشگری کودکان به روابط بین والدین بر می گردد. در خانواده ای که مدام سر مسائل مختلف با یکدیگر جــر و بحث خانوادگی بالا می گیرد و یا والدین به یکدیگر توهین و ناسزا می گویند، امنیت و آرامش را از کودکشان می گیرند. چرا که با این کار فضای متشنجی برای کودکشان فراهم کرده اند. طبیعی است که این کودک دیگر به حرف های پدر و مادر اعتنایی نمی کند و کار خودش را دنبال می کند.

4- رفتار با بچه حرف گوش نکن | الگوگیری از سایر کودکان

دلایل برخی از لجبازی های کودکان می تواند به همسالان و هم بازی‌های آنها برگردد. کودکی که مدام بی احترامی به پدر و مادرش می کند و این کار را در کنار کودک شما انجام می دهد، ممکن است فرزند شما هم با دیدن این کودکان رفتاری مانند آنها را در پیش گیرد. تقلید در کودکان و نوزادان بسیار شایع است و به نوعی مرحله ای از تکامل و رشد شناختی کودک است. بنابراین توجه داشته باشید که کودکان شما با چه کسانی هم بازی هستند.

5-عدم هماهنگی والدین در تربیت فرزند

پدر و مادری که سبــک فرزندپروری متفاوتی با یکدیگر دارند زمینه لجبازی و ناسازگاری را در کودک فراهم می کنند. مثلاً وقتی کودک  رفتار اشتباهی انجام می دهد مادر او را تنبیه می کند اما پدر از او حمایت می‌کند. این دوگانگی در تربیت کودک، کودک را حرف گوش نکن و لجباز بار می آورد.

6-دادن پاداش های مادی فراوان به کودکان

برخی از والدین به دلیل کمبود مالی که خود در دوران کودکی داشتند و نمی توانستند مانند کودکان حال حاضر اسباب بازی های متنوع داشته باشند، این کمبود را با خرید وسایل فراوان برای کودکشان جبران می کنند. هرچند پاداش برای کودک و تربیت او ضروری است اما در صورتی که تعدیل در آن نباشد، کودک از آن برای باج گیری عاطفی استفاده می کند. چنین والدینی به تدریج تسلیم خواسته‌های کودک می‌شوند.

7-تنبیه فیزیکی

استفاده از این نوع تنبیه خیلی وقت است که  ازنظر روانشناسان منسوخ شده است. تنبیه بــدنی ضربات شدیدی بر روح و روان کودکان وارد می کند و هم چنین منجر به از بین رفتن رابطه عاطفی با والدین می شود. علاوه بر این تنبیه کــودک لجبازی کودکان را بیشتر می‌کند، چراکه باعث می‌شود کودک تنها وقتی کار را انجام دهد که حضور منبع قدرت بالای سرش باشد و به محض این که کنار رود، او دیگر به حرفش گوش نمی کند.

8-داشتن مراقبان زیاد

این روزها به دلیل شاغل بودن مادران، کودکان ممکن است نزدمادربزرگ و یا پرستار بزرگ شوند. این را بدانید که در صورتی که کودک شما یک روز نزد پرستار، روز دیگر پیش مادر بزرگ، خاله یا عمه بزرگ شود، تربیت صحیح در او شکل نمی گیرد. به این دلیل که کودک ممکن است در خانه مادر بزرگ هر کاری دلش می خواهد انجام دهد، در حالی که در خانه عمه محدودیت هایی برایش اعمال شود. بنابراین مراقبان متعدد هرکدام سبک های تربیتی متفاوتی را برای کودک در پیش می گیرند که همین ها لجبازی را در کودک تشدید می‌کند و به روند صحیح رشــد روانی و عاطفی کودک لطمه می زند. کودک دیگر نمی داند چه کاری درست است و چه کاری نادرست است. برای کسب آگاهی بیشتر درباره سپردن کودک به دیگــران کلیک کنید.  

برخی از اشتباهات تربیتی رایج در تربیت فرزندان

هر یک از والدین ممکن است رفتارهای با فرزند خود انجام دهند که ندانسته تحت تاثیر دوران کودکی خودشان باعث حرف نشنوی بیشتر در کودک شوند.  برخی از این اشتباهات شامل موارد زیر هستند:

اول بازی بعد کار

در روانشناسی اصلی به نام پریماک وجود دارد که منظور آن است که کودک ابتدا کار را انجام دهد و بعد اجازه بازی کردن از طرف والدین به او داده شود. نام دیگر آن قانون مادربزرگ است و یکی از شیوه های تربیتی صحیح محسوب می شود. والدینی که ابتدا پاداش یا اجازه بازی را به کودک می دهند و بعد از کودک می‌خواهند که تکالیفش را انجام دهد، این اصل را زیر پا گذاشته اند. چرا که کودک بعد از دریافت جایزه، دیگر تمایلی به انجام وظیفه اش نخواهد داشت. برای آشنایی کامل با اشتباهات تربیتی والدین کلیک کنید.

بی توجهی به رفتار مطلوب و توجه به رفتار نامطلوب

خیلی از والدین هنگامی که کودکشان به درستی وظایفش را انجام می دهد یا در کار خانه به آنها کمک می‌کند تشویق و توجهی نشان نمی دهند و از تاثیر تشویق بر کودکان اطلاعی ندارند. اما به محض اینکه همین کودک رفتار اشتباهی انجام داد بلافاصله او را تنبیه می‌کنند. این کار باعث می شود که کودک با حرف گوش نکردن و لجبازی بخواهد توجه والدین را به دست آورد.

تکرار کردن مداوم درخواست ها

والدینی که مدام به کودک خود دستور می دهند و بدون اعتنا به سـن تربیت کودک وظایف زیادی را بر دوش او می گذارند که مناسب سنش نیست، کودک دیگر اعتنایی به خواسته‌هایشان نمی کند. به خاطر داشته باشید که بهتر است درخواست ها و دستور ها را برای کودک به حداقل برسانید و آن هایی را از او بخواهید که توان انجامش را دارد. وقتی کودک نتواند خواسته ها را برآورده کند و از طرفی شما هم مدام از او درخواست کنید، او حرف شما را دیگر نمی شنود. علاوه بر این غر زدن های مدام بر سر کودک و انتــقاد کردن از او، منجر به پرخاشگری هم می شود.  

نکاتی برای داشتن بچه حرف گوش کن

زندگی و تربیت و رفتار با بچه حرف گوش نکن، صبر و حوصله فراوان می طلبد. برای تربیت صحیح فرزند و گوش دادن کودک به حرف شما رعایت نکات زیر اهمیت دارد:

1-رفتار با بچه حرف گوش نکن | عشق ورزیدن

والدین بهتر است توجه مثبت بی قید و شرط را به کودک خود بدهند. یعنی وجود کودک را دوست داشته باشند و به وسیله مــهربانی با کودکان این عشق و علاقه را به آن ها نشان دهند. باید این را بفهمد که والدینش او را به خاطر خودش دوست دارند قبول شدن در امتحان یا کمک کردن. گاهی کودکان با حرف نشنوی این پیام را به والدین می رسانند که از زورگویی ها و یا فشارها خسته شده اند. زمانی که  محبت خود را با ابراز احساسات به کودک نشان دهید وارد دنیای مطلوب می شوید. عشق ورزیدن را با پاداشهای مادی زیاد اشتباه نگیرید. هرچند جایزه دادن به کودک حس مطلوبی به او می دهد اما این را بدانید که کودک متوجه محبت شما به خودش می شود.

2-تحسین رفتار نه شخصیت

والدین به خاطر مشکلاتی که در مواجهه با رفتار کودک خود دارند، گاهی آنقدر درمانده اند که حتی نکته مثبتی هم برای گفتن ندارند. آن ها شخصیت کودک را با کلماتی مانند لجباز و تنبل و خودخواه توصیف می کنند. این یک چرخه معیوب است و راه به جایی نمی برد. تغییر دادن شخصیت به مراتب از ایجاد تــغییر رفتار مشکل‌تر است.
وقتی برای تغییر دادن رفتار کودک تلاش می کنید احتمال موفقیت شما بیشتر است. به بچه نگویید چه دختر خوبی، زیرا این جمله بدین معنا است که هدف، عبارت است از خوب بودن در تمام اوقات. مسلم است که این انتظار غیر ممکن است. به جای آن می توانید بگویید من از طرز حرف زدنت خوشم آمد. تحسین رفتار های خوب کودک، مهم ترین شیوه تربیت کودکان بدون تنبیه است.
گفتن عبارت پسر خوب یا دختر خوب نمی تواند احساس مشخص را به کودک القا کند. مگر آن که کودک بتواند آن را با رفتارهای خویش ارتباط دهد. زیرا تصور هر کس از خود بر پایه تصوری که از اعمالش دارد استوار است. موثرترین راه برای آموزش رفتار خوب، شکل دادن رفتار با تحسین است. این روش تربیتی باید به طور مداوم مورد استفاده قرار گیرد تا رضایت شما را از رفتارهای جدید فرزندتان نشان دهد.

3-تحسین فوری در رفتار با بچه حرف گوش نکن

تحسین کردن به خصوص در مورد کودکان خردسال وقتی موثرتر است که بدون معطلی صورت گیرد. نگذارید تا بین رفتار پسندیده او و پاسخ شما فاصله زیادی بیفتد اگر چه کودکان بزرگ تر قادرند این فاصله زمانی را درک کنند. معمولاً فاصله بین عمل کودک و واکنش والدین برای تشویق کودکان می تواند با یک اشاره کوچک به موضوع پر شود. سپس در یادداشت روزانه رفتارهای خوب نوشته شود. وقتی این یادداشت را به او نشان می دهید چیزی هم به عنوان تحسین بگویید ،مثلا بگویید وقتی میبینم به خواهرت هم کاغذ نقاشی می‌دهی خیلی خوشحال می شوم. البته در این میان به نکته مهم افــراط و تفریط در تشویق کودکان نیز باید توجه داشت. زیرا این امر می تواند بسیار مخرب باشد.

4-تقویت رفتار های مطلوب در رفتار با بچه حرف گوش نکن

می ‌توانید برای سرعت بخشیدن در اصلاح رفتارهای نامطلوب، رفتارهای مطلوب را با تعریف و تمجید تقویت کنید. برای نمونه پس از آنکه کودک تان گریه اش را قطع کرد و مشغول برداشتن اسباب‌بازی‌هایش شد، بدون معطلی به خاطر این رفتار او را تحسین کنید. به او نزدیک تر شوید و نشان دهید که مجذوب کار شده اید. ممکن است کــودک بهانه گیر، گریه و بهانه گیری را دوباره شروع کند؛ در این حالت به آن توجهی نکنید تا دوباره قطع شود.
کودک با غذایش بازی می کند و شما آن را نادیده می گیرید وقتی بازی را تمام می‌کند و چنگال را به دست می‌گیرد واکنش نشان دهید. به او بگویید که از نحوه غذا خوردنش خوشتان می آید. گاهی می توانید در حضور کودک متخلف از رفتار مثبت کودک دیگر ستایش کنید این کار ممکن است به تقلید کودک ناسازگار از کودک خوش اخلاق بیانجامد. البته باید توجه داشته باشید که موجب تحقیر کودک متخلف نشوید. تحقیر شدن در کودکی می تواند برای سلامت روان کودک بسیار مخرب و آسیب زا باشد.

5-روش سوزاندن گرامافون گیر کرده

همیشه برای کودکی که جواب منفی شما را نمی پذیرد دلیل بیاورید. این کودک آموخته است که با سماجت و پافشاری می توان به نتیجه دلخواه رسید. بنابراین آن قدر ادامه می دهد تا شما را تسلیم کند. این جمله او که "چرا نمی توانم بروم بیرون" آنقدر تکرار می شود که سرسام می گیرید. به خصوص پس از این که چندین بار دلیلش را برایش توضیح دهید. حواس تان باشد که تسلیم نشوید. اساس روش سوزاندن گرامافون گیر کرده این است که در برابر خواسته‌های کودکان رفتاری مانند خودشان ولی از نوع بزرگسال داشته باشید.
مثلاً زمانی که کودک قبل از شام خوراکی می خواهد و به حرف شما گوش نمی دهد و می خواهد هر طور شده آن را بخورد، به او بگویید" قبل از شام خوراکی نمیشه". اهمیتی ندارد که چقدر آن را تکرار می کند شما فقط همین جمله را بگویید. این روش بخصوص زمانی بیشترین تاثیر را دارد که به نظر می آید کمترین توجهی به بهانه‌های کودک ندارید. این کار را ادامه دهید و جمله" قبل از شام خوراکی نمیشه" را پس از هر بار درخواست حتی با آواز زمزمه کنید. این کار باعث می شود بــچه حرف گوش کن تربیت شود.

6-تنبیه مناسب برای رفتار با بچه حرف گوش نکن

تنبیه فقط هنگامی موثر واقع می شود که بروز رفتار نامناسب را کاهش دهد. در بسیاری از مواقع کودکان را برای تنبیه به دفتر مدیر مدرسه می‌فرستند ولی همانطور که انتظار می‌رود نتیجه گرفته نمی شود. دانش آموز از انجام تکالیف خودداری می‌کند و از منتظر ماندن در دفتر مدرسه لذت می برد که طرز رفتارش به این ترتیب تقویت می شود. برخی تنبیه ها مانند ایجاد محدودیت و گرفتن اسباب‌بازی‌ها و امتیازات خاص در صورتی تنبیه تلقی می‌شوند که موثر واقع گردند. در واقع برای تغییر و اصلاح رفتارهای نامناسب کودک نیاز است به وسیله علم روانــشناسی کودک، ریشه و دلایل آن رفتارها بررسی شوند.

توصیه می شود ابتدا نتایج تنبیه را بررسی کنید. اگر رفتار هدف، کاهش یافته بود می توانید دوباره از آن تنبیه استفاده کنید .در غیر این صورت تکرار آن تنبیه سودی ندارد و باید روش دیگری را بیازمایید. این را بدانید اگر بیش از حد از تنبیه استفاده کنید کودک شما به آن عادت خواهد کرد و تنبیه تاثیر خود را به تدریج از دست خواهد داد. هر اقدامی شامل ممنوع کردن تماشای کارتون و تلویزیون، گرفتن امتیازات خاص و غیره با استفاده بیش از حد ضعیف می شود و اثر مورد نظر شما را ایجاد نخواهد کرد. پیشنهاد می کنیم در این رابطه مقاله طــرحواره تنبیه را مطالعه فرمایید.

7-رفتار با بچه حرف گوش نکن | صحبت کردن متناسب سن

اشتباه بزرگی که خیلی از والدین مرتکب می شوند این است که در مورد مشکل زیاد صحبت می کنند. آنها در بــرخورد با اشتباهات کودک خود، روش های ارتباطی خود را زودتر از موعد به کار می بندند و از کلماتی استفاده می‌کنند که کودک معانی آنها را نمی فهمد. کودکان و نوجوانان به روش‌های تدبیری بهتر پاسخ می دهند تا جملات سنگین و بی انتها.
والدینی که همیشه سعی کردند در تربیت فرزند خردسالشان از توضیح و دلیل استفاده کند اغلب به این نتیجه می‌رسند که با بزرگتر شدن کودک نه تنها مشکل حل نمی‌شود بلکه بدتر هم می‌شود. وقتی کودک به مرحله از رشد اخلاقی می‌رسد که بتواند همچون یک فرد بالغ عمل کند والدین می کوشند با واکنش های قوی به او آموزش دهند. اما این کودک بالغ که فقط به توضیح و دلیل عادت کرده است در برابر محدودیت های جدید حتی بیشتر از یک نوجوان عادی طغیان می‌کند.

8-گوش دادن به حرف های کودک

گاهی پیدا کردن یک وقت مناسب برای گوش دادن به حرف های کودکتان مشکل است، ولی اگر به برقراری یک ارتباط خوب می‌اندیشید و میخواهید پیوند ارتباطی خوبی داشته باشید انجام این کار برای شما ضروری است. این وقت برای کودک هم ضروری است تا شخصا فرصت صحبت کردن با هر یک از والدین را پیدا کند. با فرا رسیدن دوران نــوجوانی و بلوغ آغاز چنین ارتباطی ممکن است قدری سخت باشد. ولی اگر شما این روند را در سنین پایین‌تر آغاز کنید مسیر را برای دوره بلوغ هموارتر کرده اید.
برای ایجاد صمــیمیت با فرزندان، باید به کودکان اجازه داده شود تا رخدادهای روزانه زندگی و احساسات شان را با شما در میان بگذارند و در بیان جزئیات حوادث اتفاق افتاده احساس آزادی بیشتری کنند. یک گفتگوی گرم و صمیمی ولی بدون تداوم کافی نیست. برای داشتن یک گفتگوی صمیمی و موثر نکات زیادی را باید رعایت کرد.

ارتباط افزون بر کیفیت دارای بُعد کمی نیز می باشد. این یک نکته بسیار مهم است و چیزی است که  نمی توان به اندازه کافی روی آن تاکید کرد.  یک مکالمه طولانی نمی‌تواند جای سال‌ها سکوت را پر کند. وقتی حــرف زدن با کودک خود آغاز کرده‌اید از مهارتهایی استفاده کنید تا مکالمه را زنده نگه دارید. افراد بالغ معمولاً تمایل دارند راه‌حل‌هایی پیشنهاد دهند و حتی برای کودکان سخنرانی کنند در برابر این وسوسه ها مقاومت کنید.  

سخن آخر| رفتار با بچه حرف گوش نکن

تربیت کودکان دارای فراز و نشیب های بسیاری است. والدین نمی دانند که چگونه با کودک خود برخورد کنند. لجبازی و حرف نشنوی کودک از مواردی است که بیش از هر چیزی بر روح و روان والدین اثر منفی می گذارد. برای کاهش رفتارهای نامطلوب کودکان و ایجاد رفتارهای سازگار در آنان بهتر است آموزش فرزندپروری را در اولویت کار خود قرار دهید.
این امر به تنهایی امکان پذیر نیست و شما نیاز به مشاوره کودک دارید. روانشناسان کودک با ارزیابی کامل و همه جانبه شرایط کودک شما می‌توانند راهنمایی های لازم را ارائه دهند. برای دریافت خدمات مشاوره در این زمینه از مشاوران حامی هنر زندگی کمک بگیرید. برای کسب آگاهی بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.