مهارت همدلی | راه های پرورش مهارت همدلی

مهارت همدلی یکی از مهارت‌های زندگی است که برای برقراری ارتباط موثر لازم و ضروری می‌باشد. زندگی در عصر حاضر، سرشار از استرس و تعارض‌هایی است که باید با آن‌ها مقابله کرد. همدلی یکی از کارهایی است که به مقابله با این استرس‌ها کمک می‌کند. فردی که با دیگران همدلی می‌کند علاوه بر کسب احترام و محبوبیت در اجتماع و میان دیگران، اعتماد به نفس بیشتری نیز پیدا می‌کند و نیاز به مفید بودن و کارآمدی در او ارضا می‌شود. مهارت همدلی یک توانایی اکتسابی می‌باشد که لازمه آن تمرین و استفاده از تکنیک‌های مناسب است. در ادامه مقاله به بررسی مهارت همدلی و راه‌های افزایش آن می‌پردازیم.

تعریف مهارت همدلی

همدلی توانایی درک احساس و تجربۀ دیگران است. به این معنی که فرد بتواند خود را جای دیگری بگذارد و دنیا را از چشم او ببیند. مهارت همدلی دو جزء شناختی و عاطفی دارد. جز شناختی یعنی این که فرد بتواند احساس دیگران را بشناسد و تشخیص دهد و جز عاطفی یعنی این که بتواند پاسخ مناسب به آن احساس بدهد. به عبارت ساده تر یعنی این که بتوانید در موقعیت‌های مختلف احساسات دیگران مثل خشم، ترس و غم شان را تشخیص دهید و به صورت درست به آن پاسخ بدهید. اولین شرط همدلی با دیگران خودآگاهی است. فردی که احساسات و روحیات خودش را نشناسد در همدلی کردن با دیگران درمانده می‌شود. ناتوانی در درک احساسات دیگران یک کمبود در هوش هیجانی است. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه خودآگاهی کلیک کنید.

وقتی با کسی همدلی می‌کنید، می‌توانید دیدگاه او را درک کنید و فرصت‌هایی برای ابراز آن به او بدهید. چندین مؤلفه از همدلی وجود دارد که اغلب بر نحوه ارتباط شما با دیگران تأثیر می گذارد. بررسی چگونگی تحقق مهارت های همدلانه در محل کار و در روابط روزمره خارج از محیط کار می تواند به شما این امکان را بدهد که روابط معناداری ایجاد کنید و احساسات خود را به عنوان یک فرد مدیریت کنید.

عناصر همدلی

دانیل گولمن پنج عنصر کلیدی همدلی را تحت عناوین زیر شناسایی کرده است که درک دیگران یکی از آن هاست. شاید این همان چیزی است که بیشتر مردم آن را همدلی می‌فهمند. به قول گلمن احساسات و دیدگاه‌های دیگران را حس می‌کنند و به نگرانی‌هایشان علاقه‌مند می‌شوند. کسانی که این کار را می کنند با نشانه های احساسی هماهنگ شده و به آن ها خوب گوش می دهند. همچنین به ارتباطات غیرکلامی توجه کرده و تقریباً به طور ناخودآگاه نشانه های ظریف را دریافت می کنند. 

توسعه و تحول بخشیدن دیگران

توسعه دیگران به معنای اقدام بر اساس نیازها و نگرانی های آن ها و کمک به آن ها برای توسعه کامل پتانسیل خود است. افرادی که در این زمینه مهارت دارند معمولا به افراد به خاطر نقاط قوت و دستاوردهایشان پاداش می دهند و آن ها را تحسین می کنند و بازخورد سازنده ای ارائه می دهند که برای تمرکز بر چگونگی بهبود، طراحی شده است.

داشتن گرایش خدمات رسانی

در درجه اول با هدف موقعیت های کاری، داشتن یک جهت گیری خدماتی به معنای اولویت دادن به نیازهای مخاطب و در محیط کار به مشتریان و جستجوی راه هایی برای بهبود رضایت و وفاداری آن هاست. افرادی که این رویکرد را دارند، برای مشتریان مسافت ل بیشتری را طی خواهند کرد. به عبارتی وقت بیشتری برای آن ها اختصاص خواهند داد. آن ها واقعاً نیازهای مشتریان را درک می کنند و با روش خود برای برآورده کردن آن ها کمک می کنند. به این ترتیب، آن ها می توانند به «مشاور مورد اعتماد» مشتریان تبدیل شوند و یک رابطه بلندمدت بین مشتری و سازمان ایجاد کنند. این می تواند در هر صنعت و هر موقعیتی از روابط بین فردی اتفاق بیفتد.

استفاده از تنوع پذیری و باز بودن به تفاوت ها

استفاده از تنوع به این معنا نیست که با همه دقیقاً به یک شکل رفتار کنید. بلکه به این معناست که نحوه تعامل خود با دیگران را متناسب با نیازها و احساسات آن ها تنظیم می کنید. افرادی که این مهارت را دارند به همه افراد، صرف نظر از پیشینه آن ها، احترام می گذارند و به خوبی با آن ها ارتباط برقرار می کنند. به عنوان یک قاعده کلی، تنوع را به عنوان یک فرصت می بینند و درک می کنند که تیم های متنوع بسیار بهتر از تیم هایی که همگن تر هستند کار می کنند.

افرادی که در استفاده از تنوع مهارت دارند، وقتی آن را می بینند، عدم تحمل، تعصب و کلیشه را نیز به چالش می کشند و فضایی ایجاد می کنند که برای همه محترمانه باشد.

آگاهی سیاسی

بسیاری از مردم مهارت‌های «سیاسی» را دستکاری احساسات می‌دانند. اما در بهترین معنای آن، «سیاست و سیاسی بودن» به معنای حس کردن و پاسخ دادن به جریان‌های پنهان عاطفی و روابط قدرت یک گروه است. آگاهی سیاسی می تواند به افراد کمک کند تا روابط سازمانی و بین فردی را به طور مؤثر هدایت کنند و به آن ها اجازه می دهد به جایی برسند که دیگران قبلاً ممکن است شکست خورده باشند.

ویژگی افراد دارای مهارت همدلی

همدلی در ساده ترین حالت خود، آگاهی از احساسات و عواطف دیگران است. یک عنصر کلیدی از هوش هیجانی به معنای پیوند بین خود و دیگران. زیرا به این صورت است که ما به عنوان افراد، آنچه را که دیگران تجربه می‌کنند، درک می‌کنیم. گویی خودمان آن را احساس می‌کنیم. همدلی بسیار فراتر از همدردی است که ممکن است بروز احساس برای کسی در نظر گرفته شود. در عوض، همدلی «احساس با» آن شخص، از طریق استفاده از تخیل است. افرادی که مهارت همدلی دارند معمولا در بین دیگران بسیار محبوب و دوست داشتنی هستند. برخی از ویژگی‌های کلی آنان عبارت است از:

• دوست داشتن دیگران
• احترام گذاشتن به همۀ افراد
• ارتباط با طیف وسیعی از افراد مختلف
• مهارت در دوست یابی
• محبوب بودن بین دیگران
  
  

مهارت همدلی چه چیزی برای فرد به ارمغان می آورد؟

همدلی کردن و توانایی شناخت احساسات دیگران، در حوزه‌های مختلف زندگی انسان اثر می‌گذارد. با داشتن مهارت همدلی می‌توانید به احساسات و توانایی‌های زیر دست یابید:

1- ایجاد حس خوشایند و مثبت در فرد

2- افزایش اعتماد به نفس و کارآمدی

3- کمک به تصمیم گیری بهتر از فواید مهارت همدلی

4- جلوگیری از سو تفاهم‌ها و رفتارهای نامناسب

5- تحکیم روابط بین فردی (مثلا رابطه بین زوجین)

6- کمک به شناخت بهتر دیگران و ایجاد روابط گسترده

برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه شناخت احساسات کلیک کنید. 

افزایش مهارت همدلی

مهارت همدلی یک مهارت اکتسابی است که با تمرین و استفاده از راه‌های مناسب می‌توان آن را تقویت کرد. برخی از این راه‌ها به شرح زیر هستند:

1. گوش دادن فعال

اولین قدم برای افزایش مهارت همدلی تمرین گوش دادن به صورت فعال است. برای این کار باید به خوبی و با تمام توجه به طرف مقابل‌تان گوش داده و پاسخ‌های مناسبی نشان دهید. اگر در شرایط گوش دادن به حرف کسی نیستید، بهتر است از او بخواهید که در زمان دیگری با هم صحبت کنید. در این صورت ناراحتی فرد بسیار کمتر از زمانی خواهد بود که با شما صحبت کند ولی پاسخ نامناسب بگیرد. کارهایی که برای گوش دادن فعال باید انجام داد عبارت اند از:

1- کارهای خود را کنار بگذارید و با تمام توجه به طرف مقابل‌تان گوش دهید.

2- تماس چشمی داشته باشید و به حرکات مخاطب توجه کنید.

3- در بین صحبت‌های او با تکان دادن سر و حرکات بدنی نشان دهید که به حرف‌هایش توجه می‌کنید و مشتاق هستید.

4- خود را جای او بگذارید تا حالش را بهتر درک نمایید، فکر کنید اگر جای او بودید چه می‌کردید.

5- برای کسب مهارت همدلی و گوش دادن فعال، از تکنیک انعکاس برای عکس العمل دادن استفاده کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مهارت گوش دادن کلیک کنید.

2. انعکاس

انعکاس احساس: در این تکنیک باید با منعکس کردن احساسات، همدلی خود را نشان دهید. مثلا می‌توانید بگویید "مطمئنم خیلی برایت سخت بوده" یا " از خوشحال بودنت خوشحالم" در این صورت او احساس می‌کند که توسط شما درک شده است.

انعکاس محتوا: بعضی وقت‌ها موضوع صحبت مساله هیجانی و احساسی نیست و به گفتگوهای روزمره مربوط می‌شود. در این صورت نیز باید با انعکاس حرف‌های مخاطب، او را تائید کرده و نشان دهید که به صحبت‌هایش گوش می‌داده‌اید. برای آگاهی بیشتر در مورد ارتباط موثر کلیک کنید. 

3. نصیحت و قضاوت نکردن

در اکثر مواقع وقتی که افراد با شما درد و دل می‌کنند، درست و غلط موضوع را می‌دانند و تنها به دنبال کسی هستند که نگرانی‌هایشان را با او تقسیم کنند. اگر برای حل مشکلش راهکاری دارید حتما به او بگویید ولی از توصیه‌های کلیشه‌ای و مقصر نشان دادن او خودداری کنید. 

4. تعصب نداشتن

زندگی اجتماعی یعنی ارتباط با افراد مختلف؛ این افراد همیشه عقایدی شبیه به شما ندارند و حتی ممکن است فکر و عقیده‌ای کاملا مخالف داشته باشند. برای همدردی کردن با دیگران لازم است که تعصب را کنار بگذارید و حرف‌های دیگران را (حتی اگر مخالف آن هستید) گوش دهید. توجه داشته باشید که قرار نیست عقیده او را بپذیرید بلکه فقط باید به آن احترام بگذارید.

5. تعادل در همدلی

برای این که بتوانید مهارت همدلی خود را بالا ببرید، باید در عکس العمل نشان دادن تعادل برقرار کنید. نه انقدر عکس العمل نشان دهید که به مشکل فرد افزوده شود و نه انقدر بی اهمیت باشید که احساس کند او را درک نمی‌کنید. برای ایجاد تعادل باید واکنش منطقی نشان دهید. فکر کنید که این موضوع برای طرف مقابل چه قدر اهمیت دارد و سپس متناسب با آن برخورد کنید. برای کسب اطلاع بیشتر در زمینه مهارت های زندگی کلیک کنید.

آموزش مهارت همدلی به کودکان

مهارت همدلی باید از دوره کودکی به افراد آموزش داده شود تا در وجود او نهادینه گردد. فردی که در دوره کودکی و شکل گیری شخصیتش با دیگران همدلی نکرده، در بزرگسالی به سختی می‌تواند خود را جای دیگران بگذارد. برای آموزش مهارت همدلی به کودکان راه‌های مختلفی وجود دارد؛ مثلا می‌توانید از او بخواهید که احساسات خود را در طول یک هفته مشخص کند و سپس به او بگویید که چرا همیشه یک احساس ثابت وجود ندارد. با ایجاد یک بحث گروهی در این زمینه، می‌توانید تفاوت احساسات و مهارت همدلی را به کودک آموزش دهید. البته بهتر است که برای آموزش هرچه بهتر این مهارت، با یک روانشناس صحبت کنید. با آموزش مهارت نوشتن نیز می‌توانید همدلی را در خود و فرزندانتان تقویت کنید. برای اطلاع بیشتر از مهارت نوشتن کلیک کنید.

سخن آخر

مهارت همدلی یک مهارت ارتباطی بسیار مهم است و تمام افراد باید آن را بیاموزند. شاید شما خودتان کسی باشید که همدردی بالایی با دیگران دارد اما کسی برای شنیدن حرف‌های شما وجود ندارد یا وقت نمی‌گذارد. مشاوره روانشناسی این امکان را می‌دهد تا بدون نگرانی و ترس از سوء استفاده یا قضاوت بتوانید از رازهای نگفته خودتان با فردی قابل اطمینان صحبت کنید. متخصصان مرکز مشاوره حامی هنر زندگی در خدمت شما هستند تا در هرکجا که هستید شما را یاری کنند.