
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
احساس نفرت از جمله هیجاناتی است که همه افراد در طول زندگی خود آن را با شدت متفاوتی تجربه میکنند و پس از آن ممکن است دچار احساس گناه نیز شوند. در واقع نفرت از جمله احساساتی است که اگر از کنترل خارج نشود برای انسان لازم و ضروری است. این حس میتواند از کودکی و حتی میان مادر و کودک شکل بگیرد. به همین دلیل بسیار اهمیت دارد تا بتوانیم راهکارهای مقابله با احساس نفرت را بیاموزیم و حتی آن را به کودکان خود نیز یاد بدهیم. با این حال برای رها شدن از این افکار و احساساتT نیازمند این هستیم که به تعریف دقیقی از این موضوع برسیم و راههای مقابله با آن را بررسی کنیم. در کنار این موضوع بهره بردن از مشاوره روانشناسی به کاهش این احساسات کمک کننده است.
نفرت چیست؟
نفرت یک شکل از احساسات و هیجانات است و واکنشهایی که در اثر احساس نفرت تجربه میشوند، همیشه با حالات عاطفی غیر خوشایند همراه هستند. در روانشناسی نفرت به عنوان احساس کلی انزجار و تمایل به خلاص شدن از شر چیزی آلوده، فاسد و... تعریف میشود. شناخت احساسات یکی از روشهایی است که روانشناسان به وسیله آن به درمان بیمار میپردازند. با همین شناخت مراجع قادر به کنترل احساسات خود خواهد شد.
برای اطلاع بیشتر در زمینه شناخت احساسات کلیک کنید.
هیجانات همایند با نفرت
نفرت میتواند به صورت خالص بدون همراهی سایر هیجانات و یا بالعکس با حضور سایر هیجانات اتفاق بیافتد. برای مثال اگر شما با غذای فاسد، بد بو یا با ظاهر بسیار بدی مواجه شوید، فورا نسبت به آن غذا احساس نفرت و انزجار کرده و سعی میکنید از آن دوری کنید. در اینجا تنها هیجان تجربه شده احساس خالص نفرت است. اما وضعیت زمانی پیچیده میشود که شما نسبت به یک شخص دچار احساس نفرت میشوید. در این موقعیت به احتمال زیاد شما هیجانات ناخوشایند دیگری از جمله احساس خشم و غم را نیز تجربه خواهید کرد.
در واقع شما به دلیل وجود صفاتی که از نظرتان ناخوشایند است نسبت به آن فرد تنفر پیدا میکنید. شاید احساس نفرت را در خود امری ناپسند بدانید و به دنبال تجربه احساس نفرت، غم را نیز تجربه کنید. شاید خشم شدیدی را نسبت به آن فرد تجربه کنید چون رفتارهایی که از نظر شما خوشایند نیست، از جانب او مکررا تکرار میشوند.
برای شناخت بیشتر در زمینه احساس خشم کلیک کنید.
نفرت و احساس گناه
همان طور که گفته شد خیلی از افراد دوست ندارند که هیچگاه دچار احساس نفرت شوند و در این صورت احساس گناه میکنند چرا که وجود این احساس را نیز در خود امری ناپسند میدانند. باید به این نکته توجه داشت که وجود هیچ احساسی به خودی خود ناپسند ومذموم نیست.
همانطور که همه انسانها در برابر عوامل مثبت، دچار احساساتی نظیر شادی، عشق و علاقه میشوند، در برابر رویدادهای ناخوشایند نیز احساسات ناگواری مثل نفرت، خشم، ترس و غم را نیز تجربه میکنند. بیشتر از آن که تجربه این احساسات مهم باشند، واکنشی که از خود در زمان تنفر نشان میدهید، اهمیت دارد.
در حقیقت مشکل زمانی ایجاد میشود که شما این احساسات ناخوشایند را به صورت افراطی تجربه کنید و به طوری که نتوانید رفتارهای خود را در قبال این احساسات کنترل کنید.
راهکارهای مقابله با احساس نفرت
1- احساسات خود را بپذیرید و از سرکوب آن ها خودداری کنید
خیلی از افراد هنگامی که هیجانی منفی را تجربه میکنند نگران و مضطرب میشوند. آنها وجود هیجانات منفی را در خود نمیپسندند و آن را انکار میکنند. حتما شنیدهاید که برخی افراد میگویند که "من هیچ وقت از چیزی متنفر نمیشوم یا خشم اصلا در من وجود ندارد!". برای آنکه بتوانید احساسات خود را مدیریت کنید نیازمند آن هستید که ابتدا وجود آنها را در خود شناخته و بپذیرید تا بعد بتوانید برای حل آنها چارهای پیدا کنید.
2- درباره احساسات و مشکلات خود صحبت کنید
بیشتر مشکلات در روابط زمانی پدید میآیند که اصلا راجع به آنها صحبت نکنید. شاید چون برای پرهیز از دعوا و درگیری اصلا وارد گفتوگو نمیشوید؛ همین مساله عاملی میشود تا مشکلات به تدریج انباشته شوند و متناسب با آنها میزان نفرت، خشم و سایر هیجانات منفی نیز افزایش یابد. پس اگر در مطرح کردن مشکلاتتان راحت نیستید، درمورد روشهای گفتوگو و حل مساله اطلاعات بیشتری کسب کنید یا از یک مشاور آگاه در این زمینه کمک بگیرید.
3- احساست را بپذیر اما رفتارت را کنترل کن!
همیشه این جمله را به خود یادآوری کنید؛ "همه ما آزاد هستیم تا انواع احساسات را تجربه کنیم، اما نمیتوانیم آزادانه هر رفتاری که میخواهیم انجام دهیم". اگر احساس نفرت در شما به حدی زیاد است که رفتارهایتان را تحت تاثیر قرار میدهد و از کنترل شما خارج است بهتر است با مراجعه به یک روانشناس به خودتان در کنترل و مدیریت احساسات کمک کنید. برای اطلاع بیشتر در زمینه مشاوره تلفنی کلیک کنید.
4- احساسات خود را ریشه یابی کنید
هیجانات شما میتوانند برایتان هشدار دهنده و آگاهی بخش باشند. وقتی دچار احساس نفرت از کسی یا چیزی میشوید از خود بپرسید که چگونه این احساس در من شکل گرفت؟ چه چیزهایی باعث تشدیدشان شده است؟ سعی کنید افکار خود را هنگام تجربه این احساسات شناسایی کنید. خیلی از افکار آنقدر سریع و اتوماتیک اتفاق میافتند که ممکن است اصلا به آنها توجهی نکنید، اما باید بدانید که افکار شما در شکل گیری احساسات شما نقش اساسی ایفا میکنند. پس در درون خود دست به کاوش بزنید و ببینید چه فکرهایی در شما نفرت را بر میانگیزند؟
در واقع یکی از روش های درمانی برای چنین مشکلاتی این است که ترجیحا با کمک یک درمانگر افکار خود را شناسایی کنید و با تغییر آنها، هیجانات و احساسات خود را کنترل کنید.
برای آگاهی بیشتر در زمینه کنترل احساسات کلیک کنید.
سوالات متداول درباره احساس نفرت
آیا احساس نفرت با علائم خاصی همراه است؟
معمولا افرادی که این حس را تجربه میکنند علائم روانی مانند ترس، اجتناب از موقعیت، فرار به صورت ناخودآگاه و حالت خجالت زدگی را بروز میدهند. در کنار آن علائم فیزیولوژیکی مانند افزایش ضربان و تپش قلب، تنگی نفس و احساس خستگی مفرط را نیز هنگامی که احساس نفرت دارند نشان میدهند.
آیا داشتن احساس تنفر در زندگی لازم است؟
به طور کلی بسیاری از احساسات و هیجانات منفی برای انسان مفید است و حتی باعث بقای نسل او میشود. اینکه احساسی منفی باشد دلیل بر بد بودن آن نیست. اتفاقا احساس نفرت نیز در صورتی که از کنترل فرد خارج نشود برای زندگی لازم است.
برای دریافت مشاوره در زمینه احساس نفرت می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
مشاوره درمان افسردگی و اضطراب مشاوره روانشناسی مشاوره ترک اعتیاد