فولیک اسید و تاثیر مهم آن بر بارداری ایمن

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با فولیک اسید پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

فولیک اسید یکی از انواع مکمل‌های دارویی و یک ویتامین از گروه B است که مصرف آن به همه افراد توصیه می‌شود و برای زنان باردار بسیاری ضروری است چرا که سلامت جنین را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. کمبود فولیک اسید در بدن عوارض جانبی زیادی همچون کم خونی، ضعف و بی‌حالی به همراه دارد. این ویتامین سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند و به صورت طبیعی در برخی از مواد غذایی نیز یافت می‌شود. حال این سوال پیش می‌آید که هر فرد به چه میزان فولیک اسید نیاز دارد؟ طریقه مصرف آن به چه صورت است؟ آیا مردان نیز می‌توانند از این مکمل استفاده کنند؟ در ادامه قصد داریم به تمامی سوالات در این باره پاسخ دهیم و بر تاثیر و نقش مهم فولیک اسید بر بارداری ایمن بپردازیم پس همراه ما باشید.

 

فولیک اسید چیست؟

اسید فولیک یک ویتامین از گروه B است که بدن برای سوخت و ساز به آن نیاز دارد. فولیک اسید یک مکمل بدون نسخه است و با نام‌های فولات و B9 نیز شناخته می‌شود. از فواید آن می‌توان به تولید پروتین در بدن، رشد سلول‌های عصبی و تقویت سیستم ایمنی اشاره کرد و به دو صورت خوراکی و تزریقی موجود می‌باشد که صورت خوراکی آن را به راحتی می‌توان از داروخانه‌ها تهیه کرد.

 

فواید فولیک اسید

همانطور که گفته شد فولیک اسید سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند و به همین دلیل بدن را در برابر بسیاری از بیماری‌ها همچون مشکلات قلبی، مشکلات مادرزادی، سرطان و پوکی استخوان مقاوم می‌کند. مصرف آن در دوره بارداری و حتی مدتی قبل از اقدام به بارداری ضروری است. در صورتی که مادر به میزان کافی اسید فولیک مصرف کند، مغز و نخاع جنین به خوبی شکل می‌گیرد و از نقص‌ها و مشکلات مادرزادی جلوگیری خواهد شد. مادرانی که از این مکمل به میزان کافی مصرف نکرده‌اند علاوه بر مشکلات فوق، امکان سقط جنین نیز برایشان وجود دارد.

همچنین این ویتامین برای بیماری‌هایی همچون آلزایمر، کم شدن بینایی و شنوایی ناشی از افزایش سن، اختلالات خواب، مشکلات پوستی، اختلالاتی همچون افسردگی و دردهای عضلانی نیز تجویز می‌شود.

برای اطلاعات بیشتر در زمینه مراقبت های قبل از بارداری کلیک کنید.

 

عوارض عدم مصرف فولیک اسید

کمبود فولیک اسید باعث بروز مشکلاتی در بدن فرد می‌گردد و احتمال ابتلا به سرطان‌های روده بزرگ و بیماری‌های کبدی یکی از عوارض آن می‌باشد. همچنین کمبود طولانی مدت آن باعث کم خونی، تورم و قرمزی زبان، مشکلات گوارشی همچون اسهال و مشکلات روحی و روانی مانند افسردگی و اضطراب، مشکلات خواب، ضعف و بی حالی و ریزش موها می‌شود. از مشکلات جدی‌تری که ممکن است در اثر کمبود این ویتامین رخ دهد می‌توان به خطر سکته قلبی و سکته مغزی اشاره کرد.

 

مقدار مصرف

در صورتی که مصرف این ویتامین با تجویز پزشک و به دلیل مشکل خاصی می‌باشد لازم است که طبق نظر پزشک معالج مصرف شود. اما میزان مصرف معمول و توصیه شده فولیک اسید در گروه‌های سنی مختلف به شرح زیر است.

تولد تا 6 ماهگی: 65 میکروگرم

7 تا 12 ماهگی: 80 میگروگرم

1 تا 3 سالگی: 150 میگروگرم

4 تا 8 سالگی: 200 میکروگرم

9 تا 13 سالگی: 300 میکروگرم

14 سالگی به بعد: 300 میگروگرم

خانم‌های شیرده: 500 میکروگرم

خانم‌های باردار: 600 میکروگرم

نکته مهم این است که هر فرد مجاز به مصرف روزانه میزان مشخص گروه سنی خود است. مصرف بیشتر تنها با تجویز پزشک مجاز بوده و در غیر صورت امکان بروز مشکل افزایش می‌یابد.

 

مصرف فولیک اسید در چه افرادی ضروری است؟

• زنانی که باردار هستند و یا قصد بارداری دارند.
• زنانی که فرزند مبتلا به اسپینابیفیدا (نقص در تشکیل ستون فقرات به این صورت که ممکن است بافت‌های عصبی از بدن بیرون زده باشند) دارند و می‌خواهند برای بارداری مجدد اقدام کنند.
• زنانی که خودشان یا یکی از اعضای خانواده آن‌ها به اسپینابیفیدا مبتلا هستند و قصد بارداری دارند.
• افراد مبتلا به بیماری‌های مزمنی همچون آسم، صرع، دیابت، التهاب روده، لوپوس، آرتریت و پسوریاز
• افراد مبتلا به کم خونی، سلیاک و بیماری‌های کبدی
• افراد نیازمند به دیالیز

برای شناخت بیشتر در زمینه دوران بارداری کلیک کنید.

 

اهمیت اسید فولیک در بارداری

فولیک اسید یکی از مهم‌ترین مکمل‌های دارویی برای زنان در سن باروری است. خانم‌هایی که قصد بارداری دارند لازم است که به پزشک مراجعه کنند تا شرایط آن‌ها بررسی شود و از مکمل‌ها و ویتامین‌هایی همچون فولیک اسید استفاده کنند. در صورتی که مادر به میزان کافی از این ویتامین مصرف کرده باشد سیستم عصبی جنین به خوبی شکل می‌گیرد و امکان ایجاد نقص‌های مادرزادی تا حد زیادی از بین می‌رود. احتمال سقط جنین، مرده‌زایی و زایمان زودرس نیز از دلایل کمبود این ویتامین است.

 

چگونگی مصرف فولیک اسید در بارداری

خانم‌هایی که قصد بارداری دارند باید سه ماه قبل از اقدام برای بارداری شروع به مصرف این ویتامین کنند. اگر که خانمی متوجه بارداری شد جای نگرانی وجود ندارد اما بهتر است که هرچه سریع‌تر مصرف اسید فولیک را شروع کرده و با پزشک نیز مشورت کند چرا که ممکن است میزان آهن خون شما کمتر از حد معمول باشد و به دوز بیشتری نیاز داشته باشید. به طور معمول قبل از بارداری و در سه ماه اول، بدن به 400 میکروگرم فولیک اسید نیاز دارد. ممکن است در سه ماهه دوم و سوم مکمل فرفولیک جایگزین فولیک اسید شود. به همین دلیل بهتر است که مصرف فولیک اسید در دوره بارداری تحت نظر پزشک باشد.

 

اهمیت مصرف اسید فولیک در مردان

تحقیقات نشان داده است که مصرف این ماده توسط مردان، بسیاری از مشکلات و نقص‌های مربوط به لوله‌های عصبی همچون اسپینابیفیدا را کاهش می‌دهد. در گذشته مصرف آن را تنها برای زنان باردار تجویز می‌کرده‌اند اما امروزه مصرف آن به مردانی که قصد باروری دارند نیز توصیه می‌شوند. فولیک اسید به افزایش کیفیت و حرکت اسپرم کمک بسیاری می‌کند.

همچنین به زوجین توصیه می‌شود که برای انجام آزمایش‌های آمادگی قبل از بارداری باهم مراجعه کنند تا علاوه بر خانم‌ها از آقایان نیز آزمایش‌هایی همچون اسپرموگرام گرفته شود. در این آزمایش حرکت، شکل و تعداد اسپرم‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. بسیاری از مشکلات مربوط به اسپرم با مصرف مکمل‌هایی همچون زینک، ویتامین D و فولیک اسید درمان می‌شود. مطالعات نشان داده است باروری مردانی که قبل از بارداری همسرشان این ویتامین را مصرف کرده‌اند، به حد چشم گیری افزایش پیدا کرده است.

 

تاثیر فولیک اسید بر جنسیت

برخی از افراد تصور می‌کنند که با خوردن این ویتامین می‌توانند جنسیت فرزند خود را تعیین کرده و پسردار شوند. عوامل زیادی بر جنسیت جنین تاثیر می‌گذارد. از این عوامل می‌توان به ژن پدر و مادر و حتی محیط رحم اشاره کرد. فولیک اسید تاثیر بسیار زیادی بر سلامت جنین می‌گذارد اما تحقیقات علمی نشان داده است که تاثیری بر جنسیت جنین ندارد.

برای آشنایی بیشتر در زمینه بارداری کلیک کنید.

 

منابع طبیعی فولیک اسید

اسیدفولیک به صورت طبیعی نیز در برخی از مواد غذایی یافت می‌شود که شامل موارد زیر هستند.

_ سبزیجاتی همچون کاهو، اسفناج، گل کلم و کلم بروکلی

_ میوه‌هایی همچون موز، آووکادو، لیمو، پرتغال، هندوانه، کیوی، عنبه و طالبی

_ حبوبات مانند عدس، نخود، لوبیا چیتی و لوبیا چشم بلبلی

_ شیر، زرده تخم مرغ، بامیه، مارچوبه، سویا و جگر

نکته: مصرف جگر و قلوه برای زنان باردار توصیه نمی‌شود.

 

بهترین زمان برای مصرف

پزشکان توصیه می‌کنند که این ویتامین قبل از خوابیدن مصرف شود. ممکن است که پس از مصرف دارو بر روی معده تاثیر بگذارد و مشکلاتی همچون تهوع، یبوست و اسهال ایجاد کند. به همین دلیل بهتر است که آن را بعد از خوردن غذا مصرف کنید. این دستورالعمل برای تمام افراد (حتی خانم‌های باردار) می‌باشد. اگر بعد از خوردن آن دچار عارضه‌های جزئی شدید، بلافاصله مصرف آن را قطع نکنید چرا که بدن پس از گذشت چند روز به آن عادت می‌کند و عوارض از بین خواهد رفت. برای احتیاط می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید.

 

عوارض جانبی

اسید فولیک مکمل دارویی بی خطری است اما این امکان وجود دارد که در اثر مصرف بیش از حد، فرد دچار مسمومیت شود. عوارض مسمومیت با این ویتامین شامل موارد زیر هستند.

_ درد و کوفتگی تمام بدن

_ مشکلات تنفسی همچون برونکواسپاسم

_ مشکلات پوستی همچون خارش، اریتم و بثورات پوستی

_ کسالت و بی حالی، آنافیلاکسی و اسپاسم آلرژیک نایژه‌ای

 

عوارض مصرف بیش از حد فولیک اسید

این ویتامین فواید بسیار زیادی دارد و مصرف به اندازه آن به اکثر افراد توصیه می‌شود. اما مصرف زیاد آن نتیجه عکس خواهد داشت و مشکلاتی برای فرد ایجاد می‌کند. از عوارض مصرف زیاد آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

_ افزایش رشد تومورهای سرطانی و پیش سرطانی

_ مشکلات خواب

_ مشکلات پوستی همچون جوش

_ مشکلات معده مانند گرفتگی شکم، گاز معده، اسهال و تهوع

_ مشکلات رفتاری همچون هیجان، بی قراری و تحریک پذیری

_ تشنج و خطر حمله قلبی

 

موارد منع مصرف

مصرف این ماده در بیماران مبتلا به آنمی پریشوز که هنوز تشخیص داده نشده است توصیه نمی‌شود چرا که در این صورت علائم بیماری پوشانده می‌شود. همچنین بیماران مبتلا به آنمی پرشیوز و دیگر آنمی‌های مگالوبلاستیک ثانویه به كمبود vitB12 نیز نباید از فولیک اسید استفاده کنند.

 

تداخلات دارویی فولیک اسید

برخی داروها با این ویتامین تداخل دارند و باعث بروز عوارض جانبی می‌شوند. در صورت مصرف داروهای زیر با پزشک خود مشورت کنید.

_ داروهای ضد تشنج مانند فنی توئین و فنوباربیتال

_ پیریمتامین

 _ قرص‌های ضد بارداری

برای آگاهی بیشتر در زمینه قرص های ضد بارداری کلیک کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه فولیک اسید می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.