مواد غذایی برای کودکان بیش فعال و رژیم غذایی مناسب برای آن ها

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با مواد غذایی برای کودکان بیش فعال پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

مواد غذایی برای کودکان بیش فعال کدام است ؟رژیم غذایی نقش مهمی در سلامت جسمی و روانی کودکان در حال رشد دارد. اما روی رژیم های غذایی انحصاری بیش فعالی تحقیقات زیادی انجام نشده است. بسیاری از متخصصان سلامت همگی باور دارند که آنچه می خورید و می نوشید به دلایل ثانویه تا حدی در کنترل علائم اختلال بیش فعالی موثر هستند. کارشناسان می گویند هر چیزی که برای مغز مفید باشد برای بیش فعالی نیز مفید خواهد بود.  
 

رژیم غذایی در بیش فعالی

کمبود انواع خاصی از غذاها می تواند علائم اختلال بیش فعالی در کودکان بزرگسالان تشدید کند. بنابراین بهتر است از یک رژیم مشخص موثر بر عوامل اختلال بیش فعالی بهره ببرید. یک رژیم غذایی ADHD که دارای سطوح کافی از غذاهای مناسب است در واقع عملکرد مغز را بهینه می کند. اگر کودک مبتلا به بیش فعالی دارید با کنترل مواد غذایی و خوراکی هایی که برای خوردن انتخاب می کند در واقع علائم اختلال او را کنترل می کنید که در کاهش عوارض مهم و موثر خواهد بود.
هیچ مدرکی مبنی بر اینکه رژیم غذایی منحصربفرد و خاص می‌تواند باعث ابتلای کودکان به اختلال بیش‌فعالی کمبود توجه (ADHD) شود یا اینکه رژیم غذایی به تنهایی می‌تواند نشانه‌های بیماری را از بین ببرد وجود ندارد. با این حال، رژیم غذایی نقش مهمی در سلامت جسمی و روانی، به ویژه برای کودکان در حال رشد دارد. مانند بزرگسالان، کودکان نیز به رژیمی نیاز دارند که بر مبنای مواد تازه متمرکز باشد و با حداقل قند افزوده و غذاهای فرآوری شده همراه باشد. 
انتخاب های غذایی سالم مانند سبزیجات، میوه ها، غلات کامل، پروتئین ها، چربی های سالم و غذاهای غنی از کلسیم، علائم ADHD را در کودکان نه بطور قطعی بهبود می بخشد و نه بطور قطعی بی اثر است اما آنچه مسلم است این است که پایه ای برای سلامت کلی کودک ایجاد می کند که تا با عوارض ناشی از این اختلال بر رفتار و تمرکز ذهنی فائق آید. برای دریافت مشاوره کودک کلیک کنید.  

رژیم غذایی مغذی برای کودکان بیش فعال

میوه ها و سبزیجات، ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز کودکان در حال رشد را تامین می کنند. همچنین آنتی اکسیدان ها که به بدن کمک می کنند سموم ناخواسته و مضر را حذف و نیاز کافی به فیبر را جایگزین کند. میوه ها و سبزیجات یک میان وعده مناسب هستند. گنجاندن آن ها در خوراکی مدرسه راحت و بی دردسر است و قند موجود در میوه ها نیز می توانند شیرینی دلخواه کودکان را فراهم کنند. در این زمینه میتوانید از مشاوره تغذیه نیز بهره مند شوید.

1-مواد غذایی برای کودکان بیش فعال |غلات کامل

غلات تصفیه نشده و حاوی سبوس و جوانه هستند. سرشار از فیبر و سایر مواد مغذی که در رشد و کیفیت سلامتی کودک بسیار مفید و موثر است. این دسته از نیازهای غذایی را از طریق موادی مانند جو دوسر و بلغور و انواع نان ها می توان دریافت کرد.

2-پروتئین برای عملکرد مغز ADHD

پروتئین برای رشد ماهیچه ها و بافت های کودک ضروری است. منابع خوب و مناسب که حاوی مقادیر کافی پروتئین برای کودک باشد براحتی در دسترس هستند. غذاهای غنی از پروتئین که در گوشت گاو بدون چربی، مرغ، ماهی، تخم مرغ، لوبیا، آجیل، سویا و محصولات لبنی کم چرب، نخود فرنگی یافت می شود می توانند اثرات مفیدی بر علائم ADHD داشته باشند. غذاهای غنی از پروتئین توسط بدن برای ساخت انتقال دهنده های عصبی، مواد شیمیایی آزاد شده توسط سلول های مغز برای برقراری ارتباط با یکدیگر استفاده می شود. 
پروتئین می تواند از افزایش قند خون که باعث افزایش بیش فعالی و تکانشگری می شود جلوگیری کند. لورا استیونز، نویسنده دوازده روش موثر برای کمک به کودک ADD/ADHD می گوید: از آنجایی که بدن با خوردن پروتئین، انتقال دهنده های عصبی فعال کننده مغز را می سازد، روز کودک را با صبحانه ای که حاوی پروتئین است شروع کنید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه رشد کودک یک ساله کلیک کنید.

3-مواد غذایی برای کودکان بیش فعال |چربی های سالم

چربی برای تولید انرژی در کودکان، رشد سلولی اندام های آنان و کمک به بدن برای جذب ویتامین های A، D، E و K ضروری است. از لیست زیر مجموعه خوبی از غذاهای حاوی چربی های سالم را که کودک جذب خواهد کرد را می توانید انتخاب کنید. چربی های غیر اشباع، آووکادو، دانه های گیاهی و آجیل ها به ویژه گردو. زیتون و روغن زیتون، روغن آفتابگردان، روغن های بادام زمینی، ذرت، دانه کنجد و سویا. حبوبات، اسیدهای چرب امگا 3 که در انواع ماهی ها از جمله خال مخالی، سالمون  و ساردین به وفور یافت می شود.
گیلاس و روغن نارگیل و کرم نارگیل از جمله دیگر منابع غنی از چربی سالم مورد نیاز برای کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی می باشد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه غذای مقوی برای کودکان کلیک کنید.

4-غذاهای غنی از کلسیم

کلسیم یک ماده معدنی است که برای سلامت استخوان ها به ویژه در اوایل دوران کودکی و نوجوانی بسیار مهم است. همچنین در فعالیت بهتر تکانه های عصبی و تولید هورمون نقش بسزایی دارد. کلسیم در مواد غذایی مانند شیر، ماست و پنیر به وفور یافت می شود. شیرهای گیاهی غنی شده با کلسیم مانند کتان، در بین اجیل ها بادام، شیر سویا، حبوباتی مانند لوبیا و عدس، کنسرو ماهی با استخوان، سبزیجات با سبز برگ تیره، کلم بروکلی نیز بخشی از مواد غذایی سرشار از کلسیم به شمار می رود. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه سوء تغذیه در کودکان کلیک کنید.  

مواد غذایی نامناسب

متخصصان دریافته اند که هیچ ماده غذایی بطور قطع نمی تواند باعث شروع و ابتلا به ADHD یا بدتر شدن علائم آن شود. با این حال، برخی از مردم طبق مشاهدات خود به این نتیجه رسیده اند که برخی مواد غذایی احتمال بیشتری برای تشدید علائم دارند و روی اختلال تأثیر می گذارند. در ادامه به برخی از مواد خوراکی اشاره شده است که می تواند تفاوت هایی در روند این اختلال روانی ایجاد کند.

1-رنگ های خوراکی

یک منبع مطالعاتی در سال ۲۰۱۲ به این نتیجه رسید که رنگ افزودنی خوراکی مصنوعی ممکن است بیش فعالی را در برخی از کودکان افزایش دهد اما نه فقط به طور خاص در کودکان مبتلا به ADHD. افزودن این رنگ های خوراکی بطور کلی برای کودکان باید در حداقل مصرف باشد. به هرحال بسیاری از غذاهایی که برای کودکان به بازار عرضه می‌شوند، مانند غلات و نوشیدنی‌های میوه‌ای، از رنگ‌های غذایی برای ایجاد رنگ های متنوع استفاده می‌کنند.
حذف این غذاها از رژیم غذایی کودک می تواند سلامت کلی کودکان را تضمین کرده و به مدیریت علائم او در اختلال بیش فعالی نیز کمک کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تغذیه سالم کلیک کنید.

2-مواد غذایی برای کودکان بیش فعال |مواد قندی

تعدادی از مطالعات به این موضوع پرداخته اند که آیا مصرف شکر بر ADHD تأثیر می گذارد یا خیر. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ که اطلاعات مربوط به حدود ۳۰۰۰ کودک ۶ تا ۱۱ ساله را مورد بررسی قرار داد، هیچ ارتباطی بین اثرات کاهشی یا افزایشی منفی قند و بیش فعالی در کودکان ADHD نشان نداد. با این حال، خوردن بیش از حد قند بطور کلی خطر ابتلا به چاقی را افزایش می دهد که می تواند منجر به بیماری های متابولیک، از جمله دیابت نوع ۲ و بیماری های قلبی در آینده کودک شود. 
غذاهای شیرین اغلب کالری های غیرضروری را همراه با مواد مغذی بسیار کم فراهم می کنند. در حالی که یک تکه میوه مانند سیب، ویتامین، مواد معدنی و فیبر و همچنین قند طبیعی مورد نیاز بدن کودک را در حد کافی فراهم می کند. اگر طبق مشاهدات خود متوجه شدید که غذا یا ماده خاصی علائم بیش فعالی کودک شما را تشدید می کند، سعی کنید آن را از رژیم غذایی او حذف کنید تا ببینید آیا تفاوتی ایجاد می کند یا خیر.

3-چربی های هیدروژنه و ترانس

سایر غذاهایی که خطر چاقی و بیماری های قلبی را در کودکان افزایش می دهند که گاها کودکان به انها علاقه نشان میدهند، هیدروژنه و چربی های ترانس هستند که عمدتاً چربی های ناسالم و غیرضروری محسوب می شوند. این دسته از چربی های ناسالم در بسیاری از غذاهای فرآوری شده به کار می روند. مواد غذایی محتوی چربی های ترانس شامل مارگارین، تنقلات بسته بندی شده، غذاهای فراوری شده و فست فودها می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه غذاهایی که کودکان دوست دارند کلیک کنید. 
علاوه بر چربی های ترانس موجود در فست فود ها، این بخش از غذاها دارای مقادیر زیادی شکر و نمک اضافه شده، کالری بالا و افزودنی های شیمیایی و نگهدارنده های غیرمجاز هستند که یا ارزش غذایی بسیار کمی دارند یا اصلا ارزش غذایی ندارند. در مجموع چه کودک به بیش فعالی مبتلا باشد چه نباشد از مصرف مواد غذایی آماده اجتناب کنید.

4-مواد غذایی برای کودکان بیش فعال | کافئین

مطالعات نشان داده اند که مقادیر کمی از آن ممکن است به برخی از علائم بیش فعالی در کودکان کمک کند اما در عین حال عوارض جانبی اعتیاد به کافئین بیش از مزیت های آن است. متخصصان دادن کافئین به کودکان را توصیه نمی کنند. به خصوص اگر از داروهای نسخه ای برای درمان و کنترل بیش فعالی استفاده می کنند. کافئین می تواند برخی از عوارض جانبی داروها را بدتر کند. 
کودکان در برابر عوارض جانبی کافئین آسیب پذیرتر هستند و این امکان وجود دارد که بر رشد مغز در کودکان در حال رشد تأثیر نامطلوب بگذارد. در حالی که یک مطالعه قدیمی نشان می داد که دوزهای بالای کافئین(۶۰۰ میلی گرم) در هر روز به کنترل علائم بیش فعالی در کودکان کمک می کند، عوارض جانبی زیادی نیز برای آن ذکر شده بود. کودکان مبتلا به ای دی اچ دی معمولا مشکلات خواب بیشتری دارند و در طول روز برای هوشیاری مشکل پیدا می کنند.
کافئین می تواند خواب کودکان را بیش از پیش مختل کند که این امر بر مشکلات اختلال می افزاید. آکادمی اطفال آمریکا توصیه می کند که هیچ کودکی نباید نوشیدنی انرژی زا مصرف کند. زیرا سطوح بالای محرک ها از جمله کافئین می تواند باعث بروز مشکلات جدی در سلامتی شود.  

چند پیشنهاد برای مدیریت بهتر مواد غذایی کودکان بیش فعال

یک روال ثابت و سالم خوراکی ایجاد کنید. بیشتر کودکان از فعالیت های روزمره که باعث تخلیه انرژی می شود سود می برند و این مساله برای کودکان مبتلا به بیش فعالی از اهمیت بیشتری برخوردار است. به ویژه برای کودک مبتلا به ADHD،  در صورت امکان، زمان‌های منظمی برای وعده‌های غذایی و میان‌وعده برنامه‌ریزی کنید که به حد کافی انرژی بخش باشد و به همان میزان فرصت تخلیه انرژِی را نیز فراهم کنید. 
تا حد امکان اجازه ندهید کودک بیشتر ساعات روز در حال غذا خوردن یا پرخوری باشد یا به شکلی برنامه ریزی نکنید که کودک وسوسه شود با تنقلات و آب نبات خود را سیر کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه پرخوری کودکان کلیک کنید.

1-مصرف سبزیجات و غذاهای خانگی

از رفتن به رستوران های فست فودی و تهیه غذاهای ناسالم از خواربار فروشی اجتناب کنید. به جای نگه داشتن غذاهای ناسالم در خانه، میوه ها و سبزیجات را در دسترس نگه دارید. گزینه های خوب برای این منظور عبارتند از: گوجه گیلاسی، تکه های هویج، خیار یا کرفس، تکه های سیب و پنیر، ماست ساده مخلوط با انواع توت ها.
از تغییرات ناگهانی در رژیم غذایی اجتناب کنید. عادت دادن کودک به دوری از غذاهای ناسالم  زمان می برد. اگر به تدریج این تغییر را وارد برنامه غذایی کنید، احساس بهتری پیدا می کنند و از تنوع غذاهای تازه می توانند لذت ببرند. غذاهای جذاب جایگزین کنید. رنگ‌ها، بافت‌ها و طعم‌های متنوع را هدف تغییر غذا قرار دهید و فرزند را تشویق کنید تا در تهیه و سرو کردن غذا چه برای خود چه برای دیگران کمک کند.

2-مواد غذایی برای کودکان بیش فعال | مشورت با متخصص

با یک متخصص تغذیه و بهداشت مشورت کنید. پزشک یا متخصص تغذیه کودک می تواند در مورد نحوه زمان بندی و جدول غذایی سالم و همچنین نیاز احتمالی کودک به مولتی ویتامین و سایر مکمل ها را تشخیص دهد. اگر کودک ببیند که شما هم همین رویه غذایی را دنبال می کنید، تمایل بیشتری به خوردن مواد غذایی سالم پیدا می کند. غذا خوردن با یکدیگر می تواند زمان صرف غذا را برای کودک سرگرم کننده تر کند. در فرصت های به دست آمده به همراه کودک غذا بخورید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه غذای کمکی برای کودک کلیک کنید.

3-مکمل های غذایی برای ADHD

در مورد مکمل های غذایی نیز بین محققان اختلاف نظر وجود دارد. برخی از کارشناسان توصیه می کنند که افراد مبتلا به بیش فعالی هر روز یک مکمل 100٪ ویتامین و مواد معدنی مصرف کنند. با این حال، سایر متخصصان تغذیه فکر می کنند افرادی که رژیم غذایی معمولی و متعادل دارند نیازی به مکمل های ویتامین یا ریزمغذی های اضافی ندارند. آن ها می گویند هیچ مدرک علمی وجود ندارد که ثابت کند مکمل های ویتامین یا مواد معدنی به همه کودکان مبتلا به این اختلال کمک موثری کند.
وقتی کودکان، نوجوانان و بزرگسالان رژیم‌های غذایی متعادلی مصرف می‌کنند، سطح مولتی ویتامین ها متناسب خواهد بود و مصرف مقادیر بیش از حد آن ها می‌تواند سمی باشد. علائم بیش ای دی اچ دی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اگر قصد مصرف مکمل را دارید با پزشک مشورت کنید.  

سخن آخر در باب مواد غذایی برای کودکان بیش فعال

عادات غذایی سالم از دوران کودکی شروع می شود و می تواند تا آخر عمر باقی بماند. حال چه کودک مبتلا به ADHD تشخیص داده شود یا نه، بهتر است به شیوه ای سالم برای تغذیه کردن متکی باشد. تحقیقات بطور قطعی ثابت نکرده است که ماده غذایی خاصی می تواند باعث ADHD یا درمان آن شود اما برای حفظ سلامت کلی کودک، بهتر است از مصرف بیش از حد شکر، نمک و چربی های ناسالم خودداری کنید.
بروز اختلال بیش فعالی نه تنها برای کودک بلکه برای والدین و مراقبان نیز می تواند شرایط سخت و چالش برانگیزی ایجاد کند. انتخاب مواد غذایی مناسب برای کودکان بیش فعال می تواند به شما و کودک کمک کند تا برای مواجهه با هر چالش جسمانی یا روحی از سلامت کلی بهتری برخوردار باشد. اگر شما هم در راستای این موضوع مسئله ای دارید، می توانید از مشاوران و روانشناسان در این مورد کمک بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.