کودکان خشن و عصبی را چگونه کنترل کنیم؟

چرا برخی کودکان خشن و عصبی هستند؟ خشن و عصبی بودن کودکان ذیل اختلال پرخاشگری بوده که می تواند نشانه بسیاری از مشکلات زمینه ای مختلف باشد. معضلی چند وجهی است که برای تعدادی از شرایط مختلف روانپزشکی، مشکلات پزشکی و شرایط زندگی صدق می کند. بنابراین در اصل درمان پرخاشگری ابتدا باید ریشه یابی درست انجام شود. اینکه چه چیزی باعث آن می شود بر نحوه انتخاب روش مناسب درمانی موثر خواهد بود. رفتار خشونت آمیز در کودکان علائم مشخصی دارد که از اختلال در خانه تا بروز علائم روحی متغیر است.  برای دریافت مشاوره کودک کلیک کنید.  

خشم و عصبانیت

بسیاری از مردم به اشتباه بر این باورند که عصبانیت همیشه یک احساس بد است و ابراز خشم کار درستی نیست. در واقعیت‌ خشم می تواند پاسخی عادی به رویدادهای روزمره باشد. عصبانیت پاسخ درست به هر موقعیتی است که یک تهدید واقعی به شمار می رود. خشم می تواند یک نیروی محرکه مثبت در پشت اعمال انسانی باشد. خشم همچنین می‌تواند نشانه مسایل دیگری از وضعیت روحی باشد. بسته به اینکه فرد چقدر عصبانی می‌شود می توان علت ها و درمان آن را شناسایی کرد.
نوجوانانی که می گویند احساس خشم و خصومت می کنند اغلب احساس اضطراب، استرس، غمگینی و خستگی دارند. آن ها نسبت به نوجوانانی که سطح بالایی از خشم و عصبانیت را ندارند مشکلات بیشتری با الکل و مواد مخدر، سیگار کشیدن و اختلالات خوردن پیدا می کنند. رفتار خشونت آمیز اغلب با تهدیدهای کلامی یا اسیب نسبتاً جزئی شروع می شود اما به مرور زمان می تواند آسیب فیزیکی نیز به همراه داشته باشد.
رفتار خشونت آمیز هم از نظر جسمی و هم از نظر عاطفی بسیار مضر است. رفتار خشونت آمیز می تواند شامل سوء استفاده فیزیکی، کلامی یا جنسی از اطرافیان باشد. خشونت بیشتر از بیماری های عفونی، سرطان یا نقایص مادرزادی باعث آسیب و مرگ در کودکان، نوجوانان و جوانان می شود. قتل، خودکشی و جراحت های خشونت آمیز از علل اصلی مرگ و میر در کودکان هستند. خشونت با اسلحه سرد و گرم یکی از علل اصلی مرگ و میر کودکان و نوجوانان است.

کودکان خشن و عصبی | تشخیص پرخاشگری و عصبانیت واقعی

تا زمانی که کودک به اندازه کافی بزرگ شود و به مهارت کلامی میان فردی برای برقراری ارتباط با احساسات خود مجهز شود در حدود سن هفت سالگی، ابراز فیزیکی پرخاشگری باید کاهش یابد. اگر این اتفاق نمی افتد وقت آن است که نگران شوید. به خصوص اگر فرزند شما خود یا دیگران را در معرض خطر قرار می دهد یا مرتباً به اموال آن ها آسیب می رساند. بنابراین بهتر است مراقب علائم هشدار دهنده ای باشید که در رفتار فرزند تاثیر منفی دارد.
از جمله اینکه از نظر تحصیلی چالش های زیادی دارد. در ارتباط با همسالان به مشکل بر می خورد و اغلب باعث ایجاد اختلال در خانه می شود. این علائم هشدار دهنده باعث نگرانی است وچنانچه تا سنین بزرگ تر شدن کودک رفع نشود نباید نادیده گرفته شوند.  

رفتار خشونت آمیز در کودکان

بچه‌های کوچک اغلب قدرت کنترل‌ تکانه یا واژگان لازم را برای مقابله سازنده با خشم که یک هیجان عادی و طبیعی انسانی است ندارند و ممکن است همبازی‌ خود را برای برداشتن یک اسباب‌بازی بزنند یا هل بدهند. با بزرگ تر شدن آن ها باید بتوانند انگیزه رفتار پرخاشگرانه را هنگام پاسخ به خشم کنترل کنند. همانطور که در مثال های متعدد اطراف از کودکان پرخاشگر مشاهده می شود همه کودکان نمی توانند خشم را به طور سازنده مدیریت کنند و برای کودکانی که رفتار خشونت آمیز دارند باید علت این رفتار شناسایی شود تا خشونت نه تنها کنترل شود بلکه از آن نیز جلوگیری شود.
رفتار خشونت آمیز کودکانه رفتاری مخرب است و در صورت عدم مدیریت می تواند منجر به عواقب شدیدی بشود. بسته به سن کودک رفتار خشونت آمیز می تواند از ضربه زدن، لگد زدن و گاز گرفتن تا آسیب رساندن به حیوانات و اعمال مجرمانه مانند آتش سوزی متغیر باشد. بسیاری از عوامل مختلف که کودکان در معرض آن ها قرار می گیرند می توانند تمایل به رفتار خشونت آمیز را افزایش دهند. کارشناسان هشدار می دهند که رفتار خشونت آمیز مداوم در هر سنی را باید جدی گرفت. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه پرخاشگری کودکان کلیک کنید.

علائم هشدار دهنده رفتار خشونت آمیز در کودکان

• دوره های مکرر احساس خشم کنترل نشده
• به راحتی ناامیدی را تجربه می کند.
• بسیار حساس و تحریک پذیر بودن
• اغلب به صورت تکانشی عمل می کند.
• اغلب بستر را کثیف می کند.

 

علل خشن و عصبی بودن کودکان

کودکانی که رفتار خشونت آمیز دارند اغلب دارای یک مشکل اساسی هستند که به این رفتار پرخاشگرانه کمک می کند. برخی از علل شناسایی شده رفتار خشونت آمیز عبارتند از:

• سهل انگاری والدین به ویژه والدینی که بر کودکان نظارت کافی ندارند یا محیط حاکم بر خانه فضای حمایتی را فراهم نمی کند.
• آسیب عاطفی و استرس: قرار گرفتن در معرض یک رویداد آسیب زا یا تجربه استرس مداوم می تواند باعث طغیان های خشونت آمیز شود.
• سابقه خانوادگی خشونت:برخی تحقیقات پزشکی نشان می دهد که یک پیوند ژنتیکی وجود دارد که می تواند فرد را مستعد رفتار خشونت آمیز کند. برای دریافت مشاوره تلفنی فردی کلیک کنید.
• سوء مصرف مواد: الکل و سایر مواد غیرقانونی می تواند کودکان را مستعد پرخاشگری کند.
• تماشای خشونت در رسانه ها:تماشای برنامه های خشونت آمیز در تلویزیون می تواند خشونت را تشویق کند.
• وجود سلاح سرد و گرم در خانه: دسترسی به تفنگ، کمان کراس، چاقو و غیره می تواند کودک را مستعد استفاده از این ابزارها کند.
• انجام بازی های ویدئویی خشن: بازی هایی با موضوع تیراندازی اول شخص اغلب بسیار واقع گرایانه هستند.

1-شرایط سلامت روان

ADD، ADHD، اختلال دوقطبی و اضطراب تنها برخی از شرایط مربوط به سلامت روان هستند که می‌توانند به طغیان‌ها و رفتارهای خشونت‌آمیز کمک کنند. باید بررسی دقیق صورت بگیرد که آیا مشکلات خلقی وجود دارد؟ کودکانی که دوقطبی هستند در مراحل شیدایی خود اغلب پرخاشگر می شوند. آن ها کنترل خود را از دست می دهند و تکانشی رفتار می کنند. از طرف دیگر وقتی افسرده می‌شوند(اگرچه پرخاشگری کمتر رایج است) می‌توانند تحریک‌پذیر باشند و گاهی اوقات این تحریک‌ پذیری و بداخلاقی باعث می‌شود بچه‌ها سرزنش بشوند.
بیماری های روان پریشی نیز ممکن است با پرخاشگری ظاهر شوند. به عنوان مثال کودکان مبتلا به اسکیزوفرنی اغلب به محرک های درونی پاسخ می دهند که ممکن است آزاردهنده شود. گاهی اوقات کودکان مبتلا به اسکیزوفرنی دچار بی اعتمادی هستند که مشکوک بودن یا پارانوئید تمام عیار بروز می کند و به دلیل ترس از خود به بیرون منعکس می شود.

2-کودکان خشن و عصبی | ناامیدی و عوامل خطرساز

کودکانی که مشکلات شناختی، آنچه که امروزه به آن اختلال فکری می گویند یا مشکلات ارتباطی از جمله اوتیسم دارند نیز ممکن است با پرخاشگری ظاهر شوند. هنگامی که کودکان مبتلا به این شرایط پرخاشگر می شوند اغلب این کار را در مواجهه با اضطراب یا ناامیدی خود که برای آن ها مشکل ساز است و نمی توانند احساسات خود را مانند دیگران به زبان بیاورند انجام می دهند. پرخاشگری همچنین ممکن است نوعی تکانشگری باشد.
در یک مطالعه طولی دانشگاه هاروارد که طی یک دوره هفت ساله انجام شد محققان ۴۴۰ کودک را در محدوده سنی ۷ تا ۱۳ سال مورد مطالعه قرار دادند تا مشخص کنند کدام عوامل بیشترین تأثیر را در ایجاد رفتار خشونت آمیز در کودکان دارند. این مطالعه به این نتیجه رسید که قرار گرفتن در معرض تنبیه بدنی، تکانشگری، داشتن افکار پرخاشگرانه و تا حدودی اعتماد به نفس ضعیف قوی‌ ترین پیش‌بینی‌ کننده‌های رفتار خشونت‌آمیز هستند.

3-تکانشگری و اختلالات رفتاری مخرب و آسیب پاتولوژیک

در کودکان مبتلا به ADHD رایج ترین تکانشگری و تصمیم گیری ضعیف می تواند منجر به رفتاری شود که به عنوان پرخاشگرانه تعبیر می شود. این کودکان معمولاً عواقب اعمال خود را در نظر نمی گیرند که ناخواسته بی رحمانه یا بدخواهانه به نظر می رسد. در اختلال سلوک، پرخاشگری بخشی از ماتریس بیماری است. بر خلاف کودکی که عواقب اعمال خود را در نظر نمی گیرد کودکان مبتلا به CD عمدا بدخواه هستند و درمان و پیش آگهی در آن ها کاملاً متفاوت است. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه روانشناسی کودک کلیک کنید.
گاهی اوقات دلایل ارگانیک برای طغیان های تهاجمی وجود دارد. زمانی که کودک آسیب لوب فرونتال یا انواع خاصی از صرع دارد ممکن است دلیل قابل درک برای اپیزود تهاجمی وجود نداشته باشد و اپیزود می تواند دارای یک جزء انفجاری از بیماری باشد. در نهایت مواقعی وجود دارد که پرخاشگری در کودکان یا نوجوانان توسط عوامل استرس زا در موقعیت آن ها تحریک می شود و نشان دهنده یک بیماری عاطفی زمینه ای نیست. اما درک این نکته مهم است که این علت نسبتاً نادر است و زمانی که پرخاشگری به طور مکرر شروع می شود می تواند یک مشکل عاطفی در حال ظهور باشد.  

راهکار مقابله با کودک خشن و عصبی

تنظیم هیجانی مهارتی است که همه افراد باید یاد بگیرند و برخی از بچه ها نسبت به دیگران به زمان بیشتری برای تسلط بر خودکنترلی نیاز دارند. اما چگونه می‌فهمید که رفتار پرخاشگرانه یا عصبی فرزند تنها بخشی از منحنی یادگیری او نیست بلکه نوعی از رفتار اموخته شده است که از کنترل خارج می‌شود؟ روانشناسان اطفال بر این باورند که عموماً از کودکان نوپا انتظار می رود برخی رفتارهای پرخاشگرانه را تجربه کنند و بروز بدهند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه کنترل خشم در کودکان کلیک کنید.
در این مرحله بچه‌ها تمایل دارند به بیان فیزیکی ناامیدی خود متوسل شوند زیرا هنوز مهارت‌های زبانی مناسب برای بیان کردن خود را به دست نیاورده اند. به عنوان مثال هل دادن یک همسال در زمین بازی می تواند رفتاری معمولی در نظر گرفته شود و لزوماً آن را پرخاشگری نمی نامند مگر اینکه بخشی از یک الگوی ثابت و پایدار باشد.

1-کودکان خشن و عصبی | صحبت کردن با پزشک اطفال و آرامش

در صورت لزوم او می تواند شما را برای تشخیص و درمان مشکلاتی که ممکن است باعث پرخاشگری شود به یک متخصص سلامت روان ارجاع دهد. والدین برای کمک به فرزندان خود چه کاری می توانند انجام دهند؟ در ادامه چند راهکار دیگر برای کمک به کودک برای مهار پرخاشگری توصیه شده است.
وقتی کودک هیجانات شدیدی را ابراز می‌کند والدین با احساسات بیشتری روبرو می‌شوند. همین امر می‌تواند پرخاشگری کودک را افزایش دهد. به جای مقابله به مثل عمدی یا سهوی، سعی کنید تنظیم عاطفی را برای فرزند مدل کنید. الگویی باشید از کنترل عواطف و هیجانات. به عنوان مثال اگر فرزند شما در مغازه خواربارفروشی عصبانی است زیرا غلات خاصی می خواهد و شما نمی خرید، تسلیم عصبانیت یا رفتار پرخاشگرانه نشوید که آن را بخرید. این رفتار پاداش دهنده است و رفتار نامناسب کودک را تقویت می کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تربیت کودک کلیک کنید.

2-توجه به رفتار خوب کودک و شناسایی احساسات

به رفتار خوب کودک پاداش دهید حتی زمانی که فرزند کاری غیرعادی انجام نمی دهد و رفتارهای عادی روزانه دارد او را تشویق کنید. اگر وقت شام بدون مشکل غذا می خورد و زمان سپری می شود بگویید من واقعاً رفتار تو را در هنگام شام دوست دارم. رفتار خاص و جایزه مادی لازم نیست. دقت و تمجید به تنهایی قدرتمند هستند.
برای پاداش دادن روی مناسب ترین مانور دهید. روی اهداف مالی یا مادی تمرکز نکنید. در عوض جوایزی مانند نیم ساعت وقت ویژه با مادر یا پدر برای بیرون رفتن و تفریح، انتخاب آنچه که خانواده برای شام می‌خورند یا آنچه که خانواده برای شب فیلم تماشا می‌کنند را انتخاب کنید. اگر فرزند با خودکنترلی دست و پنجه نرم می کند گنجاندن این راهبردها در تربیت فرزند باید به شما کمک کند تا این رفتارها را مهار کنید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تشویق کودکان کلیک کنید.
به کودکان کمک کنید تا با نامگذاری احساسات خود را بیان کنند. برای مثال بگویید می توانم بگویم که در حال حاضر واقعا عصبانی هستی. این شیوه احساس کودک شما را تایید می کند و به جای بیان فیزیکی احساسات، شیوه جایگزین آن یعنی ابراز کلامی را تشویق می کند.

3-شناسایی محرک های خشونت کودک

آیا پرخاشگری و عصبانیت هر روز صبح قبل از مدرسه اتفاق می افتد؟ اگر اینطور است بر روی ساختار روتین صبحگاهی خود کار کنید. کارها را به مراحل ساده تر و کوچک تر تقسیم کنید و هشدارهای زمانی مانند ده دقیقه دیگر می‌رویم بدهید. اهدافی را برای دستیابی تعیین کنید. مثلاً چهار روز از پنج روز هفته را به موقع به مدرسه بروید. سپس زمانی که فرزند به آن اهداف دست یافت به او پاداش دهید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه فرار از مدرسه کلیک کنید.  

سخن آخر درمورد کودکان خشن و عصبی

روانشناسان کودکان در کمک به کودکان و خانواده ها در حل مشکلات عاطفی و رفتاری ماهر هستند. با مراجعه به موقع از مشورت متخصصان سلامت بهره مند شوید. رفتار کودک شما ممکن است یک دلیل زمینه ای داشته باشد که نیاز به توجه دارد. اضطراب، ناتوانی های یادگیری تشخیص داده نشده و اوتیسم همگی می توانند مشکلاتی را در رفتار پرخاشگرانه ایجاد کنند. اگر شما هم در راستای این موضوع مسئله ای دارید می توانید از مشاوران و روانشناسان در این مورد کمک بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.