ایبوپروفن برای کودکان | آشنایی با موارد مصرف و عوارض آن در کودکان

بیشتری مصرف ایبوپروفن برای کودکان زمانی است که کودکان سرما می خورند یا دچارعفونت می شوند، دمای بدن کودک بالا می رود و به اصلاح تب می کند. در چنین مواقعی اغلب والدین برای کنترل دمای بدن از داروهای تب بر، نظیر ایبوپروفن یا استامینوفون برای کاهش تب بدن کودک استفاده می کنند. از آن جا که ایبوپروفن از داروهایی است که در موارد بسیار زیادی برای درمان کودک مورد استفاده قرار می گیرد، بنابراین در این مقاله سعی داریم به شناخت بیشتر این دارو و نحوه ی استفاده از آن و عوارض دارو بپردازیم.برای کسب اطلاعات بیشتر دراین زمینه با مشاوره کودک تماس بگیرید.  

ایبوپروفن برای کودکان و رفع تب

ایبوپروفن دارویی است که برای کاهش تب، درد و التهاب به صورت شربت برای کودکان مورد استفاده قرار می گیرد. که سوسپانسون و مایع غیرشفافی است که خاصیت ضدالتهابی دارد و باعث کاهش التهاب و درد و دمای بدن کودک می شود.دراین رابطه مقاله تب کودکان پیشنهاد میشود.
زمانی که کودک دچار سرماخوردگی می شود سیستم ایمنی بدن برای مقابله با ویروس و عامل بیماری، مواد التهابی تولید می کند؛ که درنتیجه ی آن توسط غده هیپوتالاموس دمای بدن افزایش پیدا می کند و به اصلاح کودک تب می کند. اما وجود تب برای کودکان خطرناک است؛ بنابراین ناگزیر به استفاده از شربت ایبوپروفن می شوید؛ که با تغییر در تولید مواد التهاب آور از تاثیری این مواد بر هیپوتالاموس جلوگیری کرده و دمای بدن کاهش پیدا کند. داروی ایبوپروفن می تواند به اشکال زیر در بازار وجود داشته باشد

• قرص روکش دار: 200 میلی گرم و 400 میلی گرم
• کپسول ژلاتینی: 200میلی گرم و 400 میلی گرم
• سوسپانسیون خوراکی: 100میلی گرم، 5 میلی لیتر
• ژل موضعی 5 درصد

نحوه ی عمکرد ایبوپروفن در بدن چگونه است

در زمان بروز بیماری ها در بدن، آنزیم سیکلواکسیژناز موادی به نام پروستاگلاندین در بدن تولید می کنند که این مواد باعث ایجاد درد و تب و تورم در بدن می شوند. ایبوپروفن با مهار کردن این آنزیم از تولید پروستاگلاندین در بدن جلوگیری کرده و باعث از بین رفتن علائم درد و تب و التهاب در بدن می شود. بنابراین موارد استفاده ی فراوانی دارد.
هنگامی که کودک شما هم زمان با ایبوپروفن از دیگر داورها برای درمان استفاده می کند که در ترکیبات آن ایبوپروفن موجود است، از دادن همزمان هر دو دارو پرهیز کنید. زیرا باعث افزایش دوز مصرفی و بروز عوارض احتمالی دارو می شود.  

موارد مصرف ایبوپروفن برای کودکان

این دارو از شایع ترین مسکن ها است که برای درمان بعضی از بیماری های کودکان مورد استفاده قرار می گیرد.ایبوپروفن دارویی است که فقط برای کاهش دمای بدن استفاده نمی شود بلکه به دلیل خاصیت ضدالتهابی و کاهش درد در کاهش علائم بیماری های دیگر نیز کاربرد دارد از جمله ی موارد زیر:

1-سرماخوردگی

در سرماخوردگی اغلب از این دارو برای کاهش علائم سرماخوردگی که شامل تب، بدن درد، ضعف عضلات، التهاب گلو می باشد، مورد استفاده قرار می گیرد. البته سرما خوردگی را درمان نمی کند، بلکه به کاهش علائم آن کمک می کند، تا کودک راحت تر پروسه ی سرماخوردگی را پشت سر بگذارد.برای درک بهتر موضوع مقاله سرماخوردگی درکودکان  رامطالعه کنید.

2-زمان دندان در آوردن کودکان

این مواقع نیز به دلیل درد و التهاب لثه ها و تب از داروی ایبوپروفن برای کاهش علائم آزار دهنده استفاده می شود.در مواقعی که کودک دندان درد دارد، نیز از ایبوپروفن جهت کاهش درد دندان و کم شدن التهاب لثه مورد مصرف قرار می گیرد.

3-تب بالای 39 درجه

از دیگر موارد مصرف شربت ایبوپروفن در کودکان زمانی است که دمای بدن کودک به علت وجود عفونت یا سرماخوردگی بالا رفته و کنترل آن سخت شده است در این مواقع برای پایین آمدن تب کودک از ایبوپروفن استفاده می شود.

4-درد بعد از جراحی و التهاب روماتیسمی

در زمان هایی که برای کاهش درد کودک زمان زیادی لازم است و درد او شدید است، پزشک از ایبوپروفن برای کاهش درد استفاده می کند.ایبوپروفن یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی است که در درمان علائم انوار آرتریت و التهاب های مفصلی مانند روماتیسم مفصلی، نقرس، کرامپ های عضلانی و کاهش درد و تورم مفاصل کمک می کند.دراین زمینه مقاله استروئید چیست پیشنهاد میشود. ایبوپروفن به دلیل خاصیت ضدالتهابی و کاهش درد، بعد از عمل جراحی به منظور کم کردن اثرات التهابی عمل و کاهش دردهای ناحیه مورد جراحی استفاده می شود.

5-درمان سردردهای میگرنی

ایبوپروفن به عنوان یک داروی ضدالتهابی و کاهنده ی درد در درمان دردهای زودگذر، همچنین دردهای عضلانی، سردردهای میگرنی و دردهای مربوط به قاعدگی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.برای کسب اطلاعات بیشتر دراین زمینه مقاله درمان میگرن پیشنهاد میشود.  

نحوه ی مصرف ایبوپروفن برای کودکان

با توجه به این که میزان و نحوه ی مصرف دارو به سن و شرایط خاص بیماری کودک بستگی دارد؛ بنابراین باید مطابق با دستورالعمل پزشکی، دارو را به کودک خود بدهید تا از بروز حساسیت و عوارض ناخواسته جلوگیری کنید. بنابراین می توانید از دستور زیر برای استفاده از ایبوپروفن استفاده کنید.
دوز مصرفی ایبوپروفن در مصرف شربت برای کودکان شش ماهه تا 12 ساله با توجه به علائم بیماری به صورت زیر است.درد متوسط، تب زیر 39 درجه، میزان مصرف دارو پنج میلی گرم به ازاری هر کیلوگرم وزن کودک از شربت یا همان سوسپانسیون خوراکی ایبوپروفن برای کاهش درد و تب کودکان استفاده کنید.
درد شدید، تب بالای 39 درجه،میزان 10 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن کودک از این شربت خوراکی برای کاهش درد و تب کودک استفاده می شود.درنظر داشته باشید که شربت ایبوپروفن برای کودکان هر 6 تا 8 ساعت مصرف می شود.حداکثر دوز مناسب مصرفی روزانه از ایبوپروفن برای کودکان میزان 40 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن کودک است.

استفاده از پیمانه ی مخصوص دارو

در هنگام استفاده از شربت ایبوپروفن برای کودکان حتما از پیمانه ی همراه آن و با دوز مناسب استفاده کنید. از قاشق جهت دادن شربت استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است حتی چند قطره ی بیشتر از دارو باعث به وجود آمدن عوارض ناخواسته شود و غفلتا مقدار داروی بیش از حد مجاز به کودک خورانده شود.

قرص ایبوپروفن

• برای کودکان 7 تا 9 ساله مقدار 200 میلی گرم، سه بار در روز
• برای کودکان 10 تا 11 ساله مقدار300 میلی گرم، سه بار در روز
• برای کودکان 12 تا 17 ساله 300 تا400 میلی گرم، سه الی چهار بار در روز
• بهتر است دارو را هم زمان با غذا به کودک بخورانید که عوارض گوارشی دارو کاهش یابد.

مصرف خارج از دستور

مصرف ایبوپروفن بیش از ده روز جهت تسکین درد و بیش از سه روز برای کنترل تب جایز نیست و در صورت برطرف نشدن علائم مذکور باید کودک را به پزشک نشان دهید. اگر دارو را بدون نسخه تهیه می کنید حتما نظر پزشک داروخانه را در این زمینه جویا شوید، تا از انجام این کار مطمئن شوید. در مورد دارو دادن به کودکان محتاط عمل کنید. گاهی می توانید از گیاهان دارویی استفاده نمایید. حدالمقدور از پزشک کودک درباره ی داروهای بدون نسخه، موارد و ضرورت مصرف دارو همچنین موارد منع مصرف دارو سوال بپرسید.  

چه کسانی نمی توانند ایبوپروفن مصرف کنند

برای دسته ای از کودکان به لحاظ ابتلا به بیماری و سایر ملاحظات استفاده از ابیوپروفن ممنوعیت مصرف دارد که از جمله ی این موارد عبارتند از:

1. سابقه ی حساسیت: کودکانی که در گذشته نسبت به این دارو یا داروهای مشابه ایبوپروفن حساسیت نشان داده اند، نمی توانند از این دارو مجددا استفاده کنند
2. ابتلا به آبله مرغان: کودکانی که به آبله مرغان مبتلا شده اند. زیرا مصرف این دارو باعث تشدید واکنش های پوستی کودک می شود و حال او را وخیم می کند.
3. بیماری آسم: کودکانی که بیماری آسم دارند. مصرف پروفن برای کودکان مبتلا به آسم خطرناک است و می تواند به تنگی نفس کودک و سخت نفس کشیدن او بیانجامد
4. مشکلات کبدی یا کلیوی: کودکانی که مشکلات کلیوی یا کبدی دارند. مصرف این دارو برای این دسته از کودکان خطرناک است و به حال شدن بیماری شان کمک می کند.
5. التهاب روده ای: کودکانی که التهاب روده ای دارند، مصرف ایبوپروفن می تواند، باعث سوزش و درد روده شده و شرایط بیماری را حاد کند.دراین رابطه مقاله سندروم روده تحریک پذیر پیشنهاد میشود.
6. مشکلات گوارشی: کودکانی که مشکل معده و گوارش دارند که مصرف ایبوپروفن ممکن است باعث التهاب و خونریزی معده شود.
7. درمورد مصرف این دارو برای نوزادان تحقیقات وسیعی انجام نشده است و اثر گذاری آن برای این رده ی سنی مشخص نیست. اما مصرف آن می تواند، عوارض جدی به دنبال داشته باشد. بنابراین به هیچ عنوان از ایبوپروفن در زمان تب و بیماری نوزاد استفاده نکنید، مگر زیر نظر پزشک و با مجوز او.
8. وجود سابقه حساسیت: در صورتی که کودک شما قبلا نسبت به سایر داروهای ضد التهابی واکنش نشان داده، از ایبوپروفن برای تسکین درد و کاهش تب او استفاده نکنید. زیرا ممکن است دوباره همان عوارض را بروز دهد.

 

عوارض شربت ایبوپروفن برای کودکان

در هنگام مصرف شربت ایبوپروفن ممکن است عوارضی مانند علائم زیر را در کودکان خود مشاهده کنید.

• دل درد
• سوء هاضمه
• سوزش معده

که از هر 100 کودک ممکن است یکی از آنها با این علائم روبرو شود.برای کاهش علائم آزار دهنده ی دارو ابتدا دوز مصرفی کمتری به کودک بدهید تا این عوارض را کنترل کنید. دراین رابطه مقاله علت دل درد کودکان پیشنهاد میشود.

عوارض خطرناک مصرف ایبوپروفن در کودکان

علی رغم خواص ضد التهابی  و ضد تب و دردی که شربت ایبوپروفن می تواند برای کودکان داشته باشد اما این دارو عوارض خطرناکی دارد که متاسفانه به این دلیل که ایبوپروفن بدون نسخه نیز قابل تهیه است فرصتی پیش نمی آید تا پزشکان از عوارض آن با والدین صحبت کنند. از عوارض این دارو می توان به موارد زیر اشاره کرد

1. خونریزی معده: در برخی موارد خونریزی معده، به عنوان یکی از عوارض خطرناک مصرف ایبوپروفن می تواند اتفاق بیفتد. از نشانه های بروز این عارضه وجود مدفوع خونی یا سیاه است. خونریزی امکان دارد در معده شروع شود و یا زخم های معده عود کرده و وخیم شود. از دیگر نشانه های خونریزی معده، بالا آوردن خون و درد معده ای است، که آرام نمی شود.
2. مشکلات کبدی: از دیگر عوارض مصرف ایبوپروفن مشکلاتی مانند زردی، هپاتیت و بروز عفونت های مزمن ناشی از وجود هپاتیت سی است که در زمره ی مشکلات کبد بوده و از عوارض مصرف ایبوپروفن می باشد.دراین رابطه مقاله هپاتیت B پیشنهاد میشود.
3. مشکلات کلیوی: مانند قطع ادرار، کاهش ادرار، تورم پاها، احساس خستگی مزمن.
4. واکنش آلرژیک: کودکانی که به مصرف آسپرین واکنش نشان می دهند و دچار آلرژی می شوند ممکن است نسبت به استفاده از ایبوپروفن نیز دچار حمله ی آلرژیکی شوند. اگر کودک پس از مصرف ایبوپروفن دچار هر یک از حالات زیر شود، فورا باید به پزشک مراجعه کنید.

• سختی در نفس کشیدن
• کهیر
• تورم صورت
• انسداد مسیر گلو
• قرمزی پوست

 

توصیه های لازم در مصرف ایبوپروفن برای کودکان

در مصرف داروی ایبوپروفن برای کودکان، ممکن است عدم رعایت برخی موارد باعث به وجود آمدن مشکلات و عوارض ناخواسته شود. بنابراین مناسب است، قبل از مصرف دارو به توصیه های زیر دقت فرمایید.

1. ضرورت مصرف دارو: هنگامی که کودک شما بیمار شده و دچار سرماخوردگی می شود قبل از این که متوسط به خرید شربت ایبوپروفن و مصرف آن شوید به دقت به این موضوع فکر کنید که آیا واقعا انجام این کار ضرورت دارد یا نیاز به مصرف آنتی بیوتیک در کودکان است.
2. نگرانی بیش حد هنگام تب کودک: بسیاری از والدین با تب کردن کودک خود وحشت زده می شوند و مستاصل می مانند چه کنند، تا زودتر تب کودک را کاهش دهند. بدانید زمانی که دمای بدن افزایش می یابد به معنای مقابله بدن با افزایش دما در مقابل میکروب هاست. بنابراین کودکان تب دارد اما حال عمومی بدی ندارد، هراسان نشوید.
3. خودداری از مصرف ایبوپروفن به عنوان پیشگیری: برخی والدین با مشاهده ی علائم سرماخوردگی، خودجوش داروی ایبوپروفن را به کودک می دهند، که به اصطلاح از تب کردن کودک جلوگیری کنند. این کار اشتباه است و باید صبر کنید، تا در صورت لزوم و ضرورت این کار را انجام دهید. شاید کودک اصلا تب نکند و نیازی به مصرف ایبوپروفن نداشته باشد. برای آشنایی بیشتر با بیماری های کودکان و راه های درمان کلیک کنید.
4. خودداری از مصرف دارو در زمان کم آبی بدن: در زمانی که آب بدن کم شده است، استفاده از داروی ایبوپروفن به دلیل افزایش غلظت آن در خون خطرناک است؛ بنابراین در چنین وضعیتی از این دارو استفاده نکنید.
5. مصرف بیش از حد ایبوپروفن: اگر گمان می کنید که اشباها مقدار بیش از حد مجاز به کودک ایبوپروفن داده اید، تا دوازه ساعت بعد به او دارو ندهید.

 

برای کودکان مصرف ایبوپروفن بهتر است یا استامینوفن

با توجه به عوارضی که داروی ایبوپروفن ممکن است برای کودکان به همراه داشته باشد، پزشک در موارد خاصی استفاده از پروفن را نسبت به استامینوفن ترجیح می دهد. از جمله:

• بعضی بیماری های خاص: ایبوپروفن در کلیه ها متابولیزه (دچار تغییر و دگرگونی) می شود و بر روی پلاکت های خون تاثیر می گذارد؛ بنابراین در بیماری های کلیه، سرطان یا لخته شدن خون معمولا پزشک استامینوفن را تجویز می کند؛ اما در موارد خاصی استفاده از ایبوپروفن را ترجیح می دهد.
• دردهای شدید: استامینوفن معمولا کاهنده ی دردهای خفیف است و در این موارد تجویز می شود؛ اما اگر میزان درد کودک بالا است و استفاده از استامینوفن باعث از بین رفتن درد نمی شود، پزشک استفاده از ایبوپروفن را تجویز می کند.
• تب شدید: برای از بین بردن دمای بالای 39 درجه نیز به جای استامینوفن از ایبوپروفن به منظور اثر بخشی سریع تر استفاده می شود.

 

توصیه پایانی

با عنایت به عوارض داروها در بدن کودکان، به هیچ عنوان بدون استفاده از نسخه و تجویز پزشک به کودکان دارو ندهید. اگرچه دارو به درمان بیماری ها کمک می کند اما انتخابی ناگزیر برای کاهش و از بین بردن علائم بیماری است و هر دارویی یک خسارت موازی برای بدن کودکان خواهد داشت.درصورتی که نیازمند اطلاعات بیشتری دراین رابطه هستید میتوانید با مشاوره روانشناسی در مرکز مشاوره حامی هنر مشورت نمایید.