
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
بیماری صرع، عمدتا با نشانههایی مثل لرزش بدن، زمین خوردن و کف کردن دهان شناخته میشود. این نشانهها، علائم تشنجی صرع بزرگ یا صرع منتشر است. دلایل بیماری صرع، از آسیبهای پیش از تولد تا ضربههای جسمانی و فشارهای روانی متغیر است. اما حداقل یک عامل این بیماری، یعنی استرس و فشارهای روانی، کاملا قابل کنترل و پیشگیری است. با آگاهی از مراقبتها در زمان بروز تشنج میتوانید از آسیب دیدن بیمار هنگام تشنج جلوگیری کنید. پس یکی از وظایف بیمار صرع اطلاع دادن به اطرافیان از احتمال بروز حملات و آگاه کردن آنها از برخورد مناسب میباشد. برای کنار آمدن با آثار و پیامدهای روانی بیماری و سازگاری با آنها میتوانید از مشاوره تلفنی فردی کمک بگیرید.
صرع بزرگ یا منتشر
بیماری صرع به طور کلی اختلال در سیستم عصبی مرکزی است که باعث تخلیه الکتریکی ناگهانی نورونهای مغزی میشود و علائمی مثل بیهوشی و تشنج را به دنبال دارد. صرع بزرگ یا صرع منتشر، به تشنجهای ناشی از تخلیه الکتریکی نورونها که در هر دو طرف مغز اتفاق میافتد، گفته میشود. برای اطلاع از نشانهها و علل بیماری صرع کلیک کنید.
اینفوگرافیک صرع بزرگ
نشانههای شروع حمله صرع بزرگ
در صرع بزرگ گاهی اوقات فرد نشانههای آغاز حمله را احساس میکند و پیش از حمله متوجه آن میشود. این نشانهها در افراد مختلف فرق میکند. برخی افراد ممکن است در سر خود احساس داغی کنند، برخی بو یا مزههای عجیب را حس میکنند. برخی دیگر از متداولترین علائم شروع حمله صرع شامل موارد زیر میباشند:
1- هذیانها و توهمات بینایی و گاهی شنیداری (با علائم بیماریهای سایکوز متفاوت میباشد) برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه سایکوز کلیک کنید.
2- افکار عجیب و غریب
3- اختلال در حافظه و تکلم
4- اختلال در واکنشهای عاطفی
5- گریه کردن، آواز خواندن یا گرایش به راه رفتن
6- حمله به سمت دیگران
7- نشان دادن دستگاه تناسلی به دیگران
8- فریاد، خشم و پرخاشگری
توجه: گاهی ممکن است با تجربه این حالات، فرد دچار تشنج و حمله نشود.
مراحل صرع منتشر
حملات صرع بزرگ ، در ابتدا با احساس بروز حمله مشخص میشود. ممکن است شروع صرع به علت فشار شدید روانی یا جسمانی اتفاق بیفتد.
در دومین مرحله صرع بزرگ عضلات بدن شروع به سفت شدن و خشک شدن میکنند و در این حالت تقریبا تمام عضلات درگیر میشوند. سپس تنفس مختل شده و دندانها قفل میشود. در این مرحله فرد ممکن است با فریادهای عجیب و بلند به زمین بیفتد.
سپس ماهیچهها شل شده و لرزشهای شدید بدن ایجاد میشود. در این مرحله از صرع علائمی مثل کف کردن زبان و حتی بی اختیاری ادرار دیده میشود.
سپس ماهیچهها آرام شده و بیمار پس از چند دقیقه بیهوشی به حالت آرامش نسبی دست پیدا میکند. تنفس به حالت عادی بر میگردد و فرد به هوش میآید؛ اما همچنان سرگیجه و احتمال بروز رفتارهای عجیب از او وجود دارد.
نشانههای حملات صرع بزرگ
نشانههای صرع بزرگ بسیار متنوع و حتی منحصر به فرد میباشد. اما اغلب بیماران با خشک شدن بدن و با فریاد به زمین میافتند. در زمان حمله صرع علائمی که برای دیگران قابل مشاهده است به شرح زیر میباشند:
_ بدن فرد منقبض شده و به روی زمین سقوط میکند.
_ تنفس شدیدا مختل شده و دندانها قفل میشود.
_ پس از سقوط، دهن و لبها کبود شده و خون در اطراف صورت و گردن جمع میشود.
_ پرشهای غیر عادی عضلانی با انبساط عضلات رخ میدهد.
_ ممکن است دهان بیمار در این مرحله کف کند، زبانش را گاز بگیرد، سرش را به زمین کوبیده و کنترل ادرار خود را از دست بدهد.
انواع صرع بزرگ یا منتشر
تشنجهای تونیک: در این تشنج عضلههای ماهیچههای پاها، بازوها و پشت سفت میشوند و ممکن است فرد به زمین بیوفتد.
تشنج ابسنس: این نوع تشنج بیشتر در کودکان بروز پیدا میکند و با خیره شدن به نقطهای نامعلوم و حرکات جزئی مانند چمک زدن و یا ملچ ملوچ کردن همراه میشود.
تشنجهای آتونیک: در نوع تشنج ماهیچهها سفت نمیشوند اما عصب آنها برای مدتی غیر فعال شده و فرد کنترل خود را بر آنها از دست میدهد.
تشنجهای تونیک کلونیک: این نوع صرع منتشر تشنجهای پرالتهابی دارد و گاه منجر به از دست رفتن ناگهانی هوشیاری، سفت شدن بدن و لرزیدن و از دست دادن کنترل ادرار میشود.
تشنجهای کلونیک: این تشنجها باعث بروز حرکات ناگهانی ماهیچهها به صورت تکراری یا ریتمیک میشود و بیشتر صورت و گردن را درگیر میکند.
تشنجهای میوکلونیک: در این نوع تشنج حرکت ناگهانی پیچیدن بازوها و پاها در فرد مبتلا دیده میشود.
در مقابل حمله صرع منتشر چه کنیم؟
برای اینکه بتوانید از بیمار مبتلا به صرع بزرگ مراقبت کنید، مراحل زیر را انجام دهید. برای اینکه از صدمه زدن بیمار به خودش جلوگیری کنید، لازم است که بعد از اتمام حملات بیمار مدتی بی حرکت مانده و استراحت کند.
1- اگر او را هنگام سقوط دیدید، نگذارید خودش به زمین بیفتد، او را بگیرید و روی زمین بخوابانید.
2- اجازه دهید اطراف او خلوت باشد و با احتیاط پوششهای اطراف گردن او را شل کنید.
3- یک چیز نرم زیر سر او قرار دهید.
4- نباید او را حرکت دهید یا به زور از حرکتهای بدنی او جلوگیری کنید.
5- به دهان او دست نزنید و فقط مراقب باشید که زبان او بین دندان هایش گیر نکند.
6- پس از تشنج به او اجازه دهید در یک محیط امن، به راحتی تنفس کند.
7- اگر خواب است او را بیدار نکنید.
درمان صرع بزرگ
بیماری صرع از جمله بیماریهایی است که درمان قطعی ندارد اما قابل کنترل میباشد. بنابراین هیچ جای نگرانی در برابر بیماری صرع وجود ندارد. با استفاده از داروهای ضد تشنج از شدت و دفعات حمله صرع کاسته میشود. همچنین با استفاده از روان درمانی و درمان استرس و اضطراب می توان از بروز حملات صرع جلوگیری کرد. مشاوران ما در مرکز هنر زندگی با استفاده از جدیدترین روشهای روانشناختی به شما برای کاهش عوامل استرس زا خدمات ارائه میدهند. پیشنهاد میشود مقاله درمان اضطراب را بخوانید.
برای دریافت مشاوره در زمینه حملات صرع منتشر می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.