- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
گیاهان دارویی هزاران سال بیش از داروهای شیمیایی قدمت دارند و در واقع میراث نیاکان ما هستند. خواص این گیاهان در طول زمان اثبات شده است و مصرف آن‌ها می‌تواند تاثیر بسیار زیادی بر درمان یا پیشگیری از بیماری‌ها داشته باشد و از سوی دیگر عوارض بسیار کمتری نسبت به داروهایی شیمایی ایجاد می‌کنند. گیاهان دارویی همچون نعناع، رزماری، زنجبیل، بابونه و... خواص دارویی بسیاری دارند. این موهبت‌های معجزه‌گر علاوه‌بر خاصیت درمانی در آشپزی هم برای افزودن عطر و طعم به غذاها بکار می‌روند. این گیاهان طرفداران پروپاقرصی دارند و هر روزه در سراسر جهان بصورت تازه و یا خشک شده استفاده می‌شوند. در ادامه به معرفی برخی از مهم‌ترین گیاهان دارویی و تاثیر آن‌ها بر سلامتی می‌پردازیم. برای اطلاع بیشتر در زمینه سلامت روان کلیک کنید. .gif)
گیاهان دارویی | ریحان
ریحان دارای خاصیت آنتی اکسیدان، ضد التهاب، ضدعفونی‌کننده و ضد باکتریایی است. گیاه معطر ریحان با تنظیم سروتونین استرس را به میزان زیادی کاهش می‌دهد و بر خلق و خو تاثیر می‌گذارد. با کاهش استرس سلامت انسان نیز تامین می‌شود. چای تهیه شده از برگ ریحان در درمان سوءهاضمه بسیار موثر است. همچنین سر درد را کاهش می‌دهد و پیش‌روی سرطان سینه را به میزان زیادی کنترل می‌کند. برای اطلاع بیشتر از سرطان سینه کلیک کنید.
از دیگر خاصیت‌های درمانی آن درمان نفخ شکم، بهبود بریدگی‌ها و خراش‌ها، تقویت سیستم ایمنی بدن، درمان سرماخوردگی و سرفه است. این گیاه دارویی را می‌توانید به‌صورت ادویه در غذاها استفاده کنید. جویدن ۱۰تا ۱۲ برگ ریحان به صورت ناشتا در درمان بیماری‌ها توصیه می‌شود. تمام گیاهان دارویی را می‌توانید از عطاری‌ها تهیه کنید.
اینفوگرافیک گیاهان دارویی
چای ریحان و طرز تهیه آن
نوشیدن چای ریحان دو یا سه بار در روز به شما کمک می‌کند تا از سلامت بیشتری بهره‌مند شوید. بهتر است این چای را در مدت طولانی مصرف کنید.۱۰ تا ۱۵ برگ ریحان تازه را در فنجان بزرگی بریزید و سپس دو فنجان آب جوش به آن اضافه کنید. درپوشی فلزی روی فنجان قرار دهید تا به مدت ۵ دقیقه به طور کامل دم بکشد. بعد از آن می‌توانید از چای صاف‌کن استفاده نمایید و آن را میل کنید.
گیاهان دارویی | رزماری
رزماری حاوی مقادیر زیادی از کازنوزول و رزمارتیک است که نقش مهمی را در سلامت بدن ایفا می‌کنند. ویژگی رزماری ضدعفونی‌کنندگی و خاصیت ضد سرطانی آن است. گیاه دارویی رزماری به عنوان محرک شناختی در بهبود حافظه و تمرکز ذهنی بسیار مفید است. رزماری علائم اضطراب و استرس را در شما کاهش می‌دهد و مانند یک قرص آرام بخش عمل می‌کند. برای اطلاع بیشتر در زمینه علائم اضطراب و استرس کلیک کنید.
همچنین مصرف مداوم آن سبب درمان سردرد، تحریک رشد مو، درمان درد مفاصل، کاهش التهاب، بهبود سیستم گوارشی و پیشگیری از سرطان می‌شود. رزماری با دارا بودن از عطر و طعم قوی در انواع سوپ‌ها، ساندویچ‌ها، سالادها و... مورد استفاده قرار می‌گیرد. درصورت ابتلا به صرع، فشارخون بالا، اختلال خونریزی و در دوران بارداری از مصرف رزماری بپرهیزید.
طرز تهیه چای رزماری
از برگ‌های خشک شده و یا تازه‌ی رزماری می‌توانید جهت تهیه چای استفاده کنید. به این صورت که یک یا یک قاشق و نیم رزماری را به یک فنجان آب داغ اضافه کنید. روی آن را با درپوشی فلزی بپوشانید. بعد از آن‌که ۵ دقیقه دم کشید آن را در شرایطی که هنوز گرم است بنوشید. این چای را می‌توانید روزی دو یا سه بار مصرف کنید.
گیاهان دارویی | ارگانو
ارگانو عطر و طعم فوق‌العاده‌ای دارد. ترکیبات این گیاه دارویی شامل کارواکرول و تیمول است؛ این دو ترکیب خاصیتی ضدقارچ و ضدباکتری به ارگانو می‌دهند. همچنین ارگانو از ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی، ضد التهابی، ضد میکروبی، ضد نفخ، ادرارآور، معرق و خلط آور برخوردار است. ارگانو در درمان سرماخوردگی، رفع گرفتگی بینی، تقویت سیستم ایمنی بدن، رفع گرفتگی‌های قاعدگی، بهبود سلامت قلب، کاهش خستگی آدرنال، و مبارزه با دندان درد بسیار موثر است. همچنین از قند خون بالا پیشگیری می‌کند. می‌توانید سه قاشق چای‌خوری از برگ ارگانو را دم کنید ک هر روز بنوشید. برای اطلاع بیشتر در زمینه قاعدگی کلیک کنید.
گیاه دارویی سیج یا مریم گُلی
سیج یا مریم گلی نام گیاهی است که به واسطه ویژگی‌های محرک، آنتی بیوتیک، قابض، و ضد نفخ خود جهت اهداف دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیج مشکلات ناشی از فشار خون، دیابت، التهاب و میکروب‌ها را از بدن شما پاک می‌کند. علاوه‌براین باعث بهبود خلق و خو می‌شود، اضطراب را کاهش می‌دهد، گلودرد را آرام می‌کند، سبب بهبود خواب شده و به تقویت سیستم ایمنی، کاهش وزن، کاهش التهابات و کاهش سطح کلسترول کمک می‌کند. از این گیاه می‌توانید به صورت خشک شده در غذاهای خود استفاده کنید.
طرز تهیه چای سیج یا مریم گلی
استفاده از چای سیج دوبار در روز و در مدت طولانی به سلامت شما کمک بسیار زیادی می‌کند. یک قاشق غذاخوری از برگ‌های تازه‌ی سیج را در آبجوش بریزید و اجازه دهید پنج دقیقه دم بکشد. سپس مقداری عسل و لیموترش به آن اضافه کنید؛ این ترکیب اثر گذاری سیج را بیشتر می‌کند. مصرف این گیاه برای خانم‌های باردار و شیرده توصیه نمی‌شود.
گیاهان دارویی | نعناع بیابانی
این گیاه با دارا بودن منتول خاصیت آرام‌بخشی دارد و خنک کننده ذهن و بدن است. نعناع بیابانی بدن شما را در مقابل ویروس‌ها مقاوم می‌کند، در درمان نفخ موثر است و باعث بهبود سوءهاضمه می‌شود. درمان سندرم روده تحریک پذیر، از بین بردن گاز و نفخ، درمان اسپاسم‌های عضلانی، درمان تهوع، کمک به کاهش وزن، مبارزه با استرس، از بین بردن نفس بدبو، تسکین سر درد، درمان میگرن، حفظ بهداشت دهان و دندان، و پیشگیری از آلرژی‌ها و آسم از جمله فواید مصرف این گیاه است. مصرف چای نعناع دو یا سه بار در روز بسیار مفید است.
زنجبیل
این گیاه از خواص دارویی مانند آنتی اکسیدانی، ضد التهابی، ضد ویروسی، ضد قارچی، آنتی بیوتیک، ضد سرطانی، ضد تهوع، ضد اسپاسم، و ضد سرفه بهره‌مند است. زنجبیل با کاهش رادیکال‌های آزاد، سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند و باعث بهبود گردش خون در بدن می‌شود. سرماخوردگی را درمان کرده، التهاب را کاهش می‌دهد و سطح قند خون را تنظیم می‌کند.
از این گیاه برای تنظیم اشتها، درمان تهوع و درمان سوزش سردل استفاده می‌شود. زنجبیل مصرف کنید تا از تجمع سموم در بدن خود جلوگیری نمایید. اگر از داروهای قلبی یا فشار خون مصرف می‌‌کنید قبل از مصرف زنجبیل با پزشک خود مشورت نمایید. برای تهیه چای زنجبیل یک یا دو برش از این گیاه را دم کنید و برای کاهش مزه‌ی تند آن از عسل و آبلیمو استفاده نمایید. برای کسب اطلاع بیشتر در زمینه خواص زنجبیل کلیک کنید.
گیاه دارویی بابونه
بابونه برای تقویت مغز و اعصاب، درمان بیماری‌های دستگاه تنفسی و گوارشی بسیار مفید است. گیاه بابونه میل جنسی زنان و مردان را تقویت کرده و جهت درمان سردرد و تحلیل ریاح گوش، خستگی‌ها و درد رحم و مقعد مورد استفاده قرار می‌گیرد. جویدن آن نیز زخم‌های دهان و زبان را درمان می‌کند. همچنین روغن بابونه جهت رفع کمردرد، درد مفاصل و خستگی و کوفتگی بدن موثر است. علاوه بر این بابونه مقوی معده و ضد سرماخوردگی می‌باشد. برای کسب اطلاع بیشتر در زمینه میل جنسی زنان و مردان کلیک کنید.
نحوه‌ی مصرف بابونه
روغن بابونه را به محل مفاصل بمالید تا درد را کاهش دهد. همچنین می‌توانید از دم کرده‌ی آن به صورت ناشتا برای درمان استفاده کنید که مقوی معده و بادشکن است. استفاده از بخور دم کرده‌ی آن باعث تجدید حیات سلول‌های پوستی و شادابی صورت می‌شود. برای اطلاع بیشتر از گیاه بابونه کلیک کنید.
گیاهان دارویی | یونجه
یونجه حاوی مقدار زیادی از ویتامین‌های ضروری بدن است و به کاهش کلسترول بسیار کمک می‌کند. یونجه سطح چربی خون را پایین می‌آورد و در درمان سرطان پستان موثر است. این گیاه دارویی به دلیل دارا بودن فیتواستروژن در کاهش علائم یائسگی و به ویژه گرگرفتگی تاثیر بسیار می‌گذارد. این گیاه دارای ویتامین K است و از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند. یونجه باعث کاهش دیابت یا قند خون و افزایش ترشح انسولین در بدن می‌شود، دردهای ناشی از سنگ کلیه را تسکین می‌دهد و برای سلامت پوست، درمان اگزما و پسوریازیس مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای اطلاع بیشتر در زمینه دیابت یا قند خون کلیک کنید.
طرز تهیه دم‌نوش یونجه
برای تهیه دم‌نوش یونجه مقدار ۱۵۰ گرم از برگ‌های خشک یونجه را همراه با نیم لیتر آب بجوشانید تا حجم آن نصف شود، سپس آن را صاف کرده و میل کنید. برای طعم دار کردن دم‌نوش می‌توانید از مقداری عسل استفاده کنید. مصرف روزانه‌ی این دم‌نوش در کاهش دردها و بیماری‌ها بسیار موثر است.
گیاه دارویی شبدر
شبدر از مهم‌ترین گیاهان دارویی است که خواص دارویی بسیاری دارد و به عنوان مکمل غذایی بسیار مقوی است. بیشترین تاثیر آن در درمان کم‌خونی است و در آرامش اعصاب تاثیر می‌گذارد. از خواص دیگر شبدر می‌توان به خاصیت تصفیه کنندگی، تنظیم فعالیت‌های کبدی، شادابی و طراوت پوست، درمان پرفشاری خون، درمان گرگرفتگی، افسردگی، ضد سرطان، کاهش چین و چروک و پیشگیری از پوکی استخوان اشاره کرد.
نحوه‌ی مصرف گیاه دارویی شبدر
می‌توانید جوانه‌ی تازه‌ی شبدر را در هر وعده‌ی غذایی به میزان یک قاشق مرباخوری میل کنید و یا آن را به سالاد خود اضافه نمایید. روش دیگر آن است که ابتدا جوانه شبدر را خشک و آسیاب کنید و سپس همراه با سبزیحات و جوانه‌های دیگر برای تهیه سوپ جوانه از آن استفاده نمایید.
گیاه دارویی خاکشیر
خاکشیر برای رفع تشنگی بسیار موثر است؛ دانه‌های خاکشیر آب را به میزان زیادی در خود ذخیره کرده و در زمان مناسب و به تدریج به بدن تحویل می‌دهند. مصرف شربت خاکشیر به صورت ناشتا برای لاغری و کاهش وزن بسیار موثر است و به دفع سنگ کلیه نیز کمک می‌کند. برای این منظور شربت خاکشیر را همراه با شیرینی طبیعی مثل سکنجبین شیرین شده روزانه ۴ الی ۵ بار مصرف کنید. خاکشیر به رفع بوی بد دهان، درمان اسهال، یبوست، پیشگیری از دل‌ضعفه، رفع جوش و لک صورت کمک می‌کند. برای درمان جوش و لک صورت ترنجبین را به شربت خاکشیر اضافه کنید تا تاثیر آن بیشتر شود.
روش درست کردن شربت خاکشیر
مهم‌ترین مسأله این است که خاکشیر را به خوبی شستشو دهید تا خاک و خاشاک و شن و ریگ آن جدا شود. سپس مقداری خاکشیر را با آب خنک مخلوط کنید. می‌توانید اب لیموترش و یا گلاب نیز به آن اضافه نمایید. همچنین توصیه می‌شود به‌جای شکر از عسل استفاده کنید. برای کسب اطلاع بیشتر در زمینه خواص خاکشیر کلیک کنید.
گیاهان دارویی | کاسنی
کاسنی گیاهی با گل‌های آبی است که در مناطق مرطوب رشد می‌کند و حاوی میزان زیادی از ویتامین C است. مالیدن کاسنی بر روی لثه‌ها باعث بهبود التهاب آن‌ها می‌شود. شربت تهیه شده از جوشانده‌ی این گیاه برای درمان سرفه‌های خشک و با خلط غلیظ موثر است. کاسنی سبب دفع سموم کبدی، لاغری و کاهش وزن، پیشگیری از سرطان و کاهش دردهای مفصلی می‌شود. همچنین عرق کاسنی جهت درمان مشکلات گوارشی، جلوگیری از سوزش سردل، کاهش درد آرتروز مفاصل، سم زدایی از کبد و کیسه صفرا، جلوگیری از عفونت‌های باکتریایی، تقویت سیستم ایمنی بدن و تقویت قلب مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای کسب اطلاع بیشتر در زمینه خواص عرق کاسنی کلیک کنید.
گیاهان دارویی | بیدمشک
بیدمشک گیاهی ملین است که به عنوان تقویت کننده‌ی قلب، اعصاب و محرک جنسی شناخته می‌شود. این گیاه اشتها را افرایش می‌دهد و خاصیت ضد درد و ضد تب دارد. مصرف آن برای متوقف کردن خونریزی و درمان اسهال توصیه می‌شود. همچنین جوشانده‌ی آن برای درمان بیماری‌های عصبی، افسردگی، دردهای عضلانی و بیماری‌های روماتیسمی بسیار مفید است. برای اطلاع بیشتر در زمینه خواص بیدمشک کلیک کنید.
گیاهان دارویی | جینسینگ
جنسینگ گیاهی نیروبخش است و در حفظ سلامتی بدن نقش حیاتی دارد. خواص جینسینگ بیشتر در ریشه‌ی آن است. افزایش توان ذهنی، افزایش قدرت جسمانی، بهبود فعالیت حافظه، افزایش شادابی و نشاط، افزایش قدرت تحمل و پایداری، از بین بردن استرس، مقابله با پیری و عوارض آن، تقویت سیستم ایمنی بدن، تنظیم سوخت و ساز (متابولیسم) بدن، جلوگیری از سردرد، بهبود بیخوابی و بدخوابی، كاهش عوارض یائسگی، برطرف ساختن یا بهبود مشكلات جنسی، رفع خستگی، ضعف و بی‌حالی از جمله خواص بیشمار جینسینگ هستند. برای اطلاع بیشتر از خواص جینسینگ کلیک کنید.
نحوه‌ی تهیه چای جینسینگ
برای تهیه چای جینسینگ مقداری از ریشه‌ی خشک شده‌ی جینسینگ را به آب جوشانده شده اضافه کنید. سپس شعله آن را کم کرده و اجازه دهید ۲۰ دقیقه دم بکشد. اجازه دهید تا چای سرد شود و روزانه یک یا دو فنجان از آن را مصرف کنید.
آویشن
آویشن خواص دارویی بسیار زیادی دارد که از آن‌ها می‌توان به درمان سرما خوردگی، سرفه، سردرد و گوش درد، تقویت اعصاب، کاهش خستگی، تنظیم فشار و چربی خون و درمان افسردگی اشاره کرد. همچنین این گیاه دارویی خاصیت ضد نفح و ضد تشنج دارد و به بهبود بینایی نیز کمک می‌کند. درمان گرفتگی عضلات و عفونت‌های تنفسی نیز از دیگر خواص آویشن محسوب می‌شوند.
گل گاوزبان
گل گاوزبان با خاصیت آرام بخشی و تقویت اعصاب معروف است. از دیگر خواص این گیاه دارویی می‌توان به تصویه خون، تقویت کلیه‌ها، ادرارآور، درمان سرماخوردگی و سرفه، درمان برونشیت، کنترل ضربان قلب و درمان افسردگی اشاره کرد.
قاصدک
قاصدک یکی دیگر از گیاهان دارویی است که خواص فراوانی همچون آنتی اکسیدن، ضدسرطان و ضد التهاب دارد. این گیاه به کاهش وزن، تنظیم قند خون، دفع سموم بدن، پیشگیری از سرطان و درمان مشکلات ادراری کمک می‌کند. برای مصرف گیاه قاصدک می‌توانید برگ‌های آن را در سالاد یا سوپ بریزید و یا آن را به صورت چای مصرف نمایید. مصرف قاصدک در دوران بارداری توصیه نمی‌شود.
روغن شاهدانه و سیاه‌دانه
از خواص روغن شاهدانه می‌توان به لاغری و کاهش اشتها، افزایش انرژی، درمان بیماری‌هایی همچون میگرن، مشکلات پوستی و عفونت‌های مختلف و افزایش سلامت مو اشاره کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه روغن شاهدانه کلیک کنید.
گیاه دارویی سیاه دانه نیز خواص متعددی همچون آنتی اکسیدان، ضد سرطان، کاهش کلسترول، کاهش قند خون و التهاب و خاصیت ضد باکتریایی دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر از خواص سیاه دانه کلیک کنید.
تفاوت گیاهان دارویی و داروی گیاهی در چیست؟
گیاهان دارویی گیاه‌هایی هستند که در طی سال‌های طولانی و تحقیقات زیاد، خاصیت آنان و بی ضرر بودنشان به اثبات رسیده است و تنها با خشک کردن و بدون هیچ تغییری در عطاری‌ها به فروش می‌رسند. اما داروهای گیاهی در کارخانه و طی فرایند تخصصی و کاملا استریل تبدیل به دارو می‌شوند. با توجه به آنچه گفته شد عطاری‌ها تنها اجازه فروش گیاهان دارویی را دارند و برای مصرف داروهای گیاهی باید با یک فرد متخصص مشورت نمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه گیاهان دارویی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق شماره 02122018502 و یا از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
