استحکام رابطه والدین و فرزندان | راه های دوستی بین والدین و فرزندان

استحکام رابطه والدین و فرزندان تاثیر بسزایی در تربیت سالم فرزندان دارد. با توجه به اهمیت نقش خانواده بر زندگی افراد، وجود رابطه ای مناسب بین اعضای آن، یک امتیاز بسیار بزرگ است؛ به خصوص رابطه ای مناسب بین والدین و فرزندان. تفاوت سنی، فرهنگی، اجتماعی و جایگاهی بین والدین و فرزندان، به طور ذاتی اختلاف و تضادهایی را در امور گوناگون به وجود می آورد؛ اما می توان با استفاده از مهارت های مناسب ارتباطی و میان فردی، این تضاد ها را به حداقل رساند و برعکس نقاط اشتراک را تقویت کرد. حال این مقاله قصد دارد به بررسی رابطه بین والدین و فرزندان، مشکلات این رابطه و چگونگی استحکام آن بپردازد.  
 

خانواده و وظایف آن

خانواده نخستین نهادی است که انسان ها در آن رشد می کنند. این نهاد نیز مثل سایر نهاد های اجتماعی دارای هویتی، وظایفی و همیتی مستقل از اعضا است. متخصصین اجتماعی، خانواده را گروهی از افرادی مشخص تلقی می ‌کنند که روابطشان بر اساس اصل هم ‌خونی شکل گرفته است. 
برخی از جامعه شناسان نیز در تعریف خود از خانواده وجود قرداد، پذیرش ‌های اجتماعی و همچنین آمادگی برای فرزند پذیری را مطرح می کنند. بنابراین با توجه به تعریف علمی، می توان خانواده را واحدی اجتماعی دانست که با پیوند بین افراد دارای اهداف و منافع مشترک، شکل می گیرد. در ادامه این پیوند و رابطه، وجود فرزندان نیز می تواند سبب تکمیل و تقویت برای رسیدن به خانواده برتر شود.

اینفوگرافیک استحکام رابطه والدین و فرزندان

1-خانواده نهادی مستقل

هنگامی که از خانواده سخن به میان می آید، بهتر است به این اصل توجه داشت که این نهاد دارای یک هویت مستقل و ثابت برای خود است؛ به این معنی که گاهی حتی با فقدان یک یا چندین عضو یک خانواده، همچنان نهاد خانواده می تواند هویت خود را مستقل از اعضا حفظ کند. بنابراین خانواده دارای یک ساختار و هویت مستقل برای خود است. همچنین این نهاد در تمام جوامع بشری و با هر نوع فرهنگی، به عنوان یک نهاد مقدس و قابل احترام شناخته می شود، فارغ از اعضا. برای آگاهی بیشتر از اهمیت خانواده کلیک کنید.

2-وظایف خانواده

خانواده نیز برای خود وظایف مشخصی را دارد که در زیر به آن ها اشاره شده است:

• برقراری آرامش
• رفع تمایلات و نیاز های جنسی در جهارچوبی مناسب
• برقراری بستری لازم و مناسب برای تولید مثل و رفع نیاز حفظ بقا
• فراهم کردن شرایط صحیح و مناسب پرورش، تربیت و ساخت نسل های بعدی
• ایجاد همدلی، صمیمیت و تعامل در بین اعضا اصلی (والدین) و فرعی (فرزند) یک خانواده

3-اهمیت خانواده

توجه به این نکته ضروری است که خانواده بستری را برای افراد فراهم می سازد که هیچ نهاد دیگری نمی تواند این بستر را ایجاد کند. در واقع هدف اصلی از تشکیل نهاد خانواده، فراهم کردن بستری برای یک رابطه عمیق و طولانی است، البته در اغلب موارد انسان ها این رویا را در سر می پرورانند ولی گاهی در واقعی سازی این رویا به مشکلات جدی بر می خورند. در این حین اهمیت و هویت مستقلی که نهاد خانواده برای خود دارد می تواند سبب حل تضاد ها و مشکلات موجود در بین اعضا خانواده بشود. همچنین اهمیت نقش خانواده سالم در شکل ‌گیری شخصیت هر انسانی غیر قابل انکار و قابل مشاهده است؛ هر چه این نهاد صمیمی تر بشود، احتمال موفقیت چند بعدی اعضا آن نیز بیش تر می شود.  

سبک های فرزند پروری

اولین افرادی که انسان ها خودشان را با آن ها در ارتباط می بینند، والدین هستند. اساسی ترین الگو های انسان ها نیز والدین هستند؛ بنابراین کیفیت روابط بین والدین و فرزندان در زندگی فرزندان نقش اساسی را دارد. فرزند پروری شامل مجموعه ‌‌ای از روش‌ ها، روابط، تعالیم و رفتار هایی است که والدین برای تربیت فرزندان خود استفاده‌ می کنند. در واقع فرزند پروری عبارتست از چگونگی ارتباط بین فرزند، پدر و مادر؛ که نتیجه آن تریبت و رشد فرزندان است.. فرزند پروری خود شامل سبک های گوناگونی است که هر یک نتیجه ای خاص را برای فرزند به ارمغان می آورد.
بامیرمند روانشناسی است که با توجه به تحقیقاتش بر روی تربیت والدین، سبک های فرزندپروری را به 4 سبک مختلف تعریف کرد. این سبک ها عبارتند از:

1-سبک فرزند پروری مستبدانه

در این نوع سبک، والدین بر روی نظم و انظباظ فرزندان خود متمرکز هستند و به گونه ای رفتار می کنند که کودک همیشه مطیع آن ها باشد. در این سبک فرزندان با مفاهیمی نظیر آزادی، برابری و...، آشنا نمی شوند؛ چرا که تجربه ای از آن ها ندارند و در نتیجه هیچ یک از این رفتار ها را نمی آموزند و تنها رفتار های مستبدانه، تحکم آمیز و زور گویانه را فرا می گیرند. برای آگاهی کامل از سبک های فرزندپروری از مشاوره کودک راهنمایی بخواهید.

2-سبک فرزند پروری سهل گیرانه

در سبک دوم فرزندان از هیچ کس طبعیت نمی کنند و هر کاری را به دلخواه خود انجام می دهند. در این سبک والدین نسبت به رفتار های کودک خود، هیچ احساس مسئولیتی نمی کنند و آزادی بی حد و مرز را به کودک خود می دهند. اعلب این دسته از خانواده ‌ها به نوعی هرج و مرج گرفتار می شوند، چرا که در آن از سوی والدین هیچ چهارچوبی اعمال نمی ‌شود. همچنین به طور معمول این دسته از والدین خواسته ‌های فرزند خود را بدون هیچ چون و چرایی اجابت می‌ کنند که این کار سبب خواسته‌ های نادرست فرزند در آینده می شود. برای آگاهی بیشتر درباره آزادی فرزندان در خانواده کلیک کنید.

3-سبک فرزند پروری طرد کننده

در سبک سوم فرزندان و والدین ارتباط بسیار کمی با هم دارند و توجه لازم بر روی فرزندان وجود ندارد. والدین طرد کننده زمانی بسیار کم برای فرزندان در نظر می گیرند و نسبت به تمایلات و دغدغه های فرزند خود هیچ اطلاعی ندارند. در سبک تربیتی طرد کننده فرزندان از لحاظ ابعاد شناختی و اجتماعی به خوبی رشد نمی کنند و همواره با خلا هایی در زندگیشان مواجه می شوند. این یکی از اشتباهات تربیتی والدین است.

4-سبک فرزند پروری مقتدرانه

سبک مقتدرانه به عنوان آخرین سبک تربیتی و در عین حال بهترین سبک تربیتی کودکان است. در این سبک احترام به طور کامل به صورت متقابل است و اعضا این خانواده برای یکدیگیر ارزش لازم را قائل هستند. در سبک مقتدرانه والدین انرژی زیادی را برای تربیت کودک می گذارند و از سیستم پاداش و تشویق در جای مناسب استفاده می کنند. این دسته از والدین پرمحبت، سخت گیر ولی در عین حال متعادل در رفتار هستند و اغلب کودکان پرورش یافته در این سبک، کودکانی سالم تر هستند که بهتر نیز ارتباط برقرار می کنند. این روش برای تقویت فرزندان موفق مناسب است.  

ارتباط والد و فرزندی

تجربه پدر و مادر شدن یکی از شیرین ترین تجربه هایی است که هر انسانی می تواند آن را تجربه کند. در واقع برای والد بودن، پدر و مادر ژنتیکی بودن و نبودن خیلی مهم نیست؛ بلکه مادری و پدری کردن، اصل واقعی است که البته در همه انسان ها یافت نمی شود. 
والدین می ‌توانند در همه دوره های زندگی با فرزندان خود ارتباطی صمیمی و سازنده برقرار کنند. همچنین باید توجه داشت که یک ارتباط نزدیک و رفتار با کودک به شیوه صحیح می تواند روند تربیت فرزندان را بهتر کند. البته نباید فراموش کرد که تقویت و بهبود ارتباط کودک و والدین، به دو عنصر اصلی زمان و تلاش نیازمند است. براي اينكه فرزندان به خواسته هاي والدين خود اهمیت دهند، بايد یک سازه ارتباطی قوی بین ان ها وجود داشته باشد.
متاسفانه اغلب والدين  تنها تلاش مي كنند با اعمال نامناسبی نظیر طرد، قهر، خشم و نصيحت كردن، فرزند را به سمت كاري که دوست ندارد، سوق دهند. بهتر است این نکته را در نظر گرفت که این اعمال جنبه افزایشی ندارند و تنها بچه را خسته، مضطرب و عصبانی می سازد. در نتیجه رابطه زیبا و امن والد و فرزندی، به تدریج به سمت رابطه ای ناامن و اشفته، به خصوص برای فرزندان، کشیده می شود و صمیمیت با فرزندان از بین می رود.  

استحکام رابطه والدین و فرزندان | عوامل مخرب

رابطه والدین و فرزند، برای رشد هر دو طرف، امری مهم و ضروری است. باید توجه داشت که این رابطه مصداق این نکته است که هرچه بکاری، همون را درو می کنی. در واقع هرچه والدین یک رابطه صمیمی و در عین حال مناسب با فرزندان خود برقرار کنند، فرزندان نیز به همان میزان تلافی می کنند. تربیت فرزند

1-انتظارات نابجا از فرزندان

در هر نوع رابطه ای اختلاف نظر وجود دراد؛ چرا که دو طرف یک رابطه، دو انسان غیر همسان با دغدغه ها و تمایلات متقاوت وجود دارد. در واقع کیفیت یک رابطه به خودی خود سبب حل تعارضات موجود و توافق می شود. اما تضاد و مشکلات موجود در رابطه بین والدین و فرزندان که در یک خانواده هستند، از کجاست؟ 
در جواب به سوال مطرح شده می توان گفت که علت اغلب مشكلات والدين و فرزندان در این نکته نهفته است که والدين از فرزندان انتظارات نادرست و نابجایی دارند. به بیان دیکر آن ها از فرزندان خود مي خواهند كار هايي را انجام دهند كه بچه ها تمايل و یا لزومی به انجام آن ندارند. بنابراین تضاد در این نقطه شروع می شود و سپس اگر به روشی درست و با تعامل طرفین به حل ان پرداخته نشود، بزرگ و بزرگ تر می شود که نتیجه آن تضعیف رابطه والد و فرزندی است. برای جلوگیری از تضادهای بیشتر آموزش پدر و مادر در این زمینه لازم است.

2-محدودیت بیش از حد

برای گسترش رابطه مطلوب و جلوگیری از بروز مشکلات جدی، بهتر است به کودک اجازه اظهار نظر و تصمیم گیری، در جای لازم، را داد. چرا که در اینصورت است که می تواند بین درست و غلط تمییز قائل شد. در واقع کودک تا مسئله ای را تجربه نکند، متوجه اهمیت آن مسئله از دید والدین نمی شود و تنها نظر خود را قبول دارد. آزادی فرزندان در خانواده می تواند به پیشگیری از بروز تعارضات شدید کمک کند. 
در این میان باید دانست که با دادن فرصت تجربه به کودک ، ممکن است اشتباهی رخ دهد و حتی شاید بهتر باشد این حق را به او داد. البته جز در مواردی که یک اشتباه برای او یا دیگران خطرساز باشد. اما در عین حال نیز می توان کودک را با نتایج آن در قالب داستان، کارتون، شعر و...، آشنا کرد.  

راهکار هایی برای استحکام رابطه والدین و فرزندان

نتایج مطالعات انجام ‌شده در مورد روابط والدین و فرزندان نشان می‌ دهد که در کنار هم بودن اعضا خانواده، هنگام صرف وعده ‌های غذایی، تاثیر مثبت و مستقیمی روی رشد فرزندان دارد. از مزایای غذا خوردن به‌ صورت خانوادگی و دسته ‌جمعی می توان به بهبود سلامتی، مهارت ‌های زندگی، احساسی و روانی، رفتار مطلوب و حتی پیشرفت های تحصیلی و شغلی، اشاره کرد. همچنین راهکارهای دیگری نیز وجود دارد که به شرح آن خواهیم پرداخت.

1-استحکام رابطه والدین و فرزندان با صمیمیت

محبت بی منت اولین قدم برای ایجاد یک رابطه مناسب در هر چهارچوبی است. اعمالی نظیر بوسیدن، نوازش کردن، بغل کردن و...، همگی سبب ایجاد احساس عاطفی و فیزیکی بهتری در فرزندان و والدین می شود. یافته های بسیاری از مطالعات نشان می دهد که این اعمال علاوه بر استحکام و تداوم روابط والد و فرزندی، احتمال ابتلا به انواع بیماری ها، به خصوص مشکلات روانی، را نیز کاهش می ‌دهد. 
فرزندان در هر سنی از این که مفید باشند، لذت می ‌برند. بنابراین هنگامی که والدین انجام کاری را به فرزندان واگذار می‌کنند و یا مسئولیتی را به‌ آن ها واگذار می کنند، حس اعتماد به نفس و عزت نفس را در فرزند خود تقویت می کنند. این مسئله باعث می‌شود که او خود را به چشم فردی مفید و موثر ببیند.

2-استحکام رابطه والدین و فرزندان | ورزش و تفریح با هم

بازی و انجام فعالیت ‌های مفرح در کنار فرزندان‌، یکی از بهترین روش‌ های ایجاد صمیمیت و استحکام رابطه‌ والد و فرزندی است. پیاده روی، دو، دوچرخه ‌سواری و یا بازی های توپی، همگی از جمله فعالیت هایی اند که می تواند به تقویت رابطه بین والدین و فرزندان منجر شود. همچنین بازی ها و سرگرمی های کم تحرک نظیر شطرنج، بازی های فکری، فیلم دیدن و...، نیز می ‌تواند به افزایش مهارت‌ های ارتباطی و استحکام رابطه، منجر گردد.
بهتر است والدین سعی کنند به درکی مناسب و نسبی از تمایلات و عادات فرزندان خود برسند. این درک و آگاهی به والدین کمک می کند که با ابعاد شخصیتی فرزندان خود بهتر آشنا شوند، در نتیجه به درکی متقابل از دغدغه ها و دل مشغولی های فرزندان خود می رسند و این خود سبب گرم و قوی شدن رابطه بین والدین و فرزندان می شود.

3-استحکام رابطه والدین و فرزندان | ارتباط در فضای مجازی

از آنجایی که قسمتی از روز هر کسی در دنیای امروزی شامل تکنولوژی و فضای مجازی است، تعامل با فرزندان در این محیط یکی از بهترین گزینه های تحکیم بخشی رابطه بین والدین و فرزندان است.به طور مثال زمانی که فرزندان در حال بررسی فضای مجازی هستند، به طور ناگهانی با پیام هایی از سوی والدینشان مواجه می شوند که به دلیل غیر منتظره بودن، ذوق عجیبی را برای فرزندان به ارمغان می آورد که همین احساس خوب سبب گرم شدن رابطه والدین و فرزندان می شود. در این رابطه مطالعه مقاله فواید و مضرات اینترنت برای کودکان پیشنهاد می شود.

4-جشن و بزرگداشت مناسبت ها

یکی از بزرگترین اشتباهات والدین در روند تربیت فرزندان، تنبیه آن ها به صورت محدودیت در رفت و آمد است؛ به خصوص در دورهمی ها، جشن ها و مراسم مهیج و تفریحی نظیر جشن های تولد و عروسی. در حالی که یکی از بهترین راه ها برای مستحکم کردن رابطه والد و فرزندی، است. در این مناسبت ها فرزندان می توانند از رفتار های اجتماعی والدین خود الگوبرداری کنند و مهارت های اجتماعی و رفتاری خود را افزایش دهند.

5-استحکام رابطه والدین و فرزندان | گفتگو

زمان صرف وعده های غذایی اصلی بهترین زمان حرف زدن با کودک، در مورد اتفاقات هر روز آن ها است. همچنین قبل از خواب اصلی شب نیز فرزندان بسیار راحت با والدین خود صحبت می کنند. بنابراین یکی از بهترین روش های تقویت رابطه والد و فرزندی، صحبت های روزانه والدین با فرزندان، البته در زمان و مکان مناسب، است. در این حالت فرزندان می توانند جزئیات و مسائل خودشان را به راحتی با والدین خود در میان بگذارند که این خود سبب اشنایی نسبی والدین با دغدغه های فرزندان می شود. همچنین زمانی که افراد خود نیز با فرزندان در مورد روز خود صحبت کنند، در واقع به او نشان می‌دهند که برای او ارزش زیادی قائل اند.

6-احترام به فرزندان

یکی از اصول مهم تربیتی و ارتباطی در باره برخورد با فرزندان، این اصل است که بچه‌ ها گاهی عصبی می شوند و یا اشتباهاتی را خواسته و ناخواسته انجام می دهند. در اینجا پدر و یا مادر،اولا باید به خواسته های کودکان احترام بگذارند و ثانیه فارق از کلیشه های جنسیتی و فرهنگی، بهتر است این نکته را در نظر بگیرند که  احترام فرزند باید حقظ شود. به عبارت دیگر اگر فرزند کاری کرده که نیاز به تنبیه دارد، این تنبیه بهتر است همراه با احترام، آرامش و در عین حال جدی باشد. 
مطالعات زیادی نشان داده اند که تنبیه بدنی کودک و حتی کلامی نه‌ تنها تاثیری ندارند، بلکه به رابطه‌ مهم والد و فرزندی آسیب هایی جدی می ‌رساند. ببهتر است از کودکی به فرزندان آموخت که رفتار های محترمانه تنها برای نمایش در بیرون از خانه نیست؛ بلکه یک اصل کلی و شخصیتی است. برخورد همراه با احترام در بستر خانواده، نه ‌تنها اعضا را را به هم نزدیک تر می کند،‌ بلکه محیط خانه را نیز به محل امنی برای والدین و فرزندان تبدیل می کند. برای آگاهی بیشتر در این زمینه مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی در خدمت شما است.