هورمون پرولاکتین چیست و چه کارکردی در بدن دارد؟ پرولاکتین هورمونی است که نقش اصلی را در تولید شیر سینه مادر پس از زایمان ایفا میکند. این هورمون هم در زنان و هم در مردان وجود دارد و برای سلامت باروری آنان لازم است. با این حال میزان آن در مادران پس از بارداری بیشتر است. در صورتی که ترشح این هورمون از حالت طبیعی خود خارج شود بیماریها و مشکلاتی را به وجود میآورد که برای درمان آنها باید به پزشک مراجعه کنید. برای تشخیص میزان این هورمون میتوانید از آزمایش پرولاکتین بهره ببرید تا در صورت مشکل برای رفع آن اقدام نمایید. همچنین گروهی از داروها بر افزایش ترشح پرولاکتین تأثیر میگذارند که در ادامه درباره آن و بهترین روشهای درمانی توضیح خواهیم داد. چنانچه به دلیل مشکلات جسمانی ناشی از اختلالات هورمونی دچار مشکلات و تنش های روانی و اصطلاحا بیماری های روان تنی هستید می توانید با مشاوره های روانشناسی و درمان اختلالات روانی خود در بهبود وضعیت جسمانی خود گام موثری بردارید. جهت مشاوره روانشناسی کلیک کنید.
هورمون پرولاکتین که یک هورمون پروتئینی است، از غده هیپوفیز در مغز ترشح میشود و در تولید شیر پس از زایمان نقش دارد. این هورمون به مقدار کم در مردان و زنان غیر باردار هم وجود دارد. پرولاکتین در ترشح هورمونهای استروژن و تستوسترون موثر است همچنین در بارور شدن شخص نقش اساسی را ایفا میکند و اگر میزان این هورمون کم باشد پزشک با تشخیص و تجویز دارو سعی در برقرار کردن میزان تعادل آن میکند.
پرولاکتین که با نامهای لاکتوژن، ماموتروپ و لاکتوتروپ هم شناخته میشود نقش اصلی را در تحریک غدد شیرساز در سینه ایفا میکند. در قسمتهایی از کبد و کلیه و غدد تناسلی هم گیرندههای پرولاکتین وجود دارد. همچنین این هورمون در بروز مــیل جنسی نقش مهمی دارد و غالبا با مکیدن سینه میزان آن افزایش مییابد. به همین دلیل گاها از آن به عنوان هورمون عشق نام برده میشود. میزان ترشح این هورمون در شب ها بیشتر از روزها است.
از جمله دیگر کارکردهای مهم هورمون پرولاکتین این است که بالا رفتن سطح آن در بدن زن سـیکل قاعدگی را مختل میکند. این امر به زنان کمک میکند تا در دوران شیردهی بدن خود را بازسازی کرده و برای بــارداری بعدی آمادگی بیشتری کسب کنند.
سطوح نرمال هورمون پرولاکتین در بدن زن و مرد متفاوت است. طبق یافتههای آزمایشگاهی میزان نرمال پرولاکتین در خون به شرح زیر میباشد.
- محدوده نرمال هورمون پرولاکتین برای مردان: 2 تا 18 نانوگرم در هر میلی لیتر
- محدوده نرمال هورمن پرولاکتین برای زنان غیر باردار: 2 تا 29 نانوگرم در هر میلی لیتر
- محدوده نرمال هورمون پرولاکتین برای زنان باردار: 10 تا 209 نانوگرم در هر میلی لیتر
عوامل مختلفی میتوانند منجر به ترشح سطوح غیر نرمال پرولاکتین در خون شوند. از جمله این عوامل میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- وجود تومور در غده هیپوفیز
- اختلالات مرتبط با غده هیپوتالاموس در مغز
- دچار بودن به اختلال آنورکسیا یا بی اشتهایی عصبی
- مصرف برخی داروها نظیر ضد افسردگیهای سه حلقهای، آنتی سایکوتیکها و داروهای کنترل فشار خون
- وجود آسیبهای مرتبط با قفسه سینه (نظیر جراحات، زخمها یا حتی استفاده طولانی مدت از سوتینهای بسیار تنگ)
- دچار بودن به برخی بیماریها نظیر مشکلات کبدی، نارساییهای کلیوی و تنبلــی تخمدان یا سندروم تخمدان پلی کیستیک
باید توجه داشت که افزایش ترشح پرولاکتین در دوران بارداری و شیردهی امری طبیعی محسوب می شود.
از نشانهها و علائم ترشح نامتعادل پرولاکتین میتوان به موارد ذیل اشاره کرد.
- ترشحات غیر طبیعی سینه، پریود نشدن یا باردار نشدن خانمها
- حساسیت بیش از حد به سینه یا خــشکی واژن برای خانمها
- بزرگ شدن سینه یا در موارد بسیار نادر ترشح از سینه در مردها
- کاهش و ضعف بینایی یا سردرد های مکرر و بی دلیل برای هر دو
- کاهش تمایلات جنسی یا اختلال نعوظ در مردها
در صورت بروز ترشحات غیر طبیعی هورمون پرولاکتین در خون مشکلات متعددی میتواند برای افراد به وجود آید که از جمله مهمترین آنها باید به موارد زیر اشاره کرد.
پرولاکتینوما یک تومور داخل هیپوفیز است که باعث افزایش بیش از حد ترشح پرولاکتین میشود. در درمان این بیماری از درمانهای کاهش دهنده پرولاکتین نظیر كابرگولین (داستینکس) و بروموكریپتین استفاده میشود. میزان مصرف داستینکس باید کنترل شود زیرا مصرف این قرص در دوز بالا باعث بروز مشکل در دریچه قلب میشود.
ممکن است پزشک شما تصور کند مصرف داروهایتان باعث افزایش پرولاکتین میشود. در این صورت به شما میگوید مصرف قرصهایتان را تقریبا 3 روز قطع کنید و سپس دوباره آزمایش خون بدهید. بعد از مشخص شدن نتیجه آزمایش خون باید در مورد دارویی که مصرف میکردید تصمیم گرفته شود.
از جمله د
دیدگاه ها
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*