روانشناسی خشونت | توصیه های روانشناسی برای کنترل خشونت

روانشناسی خشونت برای بررسی علل و راه های کنترل آن کاربرد دارد. خشونت به معنای استفاده از زور فیزیکی یا کلامی برای قرار دادن دیگران در وضعیتی است که مطابق با میل وخواسته ی آن ها نیست. درحقیقت خشونت حالتی از رفتار است که فرد خشن با استفاده از زور فیزیکی یا غیر فیزیکی و یا کلامی سعی دارد خواسته ی خود را به دیگران تحمیل کند. بنابراین رفتار خشونت آمیز رفتاری است که با هدف وارد کردن آسیب به یک یا بیش تر از یک پدیده اتفاق می افتد و می تواند به صورت آگاهانه و یا غیرآگاهانه انجام پذیرد. برای کسب آگاهی بیشتر در این زمینه از مشاوره تلفنی فردی کلیک کنید.

روانشناسی خشونت | انواع آن

خشونت می تواند براساس ویژگی های افرادی که مرتکب رفتار خشونت آمیز شده اند اشکال مختلفی داشته باشد :

1-خشونت جنسی

خشونت جنسی شامل هرگونه رفتار جنسی است که بدون رضایت فرد مقابل انجام پذیرد و باعث شود که شخص احساس ناراحتی و یا ترس و وحشت داشته باشد که این رفتار زیر گروه تجاوز جنسی محسوب می شود. بعضی از نمونه های تجاوز جنسی عبارتنداز:

• قرار دادن انگشت، زبان، دهان، اندام تناسلی مردان یا اشیاء در واژن، آلت تناسلی و مقعد شخص بدون رضایت وی
• لمس کردن ، نوازش، بوسیدن و یا هرنوع تماس ناخواسته با بدن فرد
• اجبار به برقراری رابطه دهانی و یا دریافت این رابطه
• اجبار شخص به استمناء یا ارضاء فرد مقابل یا لمس و نوازش بدن او بدون رضایت
• اجبار شخص به نگاه کردن مطالب صریح جنسی، یا اجبار به گرفتن فیلم ها ویا تصاویر جنسی
• انجام معاینات داخلی غیر ضروری توسط پزشک، پرستار و یا متخصصان دیگر مراقبت های بهداشتی و یا لمس اندام های جنسی شخص به صورت غیرحرفه ای، غیر مجاز و نامناسب

2-خشونت بین فردی

این خشونت شامل خشونت خانوادگی و خشونت با شریک زندگی است. یعنی این رفتار تا حد زیادی بین اعضای خانواده وشریک زندگی در خانه اتفاق می افتد.مانند: سوء استفاده از کودکان، خشونت خانوادگی و سوء استفاده از افراد مسن.

3-روانشناسی خشونت خانگی

شامل رفتارهایی است که باعث ترساندن وایجاد وحشت، تهدید واجبار، تحقیر وسرزنش و یا صدمه و آسیب به افراد دیگر می شود  که شخص برای به دست آوردن و یا حفظ کردن قدرت و یا برای کنترل افراد دیگر از اقدامات فیزیکی ، جنسی، عاطفی، اقتصادی و یا تهدیدها استفاده می کند. خشونت خانگی شامل موارد زیر است:

1. سوء استفاده جسمی، شامل رفتارهایی از قبیل کتک زدن، گاز گرفتن، هل دادن ،کشیدن مو، سیلی زدن و مانند این ها می شود.
2. سوء استفاده ی جنسی، اجبار و یا سعی برای داشتن هرگونه ارتباط جنسی یا رفتاری که فرد مقابل از انجام آن رضایت نداشته باشد.
3. سوءاستفاده عاطفی، شامل هرگونه رفتاری است  که باعث تضعیف اعتماد به نفس و یا عزت نفس طرف مقابل شود.
4. سوء استفاده اقتصادی، رفتارهایی از قبیل سعی وتلاش برای ایجاد وابستگی مالی افراد به خود همراه با کنترل کامل منابع مالی آن ها و ممانعت از دسترسی فرد به پول و یا ایجاد ممنوعیت برای داشتن شغل.
5. سوء استفاده روانی، ایجاد ترس و وحشت به کمک تهدید. مانند تهدید به ایجاد آسیب های فیزیکی در خود، خانواده، همسر وفرزندان و یا دوستان و یا آسیب رساندن به اموال.

4-خشونت خودمحور

رفتارهایی مانند خودکشی که شامل افکار خودکشی، علائم خودکشی و... می شود ویا خودآزاری (خودزنی) در این دسته از رفتار های خشونت آمیز قرار می گیرند.

5-خشونت جمعی

خشونت اجتماعی خشونتی است که در بیرون از خانه و بین افرادی که ارتباط و شناختی از یکدیگر ندارند و یا ممکن است که یکدیگر را بشناسند صورت می گیرد. مانند خشونت جوانان و یا تجاوز جنسی از طرف افراد غریبه. خشونت جمعی خود به سه دسته خشونت اجتماعی، اقتصادی وسیاسی تقسیم می شود که هدف آن ها اعمال کردن خشونت بر گروه های بزرگ تر افراد و یا دولت ها است. خشونت جمعی یک دستور کار اجتماعی خاص را با هدفی مشخص  پیش می برد مانند اقدامات تروریستی و یا جنایات جنگی که ازطرف گروه های سازمان یافته اتفاق می افتد. برای آشنایی با انواع خشونت کلیک کنید.
خشونت سیاسی شامل جنگ و درگیری‌ های خشونت ‌بار مرتبط، خشونت دولت و اقدامات این چنینی است که توسط گروه‌ های بزرگ ‌تر انجام می ‌شود. خشونت اقتصادی حملات گروه ‌های بزرگ ‌تر با انگیزه ی اقتصادی را شامل می شود مانند حملات صورت گرفته با هدف اخلال در فعالیت‌ های اقتصادی، ممانعت از دسترسی به خدمات ضروری، یا ایجاد تفرقه و تقسیم اقتصادی. که این اقدامات صورت گرفته توسط گروه ‌های بزرگ ‌تر می ‌توانند انگیزه ‌های متعددی داشته باشند.  

جوانان و خشونت های دوست یابی

خشونت های جوانان در دوست یابی و یا روابطشان با دوستان یک رفتار ناهنجار است که با هدف اعمال کردن قدرت و یا کنترل کردن دوست انجام می پذیرد، که این رفتارها می تواند شامل موارد زیر باشد:

• سوء استفاده بدنی:هرنوع استفاده ی عمدی از قوای فیزیکی مانند: کتک زدن، یقه گرفتن، لگد زدن و یا استفاده از سلاح که هدف آن ایجاد ترس و یا وحشت در فرد مقابل باشد.
• سوء استفاده عاطفی:رفتارهای غیرفیزیکی مانند تحقیر و توهین، تهدید ،و یا تعقیب و کنترل مداوم را شامل می شود.
• سوء استفاده جنسی:هر نوع رفتای که باعث شود توانایی فرد در کنترل فعالیت جنسی و یا شرایطی که اقدام جنسی در آن اتفاق می افتد، تحت تاثیر قراربگیرد مانند تجاوز. پیشنهاد می‌کنیم مقاله کنترل خشم را مطالعه کنید.

 

روانشناسی خشونت | راه های کاهش

1. افزایش مهارت های ارتباطی: توانایی و مهارت ارتباط برقرار کردن با دیگران باعث می شود که شخص محبوبیت پیدا کند و در وضعیتی که روابط فرد با دیگران سالم است، خشونت بسیار کم و به ندرت اتفاق می افتد.
2. ارزش قائل شدن برای خود و دیگران: در صورتی که فرد برای خود ودیگران ارزش قائل شود، از رفتارهای پرخاشگرانه و خشونت اجتناب می کند. لازمه داشتن روابط سالم و سازنده با دیگران احترام متقابل است.
3. احترام به عقاید دیگران و تحمیل نکردن عقاید به آن ها: احترام گذاشتن به عقاید دیگران به معنای پذیرش آن ها نیست و ممکن شما عقده های بسیاری از افراد را قبول نداشته باشید ولی هم چنان به آن ها احترام بگذارید. درصورتی که به عقاید دیگران احترام گذاشته نشود روابط دچار تنش و درگیری خواد شد و نکته ی بسیار مهم این است که نباید سعی کنید عقاید خود را به دیگری تحمیل کنید زیرا تحمیل نظرات باعث ایجاد خشونت و رفتارهای پرخاشگرانه می شود.
4. شنونده ی خوبی بودن راه موثردر درمان پرخاشگری نوجوانان: اگر شما شنونده ی خوبی باشید می توانید تا حد زیادی طرف مقابلتان را آرام کنید. زیرا افراد ذاتا تمایل به این دارند که کسی به حرف هایشان گوش دهد.  برای آشنایی با موانع خوب گوش دادن کلیک کنید.

 

روانشناسی خشونت | کشف علت ها

خشونت در راوبط یک معضل و مشکل اجتماعی و بهداشتی است که به دلیل شیوع گسترده و پیامدهای منفی بسیاری زیادی که دارد امروزه زنگ خطر اجتماعی بسیار مهمی تلقی می شود. بر اساس مطالعات اخیر انجام شده پیرامون این مسئله، این دسته از رفتارهای خشونت آمیز می تواند علل مختلفی داشته باشد مانند پرخاشگری در نوجوانی و جوانی می تواند ناشی از تجربه های منفی مانند رفتارهای پرخاشگرانه والدین در زمان کودکی و یا کودک آزاری جنسی و یا رفتارهایی از این قبیل در زمان کودکی باشد.
یکی دیگر از علت های این دسته از رفتار ها می تواند تجربه ی خشونت باشد. در واقع افرادی که خشونت را تجربه می کنند ویا در معرض آن قرار می گیرند نسبت به کسانی که آن را تجربه نکرده اند و در معرض خشونت قرار نگرفته اند بیش تر رفتار خشونت آمیز دارند. خشونت در کودکان نیز رخ می دهد و می تواند علت های مختلفی داشته باشد که مهم ترین آن ها عبارتند از:

1-مشاهده و الگوپذیری

در واقع یادگیری اولین و مهم ترین دلیل پرخاشگری کودکان محسوب می شود و کودکانی که الگوهایی با رفتارهای پرخاشگرانه دارند مانند الگوهای خود این چنین رفتار می کنند. والدینی که رفتارهای پرخاشگرانه وخلق وخوی عصبی دارند، کودکان پرخاشگر خواهند داشت زیرا کودکان با پدر و مادر خود به صورت ناخودآگاه همانندسازی می کنند وکودک الزاما از رفتارهای پرخاشگرانه ای که با خود او می شود الگو نمی پذیرد، بلکه فقط کافی است که شاهد پرخاش والدین با یکدیگر و یا با دیگران باشد تا این رفتار را فرا بگیرد. همین طور مشاهده ی فیلم ها، تصاویر و یا بازی های خشن نیز می توانند به کودک رفتارهای خشونت آمیز را آموزش دهند. پیشنهاد می‌کنیم مقاله کنترل خشم در کودکان را مطالعه کنید.

2-روانشناسی خشونت | ناکامی

ناکامی می تواند یکی دیگر از علت های پرخاشگری کودکان زیر دو سال باشد. وقتی کودک هدفی دارد که به آن هدف نمی رسد و ناکام می شود یکی از رفتارهایی که در این موقعیت از او سر میزند پرخاشگری و خشونت است و اگر با پرخاشگری به هدف خود دست پیدا کند این رفتار در او تثبیت می شود و کودک یاد می گیرد که برای رسیدن به اهدافش پرخاشگری کند.

3-اضطراب و افسردگی و داروها

کودکانی که دچار اضطراب هستند آرامش ندارند و رفتارهای پرخاشگرانه ی زیادی می کنند واحتمالا بلافاصله پشیمان می شوند واز پدر و مادر خود عذرخواهی می کنند. پرخاشگری همراه با کج خلقی در کودکان با علامت های دیگری مانند شب ادراری، منزوی شدن و یا گریه های بی دلیل و افت تحصیلی می تواند نشانه ای از افسردگی باشد که در این صورت وضعیت کودک باید توسط یک متخصص بررسی شود.
مصرف بعضی از داروها می تواند عوارض جانبی مانند بداخلاقی و پرخاشگری داشته باشد که با قطع مصرف تحت نظر پزشک این عوارض نیز پایان پیدا می کند.

4-روانشناسی خشونت در مدرسه

بعضی اوقات کودکان در مدرسه تحت تاثیر رفتارهای پرخاشگرانه ی سایر دانش آموزان و یا معلمان قرار می گیرند و این باعث می شود که خود آن ها نیز به مرور پرخاشگر شوند. بعضی از مهم ترین عوامل پرخاشگری نوجوانان عبارتند از: کتک خوردن از دانش آموزان سال های بالاتر و یا مورد تمسخر و تحقیر از طرف سایر دانش آموزان و یا خجالتی و ساکت بودن مکرر در مدرسه.  

روانشناسی خشونت | ریشه خشونت کودکان

اولین قدم در درمان پرخاشگری کودکان این است که علت و نوع پرخاشگری آن ها باید شناسایی شود. به همین جهت  لازم است که بعد از برطرف شدن موقعیت پرخاش والدین با فرزند خود کاملا صمیمی و دوستانه گفت و گو کنند تا بتوانند نوع رفتار و علت پرخاشگری را طبق توضیحات کودک بشناسند و آن ها را به صورت موردی حل کنند.

• اگر عضوی از اعضای خانواده رفتار پرخاشگرانه دارد و الگوی رفتاری برای کودک محسوب می شود باید رفتار آن عضو اصلاح شود. برای اشنایی با تاثیر پرخاشگری والدین بر کودکان کلیک کنید.
• اگر ناکامی در رسیدن به اهداف دلیل پرخاشگری کودک است، پدر و مادر باید به  فرزند خود در جهت رسیدن به اهداف مورد نظرش کمک کنند.
• اگر رفتار پرخاشگرانه کودک ناشی از علل مختلف در مدرسه است والدین حتما باید با مسئولان مدرسه در این رابطه گفت و گو کنند و از آن ها جهت رفع مشکل کمک بخواهند.
• اگر علت پرخاشگری کودک اضطراب اوست والدین باید از نگرانی های درونی و علت اضطراب او مطلع شوند. برای این دسته از کودکان که رفتار پرخاشگرانه ناشی از اضطراب دارند ورزش کردن بسیار مهم و موثر است و باعث تخلیه ی هیجانی کودک می شود. برای آشنایی با روش های کاهش اضطراب کودکان کلیک کنید.

درصورتی که افسردگی علت اضطراب کودک است، کمک گرفتن از یک متخصص بسیار ضروری است. توجه به این نکته که کودک در اثر از دست دادن چه چیزی به این وضعیت دچار شده و چگونه می توان آن را جبران کرد نیز می تواند کمک بزرگی جهت بهبودی حال کودک باشد

روانشناسی خشونت | رفتار با کودکان خشن

با فرزند خود قرار بگذارید هنگامی که رفتار مطلوبی داشت جایزه بگیرد وبابت رفتارش تشویق شود و برعکس اگر رفتار نامطلوبی از او سر زد نتیجه آن را در قالب یک تنبیه مثل محرومیت از انجام بازی دلخواه و یا محروم شدن از تماشای فیلم و سریال مورد علاقه اش ببیند. به این ترتیب شما می توانید برای کنترل رفتارهای پرخاشگرانه فرزند خود قوانین و تنبیهاتی را وضع کنید و کودک را در جریان این قوانین بگذارید. برای اشنایی با نحوه رفتار با نوجوان پرخاشگر کلیک کنید.

• الگوهای رفتاری پرخاشگر را تا حد ممکن از کودک دور کنید. در این راستا لازم است که مراقب فیلم هایی که فرزندتان می بیند و یا بازی هایی که در رایانه و یا موبایل انجام می دهد باشید، در حضور او به هیچ عنوان رفتار پرخاشگرانه نه با خودش و نه با فرد دیگری نداشته باشید.
• به جای توجه به عصبانیت کودکان پرخاشگر، به کودکی که مورد پرخاش قرار گرفته است توجه کنید.
• برای فرزند خود فرصت هایی فراهم کنید تا بتواند هیجان و انرژی خود را تخلیه کند.
• اگر فرزندتان خواسته ی خود را با پرخاش بیان کرد در مقابل او مقاومت کنید تا متوجه شود که نمی تواند با پرخاشگری به اهدافش دسترسی پیدا کند. شاید در ابتدا برای والدین مشکل باشد که در برابر خواسته های کودکشان مقاومت کنند ولی بعد از مدتی کودک خود متوجه می شود که با این رفتار به اهداف و خواسته هایش نمی رسد و بنابراین رفتارش را اصلاح می کند.
• رفتارهای احساسی و عاطفی کودک را که در تضاد با  رفتارهای پرخاشگرانه اوست تشویق و تقویت کنید. برای کسب آگاهی بیشتر در این زمینه با مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی مشورت کنید.