
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
سندرم سروتونین یا مسمومیت با سروتونین بیماری است که بر اثر افزایش سروتونین در بدن فرد به وجود میآید و مشکلات و عوارضی را برای او به همراه دارد. بسیاری از افراد برای رهایی از افسردگی و تنشهای خود به سمت مصرف خودسرانه و گاه مصرف همزمان داروهای بازجذب سروتونین رو میآورند. برخی از داروهای ضد افسردگی سبب افزایش این نوع از انتقالدهنده عصبی در مغز و بروز سندرم سروتونین میشوند. این سندروم را جدی بگیرید و برای درمان آن اقدام کنید چرا که در موارد شدید با علائمی همچون توهم و هذیان مواجه میشوید. پیشنهاد میکنیم برای درمان اضطراب و افسردگی خود به جای مصرف داروهای عوارض دار و کوتاه اثر از مشاوره افسردگی بهره ببرید.
سندرم سروتونین چیست؟
سندرم سروتونین که به آن مسمومیت با سروتونین هم میگویند در اثر تجمع زیاد سروتونین در بدن به وجود میآید و علائم مختلفی دارد. مصرف داروهای حاوی سروتونین فرد را در معرض این سندروم قرار میدهد. برای جلوگیری از بروز این اتفاق پیش از مصرف هر دارویی، تمام داروهایی که مصرف میکنید را به پزشکتان بگویید تا چنین مسئلهای پیش نیاید. سندرم سروتونین را باید حدالامکان جدی گرفت زیرا این سندروم به صورت بالقوه توانایی کشنده و مهلک بودن را دارد. برای اطلاعات بیشتر در مورد سروتونین کلیک کنید.
اینفوگرافیک سندرم سروتونین
چرا این سندرم به وجود می آید؟
در حالت کلی سندرم سروتونین زمانی اتفاق میافتد که از ترکیب چند دارو یا مکمل غذایی یا ماده مخدر برای بالا بردن سطح سروتونین استفاده کرده باشید یا دوز داروهای مصرفیتان را یکدفعه بالا ببرید. برخی از داروها میتوانند تولید سطح سروتونین در بدنتان را افزایش دهند.
علائم سندرم سروتونین چیست؟
علائم این اتفاق از چند دقیقه تا چند ساعت بعد از مصرف داروی جدید یا بالاتر بردن دوز دارو بروز میکند. مهمترین نشانهها موارد زیر را دربر میگیرند.
- سیخ شدن موی تن
- اسهال
- سردرد یا گیجی
- سفت شدن عضلات
- عرق کردن شدید بدن
- افزایش فشار خون و ضربان قلب
- گشاد شدن مردمک چشم ها
- از دست دادن هماهنگی بین عضلات بدن
- احساس بی قراری و پریشانی
- حالت تهوع
- توهم یا هذیان گویی (برای آشنایی با نشانهها، انواع و درمان هذیان به مقاله اختلالات هذیانی مراجعه کنید).
چه مدت طول میکشد تا علائم ناشی از سندرم سروتونین از بین بروند؟
اگر این سندروم به شکل خفیف برای شما ایجاد شده باشد، تا 24 ساعت بعد از قطع مصرف دارو علائم آن از بین میرود اما گاهی اوقات شدت این مسمومیت بالاتر است و ممکن است چند هفته طول بکشد تا سطح سروتونین در بدن شما به حالت عادی برگردد.
مهمترین داروهای افزایش سروتونین در بدن کدام اند؟
1. داروهای ضد افسردگی
- مهارکننده های بازجذب سروتونین (SSRI) مانند Celexa و سرترالین
- مهارکننده بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRI)، مانند افکسور
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه، مانند نورتریپتیلین و آمی تریپتیلین
- مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOI)، مانند ناردیل و Marplan
- سایر داروهای ضد افسردگی، مانند ولبوترین (برای ترک توتون و تنباکو)
برای اطلاع از انواع داروهای ضد افسردگی و آمی تریپتیلین کلیک کنید.
2. داروهای میگرن که باعث بروز سندرم سروتونین میشوند
- تریپتان (آکسِرت، آمِرج، ایمیتریکس)
- کاربامزپین (تِگرِتول)
- والپروئيک اسید (دِپاکین)
3. مواد مخدر
- LSD
- اکستازی
- کوکائین
- آمفتامین
4. مکملهای گیاهی
- گل راعی
- جوز هندی
- گیاه جینسنگ
5. داروهای سرماخوردگی و عطسه بدون نسخه
- دکسترومتورفان (دِلسیم، موسینِکس و... )پیشگیری و خطرات سندرم سروتونین
برای پیشگیری از بروز این سندرم باید میزان دوز مصرفی خود را حتما با متخصص در میان بگذارید و از مصرف بیش از حد آن پرهیز کنید. در صورتی که داروهایی را به طور همزمان استفاده میکنید لازم است که پزشک خود را در جریان بگذارید. بهترین راه برای پیشگیری شناسایی عواملی است که باعث بروز این سندرم میشود. در صورتی که این موضوع را نادیده بگیرید خطر مرگ و بی هوشی وجود دارد. در صورتی که برای درمان افسردگی از داروهای ضد افسردگی استفاده میکنید بدانید که این داروها میتواند باعث سندرم سروتونین میشوند پس بهتر است از روان درمانی بهره ببرید. برای آگاهی بیشتر درباره درمان افسردگی کلیک کنید.
چگونه سندرم سروتونین را درمان کنیم؟
اگر علائم این مسمومیت خفیف باشد، قطع مصرف دارو و مراجعه به پزشک کافی است. هرچقدر علائم شدیدتر و حادتر باشد احتمال بستری شدن در بیمارستان بالاتر میرود. ممکن است پزشک شما برای درمان از داروها و روشهای زیر استفاده کند.
_استفاده از شل کنندههای ماهیچه: بنزودیازپین مثل دیازپام یا لورازپام میتوانند به کم شدن سفتی عضلات کمک کنند.
_استفاده از مسدودکنندههای سروتونین: استفاده از داروهای مسدود کننده سروتونین مثل سیپروهپتادین میتواند بسیار مفید باشد.
_کپسول اکسیژن و تزریق مایعات وریدی: تزریق مایعات وریدی به از بین بردن تب و رفع کم آبی بدن و کپسول اکسیژن به عادی نگه داشتن سطح اکسیژن در خون کمک میکند.
_استفاده از داروهای کنترل فشار خون و ضربان قلب: برای درمان سندرم سروتونین داروهایی مثل ازمولول یا نیتروپروساید به کاهش ضربان قلب و فشار خون کمک میکنند.
_ استفاده از ابزارهایی برای فلج کردن ماهیچهها: این روش تنها زمانی استفاده میشود که بیمار دچار تب شدید باشد.
آشنایی با مرکز مشاوره حامی هنر زندگی
مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی با سابقه چندین ساله در ارائه خدمات درمانی در زمینه های مختلف روانشناسی اعم از خانواده، ازدواج، اعتیاد، جنسی، کودک، مشاوره شغلی، تحصیلی و ... جزء بهترین و جامع ترین مراکز خدمات روانشناسی است. این مرکز با گردهم آوری جمعی از متخصصین توانسته خدمات خود را با بالاترین سطح کیفیت ارائه دهد. حامی هنر زندگی با استفاده از ابزارهایی چون تلفن و اینترنت به مراجعان این امکان را داده تا در کمترین زمان ممکن در هر موقع از روز با بهترین متخصصان در زمینه مربوطه ارتباط برقرار کنند.
برای اطلاع بیشتر درباره روند دریافت مشاوره حضوری و مشاوره تلفنی کلیک کنید.
سوالات متداول
بروز سندرم سروتونین با چه علائمی همراه است؟
سیخ شدن موی تن، اسهال، سردرد یا گیجی، سفت شدن عضلات، عرق کردن شدید بدن، افزایش فشار خون و ضربان قلب، گشاد شدن مردمک چشمها، از دست دادن هماهنگی بین عضلات بدن، احساس بی قراری و پریشانی و حالت تهوع از شایعترین علائم محسوب میشود.
برای دریافت مشاوره در زمینه مشکلات جسمانی و روانی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق شماره 02122018502 و یا از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.