
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با خودآگاهی پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.
خودآگاهی چیست؟ چگونه میتوان این مهارت را کسب کرد؟ خودآگاهی دانش و درکی است که هر فرد از خودش دارد. افراد با داشتن این مهارت میتوانند ویژگیهای اخلاقیشان را به راحتی بیان کنند. به طور کلی احساس رضایت از زندگی، ارتباط تنگاتنگی با خودآگاهی فرد دارد. واضح است که کسب این مهارت به سلامت و بهداشت روان انسان بسیار کمک میکند. بسیاری از تعارضات درونی، افکار منفی، ترسها و اضطرابهای مبهم ناشی از نداشتن خودآگاهی است. با این مهارت میتوانید از نیازها و اهداف واقعی خود مطلع شوید. برای آگاهی بیشتر در این زمینه با ما همراه باشید.
تعریف خودآگاهی
آیا می خواهید شادتر باشید، نفوذ بیشتری داشته باشید، تصمیم گیرنده بهتری باشید و رهبر موثرتری باشید؟ بنابراین خودآگاهی مهم ترین عضله ای است که باید آن را رشد دهید. این چیزی است که شما را در مسیر هدف نگه می دارد تا بهترین نسخه از خود و بهترین فرد برای خود باشید. مزایای خودآگاهی به نسبت هر فرد متفاوت است و نمونه هایی از آن شامل افزایش نفوذ، دیدگاه بیشتر و روابط قوی تر است. ابتدا به این نکته بپردازیم که خودآگاهی چیست و راه های توسعه آن چیست.
خودآگاهی توانایی تمرکز بر خود و اینکه چگونه اعمال، افکار یا احساسات شما با استانداردهای درونی شما مطابقت دارند یا ندارند می باشد. اینکه بتوانید رفتار خود را با ارزش های خود هماهنگ کنید و درک درستی از دیگران نسبت به خود داشته باشید. به زبان ساده، کسانی که خودآگاهی بالایی دارند می توانند اعمال، احساسات و افکار خود را به طور عینی تفسیر کنند که یک مهارت نادر است. زیرا بسیاری از ما به تفسیرهای احساسات محور از شرایط خود می پردازیم. توسعه خودآگاهی مهم است زیرا به فرد اجازه می دهد رشد و اثربخشی خود را ارزیابی کنند و در صورت لزوم مسیر خود را تغییر دهند.
اینفوگرافیک خودآگاهی چیست
خودآگاهی چیست | انواع خودآگاهی
همان طور که گفته شد خودآگاهی دانش و درکی است که هر فرد از خودش دارد. در واقع کسب تصویری واضح و شفاف از ارزشها، نگرشها، نیازها، علایق، اهداف و اولویتها است. بنابراین خود آگاهی اطلاع یافتن از حسهای ورودی، افکار و عواطف خویش است. این مفهوم بسیار نزدیک به مفهوم خودشناسی است. با این تفاوت که خودآگاهی به دانستن احساسات و افکار برمیگردد، در حالی که خودشناسی به دانستن چرایی این احساسات و افکار اشاره دارد. در ادامه به انواع خودآگاهی نگاه کوتاهی انداخته شده است.
خود فیزیکی
خود فیزیکی به تصوری که هر کس از ظاهر خود دارد اطلاق میشود. فرد ممکن است بر اثر عدم درک صحیح از تصویر واقعی بدن خود دچار بدریخت انگاری شود. همین عدم درک واقعیت فرد را به سمت عملهای جراحی زیبایی میکشاند.
خود جنسیتی از انواع خودآگاهی
به برداشتی که هر فرد از تمایلات و هویت جنسی خود دارد گفته میشود. اگر این برداشت با واقعیت منطبق نباشد، فرد دچار تعارض در هویت جنسی میشود.
خود تاریک ؛ خود واقعی
این بخش از خود در برگیرنده اسرار درونی فرد است، همان چیزهایی که دوست ندارد دیگران راجع به او بدانند و برای پنهان کردنشان وقت و انرژی زیادی را صرف میکند. نوع دیگر خود شامل خود واقعی می شود که درونیترین بخش وجود انسان است. هر کسی برای شناخت خود واقعی نیاز به کاوش و تفکر دارد.
خود معنوی از انواع خودآگاهی
این خود به باورهای معنوی فرد ارتباط دارد و تصویری است که شخص از اعتقاداتش دارد. شکاف در خود معنوی باعث تعارضات شدید درونی میشود، به طوریکه شخص مدام با خودش بر سر ارزشهایش در جنگ است.
خود آرمانی
خود آرمانی همان خودی است که فرد خواهان رسیدن به آن است. تصویری مطلوب که شخص در ذهن خود میسازد و دوست دارد که آن باشد. برای آشنایی بیشتر در زمینه چگونه ظاهری جذاب داشته باشیم کلیک کنید.
خود اجتماعی از انواع خودآگاهی: این خود به تصویری که فرد از جایگاه اجتماعی خود دارد برمیگردد.
اهمیت خودآگاهی
گروه Eurich در مورد ماهیت خودآگاهی تحقیق کرده است. تحقیقات آن ها نشان می دهد که وقتی به درون نگاه می کنیم، می توانیم ارزش ها، افکار، احساسات، رفتارها، نقاط قوت و ضعف خود را روشن کنیم. ما می توانیم تأثیری را که بر دیگران می گذاریم تشخیص دهیم. این تحقیقات همچنین نشان می دهد که افراد دارای خودآگاهی، شادتر هستند و روابط بهتری دارند. آن ها همچنین احساس کنترل شخصی و اجتماعی و همچنین رضایت شغلی بالاتری را تجربه می کنند.
وقتی به بیرون از خود نگاه می کنیم، درک می کنیم که مردم چگونه ما را می بینند. افرادی که از اینکه مردم چگونه آن ها را می بینند آگاه هستند، به احتمال زیاد نسبت به افراد با دیدگاه های مختلف همدلی بیشتری دارند. افرادی که ادراک آن ها از خود با ادراک دیگران مطابقت دارد، به احتمال زیاد دیگران را در مسیر رشد و پیشرفت توانمند می کنند. آن ها را به ویژگی هایی مجهز می کنند که به تکمیل پتانسیل خود واقعی بودن آن ها کمک کرده و باعث می شود بهتر آن ها را بشناسند.
دستیابی به خودآگاهی
دو نوع متمایز از خودآگاهی وجود دارد، عمومی و خصوصی. خودآگاهی عمومی: آگاهی از اینکه چگونه می توانیم در مقابل دیگران ظاهر شویم. به دلیل این آگاهی، ما بیشتر به هنجارهای اجتماعی پایبند هستیم و به گونه ای رفتار می کنیم که از نظر اجتماعی قابل قبول است. در حالی که این نوع آگاهی فوایدی دارد، خطر انحراف از خودآگاهی نیز وجود دارد. کسانی که به ویژه در این ویژگی به سطوح بالاتری وارد می شوند ممکن است زمان زیادی را صرف نگرانی در مورد اینکه دیگران در مورد آن ها چه فکر می کنند بگذرانند.
خودآگاهی خصوصی: توانایی توجه و تأمل در مورد وضعیت درونی خود. کسانی که خودآگاهی خصوصی دارند درون نگر هستند و با کنجکاوی به احساسات و واکنش های خود نزدیک می شوند. به عنوان مثال، ممکن است متوجه شوید که در حال آماده شدن برای یک جلسه مهم هستید. توجه به احساسات فیزیکی و نسبت دادن صحیح آن ها به اضطراب شما در مورد جلسه، نمونه ای از خودآگاهی خصوصی خواهد بود. هنگامی که خودآگاهی به مرحله عینی و قابل تشخیص می رسد، ما تمایلی برای به اشتراک گذاشتن جنبه های خاصی از خود نداریم. ما شخصیتی را ایجاد می کنیم که فاقد اعتبار است. برای آگاهی بیشتر در زمینه معرفی چند کتاب خودشناسی کلیک کنید.
خودآگاهی چیست | چگونه به این مهارت برسیم؟
برای رسیدن به خودآگاهی لازم است یک سری مراحلی را پشت سر بگذاریم، رواندرمانی و روانکاوی یکی از روشهای رسیدن به خود آگاهی است. در ادامه به برخی از راههای رسیدن به خودآگاهی اشاره میکنیم.
شناخت احساسات
فرد باید از جنس احساساتش در مواجه با مسائل گوناگون آگاه شود. آگاهی از این مسئله که شخصیت هر فرد بیشتر متمایل به چه نوع احساسی است بسیار مهم و کارساز میباشد.
شناخت افکار از راههای رسیدن به خودآگاهی
با شناخت افکار خود ضمن مواجه شدن با موقعیتهای مختلف میتوان به ناکارآمدی برخی از آنها پیبرد و در نتیجه اصلاحشان کرد تا از عواقب ناخوشایند احتمالی جلوگیری شود.
شناخت انتظارات و خواستهها
در مواجهه با موقعيتها، عوامل درونی و بيرونی متعددی نقش دارند. اما عامل درونی نقش پررنگتری را در این میان دارد. اینکه فرد یک موقعیت را چگونه درک کند نشانگر انتظارات و خواستههای اوست.
شناخت میزان اعتماد به نفس از راههای رسیدن به خودآگاهی
به باور روانشناسان افرادی که از داشتن اعتماد به نفس پایین رنج میبرند، انتظارات غیرواقع بینانهای را از خود و از دیگران دارند. به همین دلیل میزان احساس رضایتشان از زندگی بسیار پایین است. فردی که اعتماد به نفس بالایی دارد موقعیتها را بر اساس انتظارات دیگران نمیبیند، بلکه بیشتر ازهر چیز و هرکس به ارزشها و خواستههای خود اهمیت میدهد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اهمیت صداقت در زندگی کلیک کنید.
ویژگی افراد
افراد خودآگاه با طی کردن مراحل فوق به یک سری خصوصیات برتر انسانی دست یافتهاند که در زیر به برخی از آنها اشاره میکنیم.
- احساس رضایت از انتخابها و سبک زندگیشان دارند.
- تفکر واگرا دارند و مطلق نگر نیستند.
- در مقابل فشارها و ضربههای روانی اجتماعی مقاومترهستند.
- از موفقیتها و شکستهای خود آگاهند، به موفقیتهایشان افتخار میکنند و از شکستهایشان درس میگیرند.
- مسئولیت زندگی خود را میپذیرند.
- نقاط ضعف خود را میشناسند و در جهت اصلاح آنها تلاش میکنند.
- روحیه همکاری و مشارکت در کارهای گروهی دارند.
- از مشورت با دیگران و افراد صاحب نظر استقبال میکنند.
- دیگران را سرزنش نمیکنند، به همه احترام میگذارند و مثبت اندیش هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه تغییر رفتار کلیک کنید.
خودآگاهی چیست | سوالات متداول
چه تمرین هایی برای افزایش مهارت خودآگاهی وجود دارد؟
برای تقویت خودآگاهی در خود میتوانید از دیگران بازخورد بگیرید و نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی کنید. همچنین استفاده از تستهای روانشنانی میتواند برای شما مفید واقع شود. تفکر درباره افکار غیرارادیتان نیز کمک کننده است.
میشه درباره خودآگاهی معنوی بیشتر توضیح بدین؟
تصور شخص از اعتقاداتش که معمولا به زندگی و باورهای مذهبی او معنا میبخشد. با سوالاتی مانند آیا مذهبی هستید؟ آیا به زندگی پس از مرگ باور دارید؟ می توانید متوجه آن شوید که خودآگاهی معنوی تا چه میزان در شما شکل گرفته است.