
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
همسر آزاری معضلی است که همواره در طول تاریخ وجود داشته است. در گذشته به دلیل مرد سالاری در کل جامعه، این آزارها عمدتا از سوی مردان و علیه زنان اعمال میشد. اما امروزه، با رشد حضور زنان در اجتماع، زنان و مردان به شکلهای مختلف باعث آزار یکدیگر میشوند. کتک و آسیب جسمی، یکی از انواع همسر آزاری است که به مرور زمان میزان آن در حال کاهش است، اما خود را در قالبی دیگر نشان میدهد. باآگاهی از دلایل و انواع همسر آزاری، میتوانید در انتخاب همسر خود دقت بیشتری نشان داده و یا برای مقابله با آن اقدام کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه میتوانید از مشاوره خانواده کمک بگیرید.
همسر آزاری و انواع آن
همسر آزاری رفتاری است که یکی از زوجین، به قصد آزار همسر خود انجام میدهد. این رفتار ممکن است آگاهانه یا ناآگاهانه باشد. همسر آزاری انواع مختلفی دارد که هر کدام، میتواند به نحوی رابطه زناشویی را از بین ببرد.
اینفوگرافیک همسر آزاری
1. همسر آزاری جنسی
این نوع همسر آزاری، زمانی است که یکی از زوجین، نیاز بیش از حد جنسی دارد و از همسر خود، طلب رابطه به تعداد دفعات زیاد میکند. حتی ممکن است با مخافت همسر، به خشونت و اجبار متوصل شود. این نوع همسر آزاری، باعث رابطه جنسی خشن و پرخاشگرانه میشود که هم از نظر جنسی و هم روحی به فرد آسیب وارد میکند. برای کسب آگاهی در زمینه روابط ناسالم کلیک کنید.
2. همسر آزاری جسمی
این همان کتک زدن و برخوردهای خشن فیزیکی با همسر میباشد. البته ممکن است این نوع آزار، همراه با پرخاشگری نباشد اما باعث آسیب بدنی همسر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه خشونت خانگی کلیک کنید.
3. همسر آزاری روحی و روانی
شایعترین و عمدهترین نوع همسر آزاری، زمانی است که یکی از زوجین، با حرفها، کنایهها، تحقیر و توهین، تهدید به جدایی یا به اجرا گذاشتن مهریه همسر خود را آزار بدهد. فرد با بی توجهی، تمسخر و رفتارهایی از این دست، روان همسرش را آزرده و مکدر میکند.
4. همسر آزاری مالی
فرد با در مضیقه مالی گذاشتن شریک زندگیاش، او را از خواسته هایش دور کرده و آزار میدهد. خرید نکردن، عدم رسیدگی به نیازهای مالی، اجازه ندادن به کار کردن و استفاده از منابع مالی برخی از انواع همسر آزاری است. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه نیاز های همسر کلیک کنید.
ویژگیهای همسر آزارگر
بسیاری از افراد فکر میکنند بدرفتاری، پرخاشگری و همسر آزاری در خانواده فقط برای دیگران اتفاق میافتد این در حالی است که همه در برابر این موضوع آسیب پذیر هستند و لازم است با شناخت ویژگیهای فرد آزارگر و کمک گرفتن به موقع از افراد متخصص، میزان آسیبهای احتمالی را به حداقل رساند. از جمله ویژگیهای همسر آزارگر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. مداخله گری در روابط اجتماعی
یکی از ویژگیهای فرد آزارگر این است که معمولاً نمیتواند به حریم شخصی احترام بگذارد و در روابط اجتماعی شما با سایر افراد مداخله میکند. این مداخله میتواند با محدود کردن، سرزنش کردن، دو به هم زنی یا بدگویی از دیگران همراه باشد.
2. کنترلگری
از جمله ویژگیهای رایج در بین افراد آزارگر و آسیب رسان، کنترلگری است. این رفتار میتواند در اشکال گوناگون به طور آشکار و پنهان در رابطه عاطفی خود را نشان دهد. افراد کنترلگر معمولاً احساس آزادی و استقلال شما را تهدید میکنند. ممکن است در رابطه با این افراد احساس کنید دائماً در حال بازجویی هستید و نمیتوانید به صورت آزادانه رفتار کنید.
3. عصبانیت و بدخلقی
افراد آزارگر نسبت به دیگران مشکلات بیشتری در کنترل خشم دارند. آنها معمولاً بسیار حساس هستند و کوچکترین چیزها به سادگی آتش عصبانیتشان را شعله ور میسازد. این افراد به دلیل ناتوانی در کنترل هیجانات، بیش از دیگران در معرض اعمال خشونت و بدرفتاری نسبت به اطرافیان خود و همسر آزاری هستند.
4. تهدید کردن
افراد آزارگر در رابطه نمیتوانند احساس امنیت چندانی برای شما فراهم کنند. زیرا آنها دائماً بر نیازها و خواستههای خود متمرکز هستند و اغلب همین که احساس کنند نیازهایشان برآورده نمیشود، شروع به تهدید کردن و همسر آزاری میکنند. تهدید همواره در مورد انجام یک بدرفتاری فیزیکی نیست. برخی افراد دائماً در مورد مسائل عاطفی دیگری را تهدید میکنند. برای مثال تهدید به ترک رابطه و طلاق گرفتن از جمله نمونههای رایج تهدیدهای عاطفی هستند.
5. داشتن روحیه انعطافناپذیر
افراد آزارگر معمولاً انسانهای بسیار انعطافناپذیری هستند که قواعد و چارچوبهای بسیار سختی برای زندگی داشته و نمیتوانند این قواعد را متناسب با شرایط تغییر دهند. در نتیجه دائماً انتظار دارند همسرشان در رابطه به طور تمام و کمال به این چارچوبها پایبند باشد و هرگونه رفتار اشتباهی آنها را به هم میریزد؛ در نتیجه ممکن است با کوچک ترین اشتباهی به همسر ازاری بپردازند.
آیا من همسری آزارگر هستم؟
همان طور که باید در مورد احتمال مواجهه با بدرفتاری و خشونت در همسر هشیار بود، لازم است که مراقب برخوردهای خود نیز باشید تا ناآگاهانه در جهت آسیب زدن به همسر و سایر اعضای خانواده گام برندارید. برای تشخیص همسر آزاری، سعی کنید از جانب خود به سؤالهای زیر پاسخ دهید:
1- آیا همسرتان از شما میترسد؟
2- آیا تا به حال همسرتان به شما گفته که او را اذیت میکنید؟
3- آیا به جملاتی نظیر " من همینم که هستم و تغییر نمیکنم" باور دارید؟
4- آیا هنگام دعوا و مشاجره کنترل خود را از دست میدهید؟
5- آیا تا به حال رفتارهایی نظیر کتک زدن، هل دادن، پرت کردن اشیا از شما سر زده است؟
6- آیا برای رسیدن به اهداف خود، همسرتان را تهدید میکنید؟
7- آیا تا به حال کسی به شما گفته که زیادی بدبین هستید؟
اگر پاسخ شما به یک یا چند مورد از این سؤالات مثبت است لازم است برای بهبود کیفیت ارتباط خود با همسر و پیشگیری از بروز هرگونه رفتار پرخطر و همسر آزاری از یک روانشناس کمک بگیرید و تمرینهای مبتنی بر کنترل خشم را انجام دهید. در غیر این صورت رفتارهای شما میتواند به مشکلات خانوادگی منجر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلافات خانگی کلیک کنید.
علل همسر آزاری
فقر فرهنگی، اعتیاد، عدم تفاهم و دخالت خانوادهها، عمدهترین دلایل همسر آزاری هستند که هرکدام میتواند به نحوی باعث از هم پاشیدگی یک زندگی شود. مردسالاری و زن سالاری، هر دو به نوعی باعث عدم توازن در خانواده میشوند.
امروزه، با رشد اجتماعی و استقلال مالی، زنان مطالبات به حق خود را از جامعه و همسر طلب میکنند و اگر مردان، نسبت به این موضوع بی توجه و ناآگاه باشند، با ایستادگی در برابر این خواسته به نوعی همسر آزاری میکنند. عدم توجه به تفاوتهای فرهنگی، باورها و ارزشها پیش از ازدواج احتمال همسر آزاری را در زندگی مشترک بیشتر میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه استقلال مالی زنان کلیک کنید.
یکی دیگر از علل مهم همسر آزاری عدم آگاهی زوجین از شرایط ازدواج، ناتوانی در مدیریت مشکلات و عدم یادگیری درست مهارتهای حل مسئله است. دلیل این مسئله فقدان آموزشهای لازم از طریق خانواده و سیستم آموزشی به نوجوانان میباشد؛ در نتیجه زوجین از طریق آزمون و خطا سعی در شناخت خود و همسرشان دارند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مهارت های حل مسئله کلیک کنید.
راههای مقابله با همسر آزاری
معمولا زنان بیشتر قربانی همسر آزاری هستند. زنان به دلیل تهدیدهای همسر، عدم حمایت خانواده، نداشتن استقلال مالی، نیازهای روحی و جسمی و نگرانی از طلاق معمولا نسبت به رفتارهای آزار دهنده همسرشان واکنش نشان نداده و شکایتی مطرح نمیکنند. البته امروزه برخی زنان با اهرمی به نام مهریه، همسرشان را مورد آزار قرار داده و از آنها سو استفادههای مختلفی میکنند.
اولین و بهترین راه مقابله با همسر آزاری، این است که پیش از ازدواج در انتخاب همسر مناسب دقت کامل و کافی به خرج دهید. عدم توجه به ملاکهای صحیح انتخاب همسر، ازدواجهای اجباری، بی توجهی به مشاوره قبل از ازدواج و تحقیق نکردن درباره همسر آینده، برخی از اشتباهاتی است که به مرور زمان باعث همسر آزاری و نهایتا جدایی میشود.
حضور در نهادهایی که حامی حقوق همسران آسیب دیده است، یکی دیگر از راههای مقابله و کنترل همسر آزاری میباشد. این نهادها میتوانند با بالا بردن سواد فرهنگی، سخت گیری در مشاورههای پیش از ازدواج، کنترل ازدواجهای اجباری و ازدواج زیر سن قانونی، حضور و ارائه خدمات مشاوره روانشناسی در صورت بروز مشکل، آموزش مهارتهای حل مسئله به کنترل و برطرف کردن مشکلات خانوادگی و زناشویی کمک کنند. برای دریافت مشاوره روانشناسی از مرکز مشاوره حامی هنر زندگی کلیک کنید.