مراحل پذیرش غم | راهبرد های کنار آمدن با غم و اندوه

مراحل پذیرش غم را میدانید؟ غم و اندوه یکی از احساسات عمیق انسانها می باشد که هر فردی در طول عمر خود آن را تجربه کرده است. در طول تاریخ شاعران و نویسندگان بسیاری درباره ماهیت غم و اندوه مطالب زیادی نوشته اند. در علم روانشناسی هم غم به عنوان یکی از موضوعات توسط متخصصان مورد توجه قرار گرفته است. کنار آمدن با این احساس برای هر فردی به راحتی امکان پذیر نیست و مراحل خاص خودش را می طلبد. با توجه به اهمیت این مسئله در مقاله امروز به موضوع مراحل پذیرش غم پرداخته شده است.  

غم و اندوه

غم و اندوه یک مسئله بسیار شخصی است هیچ قانون خاصی تبعیت نمی کند. امکان دارد هر فردی گریه کند عصبانی شود و گاهی اوقات در زندگی احساس پوچی دست دهد. هیچ یک از این موارد غیر نرمال یا اشتباه نیستند. هرکس به گونه ای متفاوت نسبت به غم واکنش نشان می دهد اما مراحل غم نظم خاصی دارد که در بین همه افراد مشترک است. انسانها با فرهنگ های گوناگون هر یک غم و اندوه را در زندگی خود تجربه کرده اند.
وقایعی که می‌توانند این احساسات را در افراد ایجاد کنند بسیار متنوع می باشند: فوت همسر، طلاق والدین، بیکاری، اخراج شدن از کار، ورشکستگی، مرگ فرزند یا والدین، بیماری یکی از عزیزان یا بیماری خود فرد، مهاجرت، ناکامی در امتحان مهم و یا حتی گم شدن حیوان. در دوران مدل روانشناسان به دنبال شناخت کیفی و کمی غم می باشند تا بلکه بتوانند راهکارهای متفاوتی برای آن ارائه دهند.

ناتوانی در آرام کردن بیماران

یکی از روانشناسان برجسته به نام الیزابت کوبلر راس تحقیقات در این زمینه شروع کرد. او در مورد مرگ تحقیقات زیادی کرد و به این نتیجه رسید که یکی از دلایلی که افراد نمی خواهند در مورد مرگ صحبت کنند ناتوانی در آرام کردن بیماران لاعلاج است. او متوجه شد که بیماری و پیری اتفاقات مخربی هستند و با این طرز تفکر نمی توان به سالمندان امیدواری داد. کوبلر راس فکر می کرد مسئله بیماری و مرگ را نمی‌شود حل کرد و به همین دلیل کمک به این افراد غیر ممکن است. اما به تدریج متوجه مراحل غم و اندوه شد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه نشانه های غم و اندوه کلیک کنید.  

واکنش به غم

وقتی که افراد دچار غم و اندوه می شوند افکار مختلفی به ذهنشان خطور می کند این ابزار شامل موارد زیر می شود:
خیال پردازی یعنی ممکن است خصوصیات خوب فردی را که از دست داده ای تجسم کنید و حتی به گذشته برگشته اید یا اینکه آن فرد همچنان زنده است. این نوع خیال‌پردازی بخشی از مراحل سوگواری می باشد. حتی ممکن است شما احساس سبکی و آشفتگی کنید و تمرکز برای تان سخت شود. در این صورت فرصت دهید و انتظار نداشته باشید که عملکرد در این حالت بیشتر از سطح آسیب باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مراحل سوگ در بزرگسالان کلیک کنید.
کسی که دچار غم و اندوه شده است نمی‌تواند مانند روزهای قبل به صورت عادی به فعالیت هایش بپردازد و قطعاً تمرکزش مقداری کاهش پیدا می‌کند. امکان دارد بر مسئله ای که باعث غم و اندوه شما شده است بازگشت کنید و در گذشته‌ها بمانید. اشتغال ذهنی هم بخشی از فرآیند طبیعی مرحله می باشد. اما چیزی که مهم است ناباوری و عدم پذیرش اتفاق رخ داده میباشد. فردی که فقدان چیزی را تجربه کرده و دچار یاس و غمگینی شده است امکان دارد ابتدا ارزیابی اولیه از موقعیت داشته باشد. ارزیابی که احتمال دارد اضطراب و افسردگیش بیشتر شود.

کناره گیری از فعالیت های اجتماعی

طبیعتاً غم و اندوه در رفتارهای افراد تاثیرگذار است. گوشه گیری اجتماعی در مراحل اولیه آن مشاهده می شود. خلوت کردن با افکار و احساسات ممکن است مفید باشد اما در مراحل بعدی فرد را مجبور به گوشه گیری و انزوا طلبی از فعالیت های اجتماعی می کند. همچنین ممکن است در فعالیت‌های روزانه تغییرات ایجاد شود و احساسات بی تفاوتی، بی حالی، بی قراری و بی حوصلگی به سراغ افراد بیاید.
گریه کردن با خود نوعی واکنش طبیعی است و اگر نمی توانید در حضور دیگران این کار را انجام دهید در تنهایی احساسات و هیجانات خود را ابراز کنید. بعضی از افراد پرخوری می‌کنند و برخی بالعکس. چرا که الگوهای خوراک تغییر می کند و اختلال در روند خواب هم بخشی از مشکلات رایج آن می باشد. در رویاهای فردی که غم را تجربه می کند مداوم محتوای فقدان و ناراحت کننده دیده می شود.
جسم انسان هم به طور طبیعی به غم واکنش نشان می دهد و مسئله بیماری‌های روان‌ تنی هم آن را کاملاً تایید می‌کند. کسی که دچار غم است ممکن است احساس بی انرژی بودن، ضعف عضلات، تنگی نفس، حساسیت زیاد به صدا و احساس خالی بودن معده یا خشکی دهان هم به او دست بدهد. اگر مسئله غم در افراد حل نشود و همچنان مدت زمانی طولانی باقی بماند ممکن است بیماری های جدی تری هم ایجاد کند.  

مراحل پذیرش غم

این پنج مرحله موارد زیر را شامل می شوند:

1-مراحل پذیرش غم | انکار

نخستین واکنش از اکثر افراد به اتفاقات ناگوار و ناخوشایند در زندگی انکار واقعیت است. آنها ممکن است ابتدا با خود بگویند که اگر امکان دارد برای من همچین اتفاقی افتاده باشد یا نباید همچین موردی پیش می آمد. این واکنشی طبیعی می باشد که وقتی در برابر فوران احساسات قرار می گیرید، ایجاد می شود. غم و اندوه احساسات سرکوب کننده هستند بنابراین غیر طبیعی نیست که احساسات شدید و اغلب ناگهانی را طوری وانمود کنید که انگار رخ نداده است. مرحله انکار باعث می شود که به ترتیب اخبار را جذب و شروع پردازش آن کنید.
این مکانیسم دفاعی بین همه افراد مشترک است و کمک می‌کند تا شدت وضعیت ایجاد شده را کم کنید. این کار نوعی از مکانیسم های دفاعی رایج در روانشناسی است. در این مرحله گویی افراد نمی خواهند آنچه را که اتفاق افتاده باور کنند و آن را بپذیرند. از نشانه‌های واقعیت فرار کرده و هرگونه گفت‌و‌گو و اطلاعاتی که نشان دهنده واقعه تلخ اتفاق افتاده است دوری می کنند. در این مرحله یکی از احساسات غالب، احساس پوچی و بی معنایی زندگی است.
در خیلی از افراد این مرحله نوعی واکنش زودگذر آنها را از اولین ترکش های غم حفظ می کند. هنگامی که فردی عزیز را از دست می‌دهید بهتر است به خود یادآوری کنید که دیگر همه چیز مثل گذشته نمی باشد و تغییر کرده است. در این حالت توصیه می‌شود دفترچه خاطراتی داشته باشید که بتوانید هر روز احساسات و خاطرات خود را یادداشت کنید با این کار به نوعی تخلیه هیجانی هم شده اید.

2-مراحل پذیرش غم | خشم

هرچه نشانه‌های واقعیت برای افراد بیشتر آشکار می شود آنها ممکن است به جای انکار این بار خشم شدیدی را با رنج تحمل کنند. احساسات شدید در درون زخم خورده و آسیب پذیر افراد جاری می‌شود و به شکل خشم و عصبانیت خود را نشان می دهد. افراد خشم خود را به محیط پیرامون دوستان و آشنایان و حتی غریبه ها ابراز می کند و مثل روزهای عادی دیگر نمی توانند مدیریتی بر آن داشته باشند.
امکان دارد گریبان عزیز در حال مرگ را هم شامل شود. هر چند که به لحاظ منطقی او مقصر اتفاقات موجود نیست اما احساسات شما فردی را که باعث غم و اندوه شده است سرزنش می‌کند. بروز خشم احساس عذاب وجدان را هم با خود به همراه دارد و گویی افراد از دست خودشان عصبانی تر می شوند. پزشکان و کارکنان مراکز درمانی از جمله افرادی هستند که بیشتر از دیگران هدف خشم بازماندگان قرار می‌گیرند. هر چند که آنها همیشه با رنج و مرگ انسان ها سر و کار دارند اما این به معنای در امان ماندنشان از خشم و غم دیگران نیست.
مکانیسم پنهان است که خیلی از احساسات و دردی را که افراد در درون خود دارند را پنهان می کنند. این خشم ممکن است حتی بر سر اشیای بی جان تخلیه شود. آنچه در این مرحله افراد نیاز دارند این است که توانایی بخشش داشته باشند و برای هر اتفاقی مانند جدایی یا طلاق هر دو مسئولیت را قبول کنند. همچنین بهتر است بدانند که آنها تنها فردی نیستند که از درد رنج می‌برند و اعتراف کنند که در حال حاضر بهترین عملکرد خود را نخواهند داشت و نیاز به گذشت زمان دارند.

3-چانه زنی یا التماس

کسی که غم را تجربه می‌کند ممکن است در مانده و آسیب پذیر شود. در آن لحظات احساسات شدید به دنبال راه‌هایی برای کسب کنترل خود بوده و یا می خواهند احساس کنند که می توانند نتیجه یک اتفاق را کاملاً تحت تاثیر قرار دهند. در مرحله جروبحث معمولا افراد به دنبال مقصر می گردند و می‌خواهند کسانی را سرزنش کنند. گاهی افراد به دنبال هر راهی برای بازگشت می گردند این راه می تواند مذاکره و گفتگو باشد یا حتی تهدید و انتقام.
چراکه شما نمی خواهید درد را مستقیماً احساس کنید. گاهی در مرحله چانه زنی ممکن است خودتان را سرزنش کنید که اگر رفتار بهتری داشتید، اگر فلان کار را می کردید یا زودتر سراغ پزشک دیگری می رفتید این اگرها و ایکاش ها واکنش عادی است که بسیار به سراغتان می‌آید. در این زمینه میتوانید از مشاوره تلفنی فردی نیز کمک بگیرید.
اینجاست که برخی افراد با خدای خود قرار می گذارند تا جلوی غم و اندوه را بگیرند. ممکن است عذاب وجدان هم با این مرحله همراه باشد اینکه شما می توانستید کاری بکنید و ولی کاری نکرده اید و به همین دلیل این اتفاق رخ داده است. بهتر است در این مرحله از تماس مستقیم به صورت موقتی بپرهیزید و اطمینان حاصل کنید که دیگر اتفاقی رخ نخواهد داد زیرا شما هر کاری که لازم بوده انجام داده اید.

4-مراحل پذیرش غم | افسردگی

در هر سوگواری بعد از حادثه دو نوع افسردگی بروز می کند. افسردگی نوع اول به پیامدهای عملی آن اتفاق ارتباط دارد مانند هزینه و نحوه برگزاری مراسم. ناراحتی و پشیمانی مولفه های اصلی این مرحله را تشکیل می دهند. افراد نگران روز وداع با عزیزان هستند نگرانند که مبادا در این روزهای پر از غم و اندوه وقت کمتری را با سایر عزیزان بگذرانند. افسردگی نوع دوم شخصی تر و درونی تر می باشد که به معنی کنار آمدن با فرد از دست داده یا اتفاق رخ داده از نظر روحی و روانی است.
افسردگی می تواند به عنوان مرحله ای آرام ولی غم انگیز تلقی شود. امکان دارد از احساسات خود فاصله بگیرید و تلاش کنید که یک قدم جلوتر از آنها حرکت کنید. شما همچنین می توانید خودتان را از بقیه جدا کرده تا بتوانید به طور کامل از بین بروید. این به این معنا نمیباشد که افسردگی آسان است. افسردگی می‌تواند دشوار و غم انگیز برای هر کسی باشد. در این مرحله شما امکان دارد احساس تلاطم و سنگینی، آشفتگی و گیجی را داشته باشید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه علائم افسردگی کلیک کنید.
افسردگی نوعی نقطه فرود اجتناب‌ناپذیر هرگونه فقدان است. اگر احساس میکنید در این مرحله گیر کرده یا هرگز نمی توانید به راحتی از آن عبور کنید حتما از یک مشاور یا روانشناس کمک بگیرید. در این مرحله خستگی و ضعف دارید و نمی توانید مانند گذشته با دوستان و خانواده خود ارتباط داشته باشید، حتی ممکن است اشتهای خود را از دست بدهید یا بیش از اندازه غذا بخورید یا بخوابید و یا دچار بی خوابی شوید. ناامیدی احساس بارزی است که سبب می شود نتوانید قدم به جلو بردارید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه مشاوره افسردگی کلیک کنید.

5-پذیرش

کنار آمدن با غم و اندوه و قبولش اتفاق افتاده است چیزی نیست که هر کسی بتواند به آن برسد یا با شجاعت از آن عبور کند. گاهی اتفاقاتی در زندگی می‌افتد مانند اخراج ناگهانی از کار یا مرگ ناگهانی فردی عزیز که پذیرش آن برای افراد کار راحتی نیست. در مرحله پذیرش افراد کم کم با خودشان کنار می آیند و می توانند روحیه خود را پیدا کنند. ویژگی اصلی این مرحله احساس آرامش همراه با رهایی از وابستگی عاطفی می باشد که به معنای بازگشت بلافاصله شادی نیست و با افسردگی کمی تفاوت دارد.
افرادی که بسیار سالخورده هستند و یا در بستر بیماری اند معمولا پذیرش و آماده شدن برای مرگ را در نظر می‌گیرند. این به معنای پیش‌بینی قطعی آنها از مرگ شان نیست بلکه وضعیت رو به افول جسمانی ایشان باعث ایجاد چنین واکنش های می شود. رفتار آرام و با وقار آن‌ها در قبول این موضوع به آنها کمک می‌کند. کنار آمدن با غم و اندوه مسئله ای کاملاً شخصی و برای هر کسی منحصر به فرد است.
هیچ کس بهتر از خود شما نمی تواند احساسات شما را درک کند که بتواند به شما کمک کند شاید اطرافیان بتوانند با همدلی و همراهی باعث کاهش رنج شما شوند اما در نهایت کسی که می تواند به شما کمک کند فقط خودتان هستید. این را بدانید که مقاومت کردن فقط باعث به تاخیر انداختن بهبودی شما می شود. بهترین کاری که می کنید این است که بر رها کردن تمرکز کنید و باور داشته باشید که همه چیز به تدریج و با گذشت زمان درست خواهد شد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه فراموش کردن خاطرات تلخ کلیک کنید.  

راهبردهای پذیرش غم و اندوه

زمانی که برای هر اتفاق ناگواری معنایی پیدا می‌کنید قطعاً راحت‌تر با آن کنار می‌آیید. چه شما فردی مذهبی باشید یا نه، پذیرفتن اتفاقات ناخوشایند یک رویداد مهم محسوب می شود.

1-شناخت توانمندی ها

در هنگام مواجهه با بحران های زندگی یکی از اولین کارهایی که باید انجام دهید تهیه فهرستی از مهارت ها و توانمندی ها می باشد. به خود بگویید چگونه می‌توانم در این شرایط از توانایی‌ها و مهارت‌های خودم به بهترین نحو استفاده کنم ؟ همچنین ببینید که برای مبدل ساختن این بحران به تجربه سازنده و مفید در زندگی لازم است که مهارت های دیگری را کسب کنید.

2-مواجه شدن با فقدان

از دست دادن و غم اغلب واکنش‌های هیجانی ناخوشایندی منجر می‌شود. با این حال اجتناب کردن از موضوع هرگز به نفع شما نیست. بهترین روش مقابله با احساسات ناخوشایند مواجه شدن با آنها است. سعی کنید از طریق تجربه کردن هیجانات خود با آن مواجه شوید. معمولاً به افرادی که غم و فقدان را تجربه کرده اند توصیه می‌شود که با اشیا مکان ها و سایر نشانه هایی که تداعی کننده فرد از دست رفته است روبه‌رو شوند. بر اساس اولویت بندی خودتان می توانید این کار را به صورت تدریجی یا یک دفعه انجام دهید. مواجهه با از دست دادن، با کمک و اطمینان بخشی دگر آن بسیار کمک کننده خواهد بود. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تحمل مرگ عزیزان کلیک کنید.

3-پرداختن به فعالیت های سرگرم کننده

سرگرم کردن خود با فعالیت‌های سازنده مهارت مفید برای منحرف کردن حواس خود از افکار افسرده ساز است. علاوه بر این پرداختن به فعالیت‌های هدفمند فرصتی ایجاد می کند تا بعد از آن آشفتگی هایی که در اثر فقدان در زندگی شما به وجود آمده احساس بهتری پیدا کنید. غم و اندوه باعث از دست دادن ایمان و اعتقاد مذهبی، نگرش منفی نسبت به زندگی، کناره‌گیری از دیگران و مختل شدن اهداف میشود. بنابراین فعالیت های معنی دار و سازنده و مثبت اندیشی به شما کمک خواهند کرد تا توجه تان را از آشفتگی های زندگی برگردانده و ارتباط عمومی و هدفمندی در زندگی را از نو بنا کنید.

4-مراحل پذیرش غم | استفاده از تفکر سازنده

هنگامی که با فقدان مقابله می‌کنید استفاده از مهارت های حرف زدن با خود درباره مشکلات به شما کمک می‌کند. بنابراین سعی کنید از خودگویی ها و افکار منفی و خود شکن اجتناب کرده و با پرداختن به افکار سازنده و مثبت تحمل خود را در مقابل رنج و فقدان افزایش دهید.

5-استفاده از سیستم حمایتی

در هنگام ناراحتی بعد از دست دادن ایجاد و توسعه سیستم های حمایتی برای کنار آمدن با تجربه تلخ و ناگوار بسیار سودمند است. بنابراین سعی کنید در این دوران روابط خود را با دوستان، خانواده و اطرافیان حد زیادی بالا ببرید تا بتوانید راحت تر این دوران را سپری کنید.

6-مراحل پذیرش غم | سازش و تطابق

ش یابی بعد از از دست دادن و ایجاد شرایط غم‌انگیز کار بسیار دشواری است. مخصوصاً کسانی که طلاق و جدایی در رابطه را تجربه می کنند احساس گناه، خشم و تنهایی بین افراد مانع عمده  ای ایجاد می‌کند. در این شرایط هر کدام از این افراد باید بیاموزند تا با این احساسات به خوبی مقابله کنند و به زندگی خود ادامه دهند و به شیوه آرام و مدبرانه تحقیق های خواسته شده را عملی کنند. حتی اگر مواردی مثل مرگ عزیز یا ورشکستگی را تجربه کرده‌اید باز هم سازش با آن اهمیت زیادی دارد.

7-آموختن رها کردن

یکی از دشوارترین تکالیف هنگام غم و از دست دادن یک فرد مهم رها کردن آن است. این واقعیت را بپذیرید که شما نمی‌توانید دیگران را تصاحب کنید.
وقتی برای شما اتفاق ناگواری افتاده و یا فردی را از دست داده عصبانی و ناکامی شوید زیرا این اتفاق را غیرمنصفانه می دانید. هیچ کس از شما سوال نمی کند که آیا مانعی ندارد خودش را از زندگی شما بیرون بکشد؟ پذیرش این واقعیت که روابط امتیاز و موهبتی در زندگی هستند نه حق مسلم غالباً دشوار است، مخصوصا برای کسانی که انواع طلاق و جدایی را تجربه کردند. دست برداشتن از میل به تصاحب افرادی که به ما نزدیک هستند و یا مقصر شمردن دیگران آسان نیست. در نتیجه با تلاش برای کنترل اتفاق‌هایی که دیگر خارج از کنترل شما هستند خود را در موقعیت بازنده قرار ندهید.  

سخن آخر درمورد مراحل پذیرش غم

غم و اندوه احساسی است که هرگز برای هر فردی با دیگری مشابه نیست هر کسی با توجه به ویژگی‌های شخصیتی و خلق و خویش واکنش متفاوتی به اتفاقات ناخوشایند نشان می دهد. برخی افراد بعد از مدت کوتاهی بهبود پیدا می‌کنند و برای بعضی تا سالها ادامه پیدا می کند. در این شرایط توصیه می شود حتما از یک مشاور یا روانشناس با تجربه کمک گرفته شود. اگر شما هم در راستای این موضوع مسئله ای دارید، می توانید از مشاوران و روانشناسان در این مورد کمک بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.