مواد محرک | عوارض، علائم و نحوه درمان اعتیاد به مواد محرک

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با مواد محرک پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

مواد محرک دسته‌ای داروهای اعتیاد آوری هستند که تاثیرات فعال کننده‌ای بر دستگاه عصبی می‌گذارند. از جمله مواد محرک می‌توان به کوکائین، شیشه، نیکوتین و کافئین اشاره کرد. مصرف این مواد با توجه به بالا بردن سطح انرژی متاسفانه در میان جوانان افزایش پیدا کرده است. مواد محرک با ساختار شیمیایی متفاوت می‌توانند بهداشت جسمی و روانی افراد را تحت تاثیر قرار داده و عوارض جبران ناپذیری را به وجود بیاورد. به همین خاطر درمان و ترک اعتیاد از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله توضیحات کاملی در مورد انواع، نشانه‌ها و پیامدهای مواد محرک داده شده است. برای شناخت بیشتر درباره ترک اعتیاد کلیک کنید.
 

انواع مواد محرک

به طور کلی مواد محرک به گروهی از مواد اعتیاد آوری گفته می‌شود که باعث افزایش عملکرد سیستم عصبی می‌شود و انرژی و نشاط را در فرد افزایش می‌دهد. همچنین تحریک کننده فعالیت‌های روانی هستند و باعث کاهش خستگی و ضعف می‌شوند. مواد محرک انواع مختلفی دارد که در ادامه بیشتر درباره آن صحبت خواهیم کرد. برای آشنایی بیشتر با انواع مواد اعتیادآور کلیک کنید.

اینفوگرافیک مواد محرک

1. آمفتامین و متامفتامین

این مواد حاوی کافئین و اپیدرین بوده و بصورت خوراکی، تزریقی و استنشاقی مصرف می‌شوند. متامفتامین‌ها بسیار مشابه آمفتامین‌ها بوده با این تفاوت که میزان اعتیادآوری بالاتری دارند. مصرف این دسته از محرک‌ها با تاثیر بر دستگاه عصبی موجب افزایش فشار خون، ضربان قلب، کاهش اشتها و افزایش فعالیت جسمانی می‌شود. برای شناخت بیشتر درباره آمفتامین و متامفتامین کلیک کنید.

2. شیشه از جمله مواد محرک رایج

شیشه از جمله مواد روان گردانی است که از خانواده آمفتامین‌ها به شمار می رود. مصرف ماده مخدر شیشه سبب افزایش انرژی، تحرک و فعالیت، احساس لذت و افزایش سطح هوشیاری و توان بدنی در فرد معتاد می‌شود. همین احساسات و لذت‌های کاذب افراد را به مصرف شیشه تشویق می‌کند. در حالیکه این ماده یکی از خطرناک ترین مواد مصرفی در بین افراد است و می‌تواند عوارض جبران ناپذیری برای فرد ایجاد کند. متاسفانه در جوامع امروزی مصرف شیشه با افزایش چشمگیری روبه رو شده است که درمان و توجه به ترک را بیش از بیش ضروری می سازد. برای اطلاع از ترک اعتیاد به شیشه کلیک کنید.

3. کوکائین 

این ماده به صورت پودر سفید رنگ یا شیری رنگ به عنوان یک محرک قوی استفاده می‌شود. این ماده از برگ یک گیاه به نام کوکا به دست می‌آید. ترکیب کوکائین با مواد دیگر اثرات آن را قوی‌تر می‌کند و ماده‌ای به نام کراک تولید می‌کنند. البته کراکی که در ایران تولید می‌شود از هروئین فشرده به دست می‌آید.

کوکائین با تاثیر بر سیستم اعصاب مرکزی عمل می‌کند. مصرف کوکائین بسیار اعتیاد آور بوده و وسوسه بسیار زیادی برای مصرف مجدد در فرد ایجاد می‌کند. این ماده بیشتر به صورت خشک (پودر) از طریق استشاق از بینی مصرف می‌گردد و یا با حل کردن در آب آن را به داخل رگ تزریق می‌کنند. پس از مصرف احساس سرخوشی سریع و شدید اما تنها به مدت 30 تا 40 دقیقه روی می‌دهد. برای اطلاعات درباره ترک اعتیاد به کوکائین کلیک نماید.

4. نیکوتین و کافئین

این دو ماده در دسته محرک‌ها قرار می‌گیرند چرا که اثرات آن‌ها بر مغز شباهت‌هایی به دیگر محرک‌ها دارند با این تفاوت که بسیار کمتر و خفیف تر می‌باشند. کافئین در چای، قهوه، شکلات، نوشیدنی‌های انرژی زا و مسکن‌های ضد درد یافت می‌شود. نیکوتین نیز به صورت سیگار، قلیان و پیپ استعمال می‌گردد. توصیه می‌کنیم مقاله ترک اعتیاد به سیگار را مطالعه نمایید.

5. ریتالین از جمله مواد محرک رایج

این دارو در اصل برای درمان بیش فعالی و بهبود نقص توجه ساخته شده اما برخی از افراد آن را سوءمصرف می‌کنند. دلیل این امر این است که افراد فکر می‌کنند ریتالین در همه افراد می‌تواند منجر به بهبود تمرکز و افزایش بازدهی مغز شود. همین مسئله باعث شده که بسیاری از دانش آموزان و دانشجویان برای امتحانات و درس خواندن خود به مصرف ریتالین روی آورند. در حالیکه ریتالین داروی درمانی است و اگر افراد سرخود بدون داشتن اختلالاتی نظیر بیش فعالی آن را مصرف کنند می‌تواند بسیار اعتیاد آور باشد. برای اطلاع بیشتر درباره ترک ریتالین کلیک کنید.

6. ناس

ناس ماده مخدری است که از برگ تنباکو تولید می‌شود و با آسیب‌های مختلفی برای فرد همراه است. ناس به دو شکل جویدنی و مکیدنی مصرف می‌شود که پس از ایجاد حالت سرخوشی آن را از دهان بیرون می‌آورند. دلیل ترغیب افراد برای مصرف ناس این است که این ماده موجب افزایش توان کاری فرد شده و خطر روانپریشی ندارد و تنها باعث سرخوشی می‌شود. با این حال آهک موجود در نسوار به واسطه اثر خورندگی، آسیب شدید بافتی را در دهان ایجاد می‌کند و موجب پوسیدگی دندان‌ها و زخم‌های لثه می‌شود و این مسئله می‌تواند حتی باعث ایجاد سرطان در حفره دهانی شود.

برای اطلاع بیشتر درباره مصرف ناس کلیک کنید.

سو مصرف از مواد

سو مصرف مواد تاثیرات گسترده ای بر روی فرد و زندگی اجتماعی او می گذارد. فردی که سوء مصرف دارد علائم اعتیاد به مواد مخدر را به طور واضحی از خود نشان می دهد. گاهی مصرف برخی مواد باعث می شود فرد مرتکب انواع جرایم و رفتارهای ضداجتماعی شود. نکته قابل توجه این است که فرد چقدر و به چه میزان مصرف کرده است. اگر فرد به واسطه مصرف مواد، اختلالی در شغل یا تحصیل و دیگر جوانب زندگی خود بوجود بیاورد، دچار سو مصرف مواد شده است. برای کسب اطلاعات در زمینه عوارض اعتیاد به مواد مخدر کلیک کنید.

1-مراحل وابستگی به مواد اعتیادآور

وابستگی به مواد دارای مراحلی است. در گام اول تجربه ماده مخدر به اصرار دوستان و آشنایان است. در گام بعدی، فرد به دلیل تجربه خوشایند دوباره می خواهد مصرف مواد را تجربه کند. گام سوم سو مصرف مواد است که بر تمام وجوه زندگی او اثر می گذارد. در نهایت علائم ترک ظاهر می شود و فرد دچار وابستگی به مواد می شود. نکته مهم این است که شروع مصرف فرد به علت دوستان ناباب و ناتوانی از نه گفتن است. برای آگاهی از تاثیر دوستان بر اعتیاد کلیک کنید.

2-نشانه ها و علائم اعتیاد به مواد محرک

هر کدام از محرک‌هایی که ذکر شد ممکن است نشانه‌های منحصر به فرد خود را داشته باشد اما در اینجا به طور اجمالی نشانه‌های مشترک این گروه از مواد را بیان می‌کنیم. با مصرف مواد محرک علائم ذیل در فرد دیده می‌شوند.
_ کاهش نیاز به خواب
_ افزایش میل جنسی
_ بی اشتهایی
_ افزایش اعتماد به نفس و قدرت
_ پر حرف شدن
_ احساس سرخوشی
_ گشادی مردمک چشم
_ افزایش حرارت بدن، ضربان قلب و فشار خون

برای شناخت بیشتر درباره افزایش اعتماد به نفس کلیک کنید.

3-عوارض اعتیاد به مواد محرک

اعتیاد به مواد محرک نیز مانند اعتیاد به دیگر مواد اعتیاد آور می‌تواند باعث تخریب بنیان خانواده و از دست دادن شغل و وجهه اجتماعی فرد شود. مواد محرک با تاثیراتی که بر جسم و روان مصرف کننده می‌گذارند باعث تغییراتی در خلق و سلامت فرد می‌شوند. سوءتغذیه، اختلالات پوستی، کاهش وزن، زخم معده، افسردگی، علائم افسردگی، اختلال در تکلم، توهم و هذیان، مشکلات قلبی-عروقی، سردرد، اختلالات بویایی، تشنج، بی علاقگی و سردی جنسی از جمله مشکلات و عوارض ناشی از اعتیاد است. گاهی پرخاشگری و خشونت ناشی از محرک‌ها منجر به آسیب و خطراتی برای خود و دیگران می‌شود و در شرایطی که توهم و هذیان ناشی از مواد رخ دهد، این خطرات بیشتر می‌باشد. به دلیل رفتارهای جنسی پر خطر ابتلا به بیماری مقاربتی نیز افزایش پیدا می‌کند.

در صورتی که یکی از اعضای خانواده درگیر اعتیاد به مواد محرک است برای پیش گرفتن بهترین روش رفتاری با او به یک روانشناس متخصص در زمینه اعتیاد مراجعه کنید. برای آشنایی با علائم افسردگی کلیک کنید.

پیشگیری از اعتیاد

در پیش گرفتن شیوه های پیشگیری از اعتیاد به دلیل اهمیتی که در دوران بلوغ پیدا می کند از اساسی ترین کارهای لازم است. از این رو والدین باید بتوانند با اتخاذ مهارت های درست ارتباطی بستری فراهم کنند که به طور پایدار از روی آوردن نوجوان به مواد اعتیاد آور جلوگیری کند. مغز نوجوان در مرحله بلوغ است. به طور کلی، بیشتر از مغز بزرگسالان بر روی پاداش و ریسک کردن متمرکز است. در همان زمان، نوجوانان والدین را برای کسب آزادی بیشتر برای خود تحت فشار قرار می دهند، زیرا نوجوانان شروع به کشف شخصیت خود می کنند. این مرحله و تحت فشار قرار گرفتن یک طناب چالش برانگیز برای والدین به شمار می رود. نوجوانانی که داروها و مواد محرک را آزمایش می کنند، سلامت و ایمنی خود را به خطر می اندازند. مغز نوجوانان به ویژه در مقابل سیم کشی مجدد عصبی توسط موادی که مدارهای پاداش در مغز را بیش از حد فعال می کنند، آسیب پذیر است.

با صحبت با نوجوان خود در مورد عواقب مصرف مواد مخدر و اهمیت انتخاب های سالم به پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر در نوجوانان کمک کنید. توجه داشته باشید که در پیش گرفتن رویکرد مبتنی بر ترس و زنهار دادن از عواقب مصرف به تنهایی کافی نیست. باید زمینه های سوق پیدا کردن نوجوان به سمت اعتیاد را کاهش دهید. مانند آموزش مهارت های زندگی چون مهارت نه گفتن و جرات ورزی و احترام به عزت نفس نوجوان. برای صحبت با نوجوان خود در مورد مواد مخدر:

1-دیدگاه نوجوان خود را بپرسید.

از سخنرانی اجتناب کنید. در عوض، به نظرات و سوالات نوجوان خود در مورد مواد مخدر گوش دهید. والدین می توانند به نوجوانان اطمینان دهند که می توانند صادق باشند و بدون اینکه دچار مشکل شوند بحث و گفتگو کنند.

2-در مورد دلایل عدم استفاده از مواد مخدر بحث کنید.

از تاکتیک های ترساندن خودداری کنید. تأکید کنید که چگونه مصرف مواد مخدر می تواند بر چیزهایی که برای نوجوان شما مهم است تأثیر بگذارد. برخی از نمونه ها ممکن است عملکرد ورزشی، رانندگی، سلامتی یا ظاهر باشد.

3-در مورد راه های مقاومت در برابر فشار همسالان بحث کنید.

با نوجوان خود در مورد چگونگی رد پیشنهادات مواد مخدر فکر کنید. برای بحث در مورد مصرف مواد مخدر خود آماده باشید. به این فکر کنید که اگر نوجوان در مورد مصرف مواد مخدر شما از جمله الکل بپرسد، چگونه پاسخ می دهید. اگر تصمیم گرفتید از مواد مخدر استفاده نکنید، دلیل آن را توضیح دهید. اگر از مواد مخدر استفاده می کردید، آنچه را که تجربه به شما آموخته است به اشتراک بگذارید.

رسانه‌های اجتماعی، برنامه‌های تلویزیونی، فیلم‌ها و آهنگ‌ها می‌توانند مصرف مواد مخدر را عادی یا جذاب جلوه دهند. در مورد آنچه نوجوانتان می بیند و می شنود صحبت کنید.

درمان و ترک اعتیاد 

از آنجایی که وابستگی به مواد محرک وابستگی روانی است تا جسمی، روش ترک اعتیاد به مواد محرک متفاوت بوده و بخش روانی درمان اعتیاد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. به همین دلیل لازم است که ترک اعتیاد به مواد محرک تحت نظر یک کلینیک روانشناختی و با حمایت یک روانشناس برای تجدید مهارت‌ها و بهبود روابط بین فردی قرار بگیرد. درمان‌هایی که روانشناسان و روانپزشکان ارائه می‌دهند می‌تواند میزان بازگشت فرد را به مصرف مجدد به طور قابل توجهی کاهش دهد. برای ترک اعتیاد به مواد محرک شما می‌توانید با مشاوران ما در مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی در ارتباط باشید. این مرکز به شما تضمین خواهد داد که در کمترین زمان ممکن بتوانید اعتیاد خود را ترک کنید. برای آگاهی بیشتر درباره ترک اعتیاد به مواد محرک کلیک کنید.

سخن آخر

اعتیاد و انواع مواد محرک اثرات زیادی از لحاظ جسمس و روانی روی فرد و خانواده دارد. ترک مواد به راحتی و به تنهایی امکان پذیر نیست و نیاز به حمایت خانواده و هم چنین انگیزه فرد دارد. اغلب ترک های خودسرانه منجر به شکست و بازگشت به اعتیاد می شوند. عوارض اعتیاد با مسائل روانی گره خورده، بنابراین برای ترک آن لازم است به روان شناسان مراجعه شود. شما هم اگر قصد ترک دارید می توانید با مشاوران ما در حامی تماس بگیریرد. برای آشنایی بیشتر با روند دریافت مشاوره ترک اعتیاد کلیک کنید.

سوالات متداول

اعتیاد به مواد محرک با چه عوارضی همراه است؟

مواد محرک با تاثیراتی که بر جسم و روان مصرف کننده می‌گذارند باعث تغییراتی در خلق و سلامت فرد می‌شوند. سوء تغذیه، اختلالات پوستی، کاهش وزن، زخم معده، افسردگی، بی علاقگی و سردی جنسی از جمله مشکلات و عوارض ناشی از اعتیاد است. به همین دلیل همه متخصصان تاکید بر ترک اعتیاد به مواد محرک قبل از بروز مشکلات بیشتر دارند.