استرس در دوران بارداری بر روی جنین و مادر چه اثراتی دارد؟

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با استرس در دوران بارداری پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

دوران بارداری یکی از مراحل مهم در زندگی مادران است. کنترل استرس در دوران بارداری توسط مادر به دلیل پیامدها و تأثیری که بر سلامت جنین و مادر دارد، بسیار حائز اهمیت است. استرس یکی از پدیده‌های طبیعی و لازم در زندگی هر فردی است اما زمانی که نتوانید آن را مهار کنید بر شما چیره می‌شود. اضطراب و نگرانی در مورد سلامت جنین، مشکلات ارتباطی با همسر و خانواده‌اش، کم تجربگی مادران و همسرانشان و افکار منفی مادران از شایع‌ترین استرس‌های مادران باردار است. استرس زیاد در دوران بارداری زمینه ساز بسیاری اختلالات جسمی و روانی در جنین و مادر بعد از تولد کودک می‌باشد. مادران و همسرانشان با آگاهی از ریشه، علائم و نحوه پیشگیری و کنترل استرس می‌تواند از به وجود آمدن بسیاری از مشکلات جلوگیری نمایند. پیشنهاد می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر از این دوران حساس مقاله دوران بارداری را مطالعه کنید.

نشانه‌های استرس در دوران بارداری

هر استرسی خطرناک نیست. شما با اطلاع از نشانه‌ها و علائم استرس در دوران بارداری می‌توانید آن‌ها را تشخیص داده و کنترل کنید و حتی از به وجود آمدن استرس‌ها جلوگیری نمایید. استرس بیش از حد در مادران علائم جسمی و خلقی به همراه خواهد داشت. برای آگاهی از علائم استرس کلیک کنید. از جمله عوارض استرس در بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تغییرات خلقی
• تغییر اشتها
• سردرد
• استفراغ‌های گاه و بیگاه ناشی از سردرد
• تغییر علایق و سلیقه‌ها عدم توانایی در خوابیدن
• نگرانی زیاد و دائمی در مورد مسائل بی‌اهمیت
• خستگی بیش از حد
• سرگیجه
• مشکلات گوارش (برای اطلاع از دیگر عوارض استرس کلیک کنید.)

عوامل تأثیر گذار استرس در دوران باردای

به طور کلی استرس در دوران بارداری افزایش پیدا می‌کند. اما عواملی هستند که سبب افزایش بیش از حد استرس در دوران بارداری می‌شوند. از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

• اولین بارداری
• تجربه سقط جنین یا زایمان‌های دشوار (برای دریافت اطلاعات در زمینه سقط جنین کلیک کنید.)
• نگرانی در مورد سلامت جنین
• مشکلات ارتباطی با همسر و خانواده اش
• احساس کم تجربگی مادران جوان
• افکار منفی در مورد مسائل مختلف
• فقدان حمایت اجتماعی
• نگرانی در مورد به دنیا آمدن کودک و تاثیر بر روی رابطه با همسر
• مسائل و مشکلات مالی

تأثیر استرس برجنین در دوران بارداری و بعد از تولد کودک

قرار گرفتن مادر در معرض استرس‌های طولانی و مزمن علاوه بر ایجاد تفاوت‌هایی جزئی در روند تکامل مغز جنین می‌تواند بعد از تولد کودک نیز منجر به بروز مشکلات رفتاری در کودک شود. استرس‌ها و اضطراب بارداری طولانی مدت می‌تواند موجب زایمان زودرس، مرده زایی، وزن بسیار پایین هنگام تولد و سقط شود. همچنین زمینه را برای ابتلای کودک به بیماری‌های روانی چون افسردگی، ناآرامی و بیش فعالی فراهم می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه زایمان زودرس کلیک کنید.

تأثیر افکار منفی بر استرس در دوران بارداری

تفکرات منفی می‌تواند باعث اشکالات اساسی در رفتار و اعمال فرد شود و استرس و نگرانی را در فرد تشدید کند. بسیاری از مواقع به محض این که اتفاق بدی رخ می‌دهد، اکثر افراد آن را با اتفاقات بد گذشته پیوند می‌دهند و احساس ناراحتی و غم می‌کنند. احتمالا بیش از اندازه به تجزیه و تحلیل تجارب معمولی و تعاملاتشان می‌پردازند و این در حالی است که بسیاری از مشغله‌های ذهنی فرد، حتی وجود خارجی ندارند. برای رهایی از افکار منفی کلیک کنید.

شاید همین حالا در مورد بسیاری از مشکلات که احتمال می‌دهید به نتایج منفی برسید، به خود سخت بگیرید و مضطرب شوید. افکار منفی استرس را افزایش می‌دهد و منجر به ترشح مقدار زیادی از هورمون استرس یا کورتیزول می‌شود. کورتیزول از جفت عبور می‌کند و مستقیما وارد بدن جنین می‌شود و مشکلات زیادی را برای او به وجود می‌آورد. کودکانی که در معرض کورتیزول قرار می‌گیرند، در 18 ماهگی هوش کمتری دارند و اغلب ترسو و مضطرب هستند. استرس مادر احتمال ابتلا به بیش فعالی و بی‌توجهی را در کودک دو برابر می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه تأثیر اضطراب مادر بر جنین کلیک کنید.

تأثیر استرس بر جنسیت جنین

یک مطالعه جدید که توسط محققان مرکز پزشکی ایروینگ دانشگاه نیویورک-کلمبیا انجام شده است، انواع استرس های فیزیکی و روانی در دوران بارداری را که می تواند بیشترین تأثیر را بر رشد جنین و کودک داشته باشد، شناسایی کرد. این مطالعه که در مجله PNAS، مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم منتشر شده است عنوان می کند رحم به عنوان اولین خانه رشد جنین، به اندازه خانه ای که یک کودک در آن بزرگ می شود اگر اهمیت کمتری نداشته باشد می تواند حتی نقش مهم تری داشته باشد. سلامت روان زنان بسیار بسیار در شکل گیری سلامت جنین موثر واقع می شود.

در این مطالعه، 27 شاخص استرس روانی، جسمی و سبک زندگی را که از پرسشنامه‌ها، یادداشت‌های روزانه و ارزیابی‌های فیزیکی روزانه 187 زن باردار سالم بین 18 تا 45 سال جمع‌آوری شده بود، بررسی کردند. یکی از یافته‌های اصلی این مطالعه نشان می‌دهد که زنان باردار که استرس جسمی یا روانی را تجربه می‌کنند، کمتر احتمال دارد پسردار شوند. اما در این مطالعه، نسبت جنسی در گروه‌های تحت استرس جسمی و روانی، دختران با نسبت‌های مرد به زن به ترتیب 4:9 و 2:3 بود. یافته‌های این مطالعه با سایر موارد تاریخی کاهش تولد پسر پشتیبانی می‌شود.

محققان دیگر این الگو را پس از تحولات اجتماعی، مانند حملات تروریستی 11 سپتامبر در شهر نیویورک، مشاهده کرده‌اند که پس از آن تعداد نسبی تولدهای پسر کاهش یافت. این استرس در زنان احتمالاً ماهیت طولانی مدتی دارد. مطالعات نشان داده‌اند که مردان در برابر محیط‌های نامطلوب دوران بارداری آسیب‌پذیرتر هستند و این نشان می‌دهد که زنان بسیار استرسی ممکن است به دلیل از دست دادن بارداری‌های قبلی، اغلب بدون اینکه حتی از بارداری خود چیزی بدانند، احتمال کمتری برای به دنیا آوردن پسر دارند. ترشح میزان زیادی از هورمون استرس در بدن مادر لانه گزینی جنین پسر در رحم را با مشکل رو به رو می‌کند و اغلب منجر به از بین رفتن جنین پسر می‌شود.

راهکارهایی برای کنترل استرس در دوران بارداری

راهکارهایی برای کنترل استرس در دوران بارداری وجود دارد، مشاوره کنترل استرس بهترین درمان را به شما برای این دوران حساس ارائه می‌دهد. برخی از راهکارهایی که می‌توانید به کار ببرید عبارتند از:

1. استراحت کافی | استرس در دوران بارداری بر روی جنین و مادر چه اثراتی دارد؟

در دوران بارداری خوب استراحت کنید. استراحت برای شما لازم است بنابراین به خاطر آن احساس گناه نکنید. بدن شما برای نگهداری، حفظ سلامت و رشد جنین تمام انرژی خود را به کار گرفته؛ بنابراین لازم است خواب با کیفیت و کافی داشته‌باشید. با کودکی که در شکم دارید صحبت کنید، برایش آواز بخوانید اگر احساس بی حوصلگی می‌کنید شب‌ها زودتر بخوابید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مراقبت‌های دوران بارداری کلیک کنید.

2. صحبت کردن در مورد استرس‌ها و نگرانی‌ها

در مورد نگرانی‌های خود با پزشک صحبت کنید، می‌توانید نگرانی‌های خود را به همسر خود بگویید تا شرایط بهتری را برای شما ایجاد کنند. با مادران باردار صحبت کرده و از تجربیات آن‌ها استفاده کنید. اگر نگرانی‌های خود را بروز ندهید نمی‌توانید پشتیبانی و حمایت دیگران را داشته‌باشید.

3. تغذیه مناسب | استرس در دوران بارداری بر روی جنین و مادر چه اثراتی دارد؟

برنامه غذایی سالمی سرشار از مواد معدنی، ویتامین‌ها و غذاهای سرشار از امگا3 استفاده کنید. خوب غذا خوردن و رعایت تغذیه سالم برای ذهن و جسمتان مفید است و بسیاری از اضطراب‌ها را از شما دور می‌کند. حداقل هفته‌ای دو بار ماهی‌های روغنی بخورید. تریپتوفان موجود در ماهی‌ها افسردگی و استرس را به میزان زیادی کاهش می‌دهد و حالتان را بهتر می‌کند.

4. ورزش کردن در بارداری

در دوران بارداری ورزش‌های سالم مانند شنا کردن، پیاده روی روزانه، یوگا و مدیتشن (به مدت بیست دقیقه در روز) انجام دهید. مدیتیشن یوگا و تمرین‌های تنفسی باعث آرامش بیشتر ذهن و روان می‌شوند. توصیه می‌کنیم روزانه 10 تا 20 دقیقه مدیتیشن انجام دهید. علاوه بر این ورزش شنا بسیار مؤثر و آرامش بخش است و فشار زیادی نیز به مفاصل وارد نمی‌کند.

5. برخی دیگر از روش‌های کاهش استرس بارداری

_با خنده خودتان را درمان کنید. خنده یکی از بهترین راه‌ها برای به‌ آرامش‌ رساندن بدن است. دوستان‌تان را ملاقات کنید، با کسی به تماشای فیلم یا سریالی خنده‌دار بنشینید یا به سینما بروید.

_ماساژ یکی از روشهای خوب برای کاهش استرس است.

_اطلاعاتی در مورد نحوۀ زایمان طبیعی و سزارین کسب کنید تا استرس هایتان در مورد زایمان کاهش یابد.

_خودتان را برای زایمان آماده کنید. مادر بودن را باید در مسیر یاد بگیرید. اگر دوست یا آشنایی دارید که نوزاد یا بچه‌ کوچکی دارد، می‌توانید با گذراندن زمانی در کنار آنها چیزهایی یاد بگیرید. برای اطلاع از دیگر رو‌ش‌های کاهش استرس بارداری کلیک کنید.

سخن آخر | استرس در دوران بارداری بر روی جنین و مادر چه اثراتی دارد؟

مواردی همچون افسردگی و استرس در دوران بارداری از جمله خطرات بارداری است که هماطور که گفتیم پیامدهای سوءی را برای جنین و خود مادر به همراه دارد. به همین دلیل لازم است آن را جدی بگیرید. برای اطلاع از خطرات بارداری کلیک کنید. در صورتی که توان مقابله و یا کاهش استرس‌های خود در بارداری را ندارید، لازم است با پزشک خود مشورت کنید. گاه مصرف دارو و یا بهره‌مندی از روش‌های رفتار درمانی و روان درمانی ضروری است.

سؤالات متداول

استرس در بارداری نشانه چیست؟

استرس در بارداری دلایل گوناگونی دارد؛ ترس مادران از بچه دار شدن و تربیت فرزند به خصوص در اولین بارداری نشانه‌ای از استرس در بارداری است. همچنین ترس از درد زایمان، مشکلات مالی، مشکلات با همسر از نشانه‌های استرس در بارداری است.

استرس در بارداری چه عوارضی دارد؟

استرس در بارداری اگر با شدت علائم زیاد باشد امکان ابتلا به افسردگی را در مادر بالا می‌برد و همچنین مشکلات فراوانی را برای رشد جسمانی و ذهنی جنین به دنبال دارد.