نشانه های طرحواره بی اعتمادی (مشکوک بودن افراطی نسبت به همه)

یکی از طرحواره های مهم بی اعتمادی است، برای درمان آن شناخت نشانه های طرحواره بی اعتمادی لازم است. بی اعتمادی بیش از حد می تواند به خودتان برگرد و باعث ناخوشنودی شما شود. بی اعتمادی اساسی یک چیز مفید وضروری است که در کودکی به افراد آموخته شده است تا بتوانید از خود در برابر افرادی که ممکن است نیت های مشکوک و شومی داشته باشند محافظت کنید. بااین حال برخی از افراد بی اعتمادی بیش از حد خیلی بیشتر از حدنیازشان را درنتیجه آزار کلامی، عاطفی، یا فیزیکی در دوران کودکی از خانواده یا همسالان می آموزند. دراین مقاله تصمیم بر آن است که شما با نشانه های طرحواره بی اعتمادی آشنا شوید.  

طرحواره بی اعتمادی چیست؟

طرحواره بی اعتمادی یک الگوی منفی از افکار و احساسات است که در پاسخ به روابط بین فردی رخ می دهد. این طرحواره ها اغلب در نتیجه سوء استفاده، غفلت یا آسیب گذشته شکل می گیرند. رایج ترین انواع طرحواره های بی اعتمادی عبارتند از: رها کردن، به دام افتادن،غرق شدن، محرومیت،استثمار، و خیانت،سوءاستفاده. به نظر می رسد افرادی که طرح بی اعتمادی و سوء استفاده دارند، برخوردهایی دارند که در آن والدین در زندگی خود به طور کامل مورد اعتماد نبوده اند. آن ها ممکن است شاهد خشونت آسیب زا نیز بوده باشند. برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله طرحواره تنبیه پیشنهاد می شود.
اگر طرحواره بی اعتمادی و سوء استفاده دارید، انتظار دارید مردم به شما صدمه بزنند، به شما خیانت کنند یا از شما کلاهبرداری کنند. شک ندارید که به طور بالقوه همه می خواهند به شما صدمه بزنند. حتی اگر شواهد بسیار کمی داشته باشید، فکر می کنید که دیگران به نوعی از شما سوء استفاده می کنند.

• شما اغلب بیشتر از دیگران احساس ناامیدی می کنید. ممکن است لذت بردن از روابط جنسی برای شما دشوار باشد.
• شما به راحتی می توانید به دلیل ترس تسلیم افراد دیگر شوید. می توانید به دیگران اجازه دهید از شما استفاده کنند چون فکر می کنید این حالت بهتر از تنهایی است.
• تمایلی به ارائه اطلاعات شخصی خود ندارید زیرا فکر می کنید مردم از آن ها علیه شما استفاده خواهند کرد.
• حتی اگر آن را نشان ندهید، ممکن است تمایلات سادیستی و بی رحمانه داشته باشید.

 

نشانه های طرحواره بی اعتمادی

با این طرحواره شما به جهان بدبین شده و در مورد نیات دیگران شک می کنید. شاید کاملا از افراد بترسید یا شاید احساس کنید که دنیا همیشه قصد دارد شما را گرفتار کند و عمدا دیگران قصد آزار شما را دارند. ممکن است شما واکنشی خودکار داشته تا به درون خودتان برگردید و چیزهایی را که مردم به شما می گویند نادیده بگیرید یا بدتر، اصلا باور نکنید. ممکن است از نزدیک شدن بیش از حد مردم به طور کلی به ویژه آن هایی که به نوعی با شما متفاوت هستند که قادر به ارزیابی آن ها نیستید ترس و وحشت داشته باشید.
ممکن است نسبت به افرادی که به هر طریق در سنین کمتر شما نتوانستند از شما حمایت یا محافظت کنند احساس نفرت ناامیدی یا ترس و وحشت داشته باشید. در روابط عاشقانه احتمالا بتوانید طرحواره بی اعتمادی خود را در ابتدا برای مدتی پنهان کنید سپس همان طور که رابطه عمیق تر شده و به جلو می رود، زمانی که از همدیگر اطلاعات بیشتری به دست می آورید و به عبارتی یکدیگر را تا حدی بهتر می شناسید، ممکن است شک ها شروع شود یا حتی در ضمیر ناخودآگاه از شریک زندگی خود ترس داشته باشید.

1-نشانه های طرحواره بی اعتمادی | نگرانی از سوء استفاده

نگران این هستید که به نحوی از شما سوءاستفاده می کنند که نمی توانید این ترس را کنترل کنید. به این ترتیب درواقع شما شروع به دور کردن یار خود می شوید اگرچه آن ها ممکن است اصلا در ذهن خود چنین تصوراتی که شما نسبت به آن ها دارید را نداشته باشند یا این که اصلا ندانند که چرا شما انقدر گوشه گیر رفتار می کنید.
گاها پیش می آید که افرادی که درگیر تله بی اعتمادی هستند از این نشانه هایی که تاکنون گفته شد فراتر رفته ودرنهایت احساس می کنند  این تنها انسان های دیگر نیستند که نمی توان به آن ها اعتماد کرد بلکه حتی خودشان هم قابل اعتماد  نیستند! به این ترتیب به حس های خود به افکار خود بی اعتماد شده و تصور می کنند که نمی توانند آن چه را که برای خودشان درست است تشخیص دهند.

2-نشانه های طرحواره بی اعتمادی | سایر علائم

• آیا برایتان سخت است که به مردم اعتماد کنید؟
• آیا در مورد نیات افراد شک دارید، به خصوص اگر آن ها به شیوه ای خوب عمل کنند؟
• آیا برایتان سخت است که فاصله ی خود را با مردم کم کنید؟
• آیا این حس را دارید که مردم سعی می کنند از شما سوء استفاده کنند؟
• آیا متوجه شده اید که در گذشته افرادی که به آن ها اعتماد داشته اید به شما پشت آورده اند؟
• آیا همیشه منتظرید که افراد نزدیک به شما ممکن است به شما صدمه بزنند؟

با دیدن این نشانه ها در خود باید به مشاوره فردی مراجعه نمایید. اگر به طور کلی به اکثر این سوالات پاسخ منفی دهید، بعید است که طرحواره بی اعتمادی سوءاستفاده را ایجاد کرده باشید. اگر فکر می‌کنید طرحواره بی‌اعتمادی سوءاستفاده در مورد شما صدق می‌کند، وقتی در زندگی روزمره‌ شما مطرح شد شروع به مشاهده کنید. شناخت کلید تغییر الگوهایی است که شما را از دستیابی به اهدافتان باز می دارد.  

نشانه های طرحواره بی اعتمادی | علت

اگر در سنین پایین با آزار و اذیت والدین خود مواجه شده اید، ممکن است این طرحواره را داشته باشید. همچنین ممکن است والدین پارانوئید خود را الگو قرار دهید. مشاهدات بالینی نشان می دهد که نگرش مادر و پدر نیز ممکن است در ایجاد طرحواره بی اعتمادی موثر باشد. اگر طرحواره بی اعتمادی دارید، ممکن است تجربیات مشابهی داشته باشید:

• شما در کودکی در خانواده خود مورد خشونت فیزیکی قرار گرفته اید یا ممکن است فردی در خانواده شما را مورد آزار و اذیت جنسی قرار داده باشد.
• یکی از اعضای خانواده شما به شما به شدت توهین و فحاشی و تمسخر کرده است.
• خانواده شما اعتماد به نفس شما را متزلزل کردند، از نقاط ضعف شما به نفع خود استفاده کردند، به وعده های خود عمل نکردند یا به شما دروغ گفتند.
• یکی از اعضای خانواده شما از دیدن رنج شما لذت می برد.
• در کودکی با تهدید و تنبیه شدید مجبور به انجام کارها می شدید.
• یکی از والدینتان به شما هشدار داده است که به کسی خارج از خانواده اعتماد نکنید.
• یکی از والدینتان برای راحتی جسمانی به روش های نامناسب و ناراحت کننده با شما تماس گرفته است.
• مردم نام های آزاردهنده ای برای شما می گذارند، شما دائما مورد آزار و اذیت قرار گرفته اید.

 

رشد و گسترس طرحواره بی اعتمادی

شاید با خود فکر کنید که اگرچه دوران کودکیتان به نظر پایدار می رسد اما هیچ یک از والدینتان از نظر عاطفی آن قدر پایدار نبودند . والدین افرادی که درگیر این تله یعنی بی اعتمادی هستند اصولا والدینی دارند که مداوم در حال دعوا کردن هستند و فریاد می زنند. هر دوی آن ها باید نسبت به مسائل کنترل کامل می داشتند و ظاهرا همه چیز هم باید در مورد همه چیز درست باشد. برای آگاهی بیشتر در این رابطه مطالعه مقاله طرحواره ایثار پیشنهاد می شود.
این گونه افرادت ابراز می کنند که من به ندرت عشق را می دیدم! موقع دیدن فیلم های عاشقانه در دوران نوجوانی چشمانم را در حدقه می چرخاندم! زیرا به نظر خیلی ساختگی می رسید. والدین آن ها اینطور مواقع فکر می کنند که چه جالب فرزندشان چه تفکری نسبت به عشق دارد درحالی که بهتر است والدین در این طور مواقع نگران باشند که تصویر ذهنی کودک ونوجوانشان نسبت به عشق چه شکلی است!

ویژگی های پایدار طرحواره 

مفهوم شیمی طرحواره به بازتاب ویژگی های پایدار طرحواره ها  بر روابط افراد اشاره دارد. بر این اساس، حتی اگر بر زندگی شما تأثیر بگذارند، افرادی که برای طرحواره شما مناسب هستند ممکن است جذابیت بیشتری داشته باشند. اگر شما این طرحواره را دارید، افرادی که ممکن است دائماً در سوء ظن باشند ممکن است برای شما جذاب تر باشند. به طور مشابه، می توانید با افرادی که از شما استفاده می کنند بمانید. شما متقاعد شده اید که این وضعیت در اعماق وجودتان نشانگر این است که شما شایسته آن هستید. اگر طرحواره بی اعتمادی دارید، احتمالاً شریک زندگی شما ویژگی های زیر را دارد:

• او شما را در مقابل دوستان و خانواده شما تحقیر می کند.
• مدام به شما توهین می کند، باعث می شود احساس بی ارزشی کنید. به نیازهای شما احترام نمی گذارد.
• او هر کاری که از دستش بر می آید انجام می دهد، از جمله دروغ گفتن و تقلب برای رسیدن به خواسته اش.
• سادیست و بی رحم - او دوست دارد شما یا دیگران را در رنج ببیند.
• هنگامی که شما آنچه را که او می‌خواهد انجام نمی‌دهید، او به شما حمله یا تهدید می‌کند. او شما را مجبور می کند که رابطه جنسی داشته باشید حتی اگر شما نمی خواهید.
• از نقاط ضعف شما به نفع خود استفاده می کند.
• به شما خیانت می کند.
• ناسازگار، از سخاوت شما سوء استفاده می کند.

مهم ترین نکته اینجاست که با وجود این همه نگرش منفی، جدا شدن از آن برای شما بسیار سخت است.  

نشانه های طرحواره بی اعتمادی | پیامدها

از آنجایی که ماهیت طرحواره بی اعتمادی این است که افراد و به خصوص افراد نزدیک می توانند در هر زمان بد رفتار کنند، تأثیر این طرحواره بر روابط مشهود است. مهمترین مشکل این است که شما کمبود اعتماد دارید که حس اساسی یک رابطه سالم است. اگر این طرحواره را دارید، احساس می کنید که شریک زندگی شما از شما استفاده می کند. شما همیشه به این فکر می کنید که شریک زندگی شما چه می کند.
در این مورد، شریک زندگی شما ممکن است شما را به پارانوئید بودن متهم کند. می توانید سعی کنید با واکنش های شدید حسادت آمیز از فریب خوردن خود جلوگیری کنید. این می تواند به مرور زمان شریک زندگی شما را خسته کند و او را از شما، رابطه دور کند. شما نمی توانید با شریک زندگی خود راحت باشی  بنابراین، شما و شریک زندگیتان نمی توانید ابتدایی ترین احساسات مورد انتظار از یک رابطه را داشته باشید. برای آگاهی بیشتر مطالعه مقاله طرحواره محرومیت هیجانی پیشناد می شود.  

نشانه های طرحواره بی اعتمادی | راه درمان

هدف اصلی درمان این است که به شما کمک کند بپذیرید که می توانید به مردم اعتماد کنید و از افراد بدسرپرست اجتناب کنید. هنگامی که طرحواره ی شما بهبود یافت، می توانید تفاوت بین افراد قابل اعتماد و غیرقابل اعتماد را تشخیص دهید. شما شجاعت این را دارید که خودتان را گشوده کرده و ریسک کنید. به این ترتیب، می‌توانید روابط پیشرفته‌تر و قابل اعتمادتری ایجاد کنید.

غلبه بر طرحواره بی اعتمادی

تسکین و در نهایت غلبه بر طرحواره بی اعتمادی مستلزم یک عمل ایمانی است: تصمیم گیری آگاهانه برای اعتماد کردن به یک فرد گهگاهی. طرحواره بی اعتمادی تا حدی خود را به عنوان ایده شکسته ای که به عنوان فال گویی شناخته می شود، بیان می کند که در آن فرد در مورد آینده (در این مورد، با این فرض که دیگران با آن ها رفتار بدی خواهند داشت)، یا در ایده شکسته مرتبط به نام ذهن فرض می کند. خواندن، که در آن شخص چیزهایی را در مورد نحوه فکر کردن شخص دیگری فرض می کند (در این مورد، با این فرض که آن ها در حال برنامه ریزی چیز ناخوشایند هستند).
برای اینکه فردی با این طرحواره مقابله کند، ابتدا باید متوجه شود چگونه بر زندگی، رفتار، و به ویژه فکرش تأثیر می‌گذارد: درک این که این فرض اساسی که دیگران آسیب‌رسان خواهند بود، باعث می‌شود افکار به طریق خاصی پیش بروند، سپس آگاهانه مسیر آن افکار را تغییر دهید در این رابطه می توانید از تکنیک توقف فکر کمک بگیرید.

مثالی برای روشن شدن موضوع

به عنوان مثال، فردی که طرحواره بی اعتمادی دارد ممکن است قبل از پاسخ دادن به تلفن شماره یکی از اعضای خانواده خود را در شناسه تماس گیرنده مشاهده کند و تصور کند که عضو خانواده برای گفتن چیزهای ناخوشایند تماس می گیرد. اگر به تلفن با لحن خصمانه پاسخ داده شود و فرد دارای طرحواره بی اعتمادی در مکالمه نامهربان یا مشکوک باشد این دقیقاً نوع رفتاری را که شخص پیش بینی می کند تشویق می کند.
برای اینکه تماس تلفنی از راه دیگری پیش برود، باید متوقف شد و این افکار منفی را تغییر داد: «این خواهر من است. او دوباره زنگ می‌زند تا مرا اذیت کند.» به چیزی شبیه «این خواهر من است. او ممکن است برای گفتن چیز ناخوشایند، چیز خوب یا فقط برای انتقال اخبار تماس بگیرد. با این حال، اگر از طریق تلفن با او مهربانانه رفتار کنم، ممکن است او با مهربانی پاسخ دهد.»
موارد کوچکی که در آن شخص می‌تواند نشان دهد که بی‌اعتمادی بی‌اساس است، می‌تواند در طول زمان به اعتماد به نفس بیشتری اضافه کند که می‌تواند در موقعیت‌هایی که نیاز به اعتماد بیشتری دارد استفاده شود. همچنین لازم به ذکر است که یک درمانگر شناختی خوب اغلب می‌تواند بسیار مفید باشد، زمانی که یک فرد با یک مشکل عمده یا مداوم مانند طرحواره‌های بی‌اعتمادی بد مواجه است. با این حال، حتی بدون کمک یک درمانگر یا مشاوره روانشناسی، زمانی که از افکار شکسته خود آگاه هستید و مستقیماً با آن‌ها سروکار دارید می‌توان نقش قوی‌تری در شکل‌دهی چشم‌اندازهای ذهنی خود داشت.