درمان لکنت زبان کودکان | معرفی روش های درمان قطعی لکنت زبان

درمان لکنت زبان کودکان به اندازه درمان مشکلات جسمانی آنان اهمیت دارد. لکنت زبان یکی از اختلالات گفتاری است که می‌تواند بر عملکرد، تعاملات، انگیزه و دیگر ابعاد زندگی کودک تاثیر منفی بگذارد. لکنت زبان معمولا در خردسالی و از سنین 2 تا 4 سالگی شروع شده و در پسران بیش‌تر از دختران بروز پیدا می‌کند. احتمالا در شروع مدرسه لکنت زبان شدیدتر شود. عوامل متعددی همچون ژنتیک، آسیب‌های جسمانی و روانی می‌توانند در بروز لکنت زبان نقش داشته باشند. برای درمان لکنت زبان کودکان بهتر است هر چه زودتر به متخصص مراجعه شود؛ چرا که درمان زودهنگام احتمال بهبودی و پیشگیری از شدت یافتن لکنت را بیشتر می‌کند. در ادامه به معرفی روش‌های مختلف درمان لکنت زبان کودکان پرداخته‌ایم. برای اطلاع بیشتر از اختلالات گفتاری کلیک کنید.

شناسایی علت لکنت زبان

ژنتیک یکی از عوامل بروز لکنت زبان است. وجود این مشکل در سایر افراد خانواده احتمال ابتلای کودک را بالا می‌برد. اما بعضی کودکان در فرایند تکلم و تعاملات مغزی دارای مشکلاتی در ماهیچه‌ها و اندام‌های مورد نیاز در گفتار هستند. این نقص‌های جسمانی ممکن است در اثر ضربه به مغز نیز به وجود آید. برای آگاهی بیشتر از لکنت زبان کلیک کنید.

نگرانی، اضطراب و ترس از جر و بحث از دیگر علل بروز لکنت زبان در کودکان می‌باشند. حضور کودک در یک محیط متشنج (مثل دعواهای والدین) نیز بر سلامت روان کودک تاثیر می‌گذارد. مشاوره کودک با بررسی عوامل مختلف علاوه بر درمان لکنت زبان به رفع و حل علل بروز لکنت نیز می‌پردازد. برای کسب اطلاعات بیشتر از دعواهای والدین کلیک کنید. 

اینفوگرافیک درمان لکنت زبان کودکان

 

انواع لکنت زبان کودکان

در لکنت کلونیک، کودک یک حرف را که معمولا اولین حرف از یک کلمه است را به سرعت و با تشنج ادا می‌کند (مثلا پ پ پ پ پدر). نوع دیگر لکنت زبان در کودکان لکنت تونیک یا توقف است. در این لکنت فعالیت عضلات تلفظی برای چند ثانیه متوقف شده و فرد نمی‌تواند کلمه را ادا کند. پس از چند لحظه کلمه با تلاش و شدت زیاد ادا می‌شود. این لکنت در اثر انقباض عضلات حلق و حنجره به وجود می‌آید که این گرفتگی‌ها ریشه روانی دارد. برای اطلاع از اختلالات عصبی رشدی کلیک کنید.

روش های درمان لکنت زبان کودکان

برای درمان لکنت زبان کودکان، خوشبختانه روش‌های مختلفی را می‌توان با توجه به ویژگی‌های هر کودکی به کار برد. اگر کودک شما دچار لکنت زبان است، باید هر چه زودتر برای درمان اقدام کنید. لکنت زبان با گذشت زمان بهبود نیافته و ممکن است تبدیل به دیگر اختلالات اضطرابی شود. در ادامه به برخی از روش‌های درمانی اشاره کرده‌ایم:

1. روش خود درمان گری لکنت زبان کودکان

در روش خود درمان گری، فرد مبتلا به لکنت زبان در خود انگیزه‌هایی ایجاد می‌کند و از این طریق در او تغییراتی ایجاد می‌شود. بیمار با برنامه منظم سعی در حل لکنت زبان خود می‌کند. این روش در کودکانی که سن بالاتری دارند، کاربرد دارد.

2. درمان لکنت زبان با دارو درمانی

اگر تشخیص داده شود که علت لکنت زبان، اضطراب و استرس در کودک است برای او داروهای آرام بخش تجویز می‌شود تا از این طریق لکنت زبان او بهبود پیدا کند. برای اطلاع بیشتر از استرس در کودک کلیک کنید.

البته برای درمان استرس کودکان تنها دارو درمانی کافی نبوده و درمان‌های روانشناختی نیز ضرورت دارند. برای آگاهی بیشتر از درمان استرس کودکان کلیک کنید.

3. درمان لکنت زبان کودکان با رفتار درمانی

رفتار درمانی یک روش جدید است که در آن فرض بر اینه که لکنت زبان کودک به دلیل رفتارهای سازش نیافته و ناهنجار او می‌باشد. بنابراین سعی می‌کنند که رفتارهای ناهنجار کودک را اصلاح کنند تا از این طریق لکنت زبان وی درمان شود. گفتار درمانی یکی از تکنیک‌های رویکرد رفتاری است که به درمان لکنت زبان می‌پردازد. برای کسب اطلاعات بیشتر از گفتار درمانی کلیک کنید.

4. روان درمانی لکنت زبان

روان درمانی بیشتر برای درمان لکنت زبان بزرگسالان استفاده می‌شود. این افراد دچار مشکلات عاطفی، استرس و اختلالات عصبی هستند. روان درمانی را برای کودکان سنین پایین نمی‌توان اجرا کرد. اما متخصصان در این زمینه می‌توانند در یافتن علت لکنت زبان و شناسایی آسیب‌ها به والدین کمک کنند.  برای آگاهی بیشتر از کودکان استثنایی کلیک کنید.

5. درمان لکنت زبان کودکان با روش تفکر و تلفظ یا روش دوگانه (روش مکمل)

در این روش بر دوجنبه تفکر و تلفظ کودک توجه می‌شود و معمولا هم بسیار مفید و ثمربخش است. این روش در کودکان 3 تا 7 ساله استفاده می‌شود. مشاوره کودک به والدین کمک می‌کند که بهترین روش درمانی را انتخلاب کرده و لکنت زبان فرزندشان را درمان کنند. 

6. روش تلفظی یا زبانی

در این روش فرض بر این است که لکنت به دلیل کندزبانی بوده و لازم است که بین عضلات جنجره، لب، گونه و زبان هماهنگی ایجاد شود. این روش در کودکان بالاتر از 5 سال کاربرد دارد. طی این روش درمانی با آموزش مشکل کودک را برطرف می‌کنند. به این صورت که کودک می‌آموزد کلمات را با سرعت و دقت مشخص بیان کند. 

برخورد مناسب برای درمان لکنت زبان کودکان

خانواده مخصوصا والدین نقش بسیار مهمی در بهبود لکنت زبان کودک خود دارند. با دریافت مشاوره کودک نیز می‌توانید بهترین برخورد را پیش بگیرید. در ادامه نکاتی برای اصلاح رفتار خود در ارتباط با لکنت زبان کودک‌تان ذکر شده است:

1. دلسوزی نکردن برای کودک دارای لکنت زبان

ترحم و دلسوزی نکردن بسیار اهمیت دارد، چرا که در این صورت کودک شما باور می‌کند که یک مشکل بسیار بزرگ دارد. در نتیجه اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهد. با افزایش اعتماد به نفس کودک خود می‌توانید به روند بهبودی او کمک کنید. برای اطلاع بیشتر از افزایش اعتماد به نفس کودک کلیک کنید.

2. فراهم کردن محیطی برای حرف زدن

برای کودک خود محیطی فراهم کنید که بدون نگرانی و استرس و با آرامش صحبت کند؛ بدون اینکه با تلویزیون درگیر باشد. اگر او در یک جمع  خودمانی راحت‌تر صحبت می‌کند، پس می‌توانید شرایطی مهیا کرده تا کودک را در صحبت‌های روزانه بر سر صبحانه یا شام شرکت دهید.

3. از لکنت زبان او، انتقاد نکنید

وقتی کودک کلمات را به سختی ادا می‌کند از او انتقاد نکرده و جملاتش را درست نکنید. بهتر است با صبر و حوصله به صحبت‌هایش گوش دهید.

4. اصرار نکردن بر صحبت

اگر کودک احساس می‌کند برای صحبت کردن در جمعی آماده نیست، او را مجبور به صحبت نکنید. در این صورت اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهد.

5. درمان لکنت زبان کودکان | تماس چشمی داشتن

زمانی که کودک صحبت می‌کند با او تماس چشمی داشته باشید و به این صورت به او نشان دهید که به صحبت‌هایش علاقه دارید و آن حرفی که می‌زند برایتان مهم است، نه اینکه چطور حرف می‌زند.

6. در مورد لکنت زبان با او صحبت کند

اگر کودک از شما در مورد لکنت زبان خود پرسیده و از نگرانی‌اش در این مورد می‌گوید، با آرامش برای او توضیح داده و بگویید که این امر ممکن است برای بسیاری از افراد به وجود بیاید و جای نگرانی نیست.

7. کمک گرفتن از متخصص

همانطور که گفته شد، نحوه برخورد والدین با لکنت زبان کودک بسیار مهم است و نقش بسیار موثری در بهبود کودک دارد. با کوچک‌ترین واکنش اشتباه، لکنت زبان به یک بحران برای کودک تبدیل شده و علاوه بر طولانی شدن روند درمان، اعتماد به نفس او را نیز درهم می‌شکند. به همین دلیل بسیار ضروری است که والدین از کمک یک روانشناس بهره‌مند شوند تا آن‌ها را در زمینه چگونگی برخورد با کودک راهنمایی کند.

وظایف والدین و پرستار برای کودک دارای لکنت زبان

_صحبت کردن را برای کودک تان به عنوان بازی و سرگرمی در نظر بگیرید.

_از اصلاح کردن گفتار کودک یا آه کشیدن در مقابل او خودداری کنید. این کار عزت نفس او را پایین می آورد.

_در حین صحبت کردن کودک خود صبور باشید و از او نخواهید که زودتر حرفش را بزند.

_هنگامی که کودک موقع صحبت کردن احساس ناراحتی دارد او را وادار به انجام کار دیگری غیر از حرف زدن کنید.

_فضای امن و آرام بخشی در خانه ایجاد کنید.

_آهسته و آرام صحبت کردن را به کودک خود بیاموزید.

پیشگیری از لکنت زبان

ذکر این نکته لازم است که خود فرآیند صحبت کردن در کودکان مانند سایر مهارت ها نیاز به یادگیری و آموزش دارد. اگر کودک در خانواده اش افرادی با لکنت زبان دارد این مسئله نیاز به کار دارد و نیاز است با این کودکان حرف زدن تمرین شود. کودک دارای لکنت موقع صحبت کردن در حروفی مثل س ش ز که با ارتعاش خارج می شوند و حروفی چون ب پ ت که با شدت خارج می شود ، مشکل دارد و باید حین حرف زدن با او، آن را در نظر بگیریم.

سن شروع لکنت زبان در کودکان

سن رایج لکنت زبان در کودکان معمولا 5 سالگی است، هرچند در مواردی در سه یا شش سالگی نیز به چشم می خورد. عواملی هم چون چپ دست بودن، مذکر بودن، سابقه خانوادگی لکنت،دچار شدن به لکنت بعد سه و نیم سالگی، باقی ماندن لکنت بیش تر از 6 ماه و سایر اختلال های زبانی از ریسک فاکتورهای افزایش دهنده این اختلال است.

زمان مراجعه به گفتار درمانگر برای درمان لکنت زبان

برای کودکانی که لکنت زبان دارند، درمان و مداخله فوری متخصصان نیاز است.مواردی که نشان دهنده نیاز به متخصص است شامل:

_وقتی تعداد دفعات لکنت زبان زیاد باشد.

_وقتی لکنت زبان بعد از 5 سالگی هم چنان همراه کودک باشد.

_وقتی در صدای کودک تنش باشد.

_وقتی کودک از حضور در مکان هایی که نیاز به حرف زدن است اجتناب کند.

_برخی کلمات را کودک دائم تکرار کند.

_وقتی کودک از ترس کلماتش را عوض کند.

درمان لکنت زبان کودکان | تاثیر استرس بر لکنت زبان کودکان

استرس و اضطراب تاثیر بسیار زیادی بر روی لکنت زبان می‌گذارد. مثلا اگر کودک در شرایط استرس زا قرار بگیرد، لکنت زبانش تشدید می‌شود. به همین دلیل کودکان معمولا در حین صحبت در جمع دچار استرس شده و لکنت‌شان بیشتر می‌گردد. فراهم کردن یک جو آرام برای کودک می‌تواند در روند درمان تاثیر بسیار مثبتی بگذارد. با کمک یک روانشناس می‌توانید بهترین شرایط را برای فرزند خود و بهبود او مهیا کنید. برای آگاهی بیشتر از مشاوره کودک کلیک کنید.

سخن آخر

لکنت زبان مسئله ای جدی در کودکان است که بر عزت نفس و اعتماد به نفس آنان تا حد زیادی تاثیر می گذارد. چرا که اولین بار که هر فردی دیده می شود، نحوه صحبت کردن اوست که بر مخاطب اثرگذار است. گاهی لکنت ریشه در ترس ها و اضطراب های کودک دازد که باید درمان شود. مشاوران و متخصصان مرکز ما در حامی می توانند در این زمینه به شما کمک کنند.

برای دریافت مشاوره در زمینه درمان لکنت زبان کودکان می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 021-91009944 تماس بگیرید.