
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
دیابت نوع یک که قبلاً به آن دیابت وابسته به انسولین یا دیابت نوجوانان گفته میشد معمولاً در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان تشخیص داده میشود اما امروزه در هر سنی ممکن است فرد را درگیر خود کند. اگر مبتلا به دیابت نوع یک هستید، لوزالمعده شما انسولین تولید نمیکند یا این کار را بسیار کم انجام میدهد. انسولین هورمونی است که قند خون را قادر میسازد تا وارد سلولهای بدن شما شود که میتواند از آن برای تولید انرژی استفاده کند. قند خون بالا به بدن آسیب میرساند و باعث بسیاری از علائم و عوارض دیابت در شما میشود. روشهای درمانی مختلفی مانند ورزش کردن، کاهش استرس روزمره و رعایت اصول تغذیهای برای بهبود دیابت افراد مفید است. در ادامه مقاله به بررسی بیشتر علل، علائم و درمان این نوع دیابت خواهیم پرداخت پس تا انتها همراه ما باشید.
دیابت نوع یک
افراد مبتلا به دیابت نوع یک کمتر از دیابت نوع دو هستند و تقریباً 10 درصد از افراد دیابتی مبتلا به این نوع دیابت میباشند. در حال حاضر هیچ کس نمیداند که چگونه میتوان از این نوع دیابت جلوگیری کرد اما با پیگیری توصیههای پزشک برای داشتن یک زندگی سالم میتوان آن را مدیریت کرد. کنترل قند خون، معاینات منظم و آموزش خودمدیریتی دیابت، میتواند به افراد مبتلا به دیابت کمک کند.
برای شناخت بیشتر در زمینه دیابت کلیک کنید.
اینفوگرافیک دیابت نوع یک
علل دیابت نوع یک
دیابت نوع یک در اثر یک واکنش خود ایمنی ایجاد میشود. در واقع بدن به اشتباه به خود حمله میکند و سلولهای لوزالمعده را که مسئول تولید انسولین هستند از بین میبرند. این روند میتواند ماهها یا سالها پیش از بروز علائم ادامه یابد. برخی از افراد نیز به صورت ژنتیکی به دیابت نوع یک مبتلا میشوند یعنی ممکن است یکی از والدین آنها این بیماری را داشته باشد و آن را به فرزندش منتقل کند. البته همیشه این اتفاق رخ نمیدهد. ممکن است یکی از والدین به این بیماری مبتلا باشد اما آن را به فرزندش منتقل نکند.
علائم و عوامل خطر
قبل از اینکه علائم دیابت نوع یک دیده شود ممکن است ماهها یا سالها طول بکشد تا سلولهای بتا به اندازه کافی از بین بروند. احتمال دارد فرد اصلاً متوجه نشده باشد که دچار دیابت شده است. علائم این بیماری چند هفته و یا چند ماه پس از مبتلا شدن خود را نشان میدهد و به مرور زمان به شدتش افزوده میشود.
مهمترین علائم دیابت نوع یک
احساس تشنگی بیش از حد و غیرعادی، خشکی دهان، تکرر ادرار، کاهش وزن بدون دلیل، افزایش اشتها، کمبود انرژی، خواب آلودگی، عفونت باکتریایی پوست، عفونت قارچی پوست، خارش، خشکی پوست، جریان خون ضعیف در پوست و عفونت مخمر تناسلی در دختران از جمله شایعترین علائم این نوع دیابت در افراد است.
مهمترین علائم شدید و خطرناک دیابت نوع یک
علائم ارائه شده در بالا رایج هستند و قبل از اینکه علائم شدت بگیرد فرد را درگیر میکند. در صورتی که فرد مراقبتهای پزشکی را رعایت نکند و یا داروهای خود را به موقع مورد استفاده قرار ندهد علائم بیماری او شدت بیشتری به خود میگیرد. علاوه بر نشانههای بالا برخی دیگر از علائم نیز در او ظاهر میشوند.
بی حسی و یا سوزش پاها، تاری دید، پایین آمدن ناگهانی قند خون (هیپوگلیسمی)، بیهوشی یا کوما (بسیاری از بیماران قبل از کومای دیابتی، فاقد هر گونه علائم هشدار دهنده هستند) از جمله این علائم هستند. این نشانهها از علائم بسیار خطرناک این بیماری محسوب میشود که فرد باید سریع تحت مراقبتهای پزشکی و درمانی قرار بگیرد.
برای آگاهی بیشتر در زمینه مشاوره تلفنی کلیک کنید.
تشخیص با آزمایش
اگر فکر میکنید برخی از علائم این بیماری را دارید میتوانید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید. با چند تست خون، پزشک متخصص میتواند تشخیص دهد که وضعیت قند خون و سطح A1c شما در چه وضعیتی قرار دارد. در کنار آن، تست تحمل گلوکز هم به پزشک کمک میکند تا صد در صد مطمئن شود که آیا شما به دیابت نوع یک مبتلا هستید یا خیر.
درمان دیابت نوع یک
افراد مبتلا باید از انسولین استفاده کنند و پزشک تجویز میکند که بیمار باید چند بار در طول روز این کار را انجام دهد. هدف پزشک این است که سطح انسولین خون فرد را در حالت استاندارد نگه دارد. اگر تشخیص داده شد که شما مبتلا هستید باید در همه بخشهای زندگی خود تحولات اساسی ایجاد کنید. باید دائم قند خون خود را چک کنید و همیشه آن را در یک سطح استاندارد نگه دارید. باید بتوانید به موقع بخوابید و به موقع از خواب بیدار شوید. اصول تغذیه برای افراد دیابتی بسیار مهم است. از این رو شما باید بتوانید در مواد غذایی که میخورید انقلابی ایجاد کنید. همچنین باید عادات سبک زندگی سالم را نیز که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد رعایت کنید تا به درمان دیابت نوع یک خود کمک کنید.
- انتخاب مواد غذایی سالم و رعایت اصول تغذیهای طبق تجویز پزشک
- ورزش روزانه و فعال بودن از نظر جسمی
- قند خون خود را آزمایش کرده و نتایج را ثبت کنید
- کنترل کلسترول خون
- کاهش و حذف استرس از زندگی
- از پاها، پوست و چشمان خود مراقب بیشتری کنید
- مراجعه منظم به پزشک برای چکاب
برای شناخت بیشتر در زمینه درمان استرس شدید کلیک کنید.
کوتاه سخن اینکه...
هر کسی ممکن است به دیابت نوع یک مبتلا شود. از این رو بهترین کار برای مراقبت از خودمان اصلاح رژیم غذایی است. همچنین باید خودمراقبتی را جزء اصلی برنامههای زندگی خود قرار دهید تا از شدت گرفتن این بیماری جلوگیری به عمل آورید.
سؤالات متداول
فعالیت فیزیکی برای مبتلایان به دیابت نوع یک چگونه باید باشد؟
در حین ورزش ممکن است قند خون فرد اُفت کند از این رو هر ورزشی که انجام میدهید باید با پزشک خود مشورت کرده و در حین ورزش نیز قند خون خود را چک کنید.
آیا برای پیشگیری از دیابت راه حلی وجود دارد؟
در حال حاضر هیچ راهحل شناخته شدهای برای پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع یک وجود ندارد اما برخی از پژوهشگران معتقدند افرادی که سبک زندگی سالمی دارند کمتر از دیگران به این بیماری مبتلا شدهاند.
برای دریافت مشاوره در زمینه دیابت می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.