ویکتور فرانکل و رویکرد معنا درمانی | زندگی نامه و آثار فرانکل

آیا تا به حال در مورد دکتر ویکتور فرانکل و زندگی او چیزی شنیده‌اید؟ دکتر ویکتور فرانکل از جمله معدود افرادی است که از اردوگاه کار اجباری نازی‌ها جان سالم به در برد و در این میان رویکرد جدیدی را تحت عنوان "معنا درمانی" به علم روانشناسی ارائه کرد. ویکتور فرانکل به عنوان یکی از تأثیرگذارترین روان درمانگران قرن بیستم با نوشتن کتاب انسان در جست وجوی معنا شهرت زیادی در بین عموم مردم پیدا کرد و با پرداختن به مفاهیم وجودی نظیر رنج و مرگ به بسیاری از سؤال‌های بی‌جواب در عرصه روانشناسی پاسخ داد. اگر به دنبال آشنایی بیشتر با این نویسنده و روانپزشک اتریشی هستید با ما تا انتهای مطلب همراه باشید.

زندگی نامه دکتر ویکتور فرانکل

ویکتور فرانکل نویسنده و روانپزشکی اتریشی بود که در سال 1905 در وین به دنیا آمد. او به روانکاوی و مکتب فروید علاقه مند بود و مکاتباتی با شخص زیگموند فروید داشت. البته به مرور زمان نظریات او در روانکاوی مسیر خاص خود را پیدا کرد. دکتر فرانکل با ارائه معنا درمانی به استقلال نظری دست یافت و دیدگاه متفاوتی را نسبت به روانکاوان هم عصر خود بیان نمود. نقطه عطف و دردناک ترین بخش زندگی او زمانی بود که به جرم یهودی بودن در اردوگاه کار اجباری نازی‌ها دستگیر و زندانی شد.

اعضای خانواده او از جمله مادر، پدر، برادر و همسرش همگی یا در این اردوگاه‌ها جان سپردند و یا در کوره‌های آدم سوزی کشته شدند. با این حال او به کمک لوگوتراپی یا همان معنا درمانی به نوعی شکوفایی شخصی دست یافت و در نهایت از اردوگاه کار اجباری نیز جان سالم به در برد. او پس از پایان جنگ جهانی دوم ریاست بخش اعصاب بیمارستان وین را به عهده گرفت و از تجربیات گران‌بهایش در جهت درمان بسیاری از افراد بهره جست. دکتر فرانکل در نهایت در سال 1997 در سن 92 سالگی به علت کهولت سن در وین درگذشت.

برای اطلاعات بیشتر در زمینه روانکاوی کلیک کنید.

 

دکتر ویکتور فرانکل و معنا درمانی

دکتر ویکتور فرانکل با ارائه رویکرد معنا درمانی خدمت ارزشمندی به علوم روانشناختی ارائه داد و به افراد کمک کرد تا بتوانند بحران‌های وجودی خود نظیر درگیری با مفاهیمی نظیر، رنج و مرگ را بهتر درک کنند و راحت‌تر آن‌ها را بپذیرند. در این رویکرد تلاش می‌شود تا وسعت دید بیمار گسترش یابد تا او بتواند در ورای رویدادها معانی خاص آن‌ها را دریابد و پشت صحنه نمایش زندگی خود را نیز ببیند.

دکتر فرانکل معتقد بود اگر رنج معنایی داشته باشد گذشت و فداکاری دیگر آزاردهنده نخواهد بود. در واقع او معتقد بود اگر معنایی باشد انسان می‌تواند از دل رنج‌ها بیرون بیاید و زندگی جدیدی را آغاز نماید. لوگوتراپی یا همان معنا درمانی روشی است که کمتر به گذشته توجه دارد و کمتر به درون نگری تأکید می‌کند. در ازای آن این روش بر مفاهیمی نظیر آینده، وظیفه، مسئولیت، هدف و معنا توجه دارد و به آن‌ها می‌پردازد.

 

دکتر ویکتور فرانکل و کتاب انسان در جست و جوی معنی

انسان در جست و جوی معنی معروف‌ترین کتاب به قلم دکتر فرانکل است. او در این کتاب رویکرد معنا درمانی را با بهره گرفتن از داستان زندگی خود معرفی می‌کند. از آنجایی که ویکتور فرانکل به طور کاملاً مستقیم در سفر زندگی خود رنج‌ها و دردهای بسیاری را تحمل کرد مخاطبین او تا حد زیادی می‌توانند گفته‌هایش را بپذیرند و با آن ارتباط برقرار کنند. او پزشکی با یک زندگی آسوده نبود که برای رنج بیماران خود نسخه‌های فرا انسانی تجویز کند بلکه او فردی با تجارب وحشتناک بود که از بطن رنج‌های بشری سخن می‌گفت.

دکتر فرانکل در کتاب انسان در جست و جوی معنی به ما پاسخ می‌دهد که چگونه با وجود گرسنگی، بی‌رحمی، از دست دادن اموال و دست و پنجه نرم کردن با مرگ زنده ماند. همان طور که در پیش گفتار این کتاب نوشته شده است صادقانه و ژرف از دل بر می‌آید و در نتیجه بر دل مخاطب نیز می‌نشیند. در این کتاب ویکتور فرانکل ما را با هسته مرکزی فلسفه اگزیستانسیالیسم مواجه می‌کند. او به ما می‌آموزد اگر زندگی کردن رنج بردن است پس برای زنده ماندن باید ناگزیر معنایی در رنج بردن یافت. دکتر فرانکل بارها در این کتاب تأکید می‌کند که یافتن معنا برای هر فرد نوعی سفر درونی و شخصی محسوب می‌شود.

درنتیجه هیچکس نمی‌تواند معنای زندگی فرد دیگری را بیابد. بلکه هرکس باید خود در جست وجوی این امر برآید و مسئولیت آن را نیز بپذیرد. بسیاری از گفتارهای فرانکل در این کتاب نشانگر علاقه مندی او به نیچه (فیلسوف آلمانی) است. در واقع  باور دکتر فرانکل به اهمیت دریافت معنا در زندگی به این سخن نیچه برمی‌گردد که " کسی که چرایی زندگی را یافت با هر چگونگی نیز خواهد ساخت".

برای آگاهی بیشتر در زمینه روانشناسی و روان درمانی کلیک کنید.

 

سؤالات متداول

- آیا ویکتور فرانکل تحت تأثیر نظریات فروید بوده است؟

بله. دکتر فرانکل به روانکاوی علاقه‌مند و با فروید در ارتباط بود. طبق گفته‌های گوردن آلپورت انسان نمی‌تواند نظریه و شیوه کار دکتر فرانکل را با کار زیگموند فروید مقایسه نکند. از جمله تشابهات بین این دو اندیشمند می‌توان به این موضوع پرداخت که هردوی آن‌ها به درمان روان رنجوری علاقه مند بودند.

اما فروید و ویکتور فرانکل در ریشه یابی روان نژندی و نوع درمان انتخابی برای آن با یکدیگر متفاوت هستند. برای مثال فروید ریشه اختلال‌های روانی را در اضطرابی می‌یابد که در اثر انگیزه‌های تعارضی و ناآگاه به وجود می‌آید اما فرانکل اغلب نوروزها را نتیجه ناتوانی بیمار در پیدا کردن معنا و مسئولیتی در زندگی خویش می‌داند. 

برای آشنایی بیشتر با علائم و درمان اختلالات اضطرابی کلیک کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه ویکتور فرانکل می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.