ما از ساعت 9:00 الی 19:00 در خدمت شما عزیزان هستیم!
جردن- خیابان 33 پلاک 50 واحد 7
ما از ساعت 9:00 الی 19:00 در خدمت شما عزیزان هستیم!
جردن- خیابان 33 پلاک 50 واحد 7

راه های افزایش عزت نفس | چگونه عزت نفس را پرورش دهیم؟

راه های افزایش عزت نفس کدامند؟ یکی از عوامل تاثیر گذار در زندگی شخصی و اجتماعی داشتن احساس مثبت نسبت به خود و حس ارزشمندی است. این که چه کسی هستید و چه قدر به خودتان اهمیت می دهید در ارتباط متقابل دیگران با شما نقش زیادی دارد. عزت نفس پایین یکی از دلایل افکار منفی در مورد خودتان و به دنبال آن شکست در زندگی است. از این رو افزایش عزت نفس برای هر فردی بسیار ضروری است. برای اینکه بدانید چگونه می توانید عزت نفس خود را بالا ببرید در ادامه مقاله با ما همراه باشید. برای دریافت مشاوره تلفنی فردی کلیک کنید.

 

تماس با مشاور

تعریف عزت نفس

عزت نفس از دو کلمه عزت و نفس درست شده که در ادبیات فارسی به معنای عزیز شدن گرامی شدن و ارجمندی را به عزت و معانی جان و حقیقت هر چیز را به نفس اختصاص داده است. عزت نفس احتیاج به دستیابی به موفقیت و تایید یا نیاز به ایجاد تصور مثبت درباره خود و دیگران می باشد. عزت نفس یعنی اینکه چقدر خودتان را دوست دارید و چه مقدار برای خودتان ارزش و اهمیت قائل هستید. این جنبه از خود هم مانند جنبه های دیگر آن توسط روابط اجتماعی کسب می گردد.

به بیان دیگری عزت نفس مقدار ارزشمندی است که شما فکر میکنید دیگران برای تان به عنوان یک فرد قائل هستند. از طرف دیگر عزت نفس را تصور ذهنی شما مشخص میکند. این آن شکلی است که خودتان را می بینید و در مورد خودتان می اندیشید. عزت نفس یکی از پایه های ضروری شخصیت آدمی و سبب رسیدن انسان به افتخار و سربلندی می باشد. عزت نفس مایع آزادی و بالایی همت است. عزت نفس در دو بخش مهم تشکیل شده است:

  1. مورد اول باور خود توانمندی است یعنی داشتن اطمینان به توانایی فکر کردن درک کردن انتخاب کردن آموختن و تصمیم گیری برای خویشتن.
  2. مورد دوم احترام به خود یا داشتن حرمت نفس به معنای ارزش برای خود یعنی آن که به خودتان حق بدهید که زندگی شادی داشته باشید و در آرامش باشید.

 

ویژگی افراد با عزت نفس

عزت نفس را می توان رفتار چهره صحبت و حرکات فرد مشاهده کرد. افراد دارای عزت نفس تفکر واقع بینانه ای دارند. خلاق و نیروی خلاقیت خود را استفاده می کنند و به محصول ذهن خود توجه کافی دارند. کسانی که دارای عزت نفس سالم هستند هرگز از اینکه بگویند کاری را اشتباه کرده‌اند ترسی ندارند. اشتباهات خود را قبول می‌کنند و برای اصلاح آنها تلاش می‌کنند. همدردی و همدلی در کسانی که از سلامت روان برخوردار هستند زیاد به چشم می‌خورد. به علت پذیرش و اطمینان به خود از دیگران هراسی ندارند و به اعتماد به نفس دیگران هم احترام می‌گذارند.

از این رو روحیه همکاری برای کسب هدف های مشترک در افراد دارای عزت نفس بالا فراوان مشاهده می شود. جرات ورزی و شهامت ابراز وجود در این اشخاص وجود دارد. کسی که عزت بالایی دارد احساس خوبی نسبت به خود و دیگران دارد به راحتی ابراز احساس ارزشمندی می کند لبخند می زند از نگاه کردن فرار نمی‌کند راست می ایستد و به طور کلی یک احساس مثبت به دیگران می دهد. طرز کلام و حرکات فرد دارای عزت نفس از کیفیت مناسبی برخوردار است. به بیان دیگر طرز حرکات او نشان می‌دهد که در جنگ با خودش نیست و با دیگران هم سر تیز ندارد.

هماهنگی میان آنچه فرد می گوید و انجام می دهد یعنی از خود پنهان نمی شود و با خود در جنگ نیست. دروغ ریاکاری و پنهان کاری در افراد دارای عزت نفس سالم وجود ندارد. و به بندگی دیگران تن  نمی‌دهند و سرمایه شرافت خود را با هیچ قیمتی از بین نمیبرند.

ویژگی های عزت نفس زیاد

کسی که عزت نفس او زیاد است مسئولیت پذیری بالایی دارد سریع عمل می‌کند و گاهی مسئولیت کارهای عادی روزانه مانند شستن ظرف ها و نظافت منزل را به عهده می گیرد یا بی آن که از او کاری خواسته شود خودش به دیگران کمک می کند. این فرد به پیشرفت هایش افتخار می کند و هنگامی که از دستاوردهایش حرفی می‌زند با شادی تصدیق می‌کند و حتی به سبب آنها گهگاهی از خودش تعریف می کند. طیف گسترده‌ای از هیجانات و احساسات را بروز می دهد می تواند بخندد فریاد بکشد گریه کند طوری که خود به خودی محبتش را نشان دهد و هیجانات متفاوتی را ابراز کند.

ناکامی ها را به راحتی میتواند تحمل کند و هنگام روبرو شدن با چالش ها قادر است واکنش‌های گوناگونی مانند صبر و شکیبایی خندیدن به خود بلند حرف زدن و... را از خود نشان دهد و می تواند از آنچه موجب شکست شده است سخن بگوید. چنین فردی احساس می کند می تواند اطرافیان را تحت تاثیر قرار دهد و از نفوذی که بر افراد خانواده دوستان و حتی بر مدیر یا رئیس دارد مطمئن است. به چالش های جدید با اشتیاق رو می‌آورد. مشاغل ناآشنا آموزشگاه و فعالیتهای متنوع توجه اش را جلب می کند و با اعتماد به نفس خود را درگیر آنها می کند بدون آنکه هراسی داشته باشد.

ویژگی های عزت نفس کم

کسی که عزت نفس پایین دارد احساس می‌کند که دیگران اهمیتی برایش قائل نیستند در محبت و حمایت والدین یا دوستانش شک و تردید دارد و یا حتی حس می کند که آنها اصلاً او را دوست ندارند و از حمایت نمی‌کند. این فرد احساس ناتوانی دارد عدم اطمینان یا حتی احساس درماندگی بر بیشتر نگرش‌ها و اعمالش پرده می افکند و نمی تواند با مسائل به‌راحتی مقابله کند. اندیشه ها و رفتارش معمولاً متاثر از افرادیست که اوقاتش را با آن‌ها می‌گذراند که اغلب تحت تاثیر شخصیت های قوی قرار می‌گیرد.

این افراد در برابر فشارهای روانی مخصوصاً خشم،ترس یا وضعیتی که سبب آشفتگی میشود کم تحمل هستند. آنها اهل بهانه جویی هستند و زود ناامید می شود. نمیتواند انتقاد کردن یا درخواست های ناگهانی را قبول کنند و برای انجام ندادن آنها عذر و بهانه می آورند. بنابراین افراد هر چقدر که بیشتر خود را پذیرا باشند دیگران را هم راحت تر می پذیرند و برعکس هرچه نسبت به خودشان احساس ناخوشایندی داشته باشد دیگران را هم کمتر پذیرا خواهند بود که این نظریه کارل راجرز بر افزایش و کاهش عزت نفس تاثیر می گذارد.

 اصول عزت نفس

اصول عزت نفس سالم

عزت نفس سالم بر چند اصل استوار می‌باشد:

  • زندگی آگاهانه: به این معنا که به واقعیت ها احترام می گذارند بدون انکار و طفره رفتن. سعی کنید هنگام انجام هر کاری که از آن اطلاع دارید متوجه شوید چه چیزهایی علایق ارزش ها و اهداف شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد هم از دنیای بیرونی و هم از دنیای درونی آگاه باشید.
  • پذیرش خویشتن: به این معنا که این واقعیت را قبول کنید که افکار منفی و مثبت و احساسات و اعمالتان به شما تعلق دارد. مهربانانه و محترمانه با خودتان رفتار کنید حتی زمانی که بعضی احساسات یا تصمیم های تان را تحسین نمی کنید یا از آن ها لذت نمی برید و همچنین از ماندن در ارتباطی طرد کننده یا خشونت‌آمیز پرهیز کنید.
  • مسئولیت پذیری: به این معنا که درک کنید شما در انتخاب و اعمالتان آزادی دارید و باید منبع نهایی احساس رضایت تان باشید. هیچ کس جز خود شما خدمتی نمی کند و کسی قرار نیست زندگی شما را برایتان سر و سامان دهد هیچ کس نمی تواند شما را خوشحال کند یا باعث عزت نفس شما شود. شما تنها فردی هستید که در برابر هر آنچه که روی می دهد مسئولیت دارید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه افزایش مسئولیت پذیری کلیک کنید.
  • ابراز وجود: یعنی این که برای خواسته ها و نیازهای تان احترام قائل شوید و شکل های صحیح ابراز آنها را در واقعیت پیدا کنید. با خودتان در ارتباط با دیگران با احترام و مناسب رفتار کنید. از فردی که هستید راضی باشید و به دیگران اجازه دهید این واقعیت را بداند و از باورها و ارزش‌ها و احساساتتان پشتیبانی کنند.

 

چگونگی شکل گیری عزت نفس

عزت نفس از زمانی که انسان بسیار کوچک است در او شکل می گیرد. در مورد بچه های نوپا یا خردسال عزت نفس با تشویق و تایید های والدین تقویت می شود. هنگام که بچه ها بزرگتر می شود نقش مهمی در افزایش عزت نفس شان پیدا می کند. در نحوه شکل گیری عزت نفس  کیفیت روابط در دوران کودکی بسیار مهم است چرا که در این زمان است که بذر های عزت نفس در وجود او کاشته می شود که مادر یا جانشین مادر از این لحاظ نقش اساسی ایفا می کند. برای دریافت مشاوره کودک کلیک کنید.

اگر رابطه مادر و فرزند سالم باشد یعنی کودک شک کند که مادرش می تواند به احساسات و نیازهای او به سرعت پاسخ دهد و او را درک کند کودک می‌تواند در مورد خود و توانایی‌های برقراری روابط شخصی در بزرگسالی احساس مثبتی داشته باشد که این موضوع در مورد ضعیف بودن رابطه مادر و فرزند هم صادق است. شکست در ایجاد دلبستگی عاطفی با اولین مراقبات به  عدم کنترل اضطراب دائمی ناشی از بی توجهی یا طرد منجر می گردد.

پیام هایی که کودکان به تدریج از افراد مهم زندگی خود دریافت می کنند برای عزت نفس آنها ضروری است. کودکان غالباً همه چیز را به عنوان حقیقت می پذیرند و در واقع این مسئله به جذابیت آنها می افزاید. عزت نفس خود والدین هم می تواند روی فرزندان اثرگذار باشد. این باور وجود دارد که فعالیت پدر و مادر برای کاربر روی عزت نفس شخصی خودشان بیشتر از آموزش مستقیم این موارد بر کودکانشان تاثیر گذار است. در دوران کودکی ابتدایی یاد می گیرید که با کپی برداری از رفتار والدین با خودتان رفتار کنید در نتیجه اگر پدر و مادر ایرادگیر باشند خود انتقادی شما هم بیشتر می‌شود.

 

علل پیدایش عزت نفس

دلیل اصلی ایجاد عزت نفس را بهتر است در رابطه شخص با جامعه و مخصوصاً در دوران تاثیرگذار کودکی و نوجوانی جستجو کرد و این رابطه را می توان به چند نوع بیان کرد:

  • واکنش دیگران: مهمترین دلیل شکل گیری عزت نفس واکنش اطرافیان نسبت به فرد مخصوصاً در دوران کودکی است. این نظریه آینه خودنما نامیده می‌شود یعنی انسان برای مشاهده خود به واکنش های دیگران توجه کرده و تصویر خود را در آنها می بیند. اگر اطرافیان به کودک بگویند که او باهوش است یا ضعیف است این نوع مفاهیم قسمتی از هویت یا خودپنداره او را میسازد.
  • مقایسه با دیگران: به تدریج که کودک رشد می‌کند خود را با دیگران مانند خواهر برادر و دوستان یا پسرخاله و دخترخاله مقایسه می کند. این مقایسه‌ها یکی از منابع اصلی عزت نفس او را شکل میدهد.
  • همانندسازی با الگوها: کودک با بعضی افراد مهم زندگی مانند والدین همانند سازی کرده و آنها را به عنوان الگوی رفتاری خود انتخاب می‌کند و دوست دارد که مثل آنها شود که این الگو سازی در ذهن انجام می‌شود و روی عزت نفس تاثیر میگذارد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تقویت عزت نفس در کودکان کلیک کنید.
  • نیاز به احساس ارزش و عزت نفس: در کنار زندگی در شرایط اجتماعی نیاز به احساس ارزشمندی به شکل درست و متعادل آن در انسان شکل می گیرد که در سلامت روان او ضروری است ولی اگر به این نیاز صدمه وارد شود احساس حقارت یا خود کم بینی در او ایجاد می‌شود و عزت نفس کم میشود.

 تأثیر عزت نفس

تاثیر عزت نفس بر روابط اجتماعی

تداوم روابط بین فردی نیاز به بعضی فاکتور های روانی اجتماعی دارد. یکی از مهمترین آنها عزت نفس است. عزت نفس سبب افزایش حس استقلال و ارزش فردی می گردد و باعث می شود تا تصویر مناسبی از خود به دیگران ارائه داده و ارزیابی صحیح و واقع بینانه داشته باشید. از این رو دیگران هم ارزیابی های صحیح از فرد به عمل آورده و با این روش فرد شناخت مناسب تر از خودش دست پیدا کرده و اعتماد به نفسش بالا میرود. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه حفظ عزت نفس کلیک کنید.

عزت نفس پایین نتیجه برداشت منفی از خویشتن است. در حالی که عزت نفس بالا محصول برخورداری از یک تصویر مثبت می باشد. کسانی که سطح عزت نفس آنها در حد مطلوبی قرار دارد معمولاً انگیزه بالایی هم دارند.

افراد دارای عزت نفس پایین معمولاً به علت حس بی ارزشی و خود کم بینی و اینکه لیاقت دوستی با دیگران را ندارند معمولاً پیش زمینه ذهنی شیوه های برقراری روابط صحیح را از دست می‌دهند. عزت نفس نقش اساسی در ایجاد روابط دوستانه دارد. از این رو فراگیری مهارت‌های ارتقاء بخش عزت نفس مهم است. تحقیق و بررسی در مورد عزت نفس مفهوم یک واکسن اجتماعی را نشان می دهد یعنی بعدی از شخصیت که به افراد قدرت می دهد و در برابر ضعف‌ها و کمبودها و رفتارهای نادرست اجتماعی از آنها محافظت می کند. خانواده عامل مهمی برای رشد عزت نفس است.

 

راه های افزایش عزت نفس

برای افزایش عزت نفس راه های متفاوتی وجود دارد که بعضی از آنها شامل موارد زیر می شوند:

1-سرزنش نکردن خود و توقع نداشتن از دیگران

سرزنش و انتقاد از خود شادی و رضایت را از شما میگیرد چراکه نسبت های ناروا به خودتان میزنید و از آنجایی که کلام افراد انرژی زیادی دارد در ناخودآگاهتان باقی می‌ماند و ضمیر ناخودآگاهتان همچنان ارتعاشات و پیامدهای منفی بیشتری برای تایید نالایق بودن خودتان دریافت میکنید. در چنین شرایطی احساس می کنید که توانایی انجام کاری را ندارید. البته این گفته به این معنا نیست که ضعف ها و اشتباهاتتان قبول نکنید و آنها را نادیده بگیرید بلکه نشان می دهد راجع به نقاط ضعف و قوت خودتان لازم است که قضاوت منصفانه‌ای داشته باشید.

این انتظار نداشته باشید که دیگران دائما شما را تشویق و تایید کنند چرا که ممکن است گاهی مسائلی مانند حسادت و یا کینه باعث شود که دیگران کمتر شما را تایید کنند ولی خودتان را هر چند وقت یکبار باید تشویق کنید و به خودتان پاداش دهید. این امر وجودتان را سرشار از شادی و شور و اشتیاق می کند.

2-راه های افزایش عزت نفس |تمرکز بر نقاط قوت و پذیرش کمبود ها

اینکه فردی بتواند توانایی های خود را هر چند کوچک به یاد بیاورد و آنها را بنویسد باعث بالا رفتن احساس ارزشمندی و باور به خود می شود. بالیدن به دستاوردهای خود و برچسب منفی به خود نزدن و برجسته کردن امتیازات احساس رضایت و خشنودی بیشتری به شما می‌دهد. یادتان باشد جلوی هرگونه تفکر منفی و نشخوار ذهنی را بگیرید تا غم و غصه وجود شما را احاطه نکند.

فردی که عزت نفس بالایی دارد می پذیرد که هر انسانی نقاط ضعف و قوت را در کنار یکدیگر دارد. بنابراین به جای فرار از اشتباهات و نقص هایش سعی می‌کند که آنها را هم به نقاط قوت تبدیل کند. از این راه شما جرات ورزی و مسئولیت پذیری بیشتری پیدا می کنید و در نتیجه شادی و آرامش بیشتری در زندگیتان حاکم می شود.

3-ارتباط با افراد مثبت اندیش و داشتن هدف

این نکته مهم را بدانید که همنشینان و کسانی که با آنها رفت و آمد می کنید در افکار و احساسات در روحیات شما تاثیر مستقیم میگذارند. وقتی که شما بتوانید افرادی را بیابید که با وجود مسائل و مشکلات صبورانه با هر اتفاقی برخورد می کنند و برای خودشان و دیگران ارزشمندی زیادی قائل هستند کم کم آنها را الگو قرار میدهید و نسبت به زندگی و پیش‌آمدهای آن هم اشتیاق بیشتری خواهید داشت. اگر چنین افرادی در میان شما وجود دارند حتما آنها را در اولویت دوست صمیمی خود قرار دهید.

فردی که دائماً در حال یادگیری باشد و برای خودش هدف های کوتاه مدت یا بلند مدتی تعیین کند نسبت به زندگی و خودش هم حس مطلوبی خواهد داشت و در نتیجه عزت نفس و ارزشمندی بیشتری هم پیدا می کند. یکی از دلایل عزت نفس کم تنبلی و سستی عنصری و نداشتن هدف و برنامه برای زندگی است.

 

سخن آخر درمورد راه های افزایش عزت نفس

عزت نفس عامل مهمی در داشتن روابط بین فردی عالی و رسیدن به موفقیت و دستاوردهای کوچک و بزرگ است. فردی که برای خودش احساس ارزشمندی قائل است نسبت به دیگران و دنیا هم دید مثبتی دارد. نکته مهم این است که گاهی عزت نفس پایین به دوران کودکی و آسیب های آن بر می گردد که در این زمینه نیازمند درمان های عمیق و ریشه ای است. اگر شما هم احساس می کنید تصویر مثبتی از خودتان ندارید یکی از موثرترین راه ها این است که به روانشناس و درمانگر با تجربه مراجعه کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر از خدمات مشاوره روانشناسی در زمینه راه های افزایش عزت نفس کلیک کنید.

دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*