علت خواب رفتن دست و پا در خواب چیست؟ | راهکارهای درمانی

علت خواب رفتن دست و پا در خواب چیست؟بی حسی دست ها و پاها هنگام خواب زمانی رخ می دهد که فرد در وضعیتی به خواب می رود که رگ های خونی یا اعصاب دست ها و پاها را فشرده باشد. این نوع خواب رفتگی دست و پا باید زمانی برطرف شود که فرد موقعیت خواب خود را تغییر دهد. با این حال، خواب رفتگی دست ها و پا ها در هنگام خواب ممکن است نشان دهنده ی آسیب عصبی به دلیل یک بیماری زمینه ای باشد. این مقاله به علل بالقوه خواب رفتگی دست و پا در هنگام خواب و علل، درمان و تشخیص آن می پردازد.  

علت خواب رفتن دست و پا در خواب

احساس سوزن سوزن شدن هنگام خواب رفتن دست و پا به عنوان پارستزی شناخته می شود. بیشتر اوقات علت ساده است. اگر روی بازوی خود دراز بکشید یا به آن فشار وارد کنید ممکن است این اتفاق بیفتد. این مانع از جریان صحیح خون به اعصاب شما می شود. موقعیت نامناسب ممکن است منجر به فشار مستقیم روی عصب شود. اعصاب به فقدان جریان خون یا نیشگون گرفتن با ایجاد گزگز لحظه ای واکنش نشان می دهند. اگر با این احساس از خواب بیدار شدید، دوباره خود را تنظیم کنید تا این فشار از بین برود. دست ها و پاهای شما به طور کلی از خواب رفتگی بیدار می شوند و سوزن سوزن شدن بدن متوقف می شود. پارستزی مزمن بیشتر ممکن است نشانه ای از یک مشکل پزشکی زمینه ای باشد. شرایط ممکن است شامل موارد زیر باشد:

اینفوگرافیک علت خواب رفتن دست و پا در خواب

۱. کمبود ویتامین B

انواع مختلفی از ویتامین B وجود دارد و همه آن ها به حفظ سلامت سلول ها کمک کرده و به شما انرژی می دهند. اگر چه بسیاری از افراد از طریق رژیم غذایی خود ویتامین B کافی دریافت می کنند، برخی از افراد نیز ممکن است نیاز به مصرف مکمل ها برای تامین مقدار توصیه شده روزانه خود داشته باشند. اگر ویتامین B کافی دریافت نکنید، ممکن است این خواب رفتگی و سوزن سوزن شدن را تجربه کنید. این یک مورد رایج در میان افراد زیر است:

• بزرگسالان مسن تر
• گیاه خواران
• افرادی که بیش از حد الکل مصرف می کنند
• افراد مبتلا به کم خونی خطرناک

۲. علت خواب رفتن دست و پا در خواب | احتباس مایعات

احتباس مایعات می تواند به دلایل مختلفی از جمله مصرف زیاد نمک و نوسان سطح هورمون ها در دوران سیکل قاعدگی ایجاد شود. این می تواند باعث ایجاد تورم در سراسر بدن شود یا می تواند در قسمت های خاصی از بدن نیز موضعی باشد. گاهی اوقات این تورم می تواند گردش خون را مختل کند و باعث ایجاد احساس خواب رفتگی و سوزن سوزن شدن در ناحیه آسیب دیده شود.

۳. وضعیت خوابیدن

نوع وضعیت خوابیدن یک فرد ممکن است باعث خواب رفتگی دست و پاهایش شود. برخی از وضعیت‌های خواب می‌توانند به اعصاب بازوها و دست‌ ها و پاها فشار وارد کنند. کسانی که روی شکم می‌خوابند، اگر دست‌ هایشان را زیر سرشان بگذارند، ممکن است دچار خواب رفتگی دست شود. هم چنین اگر پاها در وضعیت بد یا روی هم قرار بگیرد سبب خواب رفتگی می شود.
کسانی که به پهلو می خوابند ممکن است بازوها یا مچ های خود را به گونه ای خم کنند که جریان خون در دستانشان محدود شود. کسانی که به پشت می خوابند، اگر سر خود را روی بازوی خود قرار دهند، می توانند با دست های بی حس شده و خواب رفته از خواب بیدار شوند. سعی کنید در بهترین حالت خوابیدن برای بدن قرار بگیرید.
خواب رفتگی دست که در نتیجه وضعیت بد خوابیدن ایجاد می شود، معمولاً زمانی برطرف می شود که فرد به حالتی تغییر می کند که به بازوها یا دست های او فشار وارد نمی کند. افرادی که اغلب در شب خواب رفتگی دست را تجربه می کنند، ممکن است بخواهند موقعیت های مختلف خواب را امتحان کنند.

۴. سندرم تونل اولنار مچ دست

عصب اولنار یکی از سه عصبی است که احساس و حرکات دست انسان را ایجاد می کند. سندرم تونل اولنار (UTS) به دلیل فشرده شدن عصب اولنار در مچ دست رخ می دهد. آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا (AAOS) بیان می‌کند که شایع‌ ترین علت، کیست گانگلیونی روی مچ دست است که یک تومور خوش‌ خیم بافت نرم است. علل دیگر عبارتند از ضربه های مکرر و فشار مزمن.علائم می تواند به آرامی ایجاد شود. ممکن است فرد در قسمت بیرونی دست دچار بی حسی و ضعف شود اما ممکن است همیشه احساس درد نکند.
درمان معمولاً به علت آن بستگی دارد. با این حال، دارو های ضد التهابی می توانند به کاهش علائم کمک کنند. ممکن است فرد از آتل مچ دست یا آتل مچ پا نیز استفاده کند. اگر علت به دلیل ضربه در مچ دست یا مچ پا باشد، جراح ممکن است آن را خارج کند. بهبودی عصب ممکن است چند ماه طول بکشد.

۵. سندرم تونل کارپال

تونل کارپال یک گذرگاه باریک است که در مچ دست قرار دارد. عصب میانی و تاندون های انگشتان از تونل کارپ عبور می کنند. هم چنین در مچ پا عصب های مختلفی وجود دارد که به تاندون های انگشت های پا می رسند.سندرم تونل کارپال (CTS) به دلیل فشردگی عصب میانی در داخل تونل کارپ رخ می ‌دهد.
بر اساس منابع معتبر (CTS) اغلب ناشی از مشکلات بافت ‌های همبند اطراف است و مشکل عصب میانی نیست. آسیب‌ های حرکتی مکرر، شکستگی‌ ها و رگ به رگ شدن مچ دست می‌ تواند منجر به تورم شود که فشار روی عصب میانی را افزایش می ‌دهد. سایر علل بالقوه CTS شامل ادم یا تورم، آرتریت روماتوئید و تغییرات هورمونی است.
محققان بیان می کنند که علائم (CTS) تمایل دارند در طول شب ظاهر شوند. افراد مبتلا به (CTS) ممکن است در نیمه شب یا صبح هنگام بیدار شدن در انگشتان، قسمت مچ خود بی حسی یا درد را تجربه کنند. با گذشت زمان، این علائم ممکن است در طول روز ادامه یابد. علائم (CTS) عبارتند از:

• بی حسی در انگشتان شست، اشاره و وسط
• درد یا بی حسی که به تدریج به دست و مچ گسترش می یابد
• ضعف در انگشتان دست و پا

پزشکان هم چنین اشاره می کند که (CTS) درمان نشده می تواند منجر به از دست دادن بافت عضلانی در پایه شست، از دست دادن قدرت گرفتن و کاهش حساسیت به تغییرات دما در انگشت شست و انگشتان شود. افراد می توانند علائم (CTS) را با استراحت، آتل مچ دست و مسکن های بدون نسخه (OTC) مدیریت کنند. فرد نیز می تواند تحت عمل جراحی قرار گیرد. آزادسازی تونل کارپال یک روش جراحی است که شامل برش رباط کارپال در پایه کف دست برای کاهش فشار روی عصب میانی است.

۶. نوروپاتی دیابتی

اگر دیابت دارید و به طور منظم خواب رفتگی دست و پا را در خواب تجربه می کنید، ممکن است ناشی از آسیب عصبی باشد. این آسیب نوروپاتی محیطی نامیده می شود و به دلیل بالا بودن مداوم قند خون ایجاد می شود. نوروپاتی دیابتی به آسیب عصبی ناشی از دیابت اشاره دارد. بر اساس منبع مورد اعتماد موسسه ملی دیابت و بیماری‌های گوارشی و کلیوی (NIDDK)، دیابت یک بیماری مزمن است که توانایی بدن برای تولید یا استفاده از انسولین را مختل می‌کند. در نتیجه بدن نمی تواند گلوکز خون یا قند خون را به درستی پردازش کند. با گذشت زمان، سطوح بالای گلوکز خون می‌تواند به اعصاب و رگ‌ های خونی که آن ها را تامین می‌ کنند آسیب برساند.چند نوع مختلف از نوروپاتی دیابتی وجود دارد:

• محیطی: این حالت معمولاً روی دست و پا تأثیر می گذارد.
• اتونوم: این روی اندام‌ های داخلی تأثیر می‌گذارد.
• کانونی: این آسیب به اعصاب منفرد، معمولاً در دست، تنه، ساق و سر است.
• پروگزیمال: این نادر است و لگن، باسن و ران را درگیر می‌کند.

افرادی که نوروپاتی محیطی دارند ممکن است علائم زیر را در دست‌ ها، پاها، ران ها یا بازوها تجربه کنند:

• ضعف و درد
• احساس سوزن سوزن شدن
• بی حسی و سوزش
• مشکل در احساس درد یا درجه حرارت در قسمت آسیب دیده بدن

کسانی که نوروپاتی کانونی در دست دارند ممکن است این موارد را تجربه کنند:

• (CTS) ، که باعث بی حسی، درد و سوزن سوزن شدن انگشتان می شود
• گیر افتادن اولنار که باعث درد، بی حسی و گزگز در انگشت کوچک و حلقه می شود.

درمان مشکل دیابتی افراد

متأسفانه پزشکان نمی توانند آسیب عصبی را جبران کنند. درمان نوروپاتی دیابتی بر مدیریت علائم و جلوگیری از آسیب بیشتر عصبی تمرکز دارد. نمونه هایی از درمان های نوروپاتی دیابتی عبارتند از:

• مسکن های (OTC)
• دارو های ضد افسردگی و ضد تشنج برای درد عصبی
• کرم‌ ها، چسب‌ ها یا اسپری‌ های موضعی حاوی لیدوکائین
• دارو های (OTC) یا نسخه ای برای درمان مشکلات گوارشی
• آنتی بیوتیک برای عفونت های مثانه یا پوست
• پوشیدن آتل یا بریس
• جراحی ممکن است یک گزینه برای نوروپاتی کانونی منبع مورد اعتماد و درمان واقع شود.

۷. اسپوندیلوز گردنی

اسپوندیلوز گردنی یک بیماری مرتبط با افزایش سن است که مهره های ستون فقرات در گردن را تحت تاثیر قرار می دهد. این مورد بیشتر در افراد 60 سال به بالا رخ می دهد. با گذشت زمان، دژنراسیون (تحلیل رفتن عضلات) مرتبط با افزایش سن، ساختار ستون فقرات را تغییر می دهد. در برخی موارد، دیسک غضروفی که مهره را احاطه می‌ کند، شروع به ساییدگی می‌ کند تا زمانی که دو مهره به یک دیگر ساییده شوند. این انحطاط می تواند فشار بر نخاع را افزایش دهد و منجر به بی حسی یا سوزن سوزن شدن دست ها و انگشتان شود، اگر چه بسیاری از افراد علائم قابل توجهی را تجربه نمی کنند. علائم دیگر عبارتند از:

• درد یا سفتی در گردن
• کاهش دامنه حرکتی در گردن
• دردی که از قاعده سر به پایین تا قسمت فوقانی پشت کشیده می شود
• ضعف در بازو ها، دست ها یا انگشتان دست
• از دست دادن قدرت گرفتن
• مشکل در انجام کار های روزمره مانند بستن بند کفش، بستن پیراهن یا گرفتن اشیاء کوچک
• کاهش ثبات در هنگام راه رفتن
• درمان اسپوندیلوز گردنی

گزینه‌ های درمانی برای اسپوندیلوز گردنی عبارتند از:

• فیزیوتراپی برای تقویت عضلات بالای کمر و گردن
• مسکن‌ ها، مانند دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)، دارو های ضد افسردگی، یا شل‌ کننده‌ های عضلانی
• بریس های گردن و بالش های گردنی که مخصوص طراحی شده اند می توانند درد گردن را تسکین دهند
• تزریق نقطه ماشه ای (TPIs) برای درد گردن، شانه یا بازو
• تزریق استروئید در فضای اطراف نخاع
• دیسککتومی گردن، که شامل برداشتن فتق دیسکی است که نخاع را فشار می دهد یا فشار می دهد.

۸-علت خواب رفتن دست و پا در خواب | اختلال مصرف الکل

اختلال مصرف الکل (AUD) ناشی از ناتوانی در کنترل یا توقف مصرف الکل است. مصرف بیش از حد الکل در یک دوره ی طولانی می تواند منجر به عواقب نامطلوب اجتماعی، روانی و جسمی شود. نوروپاتی الکلی یکی از بسیاری از پیامدهای سلامتی مرتبط با مصرف مزمن الکل است. تا 66٪ از افراد دارای اختلال مصرف الکل نوعی نوروپاتی را ایجاد می کنند. نوروپاتی الکلی می تواند علائم زیر را ایجاد کند:

• درد، بی حسی یا سوزن سوزن شدن و خواب رفتگی در دست ها، بازو ها و پاها
• گرفتگی عضلات، اسپاسم یا انقباضات
• ضعف عضلانی
• تغییرات مثانه و روده
• نفخ شکم
• حالت تهوع یا استفراغ
• حساسیت به تغییرات دما
• اختلال عملکرد جنسی
• درمان اختلال مصرف الکل

بر اساس یک مقاله 2020 منبع معتبر، اگر فردی نوشیدن الکل را متوقف کند، چشم انداز مطلوبی خواهد داشت. پزشکان اظهار می کنند که اکثر افراد مبتلا به نوروپاتی الکلی با ترک نوشیدن، عملکرد کامل خود را بازیابی می کنند. فیزیوتراپی و کار درمانی نیز ممکن است مفید باشند.

علل دیگر در رابطه با خواب رفتگی دست و پا

سایر علل احتمالی خواب رفتگی دست و پا هنگام خواب عبارتند از:

• عوارض جانبی دارو
• سکته
• مولتیپل اسکلروزیس یا بیماری ام اس (MS)
• فیبرومیالژیا
• لوپوس
• بیماری رینود
• تومور ها یا غده ها، به ویژه آن هایی که در مغز یا ستون فقرات قرار دارند، ممکن است باعث تحریک آن شوند.

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر این احساس بیش از یک دوره کوتاه تنظیم، مجدد ادامه داشت یا اگر باعث درد یا ناراحتی قابل توجهی شد، باید با پزشک خود مشورت کنید.اگر علائم دیگری را همراه با خواب رفتگی و سوزن سوزن شدن تجربه می کنید، باید فوراً با پزشک خود صحبت کنید. این علائم ممکن است ناشی از یک بیماری جدی تر باشد. سوزن سوزن شدن و خواب رفتگی دست ها و پاها همراه با هر یک از علائم زیر نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد:

• ضعف عضلانی
• درد شدید
• مشکلات بینایی یا از دست دادن بینایی
• مشکلات در گفتار
• مشکلات در هماهنگی
• سرگیجه شدید

 

درمان خواب رفتگی دست و پا در خواب

اگر خواب رفتگی اندام های شما نادر است، ممکن است نیازی به انجام هیچ درمانی نداشته باشید. تغییر موقعیت خود برای کاهش فشار روی عصب ممکن است برای تسکین هر گونه گزگز یا خواب رفتگی که تجربه می کنید کافی باشد.
از دارو های مسکن بدون نسخه (OTC) یا کمپرس سرد نیز می‌توان برای تسکین درد موقت یا نادر ناشی از پارستزی استفاده کرد.
اگر به طور مرتب این احساس خواب رفتگی یا سوزن سوزن شدن را تجربه می کنید، ممکن است نشانه ی یک بیماری زمینه ای باشد. پزشک شما با شما همکاری خواهد کرد تا علت خواب رفتگی دست ها و پاهای شما را تعیین کند و یک برنامه ی درمانی مناسب تهیه کند. به عنوان مثال، اگر پزشک متوجه شود که شما به سندرم تونل کارپال مبتلا هستید، ممکن است برای تسکین عصب، یک تمریناتی برای حمایت از مچ و تمرینات مچ دست و پا خاص توصیه کند. در موارد شدیدتر، تزریق کورتیزون یا جراحی ممکن است مورد نیاز باشد.  

علت خواب رفتن دست و پا در خواب | سخن آخر

اغلب این احساس خود به خود خواب رفتگی دست ها و پاها در خواب با تغییر وضعیت خوابیدن از بین می رود. اگر مشکل هم چنان ادامه داشت، زمان وقوع آن را بنویسید، چه مدت طول می کشد و آیا علائم دیگری را تجربه می کنید یا خیر. این می تواند به پزشک شما کمک کند تا تشخیص دهد که آیا یک عصب فشرده، یک مشکل عصبی یا علت دیگری در پشت علائم شما قرار دارد یا خیر. جهت آزمایش های بیشتر سریع تر به پزشک مراجعه کنید و آن را به تعویق نیندازید. برای کسب آگاهی بیشتر در این راستا از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.