زخم زرد در کودکان | عفونت پوستی قابل سرایت بین کودکان

زخم زرد در کودکان ناشی باکتری استافیلوکوک اورئوس است. از احتمالا اگر کودکی در خانه داشته باشید که این مشکل را داشته باشد بااین واژه یعنی زرد زخم آشنا هستید. ممکن است با گروهی از ضایعات پوستی در طی سال درگیر باشید که شما را آزرده خاطرکرده است که به آن همین زرد زخم گفته می شود. زرد زخم یک عفونت پوستی است که اغلب نوزادان شیرخواره و کودکان را گرفتار می کند و به طور شایع به دنبال ورود باکتری ها از طریق نیش حشره و بریدگی های پوستی رخ می دهد. اگرچه می تواند در پوست های کاملا سالم هم مشاهده شود. برای کسب آگاهی بیشتر در این زمینه از مشاوره کودک کلیک کنید.  

زخم زرد کودکان چیست؟

زرد زخم یک زخم قرمز است که سریعا پاره می شود و برای چندین روز آینده هم از خود ترشحاتی خارج می کند. سپس دلمه های عسلی یا کهربائی در آن نقطه تشکیل می شوند. این بیماری مسری است نباید آن را خارش داد یا لمس کرد چرا که باعث انتشار بیشتر این بیماری در دیگر نقاط پوستی می شود. البته نه فقط پوست خود کودک بلکه اگر توسط بزرگسالان و اطرافیان کودک به این قسمت زخمی و آلوده دست زده شود ممکن است به دلیل مسری بودن آن فرد نیز درگیر این زرد زخم گردد. برای آشنایی بیشتر با بیماری های کودکان کلیک کنید.
اگر عفونت یادشده خفیف باشد که طی دوسه روز آتی از بین خواهد رود اما به دلیل عوارضی که این نوع بیماری های پوستی کودکان به دنبال دارد پزشک کودک شما احتمالا برای درمان این عارضه آنتی بیوتیک موضعی به شکل کرم یا خوراکی به شکل داروهای خوراکی تجویز خواهد کرد. کودک شما بعد از طی کردن روزهای مسری بیماری عموما بعد از 22 ساعت که آنتی بیوتیک ها را شروع کرد وضعیت مطلوب و پایداری پیدا کرده و اگر در سنین مهدکودک است می تواند آموزش های خود را از سربگیرد.
برای این که بتوانید از این زرد زخم و مشکلات آن پیشگیری کنید بهتر است از پوست فرزند خود همواره مراقبت کنید. از آب و صابون برای استحمام او استفاده کنید. همیشه به بریدگی ها و خشکی های دست یا دیگر نقاط پوستی  و واکنش های آلرژیک کودک خود دقت داشته باشید.  

علائم زرد زخم در کودکان

علائمی که این بیماری پوستی می تواند رقم زند چندین نوع است که در ادامه آن ها را به اختصار آورده ایم:

• زرد زخم غیرتاولی: این مورد شایعترین نوع بیماری است که معمولا با یک زخم قرمز روی صورت یا اطراف دهان و بینی خود را نشان می دهد. این زخم خیلی سریع پاره می شود و پس از ترشحات آبکی و چرکی آن دلمه های عسلی رویت می شوند. در انتهای دوره، دلمه ها هم ناپدید می شوند و نشانه های قرمز رنگی از این دوران به یادگار باقی می ماند. این نشانه بدون باقی گذاشتن اثر زخم یا اسکار به مرور از بین می رود. زخمی که از آن یاد شد احتمالا بدون خارش اما با درد همراه است. کودک شما در این حالت از زرد زخم ممکن است تب نداشته باشد هرچند عفونت می تواند باعث بزرگ شدن اندازه غدد لنفاوی در مناطق مبتلا شود.
• زخم زرد تاولی: این نوع از زرد زخم مختص بچه های زیر دو سال و شیرخوارگان است که باعث ایجاد تاول های دردناک روی بازوها و ساق کودک می شود. این تاول ها می تواند کوچک یا بزرگ بوده و سیر بیماری نسبت به زردزخم های غیرتاولی طولانی است.  علائم این مدل از زردزخم عبارت است از اسهال، تب، ضعف و بی حال نوزاد.
• اکتیما: این حالت یکی از حالت های جدی زردزخم است که عفونت به لایه های زیرین و درواقع دوم پوست نفوذ می کند. علائم این حالت از زرد زخم ه زخم های دردناک حاوی مایع و چرک است که به زخم عمیق مرسوم است. روی ساق پا و به طور کلی پا می زند. اثر زخم بعد از بهبودی هم باقی می ماند.

 

علل زرد زخم در کودکان

علت این بیماری باکتری استافیلوکوک اورئوس مشخص شده است. هرچند باکتری دیگری هم به نام استراپتوکوک پیوژن در این بیماری تاثیرات خاص خود را دارد. هر دوی این باکتری ها به صورت طبیعی روی پوست همگان دیده می شود. درواقع آن ها در پوست زندگی می کنند تا این که در اثر زخم و برشی که بر پوست ایجاد می شود وارد زخم شده و جای خوش کرده و باعث عفونت می شود. در بزرگسالان معمولا زرد زخم نتیجه ی آسیب پوستی است و توسط دیگر بیماری های پوستی رخ می دهد اما در مورد بچه ها به طور شایع از طریق برش، خراش یا نیش حشره این بیماری ایجاد می شود.
زمانی که پوست سالم باشد زرد زخم ایجاد شده همان زرد زخم اولیه است اما زرد زخم ثانویه روی پوستی رخ می دهد که سطح آن آسیب دیده باشد. تماس با زخم پوستی شخص مبتلا یا لوازم شخصی آن ها مثل حوله، اسباب بازی های کودک، لباس هایش یا رختخوابی که استفاده می کند باعث انتقال بیماری می شود. سم تولید شده توسط باکتری استافیلوکوک در عفونت زایی باکتری بسیار موثر است درواقع با حمله به پروتئینی که باعث اتصال سلول های پوستی به یکدیگر هستند باعث منتشر شدن میکروب در سطح پوست می شود.  

باکتری استافیلوکوک اورئوس عامل ایجاد زردزخم

باتوجه به تاثیرمستقیم این باکتری بر بیماری زرد زخم بهتر است این باکتری را بهتر بشناسید. استافیلوکوک اورئوس، کوکسی گرم مثبت و بی‌هوازی اختیاری است که مهم‌ترین گونه استافیلوکوک از نظر پزشکی محسوب می‌شود. گاهی اوقات به این باکتری، استافیلوکوک طلایی نیز می‌گویند. اورئوس در زبان لاتین به معنای طلایی است.
این باکتری ممکن است به شکل فلور عادی پوست یا بینی وجود داشته باشد. این طور تخمین زده می‌شود که ۲۰ درصد از مردم به مدت طولانی، ناقل باکتری باشند. استافیلوکوک اورئوس، یکی از موفق‌ترین باکتری‌های بیماریزاست. این باکتری به دلیل تولید رنگدانه طلایی کارتنوئیدی به نام استافیلوزانتین، کلنی‌های زرد رنگی را ایجاد می‌نماید. این پیگمان در بیماری‌زایی نقش دارد زیرا به عنوان ماده آنتی اکسیدان عمل کرده و موجب در امان ماندن باکتری در برابر رادیکال‌های آزاد اکسیژن می‌شود. رادیکال‌های آزاد اکسیژن توسط سیستم ایمنی میزبان برای کشتن باکتری‌ها تولید می‌شوند.

عفونت های پوستی ناشی از استافیلوکوک اورئوس

استافیلوکوک اورئوس، گستره وسیعی از عفونت‌ها از عفونت‌های ساده پوستی (مانند جوشدانه، کورک، کفگیرک، گل مژه و آبسه) گرفته تا بیماری‌های تهدیدکننده زندگی (مانند پنومونی، مننژیت، استئومیلیت، اندوکاردیت، سندرم شوک سمی و سپتی سمی) را ایجاد می‌نماید.
استافیلوکوک اورئوس، کوکسی گرم مثبت و بی‌هوازی اختیاری است که به شکل خوشه در زیر میکروسکوپ دیده می‌شود. کلنی باکتری، به شکل زرد طلایی است و هنگامیکه بر روی محیط آگار خوندار رشد می‌کند، ایجاد همولیز می‌نماید.این باکتری، آنزیم کاتالاز را تولید می‌کند. آنزیم کاتالاز موجب تجزیه پراکسید هیدروژن (H2O2)به آب و اکسیژن می‌شود. تست کاتالاز برای تمایز استرپ از استاف هم قابل استفاده است.
این تست برای تمایز استافیلوکوک‌ها از استرپتوکوک‌ها و انتروکوک‌ها استفاده می‌شود. استافیلوکوک اورئوس، آنزیم کواگولاز را تولید می‌کند. آین آنزیم، خون را لخته می‌کند. سایر گونه‌های استافیلوکوک از نظر کواگولاز منفی هستند.  

عوامل خطر در ابتلا به زخم زرد کودکان

کودکانی که در سنین دو تا شش سال هستند و شیرخواران جزء بالاترین آمار ابتلا به این بیماری بوده اند درنتیجه بیشتر در معرض خطر هستند. علت این امر هم عدم تکامل رشد سیستم ایمنی در این کودکان است. تماس مستقیم با فرد آلوده یا لوازم شخصی او، محیط های شلوغ، هواگرم و مرطوب این ها هم از عوامل خطر محسوب می شوند. مورد دیگر این که زخم زرد در فصول تابستان بسیار شایع تر است. ورزش هایی که لازمه ی آن تماس پوستی است مثل فوتبال و کشتی نیز افزایش دهنده ی خطر ابتلا هستند. داشتن التهاب پوستی به خودی خود کسانی که پوست های حساس دارند کسانی که به بیماری های پوستی نظر درماتیت آلرژی مبتلا هستند، یا بیماری های تضعیف کننده ی سیستم ایمنی مثلا دیابت یا قند خون، این ها همه و همه از عوامل خطر محسوب می شوند.  

عوارض زخم زرد در کودکان

غربالگری و تشخیص بیماری زرد زخم در کودکان با مشاهده ی نوع ضایعه پوستی صورت می گیرد. روش دیگر هم تهیه ی یک نمونه پوستی و ارسال آن به آزمایشگاه جهت کشت باکتری است که تشخیص دقیق تری به دست می دهد. زرد زخم به خودی خود مسئله ی خطرناکی نیست اما می تواند عواض خطرناک و جدی به دنبال بیاورد. از جمله:

1-درگیری کلیوی و التهاب کلیه

ممکن است به دنبال یک عفونت استراتپوکوکی مثل گلو درد یا زرد زخم ایجاد شود. این بیماری در برخی مورد احتمال نارسائی کلیوی را داده است. علائم آن هم عبارت است از ورم صورت خصوصا ورم دورچشم ها، کاهش ادرار، وجود خون در ادرار، فشار خون بالا، سفتی و احساس درد مفاصل، بیشترین سن شیوع بیماری هم در افراد بالغ شدیدتر و بهبودی کامل بیماری کمتر مشاهده شده است. متاسفانه آنتی بیوتیک ها از ایجاد این بیماری جوگیری نمی کند.

2-مننژیت

التهاب خطرناک پرده و مایع اطراف مغز نخاع که بیشتر در پوست نوزاد مبتلا به زردزخم از نوع تاولی رویت شده است. مننژیت به طور ناگهانی با تب بالا و سردرد های شدید و استفراغ شروع می شود. با پیشرفت بیماری مغز شروع به تورم می کند حتی ممکن است خونریزی مغزی رخ دهد. در صورت عدم توجه به درمان ممکن است باعث کاهش شنوایی کودک شده، آسیب مغزی، نابینایی، اختلالات یادگیری، مسائل رفتاری و در یازده درصد موارد می تواند حتی منجر به مرگ گردد!

3-سلولیت

سلولیت بیماری است که بسیار خطرناک بوده بافت های زیرپوستی را درگیر می کند دیده شده که به گره های لنفاوی و جریان خون هم منتشر می شود. در صورت عدم درمان تهدیدکننده ی زندگی فرد است.  

درمان زرد زخم کودکان

این که این بیماری درمان شود به تمام مواردی که تاکنون در این مقاله گفته شد بستگی دارد درنتیجه درمان زرد زخم هم به نوع آن و هم به شدت بیماری وابسته است. درمان زرد زخم شامل:

• اقدامات بهداشتی: زمانی که زرد زخم کودک مبتلا خفیف باشد از این درمان استفاده می شود. پوست بیمار تمیز نگه داشته می شود که باعث بهبود خود به خودی زخم و عفونت های سطح پوست می شود.
• آنتی بیوتیک های موضعی: آنتی بیوتیک هایی که در درمان زرد زخم تجویز می شوند از نوع موضعی بوده و روی پوست مبتلا مالیده می شوند. از جمله ی این آنتی بیوتیک ها کرم موپیروسین می باشد. عواض جانبی اسهال هم دیده نخواهد شد.
• آنتی بیوتیک های خوراکی: در مواردی که زرد زخم کودک شدید باشد مثل اکتیما یا زردزخم های تاولی از آنتی بیوتیک های خوراکی استفاده می شود. نوع آنتی بیوتیک هم بستگی به شدت عفونت پوستی و سابقه ی حساسیت فرد به آنتی بیوتیک تجویز می شود. شما باید از تکمیل دوره ی درمانی علی رغم بهبود وضعیت کودک مطمئن شوید. گاهی ظاهر پوست درمان شده است اما چنان چه پیش تر گفته لایه های زیرین پوست آسیب دیده اند درنتیجه به صرف بهبود ظاهری درمان آنتی بیوتیک را قطع نکنید. انجام مداومت شما از عود بیماری و مقاومت به آنتی بیوتیک جلوگیری می کند.

 

پیشگیری

رعایت بهداشت کودکان بهترین حالت از پیشگیری است. اگر بریدگی و زخمی در پوست کودک رویت می کنید، خراش ها و گزش حشرات سعی کنید به سرعت درمان کنید. اگر هم یکی از کودکان شما مبتلا شد یا دیگر اعضای خانوده اقدامات لازم برای پیشگیری از انتشار عفونت عبارتند از:

• به آهستگی و با آرامش ناحیه ی مبتلا به زردزخم را با آب و صابون ملایم شستشو دهید و با گازاستریل بپوشانید.
• هر روزه لباس ها و پوشاک و حوله ی کودک را بشویید.
• پوشیدن دستکش با مصرف آنتی بیوتیک های موضعی و شستشوی دست ها فراموش نشود.
• ناخن های کودک را کوتاه کنید.
• کودک را تا انتهای دوره ی بهبود در منزل نگه دارید
• اجازه ی خارش به کودک را ندهید

 

نکته ی نهایی

شاید هیچ یک از افراد اطراف شما با این واژگان آشنا نباشند یعنی اصلاتصور هم نکنند که اگر زخم و خراش کوچکی روی پوست فرزند دلبندشان افتاد ممکن است به چنین سرنوشتی مبتلا شوند یااگر زخم را هم بستند فکرش را نکنند که دراثر بی اهمیتی فرزندشان درگیر چه عوارضی شود با انتشار این مطلب می توانید در جلوگیری از چنین اتفاقی موثر واقع شوید. بیش از پیش مراقب دلبندانمان باشیم. برای کسب آگاهی بیشتر در این زمینه از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.