
- نویسنده : دکتر فرزاد طباطبایی
تربیت کودک بدون پدر چگونه امکان پذیر است؟ نحوه رفتار با کودک بدون پدر چگونه باید باشد؟ تربیت فرزندان یکی از سنگینترین مسئولیتهای والدین است و هریک از آنها نقش موثری در تربیت کودکان دارند. اما گاهی مواقع به دلایلی همچون مرگ یا جدایی، خانواده با فقدان یکی از والدین مواجه میشود. پدر نقش بسیار موثری در خانواده دارد و در نبود او مسئولیت زندگی و تربیت فرزندان به عهده مادر است. در این مواقع لازم است که مادر از اصول صحیح تربیت فرزند خود آگاه باشد تا بتواند آسیبهای ناشی از فقدان پدر را برای کودک به حداقل برساند. در ادامه مقاله به بررسی تربیت کودک بدون پدر میپردازیم. همچنین مشاوره کودک در این زمینه میتواند برای شما کمک کننده باشد.
کودک بدون پدر | اهمیت وجود پدر در تربیت فرزند
زمانی که کودک متولد میشود، در کنار پدر و مادر رشد مییابد و بر اساس تعامل و همزیستی که با والدین خود دارد، نقشهای هویتی را آموزش میبیند. هر یک از والدین در فرایند رشــد روانی و عاطفی کودک، نقش ویژه و تاثیرگذاری دارند و وجود هر دو آنها برای رشد کودک لازم و ضروری میباشد. وجود پدر در رشد و شکل گیری شخصیت کودک از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
عشق ورزیدن یکی از مهمترین مهارتهایی است که کودکان آن را در خانه میآموزند. احساسات مثبت و عشق و علاقه پدرانه از مهمترین ابعاد وجود پدر در خانه است که فرزندان نیز با مشاهده، آن را میآموزند. همچنین در بسیاری از جوامع، پدر وظیفه تامین مالی و اقتصادی خانواده را بر عهده دارد. زمانی که آسایش مادی توسط پدر برقرار میشود، رشد کامل و آسایش زیر سایه پدر برای فرزندان ایجاد میگردد. برای آشنایی بیشتر در زمینه نقش پدر در تربیت فرزند کلیک کنید.
اینفوگرافیک کودک بدون پدر
عدم وجود پدر در تربیت فرزند
همه کودکان به الگوهای مردانهای نیاز دارند که این الگوها توسط پدر شکل میگیرد. برای مثال، پسرها پدر خود را الگوی زندگیشان قرار میدهند و اگر پدرشان مهربان باشد در زندگی آینده خود نیز تبدیل به فردی مهربان میشوند. اگر پدرشان مستبد و بداخلاق باشد نیز از او تقلید کرده و همچون او در زندگی برخورد خواهند کرد. دخترها نیز معمولا ملاکها و معیارهای ازدواجشان را بر اساس شخصیت پدر خود تعیین میکنند و دوست دارند همسری داشته باشند که شبیه پدرشان باشد. در واقع ویژگی تــقلید از دیگران در انسان ها موجب می شود که همواره آن ها به دنبال یک الگو برای خود باشند.
زمانی که کودکی با فقدان پدر مواجه باشد، نقص هایی در تربیت و رشد او ایجاد میشود. کودک از حمایت مالی و عاطفی پدر محروم میشود و الگوسازیهای مردانه نیز به خوبی شکل نخواهند گرفت.
راههای تربیت کودک بدون پدر
مهمترین نکته ای که در هنگام نبود پدر باید به آن توجه داشت این است که پدر هیچ جایگزینی ندارد و هیچ کس نباید سعی کند که این خلاء را برای کودک پر کند. اما برخی از راهکارها میتواند آسیب نبود پدر را تا حد بسیار زیادی کاهش دهد. این راهکارها شامل موارد زیر است.
توضیح نبودن پدر
در مرحله اول لازم است که برای کودک توضیح دهید که پدر فوت کرده و یا به دلایل متعددی جدا از آنها زندگی میکند. این وظیفه به عهده مادر میباشد و اگر از هم جدا شدهاند لازم است که مادر دلیل جدایی را به گونهای توضیح دهید که کودک کمترین آسیب را ببیند و از بدگویی پدر خودداری کند. رفتار با کودک بدون پدر از حساسیت بالایی برخوردار است و مادر باید در رفــتار با کودک خود دقت لازم را داشته باشد.
کودک بدون پدر | کمک گرفتن از دیگران
همانطور که گفته شد، هیچ کس نمیتواند جای پدر را برای کودک بگیرد. ولی لازم است که این احساس خلاء را تا حدی برای کودک کاهش داد تا آسیبهای ناشی از نبود او به حداقل برسد. اما نباید اجازه دهید که افراد مختلف با تربیتهای متفاوتشان فرزند شما را گیج کنند. با یک فرد نزدیک که رابطه عاطفی قوی با فرزندتان دارد (دایی، عمو یا پدربزرگ) صحبت کنید و از او بخواهید که کودک را از نظر عاطفی حمایت کند. همچنین باید دخــالت دیگران در بچه داری را کنترل کنید تا کودک بین چندین تربیت و آموزه مختلف سرگردان نشود.
حفظ قوانین
فقدان پدر نباید دلیلی برای لــوس شدن کودک و زیر پا گذاشتن مقررات شود. در این شرایط ممکن است که مادر بخواهد با از بین بردن قوانین، احساس سوگ ناشی از فقدان پدر را برای کودک کاهش دهد. مثلا تمامی خــواستههای کودکان را اجرا میکنند تا کودک خوشحال شود. این کار به هیچ وجه توصیه نمیشود چراکه در آینده با مشکلات جدی همچون ناسازگاری کودک مواجه خواهید شد. در هنگام رفتار با کودک بدون پدر به جزئیات رفتار خود توجه داشته باشید تا قوانین را بتوانید رعایت کنید.
ندادن مسئولیتهای سنگین به کودک
از دادن مسئولیتهای سنگین به کودک خودداری کنید. برخی از مادران پس از مرگ پدر به پسر خود میگویند که "از این به بعد تو مرد خانه هستی" و یا غم و درد و دلهای خود را با دخترشان در میان میگذارند. این مسئولیتها بسیار سنگینتر از توان و ظرفیت کودکان میباشد و به تدریج باعث مشکلاتی در شخصیت آنها میگردد و موجب ایجاد انواع ترس مانند تــرس از شکست و ترس از آینده را در او خواهد شد.
کودک بدون پدر | کمک گرفتن از روانشناس
در نهایت این که فقدان پدر، علاوه بر ایجاد مشکل برای کودک باعث بار سنگینی بر دوش مادر نیز میشود. تــربیت کودک، فقدان همسر و مسائل مالی مسئولیتهای سنگینی هستند که باید به آنها توجه شود. مشاوره میتواند به شما کمک کند که این شرایط را به خوبی پشت سر بگذارید و فرزند خود را به خوبی و با موفقیت تربیت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مشاوره خانواده کلیک کنید.
مشاوران حامی هنر زندگی با سال ها تجربه در حوزه روانشناسی می توانند در امر تربیت فرزندان و نحوه برقراری ارتباط صحیح با آن ها یاریگر شما باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مشاوره روانشناسی این مرکز کلیک کنید.